Sitokrom P450
Sitokrom P450 (CYP), monooksigenaz olarak işlev gören ve hemleri kofaktör olarak içeren enzimlerin oluşturduğu bir protein süperfamilyasıdır.[1][2][3] Memelilerde bu proteinler steroidleri, yağ asitlerini ve ksenobiyotikleri okside eder ve çeşitli bileşiklerin klirensinde olduğu kadar hormon sentezinde ve çözümünde önemli yer tutarlar. Bitkilerde ise bu proteinler savunma bileşikleri, yağ asitleri ve hormonların biyosentezi için önemlidir.[2]
CYP enzimleri, hayvanlar, bitkiler, mantarlar, protistler, bakteriler ve arkea gibi canlıların tüm âlemlerinde olduğu gibi aynı zamanda virüslerde de tanımlanmıştır.[4] Ancak tüm organizmalarda bulunmazlar, örneğin Escherichia coli bakterisinde bulunmamışlardır.[3][5] 50.000'den fazla farklı CYP proteini bilinmektedir.[6]
CYPler genel olarak P450 içeren sistemler olarak tanımlanan elektron transferi zincirlerinde terminal oksidaz enzimlerdir. "P450" terimi, enzimin indirgenmiş hâlde ve karbon monoksit ile birleşmiş durumdayken absorpsiyon maksimum dalga boyundaki spektrofotometrik tepe noktası olan 450 nm'den ve tepe noktası anlamına gelen İngilizce "peak" kelimesinden gelmektedir. CYPlerin çoğu demiri ve sonuç olarak da oksijeni indirgeyebilmek için bir ya da daha fazla elektronu aktarabilecek bir eş proteine gerek duyar.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Gonzalez, FJ; Gelboin, HV (Kasım 1992). "Human cytochromes P450: evolution and cDNA-directed expression". Environmental Health Perspectives. Cilt 98. ss. 81-5. doi:10.1289/ehp.929881. PMC 1519618 $2. PMID 1486867.
- ^ a b "Cytochrome P450". InterPro. 14 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2020.
- ^ a b Danielson, PB (Aralık 2002). "The cytochrome P450 superfamily: biochemistry, evolution and drug metabolism in humans". Current Drug Metabolism. 3 (6). ss. 561-97. doi:10.2174/1389200023337054. PMID 12369887.
- ^ Lamb, DC; Lei, L; Warrilow, AG; Lepesheva, GI; Mullins, JG; Waterman, MR; Kelly, SL (Ağustos 2009). "The first virally encoded cytochrome p450". Journal of Virology. 83 (16). ss. 8266-9. doi:10.1128/JVI.00289-09. PMC 2715754 $2. PMID 19515774.
- ^ Sigel, Roland; Sigel, Astrid; Sigel, Helmut (2007). The Ubiquitous Roles of Cytochrome P450 Proteins: Metal Ions in Life Sciences. New York: Wiley. ISBN 978-0-470-01672-5.
- ^ Nelson, D. "Cytochrome P450 Homepage". University of Tennessee. 27 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2014.