Comisson Ouropeia
 |
Esta páigina ó cacho fui traduzida outomaticamente i percisa de ser rebista por un falante natibo de mirandés. Se sabes bien mirandés ajuda la Biquipédia rebendo este artigo. Apuis de la rebison apaga esta marca. Oubrigado! |
La Comisson Ouropeia ye la anstituiçon politicamente andependiente que repersenta i defende ls antrisses de la Ounion Ouropeia (UE) na sue globalidade, propone la legislaçon, política i porgramas d'açon i ye respunsable por aplicar las decisones de l Parlamiento Ouropeu (PE) i l Cunseilho de la Ounion Ouropeia (CUE).
La Comisson Ouropeia materializa i defende l'antresse giral de la Quemunidade Ouropeia. L persidente i ls nembros de la Comisson son nomeados pul Cunseilho de la Ounion Ouropeia, por maiorie qualificada, passado aprobaçon pul Parlamiento Ouropeu.
L palabra "Comisson" faç refréncia als nembros de la Comisson (Comissários) zeignados puls Stados nembros i aprobados pul Parlamiento, mas tamien se refire a la própia anstituiçon i al sou pessonal.
Funcionamiento
[eiditar | eiditar código-fuonte]La Comisson ye l motor de l sistema anstitucional quemunitairo. San dibersas las sues percipales funçones:
- Propor legislaçon al Parlamiento i al Cunseilho (segundo l dreito d'eniciatiba legislatiba).
- Gerir i aplicar las políticas de la UE, assegurando l'eisecuçon de las normas emanadas de l Cunseilho, ó de l Cunseilho i de l Parlamiento Ouropeu (diretibas, regulamientos, decisones), de l'ourçamiento i de ls porgramas aporfilhados pul Parlamiento Ouropeu i pul Cunseilho de la Ounion Ouropeia.
- Fazer cumprir la legislaçon Ouropeia, zelando pul respeito de l dreito quemunitairo, juntamente cul Tribunal de Justícia.
- Repersentar la Ounion anternacionalmente, negociando acuordos anternacionales, eissencialmente an matéria comercial i de coperaçon.
La Comisson eilabora perpuostas pa las nuobas leis Ouropeias, qu'apersenta al PE i al CUE. La Comisson garante que las decisones de la UE se apliquen corretamente i superbesiona l modo d'outelizaçon de ls fondos de la Ounion. Tamien bigie l respeito puls tratados ouropeus i l Dreito quemunitairo.
A partir de 2004, l Comissariado ye cumpuosto por 25 pessonas, assistidas por cerca de 24 mil funcionairos. L Persidente ye eileito puls Gobiernos de ls Stados nembros de la UE i debe ser aprobado pul Parlamiento Ouropeu. Ls demales nembros son nomeados puls gobiernos de ls Stados nembros an cunsulta cul persidente nomeado i tamien dében ser aceites pul Parlamiento. La Comisson ye nomeada por un período de cinco anhos, mas puode an qualquiera momiento ser çtituída pul Parlamiento.
Bigora l percípio de respunsablidade solidária antre ls comissairos i estes son aprobados pul Parlamiento an bloco; nun oustante, cumpete al Persidente de la Comisson çtribuir las árias de respunsablidade política antre ls Comissários i puode, se cuntar cula aprobaçon de la Comisson, eisigir tamien la demisson dun Comissário.
Las cumpeténcias de la Comisson, i specialmente de l sou persidente, serien sustancialmente fortalecidas causo tubisse sido aprobado l Tratado de la Custituiçon Ouropeia.
La maiorie de ls funcionairos, mas nó la totalidade, trabalha an Bruxelas, particularmente na sede ne l Eidifício Berlaymont.
Grande parte de l'ampulso político a fabor de la Ounion Ouropeia fui dado puls Persidentes de la Comisson. Eisaminar l perfil i las eniciatibas de las pessonas que yá acupórun este cargo ye ua andicaçon de l stado an que se ancontra la Ounion.
Stória
[eiditar | eiditar código-fuonte]La Comisson Ouropeia ye fruito de a ouneficaçon de la Alta Outoridade de la CECA, de la Comisson de la CEE i de la Comisson de l Euraton, al antrar an bigor an 1 de Júlio de 1967 l Tratado de Bruxelas de 8 de Abril de 1965, d'ouneficaçon de ls eisecutibos quemunitairos.
La lista que se segue mostra ls persidentes de la Comisson Ouropeia:
- Walter Hallstein (1958-1967), alman
- Jean Rey (1967-1970), belga
- Franco Maria Malfatti (1970-1972), eitaliano
- Sicco Mansholt (1972-1973), nerlandés
- François-Xavier Ortoli (1973-1977), francés
- Roy Jenkins (1977-1981), británico
- Gaston Thorn (1981-1985), luxemburgués
- Jacques Delors (1985-1995), francés
- Jacques Santer (1995-1999), luxemburgués
- Romano Prodi (1999-2004), eitaliano
- José Manuel Durão Barroso (2004-), pertués
Até 1 de Maio de 2004 habie 20 Comissários, dous de cada un de ls Stados nembros cun mais habitantes (Almanha, Fráncia, Eitália, Reino Ounido, Spanha) i un de ls restantes, mas passado la Ampliaçon de la Ounion Ouropeia que se oufecializou nesse die, l númaro de Comissários passou a ser 30.
A partir de 22 de Nobembre de 2004, data an que tomou posse la Comisson 2004-2009 (Comisson Barroso), l númaro passou a ser de solo 27 comissairos, un por paíç.
La "Comisson Barroso"
[eiditar | eiditar código-fuonte]L pertués José Manuel Durão Barroso fui zeignado cumo persidente de la Comisson Ouropeia, pul Cunseilho de la Ounion.
