भारतीयप्रशासनिकसेवा (I.A.S)
Service Overview | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Abbreviation | I.A.S. | ||||||||||
Formed | 1946 | ||||||||||
Country | India | ||||||||||
Training Ground | Lal Bahadur Shastri National Academy of Administration, Mussoorie, (Uttarakhand) | ||||||||||
Controlling Authority | Ministry of Personnel, Public Grievances and Pension, Department of Personnel and Training | ||||||||||
Legal personality | Governmental: Government service | ||||||||||
General nature | Policy Formulation Policy Implementation Civil administration Advisors to Ministers Managing bureaucracy (Center and State) | ||||||||||
Preceding service | Imperial Civil Service (1893–1946) | ||||||||||
Cadre Size | 4737 members (direct recruitment – 3398, promotion – 1339) (2013)[१] | ||||||||||
Association | IAS officers Association | ||||||||||
Head of the All India Civil Services | |||||||||||
Cabinet Secretary Current: Ajit Seth, IAS |
भारतीयप्रशासनिकसेवा (I.A.S) (Indian Administrative Service) तिसृषु अखिलभारतीयसेवासु एषा अन्यतमा । भारतीयप्रशासनिकाधिकारिणः केन्द्रे राज्येषु च अधिकारनिर्वहणे महत्तमं पात्रं वहन्ति । ते नीतिनियामकेषु स्थानेषु कार्यं निर्वहन्ति । भारतीयसंविधानसभायाः आशयः आसीत् यत् अधिकारिगणः स्वतन्त्रतया वदेत्, भयं विना कार्यं कुर्यात् च इति । एतेषां नियुक्तिः केन्द्रसर्वकारेण क्रियते । ते केन्द्रसार्वजनिकसेवा-आयोगेन चिताः भवन्ति । परीक्षा स्तरत्रये भवति । प्राथमिकं, प्रधानं, मौखिकं च । तत्र २३ मुख्यविषयाः सन्ति । भारतीयप्रशासनिकसेवायाः प्रवेशः अतिकष्टकरः इति भावना अस्ति । चतुर्वारमेव परीक्षां स्वीकर्तुमर्हन्ति सामान्याभ्यर्थिनः । इतरनिम्नवर्गीयजनानां सप्तवारम् अवसरः दीयते । परिशिष्टजातीयाजनानां परिशिष्टवर्गस्य जनानाम् एतादृशः निर्बन्धः नास्ति । प्रवेशसमये वयः २१ वर्षाणि स्यात् । त्रिलक्षाभ्यर्थिनः प्रतिवर्षं परीक्षां स्वीकुर्वन्ति तेषु केवलं ८५० जनाः एव चिताः भवन्ति । एतेन ज्ञायते अस्याः सेवायां प्रामुख्यं तथा तदर्थं स्पर्धा च । सर्दार वल्लभबायीपटेलः अस्याः सेवायाः संरक्षकपुरुषत्वेन गणितः । तस्य मरणं यस्मिन् दिने अभवत् तद्दिने १,५०० भा.प्र.सेवायाः अधिकारिणः देहल्यां तस्य गृहस्य पुरतः प्रतिज्ञां कृतवन्तः यत् ’वयं भारतस्य सेवायां पूर्णप्रभुभक्तिम् अनवरतोत्साहं च प्रदर्शयेम’ इति । प्रायः एते अधिकारिणः मण्डलस्तरे कार्यारम्भं कुर्वन्ति ।
टिप्पणी
[सम्पादयतु]- ↑ "2013 Total Cadre strength of IAS as on January 2013". Ministry of Personnel, Public Grievances and Pension. Archived from the original on 12 May 2013. आह्रियत 22 February 2012.