Kasterlee
Kasterlee is een plaats en gemeente in de Belgische provincie Antwerpen. De gemeente telt 19.000 inwoners. Ze ligt in de Kempen op een hoogte van 18 meter. Kasterlee behoort tot het gerechtelijk kanton Geel en kieskanton Herentals. Partnergemeente is Plaffeien (Zwitserland)
Gemeente in België | |||
---|---|---|---|
Geografie | |||
Gewest | Vlaanderen | ||
Provincie | Antwerpen | ||
Arrondissement | Turnhout | ||
Oppervlakte – Onbebouwd – Woongebied – Andere |
72,27 km² (2022) 77,56% 10,9% 11,54% | ||
Coördinaten | 51° 14' NB, 4° 58' OL | ||
Bevolking (bron: Statbel) | |||
Inwoners – Mannen – Vrouwen – Bevolkingsdichtheid |
19.648 (01/01/2024) 50,05% 49,95% 271,87 inw./km² | ||
Leeftijdsopbouw – 0-17 jaar – 18-64 jaar – 65 jaar en ouder |
(01/01/2024) 18,05% 58,94% 23,01% | ||
Buitenlanders | 6,11% (01/01/2024) | ||
Politiek en bestuur | |||
Burgemeester | Ward Kennes (CD&V) | ||
Bestuur | CD&V /Open Vld | ||
Zetels CD&V N-VA Open Vld Vlaams Belang Groen |
25 13 5 3 1 2 | ||
Economie | |||
Gemiddeld inkomen | 23.180 euro/inw. (2021) | ||
Werkloosheidsgraad | 4,91% (jan. 2019) | ||
Overige informatie | |||
Postcode 2460 2460 2460 |
Deelgemeente Kasterlee Lichtaart Tielen | ||
Zonenummer | 014 | ||
NIS-code | 13017 | ||
Politiezone | Regio Turnhout | ||
Hulpverleningszone | Taxandria | ||
Website | www | ||
Detailkaart | |||
ligging binnen het arrondissement Turnhout in de provincie Antwerpen | |||
|
Geografie
bewerkenKasterlee is centraal gelegen in de driehoek der Kempen, tussen Geel, Turnhout en Herentals.
Samen met de stad Turnhout en de gemeenten Beerse, Lille, Oud-Turnhout en Vosselaar maakt Kasterlee deel uit van het samenwerkingsverband Kordia.
Deelgemeenten
bewerken# | Naam | Opp. (km²) |
Inwoners (2020) |
Inwoners per km² |
NIS-code |
---|---|---|---|---|---|
1 | Kasterlee | 32,56 | 8.548 | 262 | 13017A |
2 | Lichtaart | 25,28 | 6.331 | 250 | 13017B |
3 | Tielen | 14,42 | 3.999 | 277 | 13017C |
Kernen
bewerkenNaast Kasterlee (centrum) zelf behoren ook de deelgemeenten Lichtaart en Tielen tot de gemeente Kasterlee. Het gehucht Terlo sluit in het oosten aan op de bebouwing van Kasterlee-dorp, het gehucht Houtum doet dit in het zuiden.
Hydrografie
bewerkenKasterlee is opgedeeld in drie verschillende natuurlijke structuren. In het noorden vormen de valleien van de Aa, de Rode Loop en de Kaliebeek een natuurlijke grens met de omliggende gemeenten, in het uiterste zuiden domineert de Vallei van de Kleine Nete het landschap. Precies daartussen bevindt zich de Kempense Heuvelrug, een langgerekte duinenrug die ongeveer heel de Antwerpse Noorderkempen doorkruist.
Topografie
bewerkenNoord Kasterlee
bewerkenDe Aa in het noorden van deelgemeente Tielen en de Rode Loop en de Kaliebeek in Kasterlee en Lichtaart doorkruisen cultuurgronden, broekbosgebieden, vennen en vijvers.
De Rode Loop was lange tijd een belangrijke transportader, ondanks dat de vallei en dan vooral het gebied rond de Tikkebroeken bij zware regenval grotendeels overstroomt.
De Tikkebroeken is een beschermd laagveen waar talrijke zang- en moerasvogels een onderkomen vinden, de vele waterpartijen trekken amfibieën als de alpenwatersalamander aan; ronde zonnedauw en moeraswolfsklauw bevolken de vennen. Het reservaat onderscheidt zich door de enorme verscheidenheid aan biotopen op een beperkte oppervlakte.
Midden Kasterlee
bewerkenKasterlees ondergronden bestaan uit waterdoorlatende zand- en leemgronden met ijzerhoudende lagen. Ongeveer 10.000 jaar geleden bedekten grote delen ijs de Kempen immers volledig.[bron?] In de laatste ijstijd, de Würm-Glaciaal, loopt de vloedlijn van de Poederleezee tot in de streek van Kasterlee. Door de getijden en afzettingen vormen zich hier dekzandruggen.
