Kortesiyang pangaran

Gikan sa Bikol Sentral na Wikipedia, an talingkas na ensiklopedya
Kortesiyang pangaran (Zi)
Pangaran na Intsik
Tradisyonal na Intsik(ひょう)
Hanyu Pinyin(biǎo) zì
Wade–Giles(piao)-tzu
Pangaran na Bietnames
Alpabetong Bietnamestự
Chữ Hán
Pangaran na Koreano
Hangul
Hanja
Pigrebersong Romanisasyonja
McCune–Reischauer[cha] error: {{transl}}: unrecognized transliteration standard: mr (help)
Pangaran na Hapones
Kanji
Hiraganaあざな
Pigrebersong Hepburnazana

An kortesiyang pangaran (Chinese: ; pinyin: ; literally: "karakter"), inaapod man na istilong pangaran, iyo an pangaran itinatakod sa sarong lalaki sa panahon inabot na an saiyang pagkagurang na kadugangan sa dati niyang pangaran.[1] An praktis o gawe na ini sarong tradisyon uso sa Asyang Subangan na kultura, karabali diyan an Tsina, Hapon, Korea, asin Byetnam.[2]

An kortesiyang pangaran dai ikaribong sa arteng pangaran, saro pang bansag na karibayan sa pangaran uso man sa Asyang Subangan, na ini mas harani sa konsepto nin sarong "tagong-ngaran" o "pangaran sa pagsurat".[1]

Pag'usar[baguhon | baguhon an source]

An kortesiyang pangaran tradisyonal na tinatao sa mga Tsinong lalake pag'abot edad na 20 sui, na nagtatanda kan saindang pag'abot nin hustong gurang. Ini kumboot itinatao man sa mga babae, parati kun ikinasal na.[1] An gawe na ini bako nang kumon sa modernong Tsinong sosyedad. Susog sa Libro nin mga Rito, pakaabot nin lalake kan saiyang hustong gurang, bakong sa may galang kan mga kagurubay na siya pag'aporon pa sa tinaong pangaran.[3] Kaya, an tinaong pangaran nakatagama para sa sadiri niya lang asin para sa mga nakakagurang saiya, mantang an kortesiyang pangaran gagamiton kan mga kagurubay na gurang sa sadiri nindang henerasyon sa pagsambit magkakapwa sa mga okasyon na pormal o sa pagsurat.

Sa pagtaram heneral, an mga kortesiyang pangaran kan panahon nin Dinastiyang Qin saro sanang gubkas (silaba), asin poon Qin sundo ika-20ng siglo kadakulan mga tigduduwang gubkas, na binibilog nin duwang kalingking Tsino.[1] An mga kortesiyang pangaran parati ibinabase sa kahulogan kan nataong pangaran nin saro katawo. halimbawa, an nataong pangaran ni Chiang Kai-shek (中正ちゅうせい, romanisado komo Chung-cheng)asin an kortesiyang pangaran (介石かいせき, romanisado sa Kai-shek) parehas na na hexagramo kan I Ching.[nangangaipo nin toltolan]

Mga halimbawa[baguhon | baguhon an source]

Tsino Pangaran nin pamilya Nataong pangaran Kortesiyang pangaran
Lǎozǐ 老子ろうし Ěr みみ Bóyáng はく
Kǒngzǐ (Confucius) 孔子こうし Kǒng あな Qiū おか Zhòngní なか
Sūnzǐ (Sun Tzu) 孫子まごこ Sūn まご たけ Chángqīng ちょうきょう
Cáo Cāo 曹操そうそう Cáo Cāo みさお Mèngdé はじめとく
Guān Yǔ せきはね Guān せき はね Yúncháng くもちょう
Liú Bèi りゅう Liú りゅう Bèi Xuándé げんとく
Zhūgé Liàng しょかずらあきら Zhūgé しょかずら Liàng あきら Kǒngmíng 孔明こうめい
Zhào Yún ちょうくも Zhào ちょう Yún くも Zǐlóng りゅう
Lǐ Bái 李白りはく Bái しろ Tàibái 太白たいはく
Sū Dōngpō ひがし Shì Zǐzhān
Yuè Fēi たけ Yuè たけ Fēi Péngjǔ おおとり
Yuán Chónghuàn 袁崇煥 Yuán Chónghuàn たかし Yuánsù 元素げんそ
Liú Jī りゅうはじめ Liú りゅう もと Bówēn はくぬる
Táng Yín からとら Táng とう Yín とら Bóhǔ はくとら
Máo Zédōng 毛澤東もうたくとう Máo もう Zédōng 澤東たくとう Rùnzhī じゅん
Chiang Kai-shek 蔣介せき Jiǎng Zhōngzhèng 中正ちゅうせい Jièshí 介石かいせき

Toltolan[baguhon | baguhon an source]

  1. 1.0 1.1 1.2 1.3 Wilkinson, Endymion Porter (2018). Chinese History: A New Manual. Cambridge, MA: Harvard University Asia Center. p. 143-145. ISBN 978-0998888309. 
  2. Ulrich Theobald. Names of Persons and Titles of Rulers
  3. "Qū lǐ shàng" きょくれいじょう [Summary of the Rules of Propriety Part 1]. Lǐjì れい [Book of Rites]. Line 44. A son at twenty is capped, and receives his appellation....When a daughter is promised in marriage, she assumes the hair-pin, and receives her appellation.