Mortsel

**Mortsel**
Stad in België
	(Details) (Details)
	;
Geografie
Gewest	Vlaanderen
Provincie	Antwerpen
Arrondissement	Antwerpen
Oppervlakte; – Onbebouwd; – Woongebied; – Andere	7,78 km² (2022); 17,68%; 32,22%; 50,1%
Coördinaten	51° 10' NB, 4° 28' OL
Bevolking (bron: Statbel)
Inwoners; – Mannen; – Vrouwen; – Bevolkingsdichtheid	26.588 (01/01/2024) ; 48,47% ; 51,53% ; 3415,6 inw./km²
Leeftijdsopbouw; – 0-17 jaar; – 18-64 jaar; – 65 jaar en ouder	(01/01/2024); 20,42%; 59,25%; 20,32%
Buitenlanders	10,52% (01/01/2024)
Politiek en bestuur
Burgemeester	Erik Broeckx (N-VA)
Bestuur	N-VA, Vooruit, Open Vld
Zetels; N-VA; Groen; Vooruit; Mortsel Leeft!; Open Vld; Vlaams Belang; CD&V	29; 11; 8; 3; 3; 1; 2; 1
Economie
Gemiddeld inkomen	23.090 euro/inw. (2021)
Werkloosheidsgraad	7,62% (jan. 2019)
Overige informatie
Postcode; 2640	Deelgemeente; Mortsel
Zonenummer	03
NIS-code	11029
Politiezone	Minos
Hulpverleningszone	Rand
Website	www.mortsel.be
Detailkaart
	ligging binnen het arrondissement Antwerpen; in de provincie Antwerpen
Portaal	België

Mortsel is een stad in de Belgische provincie Antwerpen. De stad telt ruim 26.000 inwoners. Binnen de stadsgrenzen liggen geen andere kernen. De stad behoort tot het kieskanton Kontich en het achtste gerechtelijk kanton Antwerpen.

Toponymie

Mortsel is vermoedelijk ontstaan uit twee woonkernen, namelijk Mortsel-Dorp en Oude God.

De oudste schriftelijke vermelding van Mortsel, als Mortsella, dateert uit 1158. De naam zou zijn afgeleid van de Germaanse woorden mor (dat "moer, moeras" betekent) en sali (dat "uit één ruimte bestaand huis" zou betekenen). Samengesteld geeft dit dan "Een uit één ruimte (zaal) bestaand huis, gebouwd in het moeras".

De naam Oude God zou volgens sommige bronnen verwijzen naar een verdwenen Romeins heiligdom dat gelegen was aan de heirbaan Bavik-Utrecht.

Volgens historicus Kanunnik Floris Prims zouden er zelfs in de 17de eeuw, meer dan een millennium na het vertrek van de laatste Romeinse legioenen uit deze streken nog steeds heimelijk rituelen hebben plaatsgevonden bij deze toen nog bestaande heidense tempel.

Geschiedenis

Neolithicum

Over deze periode in de geschiedenis is zeer weinig geweten, wel is er op het grondgebied van de gemeente een neolithische bijl uit circa 3500 v.C. aangetroffen.

Gallo-Romeinse periode

De vroegste bewijzen van menselijke bewoning gaan terug tot de Gallo-Romeinse periode. Dit werd aangetoond tijdens archeologische opgravingen in 1963 door de Antwerpse Vereniging voor Romeinse Archeologie (AVRA) van een Romeinse villa. Deze was gelegen aan een Romeinse heirbaan. In noordelijke richting liep deze weg vermoedelijk tot in Utrecht, in zuidelijke richting voerde hij naar het vlakbijgelegen Rumst. Vanuit Rumst leidde de weg naar Asse (zuidwesten) en naar de vicus van Elewijt (zuidoosten). Vermoed wordt dat het al voor deze tijd een woonplaats was van de Menapiërs. Daarnaast zijn er op de "Steenakker" restanten van een omwalde hoeve met driebeukige schuur aangetroffen, die er tot het einde van de 2e eeuw moet hebben gestaan.