Hier ontstaat de Kempense Heuvelrug die tot 40 m hoge toppen kent. Met de latere terugtrekking van de ijskappen en het dalen van de waterspiegel overwoekeren duinplanten het duinlandschap. Rond en op de duinruggen vormen zich, na de eerste duinbegroeiing, als snel eiken- en berkenbossen.
In de Middeleeuwen ontboste men deze echter op grote schaal en ontstond er op verschillende plaatsen een heidevegetatie. Deze ontbossing had als gevolg dat zand en wind vrij spel krijgen en stuifzandduinen vormden. Een hiervan is de Hoge Mouw, midden in het Provinciaal Domein Hoge Mouw. Moude of molde betekent mul zand. Jaren van intensieve recreatie deden het duin krimpen tot 35 m waar het ooit tot 40 m hoog was. De Oostenrijkse en Franse overheden zorgden voor een nieuwe bebossing van de streek van Kasterlee met vooral naaldboomsoorten. De laatste jaren werkt het bosbeheer aan de creatie van een gemengd loofbos.
Naast het provinciaal domein liggen de Kastelse Bossen of het Gestelsbos (gestel = heuvel). Deze maakten vroeger deel uit van de jachtwarande van de hertogen van Brabant. Het toenmalige Hof Ter Loo beschikte over een eigen valklegge, waar valken werden gevangen en opgeleid voor de jacht. Voor het broodnodige gerstenat trokken de valkeniers zich terug in afspanning De Valk op de markt in Kasterlee. Op de zuidrand van de Kempense Heuvelrug zijn holle wegen te vinden. Deze erosiegeulen ontstaan door de weerstand van de ijzerhoudende lagen tegen de krachten van het aflopende regenwater van de duinrug.
Ten noorden van de duinrug, in het gebied van de Witte Bergen en op de grens met Herentals ligt het Zwart Water (zwart, zwet = grens), een geklasseerd natuurgebied. Dit ingesloten stukje natuur is een laagveengebied met typische vegetatiesoorten als wateraardbei en gagel- en wilgenstruwelen. Een kijkhut laat toe om de verschillende broedvogels in het ontoegankelijke gebied te kunnen observeren.
Zuid Kasterlee
bewerkenTen zuiden van de Kempense Heuvelrug domineert de Vallei van de Kleine Nete het reliëf. De Kleine Nete is door zijn waterkwaliteit en natuurlijke structuur een van de properste rivieren in België. Het kanaliseren van de rivier start in 1839 en zorgt ervoor dat de sterk meanderende rivier een ideale waterweg vormt. Door deze ingrepen worden verschillende oude rivierarmen, overstromingsgebieden en meanders geïsoleerd en deze ontwikkelen eigen biotopen.
Ten noorden van de vallei vormt een paraboolduin een afwateringsplas die later verder wordt uitgediept door turfwinning, de Snepkensvijver. Broekbossen en droge heide wisselen elkaar af. Dit kwetsbare stukje nat heidebiotoop is enkel toegankelijk onder begeleiding, maar vanuit een kijkhut gelegen op de baan tussen Herentals en Lichtaart kunnen de verschillende vogelsoorten worden gadegeslagen.
Verder stroomopwaarts, in het gebied van Eerselingen tot Oosteneind, liggen een groot aantal oude rivierarmen. Extensief bewerkte weilanden en bloemrijke landschappen wisselen elkaar af in deze agrarische vallei.
Bezienswaardigheden
bewerken- De Sint-Willibrorduskerk
- De Keeses Molen
- De Watermolen van Houtem
- De Zwarte Molen
- De Oostmolen
Demografie
bewerkenDemografische ontwikkeling voor de fusie
bewerken- Bronnen:NIS, Opm:1806 tot en met 1970=volkstellingen; 1976 = inwoneraantal op 31 december
Demografische ontwikkeling van de fusiegemeente
bewerkenAlle historische gegevens hebben betrekking op de huidige gemeente, inclusief deelgemeenten, zoals ontstaan na de fusie van 1 januari 1977.
