Kamkat

Kamkat
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Plantae Bölüm: Magnoliophyta (Kaplı tohumlular) Sınıf: Magnoliopsida (İki çenekliler) Takım: Sapindales Familya: Rutaceae Alt familya: Aurantioideae Oymak: Citreae Cins: Fortunella Swingle
Türleri
Metne bakınız.

Kamkat, Doğu Asya ve Çin'de doğal olarak yayılış gösteren, Turunçgil ailesinin en ufağı olan ve kumkuat, kamkat gibi farklı isimleriyle de bilinen çalı formunda bir bitkidir. Biçimi tıpkı limona, rengiyse tıpkı portakala benzer. Kokusu bergamotu andırır ve cilde temas ettiğinde bıraktığı koku uzun süre gitmez.

Kamkat, çiğ olarak tüketilebildiği gibi reçel, marmelat, meyve suyu, şekerleme, kek, pasta yapımında da kullanılır. Çin lokantalarında yemeğin sonunda yenen bir tatlı çeşididir. Kamkat C vitamini yönünden zengin bir bitkidir. 100 gramında 43,9 miligram C vitamini vardır. Kas ve doku oluşumu için gerekli olan bu vitamin diğer mineral ve vitaminlerin daha iyi kullanılmasına da yardım eder. Yine 100 gramı yendiğinde 71 kilokalori enerji ve 1,88 gram protein verir.

Kamkat, "turunçgiller ailesinin küçük mücevheri" olarak adlandırılır. Bilimsel adı fortunella'dır. Fortunella adını, 1812 - 1880 yılları arasında yaşamış İskoçyalı bahçecilik uzmanı Robert Fortune'un soyadından köken alıyor. Robert Fortune, Çin'de yaşadığı yıllarda sürekli ilginç bitkileri toplamış ve İngiltere'ye dönüşünde de bu koleksiyonunu beraberinde getirmiş. Batı dünyası, bu birikimin içinde yer alan kamkatla, Fortune sayesinde tanışmış. Onu onurlandırmak amacıyla, bu bitkilerin cins adına Fortunella deniyor. Dünya halkları arasında da "kumquat ya da komquot" adlarıyla anılan meyveye "altın portakal" diyenler de vardır.

19. yüzyılda Avrupa ve Kuzey Amerika'ya giren kamkat, seralarda ve saksıda yetiştiriliyor. Hatta günümüzde süs bitkisi olarak balkonlarda, bahçelerde çevre düzenlemesinde de kullanılıyor. Dünyada Çin, Japonya, Amerika'da yaygın olarak; daha küçük ölçekte Porto Riko, Guatemala, Kolombiya, Brezilya; Güney Hindistan'da da yalnızca deniz seviyesinden yüksek yerlerde yetiştiriliyor. Avustralya ve Güney Afrika'daysa sınırlı olarak kültüre alınıyor.