(Translated by https://www.hiragana.jp/)
Plomo - Biquipedia, a enciclopedia libre Ir al contenido

Plomo

De Biquipedia
Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.
Plomo
TalioPlomoBismuto
Sn

Pb

Fl
Información cheneral
Nombre, simbolo, numero Plomo, Pb, 82
Serie quimicaMetal d'o bloque p
Grupo, periodo, bloque 146, p
ColorGriso metalico
Peso atomico 207.2 g·mol−1
Configuración electronica [Xe] 4f14 5d10 6s2 6p2
Electrons por capa 2, 8, 18, 32, 18, 4
Propiedaz fisicas
Fasesolido
Densidat (a t.a.)11.34 g·cm−3
Densidat en liquido en o p.f.10.66 g·cm−3
Punto de fusión600.61 K
(327.46 °C, 621.43 °F)
Punto d'ebullición2022 K
(1749 °C, 3180 °F)
Entalpía de fusión4.77 kJ·mol−1
Entalpía de vaporización179.5 kJ·mol−1
Calor especifica(25 °C) 26.650 J·mol−1·K−1
Presión de vapor
P/Pa 1 10 100 1 k 10 k 100 k
at T/K 978 1088 1229 1412 1660 2027
Propiedaz atomicas
Estructura cristalinacubica centrata en as caras
Estaus d'oxidación4, 2 (Oxido anfoterico)
Electronegatividat2.33 (escala de Pauling)
Enerchías d'ionización 1ª: 715.6 kJ·mol−1
2ª: 1450.5 kJ·mol−1
3ª: 3081.5 kJ·mol−1
Radio atomico175 pm
Radio covalent146±5 pm
Radio de van der Waals202 pm
Atra información
Ordenación magneticadiamagnetico
Resistividat electrica(20 °C) 208 nΩおめが·m
Conductividat termal(300 K) 35.3 W·m−1·K−1
Dilatación(25 °C) 28.9 µm·m−1·K−1
Modulo d'elasticidat16 GPa
Mod. elast. transversal5.6 GPa
Modulo de compresión46 GPa
Coeficient de Poisson0.44
Dureza Mohs1.5
Dureza Brinell38.3 MPa
Numero CAS7439-92-1
Isotopos mas estables
iso AN Vida MD ED (MeV) PD
204Pb 1.4% >1.4×1017 y αあるふぁ 2.186 200Hg
205Pb sin 1.53×107 a εいぷしろん 0.051 205Tl
206Pb 24.1% 206Pb ye estable con 124 neutrons
207Pb 22.1% 207Pb ye estable con 125 neutrons
208Pb 52.4% 208Pb ye estable con 126 neutrons
210Pb traza 22.3 a αあるふぁ 3.792 206Hg
βべーた 0.064 210Bi

O plomo (d'o latín Plumbum)[1] ye un elemento quimico d'a tabla periodica, de símbolo Pb y numero atomico 82 seguntes a tabla actual, ya que no feba parti d'a tabla de Dmitri Mendeléyev. Iste quimico no lo reconoixeba como un elemento metalico común por a suya gran elasticidat molecular. Cal destacar que a elasticidat d'iste elemento pende d'as temperaturas de l'ambient, as cuals fan que os suyos atomos se deseparen u s'achunten.

O plomo ye un metal pesato de densidat relativa u gravedad especifica 11,4 a 16 °C, de color archent con tono azulenco, que s'empabona ta adquirir una color grisa mate. Ye flexible, inelastico y se funde con facilidat. A suya fusión se produce a 327,4 °C y bulle a 1725 °C. As valencias quimicas normals son 2 y 4. Ye relativament resistent a l'ataque de l'acido sulfurico y acido clorhidrico, encara que se disuelve amoniquet en acido nitrico y debant d'a presencia de bases nitrochenatas. O plomo ye anfotero, ya que forma sals de plomo d'os acidos, asinas como sals metalicas de l'acido plumbico. Tien a capacidat de formar muitas sals, oxidos y compuestos organo-metalicos.

Denominacions

[editar | modificar o codigo]

Amás d'as lochicas variants dialectals como "pllomo" en as parlas d'a ribagorza, existió dica o sieglo XVI a forma medieval alcofor d'etimolochía arabe, asinas se documenta en a val de Tena:

plomo, siquier alcofor

Se veiga tamién

[editar | modificar o codigo]

Referencias

[editar | modificar o codigo]
  1. (es) Francho Nagore Laín: Vocabulario de la Crónica de San Juan de la Peña (versión aragonesa, s. XIV), Universidat de Zaragoza, 2021, ISBN 978-84-1340-315-1, p.359

Vinclos externos

[editar | modificar o codigo]