- Bronnen:NIS, Opm:1806 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari
Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari 1992 tot heden | ||
---|---|---|
jaar | Aantal[1] | Evolutie: 1992=index 100 |
1992 | 16.315 | 100,0 |
1993 | 16.568 | 101,6 |
1994 | 16.872 | 103,4 |
1995 | 17.115 | 104,9 |
1996 | 17.239 | 105,7 |
1997 | 17.379 | 106,5 |
1998 | 17.374 | 106,5 |
1999 | 17.526 | 107,4 |
2000 | 17.554 | 107,6 |
2001 | 17.633 | 108,1 |
2002 | 17.664 | 108,3 |
2003 | 17.700 | 108,5 |
2004 | 17.767 | 108,9 |
2005 | 17.899 | 109,7 |
2006 | 17.908 | 109,8 |
2007 | 17.988 | 110,3 |
2008 | 18.053 | 110,7 |
2009 | 18.058 | 110,7 |
2010 | 18.136 | 111,2 |
2011 | 18.138 | 111,2 |
2012 | 18.132 | 111,1 |
2013 | 17.965 | 110,1 |
2014 | 17.973 | 110,2 |
2015 | 18.052 | 110,6 |
2016 | 18.331 | 112,4 |
2017 | 18.501 | 113,4 |
2018 | 18.600 | 114,0 |
2019 | 18.655 | 114,3 |
2020 | 18.882 | 115,7 |
2021 | 19.052 | 116,8 |
2022 | 19.140 | 117,3 |
2023 | 19.478 | 119,4 |
2024 | 19.648 | 120,4 |
Politiek
bewerkenStructuur
bewerkenDe gemeente Kasterlee maakt deel uit van het kieskanton Herentals, gelegen in het provinciedistrict Herentals, het kiesarrondissement Mechelen-Turnhout en ten slotte de kieskring Antwerpen.
Geschiedenis
bewerken(Voormalige) Burgemeesters
bewerkenTijdspanne | Burgemeester | |
---|---|---|
1802 - 1804 | Jean Corneille Huysmans | |
1804 - 1834 | Martin François Vissers | |
1836 - 1843 | Pierre Dierckx | |
1843 - 1844 | Joannes Baptista Dierckx | |
1844 - 1877 | Benedictus Nicolaus Meses | |
1877 - 1908 | Joannes Adolphus Van Ballaer | |
1908 - .... | Jan Frans Steenackers | |
1941 - 1944 | Juul Van den Putte | |
1947 - 1958 | André Lesseliers | |
1958 - 1965 | Theofiel Janssens | |
1965 - 1976 | Eugeen Otten (CVP) | |
1977 - 1983 | Franciscus Gildardus Van de Water (CVP) | |
1983 - 2005 | Walter Otten (CVP / CD&V) | |
2005 - heden | Ward Kennes (CD&V) |
Legislatuur 1989 - 1994
bewerkenDe PVV kwam op onder de naam Groep Eenheid (GE), de kieslijst werd getrokken door F Van Beirendonck. De Volksunie werd omgevormd tot Gemeentebelangen. Lijsttrekker voor deze partij was D. Taelman-De Mulder.[2]
Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976
bewerkenPartij of kartel | 10-10-1976[3] | 10-10-1982 | 9-10-1988 | 9-10-1994 | 8-10-2000 | 8-10-2006[4] | 14-10-2012[5] | 14-10-2018 | 13-10-2024 | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Stemmen / Zetels | % | 23 | % | 23 | % | 23 | % | 25 | % | 25 | % | 25 | % | 25 | % | 25 | % | 25 | |
CVP1/ CD&V-N-VAA/ CD&V2/ CD&V team KLT3 | 68,291 | 19 | 68,241 | 18 | 55,861 | 15 | 61,941 | 18 | 46,961 | 14 | 49,10A | 14 | 43,852 | 14 | 43,12 | 13 | 42,03 | 13 | |
VU-GM1/ VU2/ Gemeentebelangen3/ CD&V-N-VAA/ N-VA4/ N-VA-Open VldB | 19,261 | 4 | 15,572 | 3 | 10,633 | 2 | - | - | 28,134 | 8 | 32,3B | 7 | 18,94 | 5 | |||||
PVV1/ GE2/ VLD3/ Open Vld4/ N-VA-Open VldB/ Actief 24605 | - | 7,521 | 1 | 18,651 | 4 | 20,352 | 5 | 26,453 | 7 | 15,353 | 3 | 8,714 | 1 | 2 | 17,05 | 4 | |||
SP1/ sp.a-Groen!C/ sp.a2/ Vooruit3 | 6,391 | 0 | 8,481 | 1 | 6,771 | 1 | 8,181 | 1 | 8,191 | 1 | 13,01C | 3 | 5,322 | 0 | 3,52 | 0 | 4,63 | 0 | |
Agalev1/ sp.a-Groen!C/ Groen2 | - | - | 8,091 | 1 | 9,351 | 1 | 9,111 | 1 | 7,922 | 1 | 11,82 | 2 | 5,62 | 0 | |||||
Vlaams Blok1/ Vlaams Belang2 | - | - | - | - | 9,291 | 2 | 12,992 | 3 | 6,072 | 1 | 9,32 | 1 | 11,82 | 3 | |||||
Vrij KLT | - | - | - | - | - | 9,55 | 2 | - | - | - | |||||||||
CD | 6,06 | 0 | - | - | - | - | - | - | - | - | |||||||||
Blanco en ongeldig % | 3,67 | 5,38 | 5,22 | 4,95 | 4,10 | 4,36 | 2,97 | 3,6 | 0,4 | ||||||||||
Totaal stemmen | 8.151 | 9.840 | 10.374 | 11.242 | 12.036 | 12.690 | 12.955 | 13.789 | 10.218 | ||||||||||
Opkomst % | 96,61 | 95,33 | 94,91 | 95,80 | 93,86 | 94,0 | 66,7 |
De zetels van de gevormde coalitie staan vetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur.
