زاڭزۇ تىلى

زاڭزۇ تىلى/ئومومي ئەھۋال (藏ぞう语/Tibetan language)

ئومومي ئەھۋال

ئىشلەتكۈچىلەر سانى：6،150،000

تىلشۇناسلىق ئانالىزى：خانزاڭ(چىنتىب) سېستىمىسى-زاڭمىئان(تىبمىن) جەمەتى-ھىمالايا تارمىقى-تىبەت تىل توپلىمى-تىبەت تىلى

تارقىلىش تېرىتورىيىسى

ئاساسلىقى جۇڭو/چىن مەملىكىتىنىڭ تىبەت ئاپتونۇم رايونىۋە چىنخەي(كۆكنۇر)、سىچۇئەن(بارسۇ)、گەنسۇ(كەڭسۇ)、يۈننەن قاتارلىق ئۆلكىلىرى ۋە ھىندىستان、نىپال、بۇدان、سىجان。 تىبەت تىلى ۋىرزاڭ(卫藏)、كىئاڭ(康やすし)、ئاڭدو(安やす多た)دىگەن ئۈچ شىۋىسى بار，ھەرقايسى شىۋىلەر ئارىسىدىكى پەرق بەك چوڭ بولۇپ ئۆز ئارا چۈشىنىشكىلى بولمايدۇ.جوڭو/چىن مەملىكىتىدىكى تىبەتلەر چەت ئەلدىكى تىبەت تىلىنى چۈشىنەلمەيدۇ.

يېزىقىدىن بىلگۈ

تىبەت تىلى 7-ئەسىر سۇمزاڭانبو(松まつ赞干布ぬの王おう)دەۋرىدىن باشلاپ يېزىقى بار بولغان，دانىشمەن تونمى.زانبوجا(吞米·桑くわ布ぬの扎)ھىندىستاڭھا بېرىپ قايتقاندا ئىشتىراك قىلغان. 30ئۈزۈك تاۋۇش ۋە 4 سوزۇق تاۋۇشى بار.تىلشۇناسلار دائىم لاتىن يېزىقىدا خاتىرىلەيدۇ，بىرقەدەر كەڭ قوللىنىلىدىغان ئۇسۇل يۇتوڭچۇئان(于道泉いずみ)لاھىيىسىدۇر，بۇنىڭدا پەقەت26لاتىن ھەرپى بار，باشقا بەلگە قوشۇش بىھاجەت。

ئۈلگە

زاڭزۇچە		ئۇيغۇرچە
འགྲོ་བ་མིའི་རིགས་རྒྱུད་ཡོངས་ལ་སྐྱེས་ཙམ་ཉིད་ནས་ཆེ་མཐོངས་དང༌། ཐོབ་ཐངགི་རང་དབང་འདྲ་མཉམ་དུ་ཡོད་ལ། ཁོང་ཚོར་རང་བྱུང་གི་བློ་རྩལ་དང་བསམ་ཚུལ་བཟང་པོ་འདོན་པའི་འོས་བབས་ཀྱང་ཡོད། དེ་བཞིན་ཕན་ཚུན་གཅིག་གིས་གཅིག་ལ་བུ་སྤུན་གྱི་འདུ་ཤེས་འཛིན་པའི་བྱ་སྤྱོད་ཀྱང་ལག་ལེན་བསྟར་དགོས་པ་ཡིན༎		ھەممە ئادەم زاتىدىنلا ئەركىن، ئىززەت-ھۆرمەت ۋە ھوقۇقتا بابباراۋەر بولۇپ تۇغۇلغان. ئۇلار ئەقىلغە ۋە ۋىجدانغا ئىگە ھەمدە بىر-بىرىگە قېرىنداشلىق مۇناسىۋىتىگە خاش روخ بىلەن مۇئامىلە قىلىشى كېرەك.