Projekcja Fischera: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Aktualna wersja na dzień 03:02, 21 kwi 2022

Projekcja Fischera − rodzaj projekcji chemicznej umożliwiającej prezentację konfiguracji absolutnej enancjomerów i diastereoizomerów.

Nazwa projekcji pochodzi od nazwiska noblisty Emila Fischera^[1].

Wzór projekcyjny Fischera powstaje przez rzutowanie na płaszczyznę cząsteczki ustawionej następująco:

pionowo do płaszczyzny rzutowania,
atom centralny znajduje się w płaszczyźnie papieru,
atomy leżące powyżej i poniżej atomu centralnego znajdują się pod płaszczyzną papieru,
atomy leżące z lewej i z prawej strony atomu centralnego znajdują się nad płaszczyzną papieru,
atom o najniższym lokancie znajduje się na górze.

Wzór cząsteczki w projekcji Fischera można obracać jedynie o 180° wokół osi prostopadłej do płaszczyzny papieru. Obrócenie go o 90° prowadzi do otrzymania wzoru drugiego enancjomeru.

Przypisy

↑ Nagrodę Nobla otrzymał w 1902 r. za prace dotyczące syntez cukrów i puryn.

Zobacz też

[1] Nagrodę Nobla otrzymał w 1902 r. za prace dotyczące syntez cukrów i puryn.

[1]

@@ Linia 1: / Linia 1: @@
-[[Image:D-glucose Fischer.png||thumb|D-glukoza w projekcji Fishera]]
+[[Plik:D-glucose-chain-2D-Fischer.png|thumb|100px|D-[[glukoza]] w projekcji Fischera]]
+[[Plik:Fischer projection.png|thumb|100px|Rzut cząsteczki na płaszczyznę]]
-'''Projekcja Fischera''' to rodzaj [[projekcja (chemia)|projekcji chemicznej]] umożliwiającej prezentację [[konfiguracja absolutna|konfiguracji absolutnej]] [[enancjomer|enancjomerów]] i [[diastereoizomer|diastereoizomerów]].
+'''Projekcja Fischera''' − rodzaj [[projekcja (chemia)|projekcji chemicznej]] umożliwiającej prezentację [[konfiguracja absolutna|konfiguracji absolutnej]] [[enancjomer]]ów i [[diastereoizomer]]ów.
-Wzór projekcyjny Fischera powstaje przez rzutowanie na płaszczyznę, [[cząsteczka|cząsteczki]] ustawionej następująco:
-#pionowo do płaszczyzny rzutowania
-#atom centralny znajduje się w płaszczyźnie papieru
-#atomy leżące powyżej i poniżej atomu centralnego znajdują się pod płaszczyzną papieru
-#atomy leżące z lewej i z prawej strony atomu centralnego znajdują się nad płaszczyzną papieru
-#atom o najniższym lokancie znajduje się u góry.
+Nazwa projekcji pochodzi od nazwiska [[Nagroda Nobla|noblisty]] [[Emil Fischer|Emila Fischera]]<ref>Nagrodę Nobla otrzymał w 1902 r. za prace dotyczące [[reakcja syntezy|syntez]] [[Węglowodany|cukrów]] i [[Puryna|puryn]].</ref>.
-[[Image:Fischer Projection2.png|center|framed|Schemat obrazujący zasady projekcji Fishera]]
+Wzór projekcyjny Fischera powstaje przez [[rzut (geometria)|rzut]]owanie na [[płaszczyzna|płaszczyznę]] [[cząsteczka|cząsteczki]] ustawionej następująco:
-Wzór cząsteczki w projekcji Fischera, można obracać jedynie o 180° wokół osi prostopadłej do płaszczyzny papieru. Obrócenie go o 90 &deg; prowadzi do otrzymania wzoru drugiego enancjomeru.
+# pionowo do płaszczyzny rzutowania,
+# atom centralny znajduje się w płaszczyźnie papieru,
+# atomy leżące powyżej i poniżej atomu centralnego znajdują się pod płaszczyzną papieru,
+# atomy leżące z lewej i z prawej strony atomu centralnego znajdują się nad płaszczyzną papieru,
+# atom o najniższym [[lokant|lokancie]] znajduje się na górze.
+[[Plik:Fischer Projection2.svg|center|thumb|Schemat zasady projekcji Fishera]]
-=== Zobacz też ===
-* [[Projekcja Hawortha]]
+Wzór cząsteczki w projekcji Fischera można obracać jedynie o 180° wokół osi [[prostopadłość|prostopadłej]] do płaszczyzny papieru. Obrócenie go o 90° prowadzi do otrzymania wzoru drugiego enancjomeru.
-[[Kategoria:Stereochemia]]
+== Przypisy ==
-[[ar:مسقط فيشر]]
+{{Przypisy}}
-[[ca:Projecció de Fischer]]
-[[de:Fischer-Projektion]]
+== Zobacz też ==
-[[en:Fischer projection]]
+* [[projekcja Hawortha]]
-[[es:Proyección de Fischer]]
+* [[projekcja Newmana]]
-[[fr:Projection de Fischer]]
+* [[projekcja Natty]]
-[[ko:피셔 투영식]]
+{{Kontrola autorytatywna}}
-[[it:Proiezione di Fischer]]
+[[Kategoria:Stereochemia]]
-[[he:היטל פישר]]
-[[hu:Fischer-projekció]]
-[[nl:Fischerprojectie]]
-[[ja:フィッシャー投影とうえい式しき]]
-[[oc:Projeccion de Fischer]]
-[[sl:Fischerjeva nomenklatura]]
-[[sr:Фишерова пројекција]]
-[[fi:Fischerin projektio]]
-[[zh:费歇尔投影とうえい式しき]]