Middeleeuwen

Het eerste spoor van Mortsel in een geschreven bron dateert uit 869 in een polyticon van de abdij van Lobbes betreffende villa Tishengien (later Dieseghem en Diezegem) en luidt: "… Sunt et in villa quae dicitur Tisingaheim mansi IIII solvit unusquisque pro censu solid.V et porcum I …" (vertaling: "...in de villa die Tisingaheim genoemd wordt zijn er vier mansi, elk van hen betaalt als cijns 5 schellingen en 1 varken..."). Deze villa zou vermoedelijk geschonken zijn door de heilige Reinildis, dochter van de Hertog van Brabant, aan de Henegouwse Benedictijnen in de 7e eeuw en omvatte gronden in de huidige gemeenten Mortsel, Hove en Edegem.

De naam Mortsel zelf duikt voor de eerste maal op in een pauselijke bul uit 1150 in verband met het altare de Mortezele. Ook de bisschop van Kamerijk, Nicolaas I van Chièvres, heeft het acht jaar later (1158) over dit altaar, dat hij toen terugschonk aan de abdij van Lobbes. Hij noemt de plek echter Mortsella. Helaas gingen alle archieven van deze benedictijnenabdij verloren tijdens de Duitse bombardementen op 10 mei 1940, en is er bijgevolg nog weinig geweten over Mortsel in de periode 869 tot 1150.

Vermoed wordt dat omstreeks de 10e of 11e eeuw ten zuiden van villa Diezegem het nieuwe centrum "Mortsel" ontstond. Vermoedelijk stond hier lange tijd slechts een kapel die tot 1158 afhankelijk was van de moederparochie te Kontich. In dat jaar werd de eerste kerk gebouwd op de locatie van de kapel, die op haar beurt in de 15e eeuw vervangen zou worden door de huidige Sint-Benedictuskerk. Omstreeks diezelfde tijd zou ook de woonkern Oude-God zijn gesticht op de plek waar de verbindingswegen Mortsel-Lier en Antwerpen-Mechelen samenkomen.

In 1387 komt de heerlijkheid Mortsel in de handen van de heren van Cantecroy, die het dorp tot grote bloei brengen. In dit verband verdienen vooral Antoine Perrenot en kardinaal Granvelle vermelding. Die laatste vergrootte het goed met de zogenaamde "cardinaelsdorpen". Al deze leengoederen (Mortsel, Edegem, Luithagen, Boechout, Borsbeek, Hove, Vremde, Kontich, Waarloos, Reet en ten slotte Aartselaar) werden in 1570 gebundeld tot het graafschap Cantecroy.

Ancien régime

In de tweede helft van de 16e eeuw, door toedoen van de godsdienstoorlogen, viel dit graafschap uiteen. De opstand van de Nederlanden tegen Spanje betekende voor Mortsel een permanente onrust. In de periode die volgt wordt het dorp, wegens zijn strategische ligging op het kruispunt van belangrijke toegangswegen naar Antwerpen, nagenoeg doorlopend getroffen door verwoestingen, plunderingen, troepentransporten en gevechten.

Zo was het de Antwerpse beeldenstormers gelukt om op 12 augustus 1566 kasteel Cantincrode in te nemen. Deze situatie veranderde echter al snel met de komst van Fernando Álvarez de Toledo (bijnaam: Alva) naar de Schelde-regio. Al snel werd het kasteel en bijgevolg ook Mortsel heroverd door de Spanjaarden. Omwille van het strategische nut van Cantincrode liet Alva het kasteel ombouwen tot een typisch Spaanse vesting waarvan de onderbouw (ringmuur en bastions) tot de dag van vandaag nog uit het water oprijst.

Na Alva's vertrek veranderde de vesting in een waar roversnest, dat een belangrijke rol speelde tijdens de Spaanse furie. In 1583 werd Mortsel, in de aanloop naar de "Val van Antwerpen" (1585) volledig ontvolkt en platgebrand door Alexander Farnese. Van de 126 gezinnen die Mortsel aanvankelijk bewoonden, resteerden er nadien nog slechts drie. Voornamelijk de wijk Luithagen werd zwaar getroffen. Na 1609 kon men voor het eerst herademen, maar het einde van de militaire opvorderingen was nog lang niet in zicht. In de loop van de 17e eeuw belandde Cantincrode in handen van de familie de Fiennes die het huidige herenhuis lieten optrekken.

