Brüksel
Brüksel Bruxelles Brussel | |
---|---|
Brüksel Başkent Bölgesi | |
Sloganlar: Avrupa'nın başkenti, Çizgi roman şehri | |
Koordinatlar: 50°50′48″K 4°21′09″D / 50.84667°K 4.35250°D | |
Ülke | Belçika |
Topluluk | Fransızca Topluluğu Flaman Topluluğu |
Belediyeler | 19 |
İdare | |
• Başbakan | Rudi Vervoort (PS) |
Yüzölçümü | |
• Bölge | 162,4 km² |
Rakım | 13 m |
Nüfus (2018)[1] | |
• Bölge | 1.208.542 |
• Yoğunluk | 7400/km² |
• Metropol | 2.500.000 |
Zaman dilimi | UTC+01.00 (OAS) |
• Yaz (YSU) | UTC+02.00 (OAYS) |
ISO 3166 kodu | BE-BRU |
Resmî site be.brussels |
Brüksel (Fransızca: Bruxelles; Felemenkçe: Brussel) veya resmî adıyla Brüksel Başkent Bölgesi (Fransızca: Région de Bruxelles-Capitale; Felemenkçe: Brussels Hoofdstedelijk Gewest), Belçika'nın başkenti ve üç federal bölgesinden biridir. Birkaç yüzyıl önce bataklığın kurutulması sonucu ortaya çıkmış bir şehirdir. Adı bataklığın içindeki yerleşim yeri anlamına gelir. Brüksel büyükşehrine bağlı 19 belediyenin (Fransızca: Communes, Felemenkçe: Gemeenten) toplam nüfusu 1.191.604'tir (2017). Büyükşehrin bir parçası haline gelmiş civar belediyelerin nüfusu ve gün içinde işleri için Brüksel'e gelenlerin (Brüksel'de çalışan nüfus) miktarı da göz önüne alındığında toplam kapsamlı nüfusun birkaç milyona çıktığı hesaplanmaktadır.
Avrupa Birliği'nin 3 ana kurumu olan AB Komisyonu, AB Bakanlar Konseyi ve Avrupa Parlamentosu içinde ilk ikisinin resmî organlarının büyük çoğunluğu Brüksel'de yerleşiktir. Sonuncusu Avrupa Parlamentosu ise Strazburg ile dönüşümlü olarak Brüksel'de çalışmalarını yürütmektedir. Bunlara bağlı ve bunlarla ilgili irili ufaklı yüzlerce kuruluş da dikkate alındığında Brüksel, bu sebeplerden Avrupa Birliği veya Avrupa başkenti olarak gösterilir. Ayrıca NATO Merkez Karargahı da Brüksel'dedir.
Nüfusun çoğunluğunun anadili Fransızcadır (%80). Brüksel kökenli veya Brüksel'e Flaman bölgesinden gelmiş ve Felemenkçe konuşan bir azınlık da bulunmaktadır (20%). Bu yönden Brüksel (aslen bir Flaman şehri olmasına rağmen) bir Flaman denizinin ortasında bir Fransız adası gibidir. Bu demografik özelliğe rağmen Brüksel'de iki resmî dil Fransızca ve Felemenkçe'dir ve hukuken eşit ve her alanda zorunludur.
Belçika vatandaşlığını edinmek diğer AB ülkelerine kıyasla çok daha kolay olduğu için 1960'lardan itibaren kayda değer bir yabancı kökenli nüfus da Brüksel'e yerleşmiştir. Başlangıçta genellikle vasıfsız göçmen işçi olarak gelen bu kuşak ve ardından ikinci ve üçüncü nesiller içinde, başta Faslılar, ardından, aşağı yukarı denk sayıda, çoğu Emirdağ kökenli Türkler ve eski bir Belçika sömürgesi olan Kongo'lu Afrikalılar köken sıralamasında ilk üçü oluşturmaktadırlar. 1970'lerden itibaren özellikle AB resmî kurumlarının sağladığı iş imkânları nedeniyle yabancı kökenli nüfusa, AB ülkeleri kökenli ve daha kalifiye bir topluluk da eklenmiştir ve sayıları artmaktadır.