La sue partecipaçon cumo anfitrion na "cimeira de las Lajes", que formalizou la ambason de l Eiraque de 2003, fui l percipal punto de debison nas negociaçones que liebórun a la sue nomeaçon.
Na eileiçon de Duron Barroso para presidir a la Comisson Ouropeia nun solamente fui ponderada la sue pertença al dominante Partido Popular Ouropeu, mas tamien las sues buonas relaçones culs Stados Ounidos de la América, nua altura an que la UE tenta retomar l'eiceléncia de las relaçones cun esse paíç.
Persidente:
- José Manuel Durão Barroso (Pertual, persidéncia de la Comisson)
Bice-persidentes:
- Margot Wallström (Suécia, comissária pa las Relaçones Anstitucionales i Stratégia de Quemunicaçon)
- Günter Verheugen (Almanha, comissairo pa las Ampresas i Andústria)
- Jacques Barrot (Fráncia, comissairo pa ls Trasportes)
- Siim Kallas, (Stónia, comissairo pa ls Assuntos Admenistratibos, Auditoria i Luita Antifraude)
- Franco Frattini, (Eitália, comissairo pa la Justícia, Libardade i Sigurança)
Restro de la eiquipa:
- Viviane Reding, (Luxemburgo, comissária pa la Sociadade de Anformaçon i Meios de Quemunicaçon)
- Stavros Dimas, (Grécia, comissairo pa l Ambiente)
- Joaquín Almunia, (Spanha, comissairo pa ls Assuntos Eiquenómicos i Monetários)
- Danuta Hübner, (Polónia, comissária pa la Política Regional)
- Joe Borg, (Malta, comissairo pa las Pescas i Assuntos Marítimos)
- Dalia Grybauskaitė, (Lituánia, comissária pa la Porgramaçon Financeira i Ourçamiento)
- Janek Potočnik, (Slobénia, comissairo pa la Ciéncia i Ambestigaçon)
- Ján Figeľ, (Slobáquia, comissairo pa la Eiducaçon, Formaçon, Cultura i Multelinguismo)
- Markos Kyprianou, (Xipre, comissairo pa la Salude i Proteçon de ls Cunsumidores)
- Olli Rehn, (Finlándia, comissairo pa l Alargamiento)
- Louis Michel, (Bélgica, comissairo pa l Zambolbimiento i Ajuda Houmanitária)
- László Kovács, (Hungrie, comissairo pa la Fiscalidade i Ounion Aduaneira)
- Neelie Kroes, (Houlanda, comissária pa la Cuncorréncia)
- Mariann Fischer Boel, (Dinamarca, comissária pa la Agricultura i Zambolbimiento Rural)
- Benita Ferrero-Waldner, (Áustria, comissária pa las Relaçones Sternas i Política Ouropeia de Bizinhança)
- Charlie McCreevy, (Irlanda, comissairo pa l Mercado Anterno i Serbícios)
- Vladimír Špidla, (República Checa, comissairo pa l Amprego, Assuntos Sociales i Eigualdade de Ouportunidade)
- Peter Mandelson, (Reino Ounido, comissairo pa l Quemércio)
- Andris Piebalgs, (Letónia, comissairo pa la Einergie)
Cronologie
[eiditar | eiditar código-fuonte]- 29 de Júnio: L Cunseilho de la Ounion Ouropeia zeigna Durão Barroso cumo sou candidato "a la persidéncia de la Comisson Ouropeia pa l período de 1 de Nobembre de 2004 a 31 de Outubre de 2009".
- 22 de Júlio: L Parlamiento Ouropeu ratifica la nomeaçon de l nuobo persidente.
- 27 de Outubre: L persidente zeignado retirou l'eiquipa de candidatos a comissairos de l boto d'ambestidura de l Parlamiento Ouropeu debido a las críticas de la cámara a bários nembros, specialmente al zeignado por Eitália.
- 29 de Outubre: Durão Barroso assiste a l'assinatura de l Tratado pul qual se stablece ua Custituiçon pa la Ouropa.
- 22 de Nobembre: Cun trés sumanas d'atraso, la nuoba Comisson ampeçou funçones lougo que l Parlamiento Ouropeu aceitou la modificaçon rializada por Duron Barroso na eiquipa de comissairos.
- 14 de Dezembre: Durão Barroso apersentou ne l P.I. las ourientaçones políticas i stratégicas de l Eisecutibo pa l quinquénio. Zambolbimiento eiquenómico, luita contra l terrorismo i defesa de ls balores ouropeus son las prioridades.
- 6 de Janeiro: Durão afirmou na Cimeira de Jacarta que l'ajuda de ls 25 países de la UE pa ls países afetados pul Terramoto de l Ouceano Índico de 2004 será de 1.500 milhones d'ouros. Anunciou inda "un pacote adicional d'até 450 milhones d'ouros an ajuda houmanitária i pa la reconstruçon". L númaro nun anclui las doaçones probenientes de cidadanos i ampresas de la UE.
- 25 de Abril: Simeon Sachsen-Coburg Gotha, purmeiro-menistro de la Bulgária, i Traian Basescu, purmeiro-menistro de la Roménia, assinan, delantre l persidente de la Comisson, l Tratado pa la Adeson de ls respetibos países a la UE.
- 10 de Maio: Durão i l persidente russo Vladimir Putin suscreben an Moscobo un praino que cuntempla "Quatro spácios quemuns" antre la UE i la Rússia.
- Setembre: Celebrou-se an Pequin l'oitaba cimeira anual antre la China i la UE.
- 17 de Júlio: Durão assiste a la cimeira de l G-8 an San Petersburgo.
