Çiğdeci
Çiğdeci | |
---|---|
Acridotheres tristis in Kokrebellur, India | |
Koruma statüsü | |
Bilimsel sınıflandırma | |
Alem: | Hayvan |
Şube: | Omurgalı |
Sınıf: | Kuş |
Takım: | Ötücüler |
Familya: | Sığırcıkgiller |
Cins: | Maynalar |
Tür: | A. tristis
|
İkili adlandırma | |
Acridotheres tristis (Linnaeus, 1766)
| |
Altürler | |
Acridotheres tristis melanosternus | |
Çiğdeci'nin dağılımı. Doğal dağılımı mavi, sonradan girdiği bölgeler kırmızı. | |
Sinonim | |
Paradisaea tristis Linnaeus, 1766 |
Çiğdeci ya da Hint maynası (Acridotheres tristis), bazen mayna olarak hecelenir,[2] Sturnidae (sığırcıklar ve maynalar) familyasının bir üyesidir, Asya'ya özgüdür. Güçlü bir teritoryal içgüdüye sahip, omnivor ve açık ağaçlıklarda yaşayan bir kuş olan çiğdeci, kentsel ortamlara son derece iyi uyum sağlamıştır.
Çiğdecinin yayılımı o kadar hızlı artmaktadır ki, 2000 yılında IUCN Türlerin Hayatta Kalma Komisyonu bu türü biyoçeşitlilik, tarım ve insan çıkarlarına etki eden dünyanın en istilacı türlerinden ve sadece üçü kuş türü olan ilk 100 türden biri ilan etti.[3] Özellikle, bu tür Avustralya ekosistemleri için "En Önemli Zararlı / Problem" olarak nitelendirilerek ciddi bir tehdit oluşturmaktadır.[4]
Taksonomi
[değiştir | kaynağı değiştir]1760'ta Fransız zoolog Mathurin Jacques Brisson, Ornitologie'de, hata ile Filipinler'de toplandığına inandığını bir örneğe dayanan Çiğdeci'nin bir tanımlamasını ekledi. O Fransızca isim olarak Le merle des Philippines ve Latince olarak Merula Philippensis kullandı.[5] Latince isimlerini Brisson kazandırmış olsa da, bunlar ikili adlandırma sistemine uymuyor ve Uluslararası Zoolojik İsimlendirme Komisyonu tarafından tanınmıyor.[6] 1766'da İsveçli doğa bilimci Carl Linnaeus on ikinci baskı için Systema Naturae’sini güncellediğinde, daha önce Brisson tarafından tanımlanmış olan 240 tür ekledi. Bunlardan biri Çiğdeci'ydi. Linnaeus kısa bir tanımlama dahil etti, Paradisea tristis ikili adını yazdı ve Brisbane'nin çalışmasına atıf yaptı.[7] Tip yeri daha sonra güney Hindistan'daki Pondicherry olarak düzeltildi.[8] Tristis adı Latince'de"üzgün" veya "kasvetli" anlamındadır.[9] Bu tür Fransız ornitolog Louis Jean Pierre Vieillot tarafından 1816'da tanıtılan Acridotheres cinsine dahil edildi.[10]
İki alt tür tanıtılmıştır.[11]
- A. t. tristis (Linnaeus, 1766) - güney Kazakistan, Türkmenistan ve doğu İran'dan güneye Çin, Çinhindi, Malay Yarımadası ve güney Hindistan
- A. t. melanosternus Legge, 1879 - Sri Lanka
Alt tür melanosternus, aday alt türlerden daha koyudur, yarı siyah ve yarı beyaz birincil örtülere sahiptir ve daha büyük bir sarı yanak bandına sahiptir.[12][13]
Çiğdeci kahverengi gövde, siyah başlıklı kafa ve gözün arkasındaki çıplak sarı yama ile kolayca tanımlanır. Gaga ve bacaklar parlak sarı. Dış primerlerde beyaz bir bant vardır ve alt taraftaki kanat çizgisi beyazdır. Erkek ve dişi morfolojik olarak benzerdir ve kuşlar genellikle çiftler halinde görülür.