Brüksel nüfusuna bu yollarla dahil olmuş yabancı kökenlilerin toplam nüfusun %28.5'ini oluşturduğu hesaplanmaktadır. İstanbul ile benzerlikler arz eden bu süreç sonrasında son 30-40 yılda Batı Avrupa'da nüfus, kültür ve mimari yapısı Brüksel kadar değişmiş kent yoktur denilebilir. Bu süreç içinde bir gettolaşma da doğmuş, yerli Brükselliler belli semtlerde ağırlıklarını muhafaza eder, buralara adeta 'çekilir'ken, Faslı, Türk ve Afrikalı semtleri ve bir AB kurumları ve çalışanları mahallesi oluşmuştur.
Brüksel'i oluşturan 19 belediye
[değiştir | kaynağı değiştir]Fransızca İsim | Flamanca İsim |
Anderlecht | Anderlecht |
Auderghem | Oudergem |
Berchem-Sainte-Agathe | Sint-Agatha-Berchem |
Bruxelles-Ville | Stad Brussel |
Etterbeek | Etterbeek |
Evere | Evere |
Forest | Vorst |
Ganshoren | Ganshoren |
Ixelles | Elsene |
Jette | Jette |
Koekelberg | Koekelberg |
Molenbeek-Saint-Jean | Sint-Jans-Molenbeek |
Saint-Gilles | Sint-Gillis |
Saint-Josse-ten-Noode | Sint-Joost-ten-Node |
Schaerbeek | Schaarbeek |
Uccle | Ukkel |
Watermael-Boitsfort | Watermaal-Bosvoorde |
Woluwe-Saint-Lambert | Sint-Lambrechts-Woluwe |
Woluwe-Saint-Pierre | Sint-Pieters-Woluwe |
İklim
[değiştir | kaynağı değiştir]Brüksel iklimi | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Aylar | Oca | Şub | Mar | Nis | May | Haz | Tem | Ağu | Eyl | Eki | Kas | Ara | Yıl |
En yüksek sıcaklık (°C) | 15,3 | 20,0 | 24,2 | 28,7 | 34,1 | 38,8 | 39,7 | 36,5 | 34,9 | 27,8 | 20,6 | 16,7 | 39,7 |
Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) | 6,1 | 7,1 | 10,9 | 15,0 | 18,4 | 21,2 | 23,2 | 23,0 | 19,5 | 14,9 | 9,9 | 6,6 | 14,5 |
Ortalama sıcaklık (°C) | 3,7 | 4,2 | 7,1 | 10,4 | 13,9 | 16,7 | 18,7 | 18,4 | 15,2 | 11,3 | 7,2 | 4,3 | 10,4 |
Ortalama en düşük sıcaklık (°C) | 1,4 | 1,5 | 3,5 | 6,0 | 9,2 | 12,0 | 14,1 | 13,9 | 11,3 | 8,1 | 4,6 | 2,1 | 6,7 |
En düşük sıcaklık (°C) | −21,1 | −18,3 | −13,6 | −5,7 | −2,2 | 0,3 | 4,4 | 3,9 | 0,0 | −6,8 | −12,8 | −17,7 | −21,1 |
Ortalama yağış (mm) | 75,2 | 61,6 | 69,5 | 51,0 | 65,1 | 72,1 | 73,6 | 76,8 | 69,6 | 75,0 | 77,0 | 81,4 | 848,0 |
Kaynak: Belçika Kraliyet Meteoroloji Enstitüsü[2][3] |
Kardeş şehirler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Atlanta, ABD[4]
- Pekin, Çin
- Berlin, Almanya
- Kiev, Ukrayna
- Ljubljana, Slovenya
- Prag, Çekya
- Washington, DC, ABD
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Wettelijke Bevolking per gemeente op 1 januari 2018" (Felemenkçe). Statbel. 20 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2022.
- ^ "Normales climatiques à Uccle" (Fransızca). Belçika Kraliyet Meteoroloji Enstitüsü. Erişim tarihi: 5 Mart 2021.
- ^ "Le climat de la Belgique" (Fransızca). Belçika Kraliyet Meteoroloji Enstitüsü. Erişim tarihi: 5 Mart 2021.
- ^ admin (21 Ocak 2012). "Brussels". European Forum for Urban Security (İngilizce). 8 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2023.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Resmî site
- Brüksel haritası 19 Haziran 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Brüksel Bölgesi'nin hükûmeti27 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.