Tu-214R

Tu-214R
	Dane podstawowe
Państwo	Rosja
Producent	Tupolew
Typ	rozpoznawczy
	Historia
Data oblotu	29 grudnia 2009
Liczba egz.	2 w służbie
	Dane techniczne
Napęd	2 silniki turbowentylatorowe PS-90A
Ciąg	158,2 kN każdy
	Wymiary
Rozpiętość	41,8 m
Długość	46,14 m
Wysokość	13,9 m
Powierzchnia nośna	184,2 m²
	Dane operacyjne
	Wyposażenie dodatkowe
	urządzenia rozpoznania optycznego i radiowego
	Użytkownicy
	Rosja
	Multimedia w Wikimedia Commons

Tu-214R (ros. Ту-214Р) – rosyjski samolot rozpoznawczy zbudowany na bazie pasażerskiego Tu-214, który w przyszłości ma zastąpić używane do dnia dzisiejszego samoloty Ił-20.

Historia

29 grudnia 2002 roku Główny Zarząd Wywiadowczy (Главное Разведывательное Управление) zlecił KB Tupolewa zaprojektowanie nowej maszyny rozpoznawczej. Jej budowa zlecona została wytwórni lotniczej im. Gorbunowa w Kazaniu (Казанское авиационное производственное объединение имени С. П. Горбунова). Podpisana umowa obejmowała budowę makiety oraz dwóch latających prototypów. Wstępnie planowano, że do swojego pierwszego lotu samolot wzbije się w 2008 roku. Pracę nad projektem oznaczonym jako produkt 411 (изделие 411) opóźniły się i pierwszy ukończony samolot o numerze rejestracyjnym RA-64511 do swojego dziewiczego lotu wzbił się 24 grudnia 2009 roku. Z nieznanych powodów prace nad drugą maszyną o numerze rejestracyjnym RA-64514 wstrzymano w lutym 2010 roku. Tym niemniej według planów, skompletowany pierwszy egzemplarz miał trafić do odbiorcy w 2013 roku a drugi rok później. Tymczasem w 2009 roku ruszyły prace w ramach programu Recenzent mające na celu modernizację samolotów Ił-20. Świadczy to o tym, że aby wprowadzić do służby Tu-214R trzeba poprawić systemy techniczne^[1]. Producentami urządzeń rozpoznania są Koncern Radioelektroniczny Wega i CNIRTI im. A.I.Berga. W 2016 r. MO FR zamówiło trzeci samolot^[2]

Groźba rezygnacji

Ministerstwo Obrony FR brało pod uwagę rezygnację z Tu-214R. Samoloty nie spełniały wymagań taktyczno-technicznych, szczególnie w zakresie parametrów lotnych^[3].

Konstrukcja

Do budowy wersji rozpoznawczej wykorzystano płatowiec pasażerskiego Tu-214. Sercem układu rozpoznawczego Tu-214R jest wielozadaniowy system radiolokacyjny MRK-411. W skład systemu wchodzi pokładowy radar obserwacji bocznej używający radaru z syntetyczną aperturą, którego anteny w postaci bocznych paneli umieszczone są po obu stronach kadłuba samolotu tuż za kabiną pilotów. W pracy radaru można wykorzystywać częstotliwości centymetrowe, dekametrowe oraz metrowe. Na spodzie kadłuba, pod kabiną pilotów w wydłużonej gondoli umieszczono rozpoznawczy system optoelektroniczny składający się cyfrowego aparatu fotograficznego o ogniskowej 1750 mm, kamery telewizyjnej pracującej w świetle widzialnym i powiększeniem od 10 do 100 mm oraz kamery pracującej w podczerwieni. Kamery umieszczone są w ruchomej głowicy obracającej się na boki w zakresie od + 80 do – 80 stopni. Po boku kadłuba za skrzydłem znajduje się boczny panel mieszczący generator prądu oraz system samoobrony z wyrzutnikiem flar. Na grzbiecie kadłuba na wysokości skrzydeł umieszczono owiewkę z anteną łączności satelitarnej. Z boku kadłuba, za panelem z systemem samoobrony znajduje się prętowa antena układu rozpoznania radioelektronicznego. Pod kadłubem w kolejnej owiewce za skrzydłami umieszczono antenę radaru obserwacji okrężnej.

Służba

W 2015 roku obydwa gotowe samoloty zostały przekazane ich użytkownikowi, Głównemu Zarządowi Wywiadowczemu (choć formalnie należą do Sił Powietrznych Federacji Rosyjskiej). Jeszcze przed przekazaniem do służby, 17 grudnia 2012 roku, egzemplarz RF-64511 został przechwycony przez japońskie myśliwce u wybrzeży Japonii. 15 lutego 2016 roku do bazy w Chmejmim w Syrii, niedaleko miasta Latakia, przyleciał drugi egzemplarz Tu-214R o numerze rejestracyjnym RF-64514. Jest to maszyna przyjęta na uzbrojenie pod koniec 2015 roku. Do 29 lutego tego samego roku, kiedy to samolot powrócił na macierzyste lotnisko w Kazaniu, Tu-214R wykonał nad terytorium Syrii kilka lotów rozpoznawczych. Samolot brał udział w akcji w ramach rosyjskiej interwencji wojskowej w tym kraju. Ta sama maszyna została zauważona, gdy w dniach 17 – 18 czerwca 2015 roku patrolowała rosyjsko – ukraińskie pogranicze^[4]^[5]. 29 lipca 2016 roku do bazy w Chmejmim w Syrii ponownie przybył Tu-214R, ten sam, który przebywał w Syrii w lutym^[6].