Moderne Tijd

In 1860 werd Fort 4 opgetrokken in het kader van het Nationaal Reduit, naar een ontwerp van legerofficier Henri Alexis Brialmont. De bouw was een reusachtige onderneming, zo moet er 13 miljoen m³ aarde verplaatst worden en zo'n 1 miljoen m³ baksteen gemetseld worden. Deze werken werden uitgevoerd door de Compagnie Générale de Materiel des Chemins de Fer uit Brussel en zou zo'n 35 tot 40 miljoen frank kosten. Voor de bouw van het fort werd ± 35 ha grond onteigend en de kosten zouden oplopen tot ongeveer 54 miljoen frank (1 400 000 €). De meeste huizen werden in deze tijd opgetrokken uit hout, daar het verboden was in een straal van 585 meter rondom militaire versterkingen stenen gebouwen op te trekken.

In 1897 trekken de komst van fietsen- en autoproducent Minerva en de ateliers van Lieven Gevaert de industrialisatie van Mortsel op gang. Alwaar in 1904 tevens de eerste steen werd gelegd van het huidige complex, waar later belangrijke fotografische uitvindingen zouden gebeuren. Zo werd in 1902 het Gevaert-matpapier op de markt gebracht en later zouden ook de eerste röntgenfilms en geluidsfilms in Gevaerts fabriek ontwikkeld worden. Ten gevolge van deze industrialisatie kende de gemeente een grote bevolkingstoename en groeiden de drie gehuchten aaneen tot een agglomeratie aan de transitobaan N1.

Tijdens zware gevechten om Antwerpen in de aanloop naar de Eerste Wereldoorlog in 1914 deelde Mortsel opnieuw in de klappen en werd er, uit angst voor franc-tireurs, civiele sluipschutters die de oprukkende Duitsers onder vuur namen, lelijk huisgehouden in de gemeente. Zo werden tal van burgers gearresteerd, gedeporteerd en zelfs standrechtelijk geëxecuteerd. Op 6 oktober 1914 kwam Fort 4 in de eerste linie te liggen, maar bleek niet bestand tegen de Duitse artillerie. Reeds twee dagen later, tijdens een bombardement, kreeg een batterij opgesteld op het fort een voltreffer. Hierdoor sloegen de Belgische garnizoenen op de vlucht. De Britten namen echter de verdediging over, maar moesten eveneens de aftocht blazen. In de nacht van 9 op 10 oktober werd het Nationaal Reduit verlaten en de volgende dag volgde de capitulatie van Antwerpen.

Tijdens de Duitse inval op 10 mei 1940 - het begin van de Tweede Wereldoorlog voor België - vinden er zware bombardementen plaats in Mortsel. Aangezien in Wereldoorlog I was gebleken dat de Brialmont-forten niet bestand waren tegen de Duitse overmacht, werden ze niet ingezet in de verdediging van Antwerpen. De Duitsers gebruikten het Mortselse fort echter wel. Zo melden spionageverslagen uit 1943 dat er verschillende vliegtuigbommen en Flak-munitie opgeslagen zou liggen. De Duitsers lieten op het terrein een aantal stenen loodsen optrekken en op de wallen van het fort werden er veldversterkingen gebouwd. Omstreeks het einde van het oorlogsjaar 1943 besloot de bezetter een anti-tankgracht (in de volksmond "Den Dnjepr" genoemd), die de fortgrachten verbond, aan te leggen. Door de dichte bebouwing in Mortsel werd het tracé aldaar zo ver naar het zuiden voorzien, dat het nooit voltooid werd.

Na de Achttiendaagse Veldtocht was het voor een periode van drie jaar relatief rustig in de Mortselse lucht. Hoewel er nog vaak bommenwerpers over het land trokken richting Duitsland. Aan deze "pauze" kwam op 5 april 1943 echter een bruusk einde.

