จักรพรรดิซ่งชินจง

ซ่งชินจง
จักรพรรดิแห่งราชวงศ์ซ่ง
ครองราชย์	19 มกราคม ค.ศ. 1126 – 20 มีนาคม ค.ศ. 1127
ราชาภิเษก	19 มกราคม ค.ศ. 1126
ก่อนหน้า	จักรพรรดิซ่งฮุ่ยจง (宋そう徽宗)
ถัดไป	จักรพรรดิซ่งเกาจง (宋そう高だか宗むね)
ประสูติ	23 พฤษภาคม ค.ศ. 1106(1106-05-23) จ้าว หฺวัน (趙ちょう桓)
สวรรคต	14 มิถุนายน ค.ศ. 1161(1161-06-14) (61 ปี)
รัชศก จิ้งคัง (靖やすし康やすし; ค.ศ. 1126–1127) พระสมัญญานาม จักรพรรดิกงเหวิน ชุ่นเต๋อ เหรินเซี่ยว (恭きょう文ぶん順德じゅんとく仁孝にんこう皇帝こうてい) พระอารามนาม ชินจง (欽宗)
ราชวงศ์	สกุลจ้าว
พระราชบิดา	จักรพรรดิซ่งฮุ่ยจง
พระราชมารดา	นางหวัง (王おう氏し)

ซ่งชินจง (จีน: 宋そう欽宗; พินอิน: Sòng Qīnzōng; 23 พฤษภาคม ค.ศ. 1000 – 14 มิถุนายน ค.ศ. 1161) ชื่อตัวว่า จ้าว หฺวัน (จีน: 趙ちょう桓; พินอิน: Zhào Huán) เป็นจักรพรรดิองค์ที่ 9 ของราชวงศ์ซ่ง (宋朝そうちょう) แห่งจักรวรรดิจีน และเมื่อแบ่งราชวงศ์ซ่งออกเป็นสมัยเหนือกับสมัยใต้ นับเป็นจักรพรรดิองค์ที่ 9 และองค์สุดท้ายของราชวงศ์ซ่งเหนือ (北きた宋朝そうちょう) เสวยราชย์ตั้งแต่ ค.ศ. 1126 จนถูกถอดจากราชสมบัติใน ค.ศ. 1127

จ้าว หฺวัน เป็นโอรสองค์หัวปีและเป็นรัชทายาทของจ้าว จี๋ (趙ちょう佶ただし) ผู้ขึ้นครองราชย์เป็นจักรพรรดิซ่งฮุ่ยจง (宋そう徽宗) กับนางหวัง (王おう氏し) ชายาของจ้าว จี๋ ผู้ได้ฐานันดรศักดิ์ชั้นมเหสีว่า "เสี่ยนกงหฺวังโฮ่ว" (顯あらわ恭きょう皇后こうごう)

ใน ค.ศ. 1126 ราชวงศ์จิน (金かね朝あさ) ของชาวนฺหวี่เจิน (女おんな真しん) รุกรานราชวงศ์ซ่ง และปิดล้อมเปี้ยนจิง (汴京) เมืองหลวงของจักรวรรดิซ่ง จ้าว จี๋ (จักรพรรดิซ่งฮุ่ยจง) ตกพระทัย จึงเวนราชสมบัติให้จ้าว หฺวัน โอรส ขึ้นครองราชย์เป็นจักรพรรดิซ่งชินจง ส่วนจ้าว จี๋ ได้สมัญญาพระเจ้าหลวง (太ふとし上皇じょうこう) แล้วหนีภัยสงครามไปอยู่ชนบท ปล่อยให้จ้าว หฺวัน รับศึกแต่ผู้เดียว จ้าว หฺวัน ตั้งขุนพลหลี่ กัง (李り綱つな) ไปปราบศึก แต่ไม่นานก็ถอดหลี่ กัง จากตำแหน่ง แล้วส่งจ้าว โก้ว (趙ちょう構) อนุชาของตน ไปเจรจากับราชวงศ์จิน แต่จ้าว โก้ว ถูกราชวงศ์จินจับกุมเรียกค่าไถ่แทน

ในสงครามดังกล่าว ราชวงศ์จินต้องปิดล้อมเปี้ยนจิง 2 ครั้ง ในการปิดล้อมครั้งแรก จ้าว หฺวัน ตกลงจะยอมแพ้และมอบเมือง ราชวงศ์จินจึงเลิกการศึก จ้าว จี๋ บิดาของเขา พอทราบว่า ข้าศึกเลิกล้อมเมืองแล้ว ก็กลับคืนมา ขณะเดียวกัน จ้าว หฺวัน ลอบชวนให้ราชวงศ์เหลียว (遼りょう朝あさ) ที่ล่มจมไปแล้ว มาร่วมมือกันปราบราชวงศ์จิน แต่ราชวงศ์เหลียวหักหลังไปไขความลับให้จักรพรรดิจินไท่จง (金太きんた宗むね) แห่งราชวงศ์จินทราบ จินไท่จงจึงส่งกำลังมาล้อมเปี้ยนจิงอีกครั้งใน ค.ศ. 1127 ครั้งนี้ ราชวงศ์จินยึดเมืองสำเร็จในเหตุการณ์จิ้งคัง (靖やすし康かん事變じへん) และจับตัวจ้าว หฺวัน พร้อมครอบครัว ซึ่งรวมถึงจ้าว จี๋ บิดาของเขา ไปเป็นเชลย แต่จ้าว โก้ว อนุชาของเขา หลีกเร้นรอดไปถึงภาคใต้ แล้วตั้งตนเป็นจักรพรรดิซ่งเกาจง (宋そう高だか宗むね) สืบราชวงศ์ซ่งต่อไป นักประวัติศาสตร์นับยุคสมัยจากนี้เป็นราชวงศ์ซ่งใต้ (南みなみ宋朝そうちょう)