Çiğdeci, kuzeybatı Hindistan'daki bireylerin Güney Hindistan'daki daha koyu türdeşlerinden daha soluk olma eğiliminde olmasından dolayı Gloger kuralına uyuyor.[12][13]
Ötüşü
[değiştir | kaynağı değiştir]Çağrılar, gaklama, ciyaklamalar, cıvıltılar, tıklamalar, ıslık ve 'hırıltılar' içerir ve kuş genellikle tüylerini kabartır ve öterken kafasını sallar. Çiğdeci, uçmaya başlamak üzereyken eşine veya diğer kuşlara yakınlarda yırtıcı hayvanlar olması durumunda çığlık atarak uyarı verir.[14] Çiğdeciler ötüşleri ve "konuşma" yetenekleri ile kafes kuşları olarak popülerdir. Çiğdeciler komünal tüneklerde uyumadan önce"komünal gürültü" olarak bilinen ortak bir ses çıkarır.[15]
Morfometri
[değiştir | kaynağı değiştir]Morfometri.[12]
- Vücut uzunluğu: 23 santimetre (9,1 in)
Parametre / cinsiyet | Erkek | Kadın |
---|---|---|
Ortalama ağırlık (g) | 109.8 | 120-138 |
Kanat genişliği (mm) | 138-153 | 138-147 |
Gaga (mm) | 25-30 | 25-28 |
Tarsus (mm) | 34-42 | 35-41 |
Kuyruk (mm) | 81-95 | 79-96 |
Dağılım ve yaşam alanı
[değiştir | kaynağı değiştir]İran, Pakistan, Hindistan, Nepal, Butan, Bangladeş ve Sri Lanka'dan oluşan ilk dağılımı ve ayrıca Afganistan, Özbekistan, Tacikistan, Türkmenistan, Myanmar, Malezya, Singapur, yarımada Tayland, Hint-Çin, Japonya (anakara Japonya ve Ryukyu Adaları) ve Çin ile Asya'ya özgü bir kuş türüdür; .[12][16]
Çiğdeci; Hint Okyanusu, Seyşeller, Kanada, Avustralya, İsrail, Yeni Zelanda, Yeni Kaledonya, Amerika Birleşik Devletleri, Güney Afrika Cumhuriyeti, Kazakistan, Kırgızistan [17] Özbekistan ve Cayman Adaları, Hint Okyanusu (Seyşel Adaları, Mauritius, Réunion, Madagaskar, Maldivler, Andaman ve Nikobar Adaları ve Lakshadweep takımadaları) ve ayrıca Ascension ve St Helena, Pasifik Okyanusları, Atlantik adaları gibi dünyanın diğer birçok bölgesine tanıtıldı.[12] Ortak myna aralığı, 2000 yılında IUCN Türlerin Hayatta Kalma Komisyonu'nun dünyanın en kötü 100 istilacı tür arasında ilan ettiği ölçüde artmaktadır.[3]
Bu yaygın ötücü tipik olarak açık ormanlık alanda, kültivasyon ve yerleşim yerinde bulunur. Bu uyum sağlayabilir bir tür olmasına rağmen, popülasyonu anormaldir ve Singapur'da (burada yerel olarak gembala kerbau olarak adlandırılır, kelimenin tam anlamıyla 'manda çobanı') yakın akrabası Javan myna ile rekabet nedeniyle zararlı kabul edilir.[18]
Ortak myna kentsel ve banliyö ortamlarında gelişir; Canberra'da, örneğin, 1968 ile 1971 arasında 110 ortak mina serbest bırakıldı. 1991 yılına gelindiğinde, Canberra'daki ortak myna nüfus yoğunluğu ortalama kilometrekare başına 15 kuştur.[19] Sadece üç yıl sonra, ikinci bir çalışma aynı bölgede kilometrekare başına ortalama 75 kuş nüfus yoğunluğu buldu.[20]
Kültürde
[değiştir | kaynağı değiştir]Sanskrit literatüründe, Çiğdeci'nın birtakım isimleri vardır, çoğu isim kuşun görünüşünü veya davranışını açıklar. Çiğdeci’nin isimleri Saarika’ya ek olarak, "güzel gözler" anlamına gelen chitranetra; peetanetra (sarı gözlü biri) ve peetapaad (sarı bacaklı) ve kalahapriya’yı içerir, bu da bu kuşun kavgacı doğasına atıfta bulunan "argümanlara düşkün olan" anlamına gelir;[21]
Galeri
[değiştir | kaynağı değiştir]-
Raiganj WB Hindistan
-
Cairns, Queensland, Avustralya
-
Genç birey yuvada, Batı Bengal
-
Çiğdeci, Bangladeş
-
Güneşleniyor
-
Bir yağmur suyu birikintisinde banyo
-
Patiala'da görüldü
-
Avustralya'da çocuk havuzu
-
Nepal'de
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ BirdLife International (2012). "Acridotheres tristis" 11 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. IUCN Red List of Threatened Species. IUCN. 2012. Retrieved 26 November 2013.
