(Translated by https://www.hiragana.jp/)
Piele – Wikipedia, wolna encyklopedia Przejdź do zawartości

Piele

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Piele
osada
Ilustracja
Budynek dawnego dworu w Pielach
Państwo

 Polska

Województwo

 warmińsko-mazurskie

Powiat

braniewski

Gmina

Lelkowo

Liczba ludności (2022)

70[2]

Strefa numeracyjna

55

Kod pocztowy

14-521[3]

Tablice rejestracyjne

NBR

SIMC

0151555

Położenie na mapie gminy Lelkowo
Mapa konturowa gminy Lelkowo, u góry znajduje się punkt z opisem „Piele”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry znajduje się punkt z opisem „Piele”
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, blisko górnej krawiędzi po lewej znajduje się punkt z opisem „Piele”
Położenie na mapie powiatu braniewskiego
Mapa konturowa powiatu braniewskiego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Piele”
Ziemia54°23′26″N 20°11′59″E/54,390556 20,199722[1]

Piele (niem. Pellen)osada w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie braniewskim, w gminie Lelkowo.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa elbląskiego.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Przed rokiem 1525 była tu kaplica, która w wykazie parafii archiprezbiteratów warmińskich ujęta była jako kościół filialny Piotrowca.

Kościół wybudowany w latach 1740–1742 z fragmentami wcześniejszej budowli został zniszczony w roku 1945.

W XVIII wieku majątek ziemski w Pielach był w posiadaniu rodu von der Groeben. W Majątek ten od drugiej połowy XIX i w pierwszej połowie XX wieku należał do rodziny von Brandt. Na początku XX wieku majątek wraz z dwoma folwarkami miał powierzchnię 950 ha. Funkcjonowała też tu gorzelnia.

Po II wojnie światowej w Pielach zorganizowany był PGR.

Zabytki

[edytuj | edytuj kod]

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są obiekty[4]:

  • zespół pałacowy:
    • Pałac, wybudowany został tu w drugiej połowie XVIII wieku. Budowla zrealizowana została na miejscu starszego obiektu, być może pochodzącego z czasów krzyżackich. Dwór wzniesiono na rzucie prostokąta z wielosiowymi ryzalitami pośrodku elewacji wzdłużnych. Jednokondygnacyjne skrzydła boczne i dwukondygnacyjna część korpusu głównego dworu przykryte dachami mansardowymi w swojej kompozycji architektonicznej przypominały pałac w Bęsi. Po II wojnie światowej pałac wykorzystywany był przez miejscowy PGR na biura i mieszkania pracownicze. Po likwidacji PGR AWRSP przejęła pozostałość po dworze: zachowane skrzydło zachodnie dawnego dworu wraz zamieszkującymi je rodzinami.
    • budynek gospodarczy, XIX/XX
    • park krajobrazowy, XVIII-XIX; w zarośniętym parku zachowały się okazy dawnego starodrzewu.park,
    • grota romantyczna w parku.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 100395
  2. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-06].
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 936 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  4. Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków - stan na 31.12.2017 woj. warmińsko-mazurskie

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Tadeusz Chrzanowski, Przewodnik po zabytkowych kościołach północnej Warmii, Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, Olsztyn, 1978. (str. 8)
  • Małgorzata Jackiewicz-Garniec, Mirosław Garniec, Pałace i dwory dawnych Prus Wschodnich, (Wydanie III poszerzone i uzupełnione) Studio ARTA, Olsztyn, 2001, ISBN 83-912840-2-6 (str. 328-329 dwór).