จ้าว หฺวัน ถูกถอดจากราชสมบัติเมื่อวันที่ 20 มีนาคม ค.ศ. 1127 และเนรเทศไปจังหวัดฮุ่ยหนิง (會かい寧やすし府ふ) เมืองหลวงราชวงศ์จิน เมื่อวันที่ 13 พฤษภาคม ค.ศ. 1127 ต่อมาใน ค.ศ. 1128 จ้าว หฺวัน ถูกบังคับให้ไว้ทุกข์ให้แก่บรรพชนราชวงศ์จิน นอกจากนี้ จักรพรรดิจินไท่จงยังประทานฐานันดรศักดิ์ที่หยามเหยียดให้แก่จ้าว หฺวัน เป็น "ฉงฮุนโหฺว" (重じゅう昏侯; "หลวงโง่ซ้ำ") และให้จ้าว จี๋ บิดาของเขา เป็น "ฮุนเต๋อกง" (昏德公こう; "พระยางั่ง")

ค.ศ. 1141 ราชวงศ์จินฟื้นความสัมพันธ์อันดีกับราชวงศ์ซ่งที่ไปตั้งมั่นอยู่ทางใต้ จึงเปลี่ยนฐานันดรศักดิ์ให้จ้าว หฺวัน เป็น "เทียนชุ่ยจฺวิ้นกง" (天水てんすい郡ぐん公おおやけ; "พระยาเขตเทียนชุ่ย") และไม่กี่เดือนให้หลัง ก็ยังเริ่มให้ค่าครองชีพที่สมฐานะแก่จ้าว หฺวัน ด้วย จ้าว หฺวัน จึงใช้ชีวิตที่เหลืออยู่ในดินแดนราชวงศ์จินในฐานะเชลยศึก

ค.ศ. 1142 ราชวงศ์ซ่งทำสนธิสัญญาสันติภาพกับราชวงศ์จิน ทำให้จ้าว หฺวัน ไม่มีโอกาสได้กลับบ้านเกิดเมืองนอนอีก ต่อมาใน ค.ศ. 1156 ไห่หลิงหยางหวัง (海うみ陵りょう煬王) องค์ชายแห่งราชวงศ์จิน รับสั่งให้จ้าว หฺวัน ตีคลีประลองกับจักรพรรดิเหลียวเทียนจั้ว (遼りょう天てん祚帝) ที่จับตัวมา จ้าว หฺวัน อ่อนแอเกินจึงตกม้า ส่วนเหลียวเทียนจั้วพยายามขับม้าหนี จึงถูกเกาทัณฑ์ยิงตาย

จ้าว หฺวัน ประชวรสิ้นพระชนม์ในดินแดนจินเมื่อ ค.ศ. 1161

ครอบครัว

บิดามารดา

• บิดา: จ้าว จี๋ (趙ちょう佶ただし; ค.ศ. 1082–1135), ครองราชย์เป็นจักรพรรดิซ่งฮุ่ยจง (宋そう徽宗)
• มารดา: นางหวัง (王おう氏し; ค.ศ. 1084–1108), ฐานันดรศักดิ์ชั้นมเหสีว่า "เสี่ยนกงหฺวังโฮ่ว" (顯あらわ恭きょう皇后こうごう)

คู่ครองและบุตร

• นางจู (朱しゅ氏し; ค.ศ. 1102–1127), ฐานันดรศักดิ์ชั้นมเหสีว่า "เหรินหฺวายหฺวังโฮ่ว" (仁ひとし懷ふところ皇后こうごう)
  • จ้าว เฉิน (趙ちょう諶; ค.ศ. 1117–1128), ได้เป็นรัชทายาท ฐานันดรศักดิ์ "หฺวังไท่จื่อ" (皇太子こうたいし)
  • บุตรหญิง (เกิด ค.ศ. 1121), ได้เป็นองค์หญิง ฐานันดรศักดิ์ "โร่วเจียกงจู่" (柔やわら嘉よしみ公主こうしゅ)
• นางจู (朱しゅ氏し; ค.ศ. 1110–1142), ฐานันดรศักดิ์ "เชิ่นเต๋อเฟย์" (慎まき德いさお妃ひ)
  • จ้าว จิ่น (趙ちょう謹; เกิด ค.ศ. 1127)
  • นางจ้าว (趙ちょう氏し; เกิด ค.ศ. 1130)
• เจิ้ง ชิ่ง-ยฺหวิน (鄭てい慶けい雲くも), ฐานันดรศักดิ์ "ไฉเหริน" (才人さいじん)
  • จ้าว ซฺวิ่น (趙ちょう訓さとし; เกิด ค.ศ. 1129)
• ตี๋ อฺวี้ฮุย (狄玉輝てる; เกิด ค.ศ. 1114), ฐานันดรศักดิ์ "ไฉเหริน" (才人さいじん)
  • นางจ้าว (趙ちょう氏し; เกิด ค.ศ. 1129)

บรรณานุกรม

• Jing-shen Tao (1976) The Jurchen in Twelfth-Century China. University of Washington Press. ISBN 0-295-95514-7.
• Herbert Franke, Denis Twitchett. Alien Regimes and Border States, 907–1368 (Cambridge History of China, vol. 6). Cambridge University Press, 1994. ISBN 0-521-24331-9. Partial text on Google Books.