- ^ "Archived copy". 28 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2014.
- ^ a b Lowe S., Browne M., Boudjelas S. and de Poorter M. (2000, updated 2004). 100 of the World's Worst Invasive Alien Species: A selection from the Global Invasive Species Database 16 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. The Invasive Species Specialist Group (ISSG), a specialist group of the Species Survival Commission (SSC) of the World Conservation Union (IUCN), Auckland.
- ^ "ABC Wildwatch". Abc.net.au. 9 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2012.
- ^ Ornithologie, ou, Méthode contenant la division des oiseaux en ordres, sections, genres, especes & leurs variétés :. 28 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2020. The two stars (**) at the start of the section indicates that Brisson based his description on the examination of a specimen.
- ^ Allen (1910). "Collation of Brisson's genera of birds with those of Linnaeus". Bulletin of the American Museum of Natural History. Cilt 28. ss. 317-335. 19 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2020.
- ^ Caroli a Linné ... Systema naturae :. 28 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2020.
- ^ Check-list of birds of the world. 5 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2020.
- ^ del Hoyo, (Ed.) (2018). "Key to Scientific Names in Ornithology". Handbook of the Birds of the World Alive. Lynx Edicions. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2018.
- ^ Analyse d'une nouvelle ornithologie élémentaire, par L.-P. Vieillot,... Vieillot, Louis-Pierre (1748-1831). 30 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2020.
- ^ Gill, (Ed.) (2018). "Nuthatches, Wallcreeper, treecreepers, mockingbirds, starlings, oxpeckers". World Bird List Version 8.1. International Ornithologists' Union. 25 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2018.
- ^ a b c d e Ali, Salim; Ripley, S. Dillon (2001). Handbook of the Birds of India and Pakistan, Volume 5 (2 (paperback) bas.). India: Oxford University Press. s. 278. ISBN 978-0-19-565938-2.
- ^ a b Rasmussen, Pamela C.; Anderton, John C. (2005). Birds of South Asia - The Ripley Guide (volume 2). Smithsonian Institution, Washington & Lynx edicions, Barcelona. ss. 584, 683. ISBN 978-84-87334-66-5.
- ^ Griffin, Andrea S. (2008). "Social learning in Indian mynahs, Acridotheres tristis: the role of distress calls". Animal Behaviour. 75 (1). ss. 79-89.
- ^ Mahabal (1989). "Diurnal rhythms and seasonal changes in the roosting behaviour of Indian Myna Acridotheres tristis (Linnaeus)". Proceedings of Indian Academy of Sciences (Animal Science). 98 (3). ss. 199-209. Erişim tarihi: 22 Ocak 2011.
- ^ "Common Myna". 20 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Aralık 2007.
- ^ "Common Myna - Audubon Field Guide". Audubon. 13 Kasım 2014. 25 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mart 2016.
- ^ "Ubiquitous Javan Myna". Bird Ecology Study Group, Nature Society (Singapore). Besgroup.blogspot.com. 7 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2007.
- ^ Pell (1997). "The Ecology of the Common Myna in Urban Nature Reserves in the Australian Capital Territory". Emu. 97 (2). ss. 141-149. 16 Nisan 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2020.
- ^ Pell 1997, p.146
- ^ Dave, K. N. (2005). Birds in Sanskrit Literature (revised bas.). Delhi: Motilal Banarsidass Private Ltd. ss. 468, 516. ISBN 978-81-208-1842-2.
Konuyla ilgili yayınlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Feare, Chris; Craig, Adrian (1999). Starlings and Mynas. Princeton University Press. ISBN 978-0-7136-3961-2.
- Grimmett, Inskipp and Inskipp, Birds of India 0-691-04910-6
- Pell, A.S. & Tidemann, C.R. (1997) "The impact of two exotic hollow-nesting birds on two native parrots in savannah and woodland in eastern Australia", Biological Conservation, 79, 145-153. A study showing native birds being excluded from up to 80% of nesting sites in Canberra, Australia.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Common Myna videos, photos & sounds24 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. on the Internet Bird Collection
- (Indian Myna =) Common Myna - Species text in The Atlas of Southern African Birds18 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
- Indian Myna Control Handbook
- "Acridotheres tristis". Bütünleştirilmiş Taksonomik Bilgi Sistemi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2009.
- Common Myna video8 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. on Wild Sri Lanka
- ANU Indian Common Myna page17 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. about mynas as an invasive species in Australia and what can be done to control them