Bombardement van 5 april 1943 op Mortsel

Op die dag werd per vergissing door een Amerikaans bombersquad een bombardement uitgevoerd op de gemeente. Het bombardement was eigenlijk bedoeld voor de fabrieken van de "ERLA" waar vliegtuigen en vliegtuigmotoren werden gemaakt, maar de meeste bommen misten doel en legden de wijk Oude-God plat. Verschillende openbare gebouwen, waaronder vier scholen, werden geraakt. Er waren 936 dodelijke slachtoffers, waaronder 209 kinderen. Mortsel kreeg nooit een oorlogskruis omdat het om "friendly fire" ging. Na de bevrijding van Antwerpen, werd Mortsel nog wel tweemaal getroffen door een V-bom op fort 4. Van slachtoffers werd er evenwel geen melding gemaakt. In 2004 kreeg Mortsel van de Belgische regering erkenning voor het oorlogsleed. Een echt "oorlogskruis" kreeg Mortsel echter niet.

21e eeuw

Door de wet van 23 juni 1999 werd de gemeente Mortsel gepromoveerd tot stad met ingang van 1 januari 2000.

Omdat Mortsel zich wilde concentreren op het Mortselse Fort 4 Kapitein Wagner werd besloten het Mortselse gedeelte van het voormalige militair domein Fort 3 Luitenant Naeyaert tussen de Fortloop en de Koudebeek aan de gemeente Borsbeek af te staan.^[1]

Geografie

De gemeente beslaat een oppervlakte van 778 ha, waarvan 17,46% landbouwgrond is, 0,60% is bos en ongeveer 79,37% bestaat uit bebouwde gronden. De urbanisatiegraad van de gemeente bedraagt eveneens 79,37%. Het hoogste punt van de gemeente is de Sint-Benedictuskerk en laagste punt de Drabstraat. De gemiddelde prijs per m² bouwgrond bedroeg in 2003 204,66 euro^[2]

Hydrografie

De gemeente heeft 3 (noemenswaardige) waterlopen, zijnde de Koude Beek, Fortloop en de Zwarte Beek. Alle drie deze beken wateren af in het Groot Schijn.

Kernen

De gemeente heeft geen deelgemeenten. Wel bestaat ze uit drie met elkaar vergroeide kernen, namelijk Mortsel-Dorp, Oude-God en Luithagen.

Aangrenzende gemeenten

Aangrenzende gemeenten
Antwerpen				Borsbeek

				Boechout

Edegem				Hove

Natuur en landschap

Mortsel is sterk verstedelijkt. Het maakt deel uit van de Antwerpse agglomeratie. De hoogte bedraagt 11-20 meter.

Demografie

Bronnen:NIS, Opm:1806 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari

Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari 1992 tot heden
jaar	Aantal^[3]	Evolutie: 1992=index 100
1992	25.859	100,0
1993	25.839	99,9
1994	25.780	99,7
1995	25.784	99,7
1996	25.611	99,0
1997	25.370	98,1
1998	25.197	97,4
1999	25.107	97,1
2000	25.086	97,0
2001	24.859	96,1
2002	24.738	95,7
2003	24.669	95,4
2004	24.450	94,6
2005	24.393	94,3
2006	24.427	94,5
2007	24.426	94,5
2008	24.416	94,4
2009	24.658	95,4
2010	24.737	95,7
2011	24.804	95,9
2012	25.143	97,2
2013	25.202	97,5
2014	25.242	97,6
2015	25.356	98,1
2016	25.551	98,8
2017	25.588	99,0
2018	25.824	99,9
2019	26.099	100,9
2020	26.157	101,2
2021	26.170	101,2
2022	26.189	101,3
2023	26.391	102,1
2024	26.588	102,8

Politiek

Structuur

De stad Mortsel ligt in het kieskanton Kontich, het provinciedistrict Boom, het kiesarrondissement Antwerpen en ten slotte de kieskring Antwerpen.

