Tùy (nước)
Tùy quốc
|
|||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Tên bản ngữ
| |||||||
619 tcn–420 tcn | |||||||
Vị thế | hầu quốc | ||||||
Thủ đô | ?[chú 1] | ||||||
Chính trị | |||||||
Chính phủ | quân chủ, phong kiến | ||||||
Lịch sử | |||||||
• Thành lập | 619 tcn | ||||||
• Nước Sở tiêu diệt | 420 tcn | ||||||
|
Tùy (giản thể:
Lịch sử
[sửa | sửa mã nguồn]Sơ kỳ thời Xuân Thu, khi nước Sở chưa nổi lên và chưa trở thành bá chủ, thế lực của nước Tùy đã từng lớn mạnh trong số các chư hầu và là thủ lĩnh trong "Hán Dương chư Cơ". Năm 706 TCN, Sở Vũ Vương xâm lược nước Tùy song giữa chừng lại lui về, nước Sở vào thời điểm đó tự nhận định rằng mình không thể đạt được tham vọng tại lưu vực Hán Giang. Năm 704 TCN, nước Sở lại xua quân xâm lược nước Tùy, giành được chiến thắng trên chiến trường, song thực lực của nước Sở vào thời điểm đó chưa đủ để thôn tính nước Tùy, do đó đã giảng hòa với Tùy trong cùng năm. Năm 690 TCN, Sở Vũ Vương mất trên đường xâm lược nước Tùy. Nhưng lệnh doãn Đấu Kì của Sở giấu việc đó không phát tang mà vẫn dẫn quân Sở về phía tây như kế hoạch ban đầu. Khi quân đội Sở đến kinh đô của Tùy và buộc Tùy phải hàng thì mới phát tang.
Sau nhiều thập niên, nước Sở lại tiến hành chinh phạt tứ xứ và dần dần thôn tính "Hán Dương chi Cơ". Năm 640 TCN, nước Tùy dẫn đầu "Hán Dương chư Cơ" chống lại Sở, bị Sở đánh bại, hai bên kiến lập hòa bình. Năm 632 TCN, tức năm diễn ra trận Thành Bộc, do có lời của Tấn, toàn bộ Hán Dương chư Cơ thuộc quyền sở hữu của Sở. Nước Tùy trở thành một nước phụ thuộc của Sở, không còn là một nước chư hầu Trung Nguyên độc lập và tư cách tham dự minh hội chư hầu.
Năm 506 TCN, nước Ngô công phá đô thành Dĩnh (郢)[chú 2] của Sở, Sở Chiêu Vương chạy đến nước Tùy. Mặc dù phải chịu áp lực từ nước Ngô song người nước Tùy vẫn không đem Sở Chiêu Vương giao nộp, lập được công lao bảo vệ Sở vương. Do đó, nước Sở cũng có hành động nhất định nhằm đền ơn Tùy. Xuân Thu Kinh (
Không rõ vào năm nào, nước Sở diệt nước Tùy.
Đất Tùy của Tấn
[sửa | sửa mã nguồn]Cần lưu ý rằng, vào thời Xuân Thu thì nước Tấn cũng có một đất tên là Tùy, trong Tả truyện- Ẩn công ngũ niên có viết rằng "Dực hầu bôn Tùy". Đất này về sau trở thành đất phong của danh thần Sĩ Hội (
Quan hệ giữa Tùy và Tăng
[sửa | sửa mã nguồn]Năm 1978, ở huyện Tùy tại tỉnh Hồ Bắc đã khai quật được mộ Tăng hầu Ất (曾侯
Chú thích
[sửa | sửa mã nguồn]Tham khảo
[sửa | sửa mã nguồn]- ^ Đồng Thư Nghiệp (
童 书业): Xuân Thu Tả truyện nghiên cứu (春秋 左 传研究 ) bản hiệu đính, Trung Hoa thư cục (中 华书局 ), bản số 1 tháng 8 năm 2006, tr 74 - ^ “
随 州 历史之 谜:到底 是 随 国 ,还是曾国”. Bản gốc lưu trữ ngày 2 tháng 9 năm 2011. Truy cập ngày 5 tháng 1 năm 2013.