Realgar
Realgar z Rumunii | |
Właściwości chemiczne i fizyczne | |
Skład chemiczny |
As4S4 – tetrasiarczek tetraarsenu |
---|---|
Twardość w skali Mohsa |
1,5–2 |
Przełam |
nierówny |
Łupliwość |
doskonała |
Układ krystalograficzny |
jednoskośny |
Gęstość minerału |
3,56 g/cm³ |
Właściwości optyczne | |
Barwa |
pomarańczowoczerwona |
Rysa |
pomarańczowa |
Połysk |
diamentowy na ścianach kryształu, tłusty na przełamie |
Realgar – minerał z gromady siarczków. Należy do grupy minerałów rzadkich. Zbudowany jest z tetrasiarczku tetraarsenu, As4S4[1].
Nazwa pochodzi od arab. رهج الغار rahdż al-ghar – „pył (proszek) kopalniany”.
Charakterystyka
[edytuj | edytuj kod]Właściwości
[edytuj | edytuj kod]Zazwyczaj tworzy kryształy o pokroju krótkosłupkowym z wyraźnymi zbrużdżeniami. Występuje w skupieniach drobnoziarnistych, zbitych, ziemistych, proszkowych, naciekowych. Ładnie wykształcone kryształy spotyka się w druzach mineralnych. Jest kruchy, strugalny, przeświecający.
Występowanie
[edytuj | edytuj kod]Powstaje w wyniku niskotemperaturowych procesów hydrotermalnych. Jest składnikiem osadów gorących źródeł i ekshalacji wulkanicznych (fumarola). Współwystępuje z aurypigmentem, antymonitem.
Realgar występuje w:
- Stanach Zjednoczonych (Arizona, Kalifornia, Idaho, Luizjana, Maine, Montana, Nevada, New Hampshire, New Jersey, Nowy Meksyk, Nowy Jork, Oregon, Pensylwania, Waszyngton, Wyoming, Utah),
- Rosji i Gruzji – Kaukaz
- Chinach – prowincja Hunan
- Niemczech (Badenia-Wirtembergia, Bawaria, Hesja, Dolna Saksonia, Nadrenia Północna-Westfalia, Saksonia-Anhalt, Saksonia, Turyngia),
- Wielkiej Brytanii (Anglia, Walia),
- Austrii (Karyntia, Salzburg, Styria, Tyrol, Vorarlberg),
Także w: Argentynie, Australii, Boliwii, Bułgarii, Kanadzie, Chile, Czechach, Macedonii Północnej, Gruzji, Indonezji, Irlandii, Japonii, Kazachstanie, Kirgistanie, Meksyku, Peru, Papui-Nowej Gwinei, Maroku, Rumunii, RPA, Hiszpanii, Sudanie, Szwajcarii, Szwecji (Värmland), Turcji, Uzbekistanie, na Ukrainie, Słowacji, Węgrzech, we Francji i we Włoszech.
- W Polsce: występuje w kredowych łupkach, piaskowcach i zlepieńcach fliszowych Karpat (okolice Leska). Stwierdzono go w okolicach Bytomia gdzie utworzył się w zwałach kopalnianych w wyniku długotrwałego pożaru.
Zastosowanie
[edytuj | edytuj kod]- źródło otrzymywania arsenu (70% As),
- stosowany w przemyśle chemicznym, szklarskim, pirotechnicznym,
- stosowany przy produkcji farb, garbników, trutek, środków ochrony roślin,
- w przeszłości służył jako barwnik i medykament,
- poszukiwany i bardzo atrakcyjny kamień kolekcjonerski,
- kryształy bywają używane do wyrobu ozdób.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Inorganic Chemistry. James House (red.). Wyd. 2. Elsevier, 2013, s. 478. ISBN 978-0-12-385110-9.