Mortsel		Supranationaal	Nationaal		Gemeenschap	Provincie	Arrondissement	Provinciedistrict	Kanton	Gemeente
Administratief	Niveau	Europese Unie	België		Vlaanderen	Antwerpen	Antwerpen			Mortsel
	Bestuur	Europese Commissie	Belgische regering		Vlaamse Regering	Deputatie				Gemeentebestuur
	Raad	Europees Parlement	Kamer van volksvertegenwoordigers	Vlaams Parlement		Provincieraad				Gemeenteraad
Kieskring		Nederlands Kiescollege	Kieskring Antwerpen				Antwerpen	Boom	Kontich	Mortsel
Verkiezing		Europese	Federale		Vlaamse	Provincieraads-				Gemeenteraads-

Schepencollege

Zetelverdeling gemeenteraad 2019-2024

8

3

1

11

3

2

8 3 1 1 11 3 2

De 29 zetels zijn als volgt verdeeld:

■ Groen: 8

■ Vooruit: 3

■ Open Vld: 1

■ CD&V: 1

■ N-VA: 11

■ MortselLeeft: 3

■ VB: 2

Burgemeester is Erik Broeckx (N-VA). Hij leidt een coalitie bestaande uit N-VA, Vooruit en Open Vld. Samen vormen ze de meerderheid met 15 op 29 zetels.

Het college van burgemeester en schepenen bestaat uit:

Erik Broeckx (N-VA): burgemeester; bevoegd voor algemene coördinatie, veiligheid, burgerzaken, klantenzorg en stadsmarketing, openbare werken, straatgroen en netheid, begraafplaatsen, ontwikkelingssamenwerking, intergemeentelijke en internationale samenwerking
Koen Dehaen (N-VA): schepen bevoegd voor patrimonium en stadsprojecten, financiën
Steve D'Hulster (Vooruit): schepen bevoegd voor klimaat en openbare werken, mobiliteit, FORT 4, communicatie en participatie
Goele Custers (N-VA): schepen bevoegd voor personeel, organisatie en digitalisering, welzijn
Livia Moreau (Open Vld): schepen bevoegd voor onderwijs, ruimtelijke ordening, stedenbouw en wooncode, juridische zaken
Ilse Lacante (N-VA): schepen bevoegd voor vrije tijd, lokale economie, dierenwelzijn
Gitta Vanpeborgh (Vooruit): voorzitter van het Bijzonder comité voor de sociale dienst; schepen bevoegd voor zorg en gezondheid, wonen en sociaal wonen, gelijke kansen en integratie
Sophie Hermans: algemeen directeur

Politieke geschiedenis

(Voormalige) Burgemeesters

Periode		Burgemeester
	1799 – 1802	Jacobus Weyns^[4]
	1802 – 1807	Jean-Baptist Van Engelen
	1808 – 1812	Wauthier Berthout
	1812 – ?	M. Osy
	1836 – 1843	P.J. Meert
	1843 – 1853	Pierre Deckers
	1853 – 1870	Herman Ullens
	1870 – 1873	Pieter Reypens
	1873 – 1874	K. De Rooy
	1874 – 1899	Pieter Reypens
	1899 – 1899	Edward Arsen (waarnemend burgemeester)
	1900 – 1900	Edward Arsen
	1900 – 1904	Frans Schoesetters (waarnemend burgemeester)
	1904 – 1908	Servais Huybrechts
	1908 – 1914	Armand Segers (MP)

Periode		Burgemeester
	...
	1918 – 1919	Armand Segers (MP)
	...
	1921 – 1925	Armand Segers (MP)
	1925 – ?	J. Hermans
	1939 – 1941	John Juchem
	1941 – 1944	Onderdeel van Groot-Antwerpen
	1945 – 1947	Frans Kloeck
	1947 – 1958	Arthur Lamens
	1958 – 1970	Frans Kloeck^[5] (Katholieke Vrije Mortsel)
	1971 – 1983	Constant Amssoms (CVP)
	1983 – 2000	Willy Dehaen (CVP)
	2001 – 2012	Ingrid Pira (Agalev / Groen)
	2013 – 2024	Erik Broeckx (N-VA)
	2025 – 2030	Michiel Hubeau (Groen)

Legislatuur 1971–1976

Burgemeester was Constant Amssoms (CVP), voorts bestond het schepencollege uit Vik Van Bladel, Jan Vandewalle, Fons Jespers, Bob Van Hoofstadt, Denijs Peeters en Lieve De Ceutster.^[6]

Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976

Partij of kartel		10-10-1976^[7]		10-10-1982		9-10-1988		9-10-1994		8-10-2000		8-10-2006^[8]		14-10-2012^[9]		14-10-2018		13-10-2024
Stemmen / Zetels		%	29	%	29	%	29	%	29	%	29	%	27	%	29	%	29	%	29
	PVDA	-		0,63	0	-		0,91	0	-		-		-		4,8	0	6,7	1
	Agalev¹/ Groen!-sp.a-spirit^C/ Groen²/ Groen Vooruit^D	-		11,48¹	3	15,59¹	5	17,58¹	6	19,2¹	6	25,32^C	7	21,93²	7	21,9²	8	38,3^D	13
	SP¹/ Groen!-sp.a-spirit^C/ sp.a²/ sp.a-I Love Mortsel³/ Groen Vooruit^D	12,39¹	3	11,13¹	3	11,36¹	3	8,27¹	2	7,52¹	2	25,32^C	7	10,51²	3	9,9³	3	38,3^D	13
	PVV¹/ VLD²/ VLD-VIVANT^B/ Open Vld⁴/ Samen Lokaal CD&V VLD^E	8,51¹	1	9,39¹	2	11,09¹	3	14,12²	4	19,42²	6	20,07^B	5	9,13⁴	2	5,4⁴	1	6,0^E	1
	CVP¹/ CD&V+N-VA^A/ CD&V²/ Samen Lokaal CD&V VLD^E	52,63¹	17	36,11¹	13	35,37¹	13	28,59¹	10	16,08¹	5	24,10^A	7	7,81²	2	6,6²	1	6,0^E	1
	VU¹/ VU&ID²/ CD&V+N-VA^A/ N-VA³	26,48¹	8	17,87¹	6	12,87¹	4	9,04¹	2	12,32²	4	24,10^A	7	31,39³	11	31,7³	11	30,3³	10
	Vlaams Blok¹/ Vlaams Belang²	-		-		7,16¹	1	15,74¹	5	18,31¹	6	20,57²	6	8,16²	2	9,0²	2	8,7²	2
	Mortsel-anders¹/ Mortsel Leeft!²/PRO-Mortsel³	-		-		-		-		-		9,22¹	2	9,39¹	2	10,8²	3	9,9³	2
	VDM	-		8,64	2	-		-		-		-		-		-		-
	Anderen()*	-		4,76	0	6,56	0	5,75	0	7,15	0	0,72	0	1,67	0	-		-
Totaal stemmen		19361		18985		18887		17872		17313		17619		17019		17317		12686
Opkomst %						93,35		90,92		90,22		93,08		89,61		92,1		66,6
Blanco en ongeldig %		3,5		4,32		3,63		4,17		2,82		2,89		1,96		2,2		0,5

De zetels van de gevormde coalitie staan vetjes afgedrukt. De grootste partij is in kleur.
(*) 1982: ELAM (1,79%), VB (2,97%) / 1988: CDU (4,33%), STORMS (2,23%) / 1994: STORMS (1,72%), W.O.W. (4,03%) / 2000: BEL (0,73%), M.V.B. (4,33%), VIVANT (2,09%) / 2006: VLOTT (0,72%) / 2012: Jong&Onafhankelijk (1,67%)

Bezienswaardigheden

Voorkant van de Heilig Kruiskerk, deze ligt voor de plaatselijke school (Olve)

Achterkant van de Heilig Kruiskerk, deze ligt voor de plaatselijke school (Olve)

Agfa-Gevaert

Landhuizen aan de Kapellelei

Villa Mathilde

Station Mortsel langs spoorlijn 27

Aanleg nieuwe tramhalte van station Mortsel-Oude-God in 2012

Zie ook: Lijst van onroerend erfgoed in Mortsel

Mobiliteit

Mortsel ligt aan een knooppunt van verschillende spoorlijnen en telt daardoor vandaag op een relatief kleine oppervlakte vier spoorwegstations: Mortsel-Deurnesteenweg en Mortsel-Oude-God op spoorlijn 25 (Brussel-Noord – Antwerpen-Luchtbal, 160 km/u, enkel reizigers), en Mortsel en Mortsel-Liersesteenweg op spoorlijn 27 (Brussel-Noord – Antwerpen-Centraal, 120 km/u). Sinds december 2008 wordt Mortsel-Deurnesteenweg nog enkel bediend tijdens het weekend. Tijdens de week wordt Mortsel-Oude-God enkel bediend door de IC-treinen van Antwerpen-Centraal naar Brussel-Zuid en omgekeerd. Mortsel wordt dagelijks bediend en Mortsel-Liersesteenweg enkel op weekdagen. Een vijfde station, Mortsel-Luithagen werd in 1970 samen met de fortenlijn buiten gebruik gesteld en afgebroken. Tijdens de Koude Oorlog speelde het nu verdwenen goederenstation Fort 3 bij Fort 3 een belangrijke rol.