Przypisy

↑ Piotr Butowski, Modernizacja samolotu rozpoznawczego Iliuszyn Ił-20, „Lotnictwo”, nr 1 (2015), s. 56-57, ISSN 1732-5323
↑ Кадровый компромисс: глава ОАК Юрий Слюсарь поднял статус директора Казанского авиазавода — Реальное время [online], realnoevremya.ru [dostęp 2018-08-29] (ros.).
↑ Altair Agencja Lotnicza [online], www.altair.com.pl [dostęp 2017-11-15] (ang.).
↑ Michał Buslik, Oczekiwany przełom czy tymczasowa dyslokacja? Rosyjska interwencja wojskowa w Syrii, „Nowa Technika Wojskowa”, nr 3 (2016), s. 14-16, ISSN 1230-1655
↑ Tu-214R dołączył do rosyjskiej brygady lotniczej w Syrii, „Lotnictwo Aviation International”, nr 3 (2016), s. 5, ISSN 2450-1298
↑ Michał Buslik, Rosyjska interwencja wojskowa w Syrii-propaganda sukcesu w cieniu dyplomatycznych gier i rosnących strat, „Nowa Technika Wojskowa”, nr 8 (2016), s. 8-13, ISSN 1230-1655

Bibliografia

Piotr Butowski, Co dalej z Tu-204 i Tu-214, "Lotnictwo", nr 11 (2012), s. 52-55, ISSN 1732-5323.

[1] Piotr Butowski, Modernizacja samolotu rozpoznawczego Iliuszyn Ił-20, „Lotnictwo”, nr 1 (2015), s. 56-57, ISSN 1732-5323

[2] Кадровый компромисс: глава ОАК Юрий Слюсарь поднял статус директора Казанского авиазавода — Реальное время [online], realnoevremya.ru [dostęp 2018-08-29] (ros.).

[3] Altair Agencja Lotnicza [online], www.altair.com.pl [dostęp 2017-11-15] (ang.).

[4] Michał Buslik, Oczekiwany przełom czy tymczasowa dyslokacja? Rosyjska interwencja wojskowa w Syrii, „Nowa Technika Wojskowa”, nr 3 (2016), s. 14-16, ISSN 1230-1655

[5] Tu-214R dołączył do rosyjskiej brygady lotniczej w Syrii, „Lotnictwo Aviation International”, nr 3 (2016), s. 5, ISSN 2450-1298

[6] Michał Buslik, Rosyjska interwencja wojskowa w Syrii-propaganda sukcesu w cieniu dyplomatycznych gier i rosnących strat, „Nowa Technika Wojskowa”, nr 8 (2016), s. 8-13, ISSN 1230-1655

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

Samoloty myśliwskie	Jak-15 Jak-17 Jak-23 Jak-25 Jak-27 Jak-28 Ła-9 Ła-11 Ła-15 MiG-9 MiG-15 MiG-17 MiG-19 MiG-21 MiG-23 MiG-25 MiG-29 MiG-31 MiG-35 Su-9 Su-11 Su-15 Su-17/20/22 Su-27 Su-30 Su-33 Su-34 Su-35 Su-57 Tu-128
Samoloty bombowe	Ił-28 M-4 Su-24 Tu-4 Tu-12 Tu-14 Tu-16 Tu-22 Tu-22M Tu-95 Tu-142 Tu-160
Samoloty obserwacyjne rozpoznawcze i dowodzenia	A-50 A-100 An-30 An-71 Be-6 Be-10 Be-12 Be-42 Ił-20 Ił-38 Ił-80 Jak-12 Ka-31 Tu-126 Tu-142 Tu-214R
Samoloty szturmowe	Jak-38 MiG-27 Su-7 Su-17/20/22 Su-25 Su-34 Su-39
Samoloty szkolno-treningowe	Jak-11 Jak-18 Jak-52 Jak-130 MiG-AT
Samoloty transportowe i szybowce desantowe	An-2 An-8 An-12 An-22 An-26 An-34 An-72 An-124 An-140 An-225 C-25 Jak-14 Ił-14 Ił-76 Ił-112
Śmigłowce	Jak-24 Mi-1 Mi-2 Mi-4 Mi-6 Mi-8 Mi-10 Mi-14 Mi-24 Mi-26 Mi-28 Mi-38 Ka-25 Ka-27 Ka-50 Ka-52 Ka-60 Ka-62
Prototypy i konstrukcje doświadczalne	A-57 I-250 Ił-20 Ił-22 Ił-24 Ił-32 Ił-40 Ił-54 Ił-102 Jak-25 Jak-29 Jak-30 (1948) Jak-36 Jak-43 Jak-44 Jak-60 Jak-100 Jak-140 Jak-141 Jak-201 Ka-8 Ka-20 Ka-22 Ka-40 Ka-60 Ła-150 Ła-152 Ła-156 Ła-160 Ła-168 Ła-176 Ła-250 M-50 M-55 Mi-18 Mi-30 Mi-46 E-8 MiG 1.44 MiG-41 MiG-110 PAK DA P-42 S-70 Skat Su-9 Su-10 Su-11 Su-17 (R) Su-35BM Su-37 Su-47 Su-75 Tu-80 Tu-98 Tu-135 Tu-138 Tu-148 Tu-156 T-4 W-7 W-50 W-80 W-100 rozwój radzieckich myśliwców odrzutowych