Mobiliteit
bewerkenOpenbaar vervoer
bewerkenDe spoorwegverbinding loopt langs Tielen via de lijn Turnhout-Herentals; verbetering werd bekomen vanaf mei '98 naar Brussel met rechtstreekse verbindingen. Eind 2007 kwam er ook een rechtstreekse verbinding met Antwerpen. Dit werd mogelijk gemaakt door in de halte Tielen een ontdubbeling te doen van spoorlijn 29. De lijnbustrafiek loopt tot in Kasterlee-centrum.
Wegennet
bewerkenTrivia
bewerken- Kasterlee nam in 2008 als dorp deel aan de wedstrijd "Het mooiste dorp van Vlaanderen".[6] In de provinciale voorronde werd Kasterlee verkozen tot mooiste dorp van de provincie Antwerpen door onder andere de dorpen Sint-Amands en Baarle-Hertog te verslaan.[7] Hierdoor kwalificeerde het zich automatisch voor de finale op Vlaams niveau waar het dorp echter zijn meerdere moest erkennen in de Limburgse gemeente Oud-Rekem. Desondanks mag Kasterlee zich dankzij deze wedstrijd tot de mooiste dorpen van Vlaanderen rekenen.
Toerisme
bewerkenOp vlak van toerisme is Kasterlee een grote trekpleister van de provincie Antwerpen. Populair zijn bijvoorbeeld het recreatiegebied Kabouterberg (in de heuvelachtige zandduinen van natuurdomein De Hoge Mouw), het pretpark Bobbejaanland en het recreatiegebied en natuurdomein De Hoge Rielen. Kasterlee telt 8 hotels en verschillende campings en bivak-, kampeer- en trekkershuizen. Kasterlee heeft een zeer levendige dorpskern met verscheidene cafés en restaurants. Verder beschikt het over een wandel-, fiets-, mountainbike- en ruiternetwerk. Kano- en kajakvaren, minigolf en andere recreatie zijn bekend tot ver in de omstreken.
Bekende inwoners
bewerkenBekende personen die geboren of woonachtig zijn of waren in Kasterlee of een andere significante band met de gemeente hebben:
- Thomas Louis Heylen (1856-1941), abt van de abdij van Tongerlo en bisschop van Namen
- Mgr. Hermenegild Jozef Noyens (1932 - 2019), abt van de abdij van Tongerlo en Abt-generaal van de norbertijnen
- Hans Otten (1971), tv- en radiopersoonlijkheid
- Joos Valgaeren (1976), voetballer
- Hukkelfukkers
Aangrenzende gemeenten
bewerkenAangrenzende gemeenten | ||||
---|---|---|---|---|
Vosselaar | Turnhout | Oud-Turnhout | ||
Lille | Retie | |||
Herentals, Olen | Geel |
Nabijgelegen kernen
bewerkenExterne links
bewerken- ↑ https://view.officeapps.live.com/op/view.aspx?src=https%3A%2F%2Fstatbel.fgov.be%2Fsites%2Fdefault%2Ffiles%2Ffiles%2Fdocuments%2Fbevolking%2F5.1%2520Structuur%2520van%2520de%2520bevolking%2FBevolking_per_gemeente.xlsx&wdOrigin=BROWSELINK
- ↑ Uitslag gemeenteraadsverkiezingen 1988 - Kasterlee, Le Soir, 10 oktober 1988. Gearchiveerd op 21 augustus 2016.
- ↑ 1961-2000:Verkiezingsdatabase Binnenlandse Zaken. Gearchiveerd op 10 januari 2022.
- ↑ Vlaanderenkiest.be: Gegevens 2006. Gearchiveerd op 14 augustus 2023.
- ↑ www.vlaanderenkiest.be: Gegevens 2012
- ↑ Wedstrijd "Het mooiste dorp van Vlaanderen"
- ↑ Het mooiste dorp van Vlaanderen