Via de tramlijnen 7 en 15 is Mortsel met de buurstad Antwerpen verbonden. Sinds 13 augustus 2012 rijdt tramlijn 15 via de Statielei en de treinstations Mortsel-Oude-God en Mortsel-Liersesteenweg naar Capenberg in Boechout (onderdeel van Brabo I). Er is ook een tramlijnverlenging via de Boniverlei in Edegem naar Kontich gepland. Verschillende bussen van De Lijn hebben haltes in Mortsel, dat samen met Antwerpen in één tariefzone ligt. Hun eindbestemming is Berchem Station. Reizigers die naar het centrum van Antwerpen willen, kunnen overstappen op de tram.

Economie

In Mortsel is de multinational Agfa-Gevaert gevestigd en in vroegere tijden ook de fabrieken van Minerva.

Jeugdwerking

Mortsel heeft een heel actieve jeugdwerking. In totaal telt Mortsel vier scoutsgroepen (waarvan een gedeeld met buurgemeente Boechout), een chirogroep, een KSA-groep, een jeugdatelier genaamd Kreamo, een groep van het Jeugd Rode Kruis en een VNJ-groep. Daarnaast ligt in de Lusthovenlaan het Jeugdhuis Centraal.

Bekende Mortselaren

Geboren in Mortsel

Door de aanwezigheid van een ziekenhuis binnen de gemeentegrens van Mortsel (namelijk GZA Sint-Jozef) ligt het aantal geboortes in deze gemeente bovengemiddeld hoog.

Warre Borgmans (1956), acteur
Della Bosiers (1946), zangeres
Jozef Bosmans (1935), politicus
Jules Bosmans (1914-2000), atleet
Luc Brewaeys (1959-2015), componist
Ludo Busschots (1956-2020), acteur
Ludwig Caluwé (1961), politicus
Viviane De Muynck (1946), actrice
Adriaan de Roover (1923-2016), dichter en essayist
Bart De Wever (1970), politicus
Marijke Dillen (1960), politica
Paul Dumez (1942), politicus
Monika Dumon (1959), actrice
Michel Follet (1959), radio- en tv-presentator
Pieter-Jan Hannes (1992), atleet
Hilde Heijnen (1965), actrice
Dirk Holemans (1965), politicus
Geert Hunaerts (1972), acteur
Kristof Jacobs (1980), politicoloog
Rik Kuypers (1925-2019), filmregisseur
Koen Lenaerts (1954), voorzitter Europees Hof van Justitie, professor KU Leuven
Bob Mau (1926-2006), striptekenaar
Dirk Meynendonckx (1961), acteur
Ivo Michiels (1923-2012), schrijver, essayist
Marc Nevens (1954), atleet
Jeroen Olyslaegers (1967), schrijver
Bart Peeters (1959), zanger, acteur, muzikant, presentator
Jan Penris (1964), politicus
Godfried Thomas Pieraerts (1908-1984), norbertijn
Ann Pira (1965), actrice
Ingrid Pira (1958), burgemeester van Mortsel
Bart Plouvier (1951-2021), auteur
Ke Riema (1914-2013), tekstschrijfster
Tom Schamp (1970), illustrator
Tom Schoonooghe (1973), illustrator en schrijver
Clem Schouwenaars (1932-1993), schrijver, dichter
Mathilde Schroyens (1912-1996), politica
Marc Smet (1951), atleet
Tamino (1996), zanger
Luc Tuymans (1958), kunstenaar
Raf Van Brussel (1971), zanger
Eva Van der Gucht (1977), actrice
Mitta Van der Maat (1958), zangeres, regisseuse en actrice
Herman Van Goethem (1958), historicus en jurist
Jos Van Oosterwyck (1949), muziekkenner
Linda Van Tulden (1952), producent, regisseur, scenarioschrijfster
Marc Verhaegen (1957), striptekenaar

Inwoners van Mortsel

Alex Agnew, komiek
Constant Amssoms, politicus voor CVP
Erik Broeckx, politicus voor N-VA
Rita De Bont, politica Vlaams Belang
Koen De Bouw, acteur
Willy Dehaen, politicus voor CVP
Bob De Richter, weerman en politicus
Anuna De Wever, milieuactiviste
Wim Helsen, cabaretier
Kathleen Huys, VRT-journaliste
Herman Ullens, politicus
Jos Vandeloo, auteur
Bea Cantillon, academica en voormalig politica
Frans Mariman, medestichter van de KVI
Pieter Serrien, historicus en schrijver

Andere aan de gemeente gelinkte personen

Lieven Gevaert, stichter van Agfa-Gevaert
Henriëtte van den Bergh, de moeder van de jong overleden Fritz Mayer van den Bergh, zij liet de Sint-Fredericusstichting bouwen, een rusthuis voor onbemiddelde oudere echtparen. Dit werd later woonzorgcentrum Mayerhof. Ook liet zij 43 eengezinswoningen optrekken als sociale woningen. Deze stonden aan de huidige Mayerlei.

Zie ook

Wijk Savelkoul, een wijk in het oosten van Mortsel
Woonwagenpark Gasthuishoeven, het eerste woonwagenpark in Vlaanderen
Oude God Sport, een voormalige voetbalclub uit Mortsel

Nabijgelegen kernen

Hove, Boechout, Berchem, Edegem

Externe links

Bronnen, noten en/of referenties

↑ Zie documentatiecentrum Borsbeek https://www.docc-borsbeek.be
↑ bron: Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap - Administratie Planning en Statistiek
↑ https://view.officeapps.live.com/op/view.aspx?src=https%3A%2F%2Fstatbel.fgov.be%2Fsites%2Fdefault%2Ffiles%2Ffiles%2Fdocuments%2Fbevolking%2F5.1%2520Structuur%2520van%2520de%2520bevolking%2FBevolking_per_gemeente.xlsx&wdOrigin=BROWSELINK
↑ Inventaris van het archief van de provincie Antwerpen, Burgemeesters, 1798-1970: Mortsel
↑ Eerste Moederhulde op 1 oktober 1950 (p. 11); Ons Krantje; 2008
↑ Wie schrijft die blijft: Kunsthistoricus Denijs Peeters (p. 32); 't Periodiekske; 10 februari 2015
↑ 1961-2000:Verkiezingsdatabase Binnenlandse Zaken
↑ Vlaanderenkiest.be: Gegevens 2006
↑ Gearchiveerde kopie. Gearchiveerd op 20 januari 2020. Geraadpleegd op 21 oktober 2018.

Zie de categorie Mortsel van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

[1] Zie documentatiecentrum Borsbeek https://www.docc-borsbeek.be

[2] ron: Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap - Administratie Planning en Statistiek

[3] ttps://view.officeapps.live.com/op/view.aspx?src=https%3A%2F%2Fstatbel.fgov.be%2Fsites%2Fdefault%2Ffiles%2Ffiles%2Fdocuments%2Fbevolking%2F5.1%2520Structuur%2520van%2520de%2520bevolking%2FBevolking_per_gemeente.xlsx&wdOrigin=BROWSELINK

[4] Inventaris van het archief van de provincie Antwerpen, Burgemeesters, 1798-1970: Mortsel

[5] Eerste Moederhulde op 1 oktober 1950 (p. 11); Ons Krantje; 2008

[6] Wie schrijft die blijft: Kunsthistoricus Denijs Peeters (p. 32); 't Periodiekske; 10 februari 2015

[7] 1961-2000:Verkiezingsdatabase Binnenlandse Zaken

[8] Vlaanderenkiest.be: Gegevens 2006

[:0-9] Gearchiveerde kopie. Gearchiveerd op 20 januari 2020. Geraadpleegd op 21 oktober 2018.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]