Coğrafiya

Coğrafiya, ya da topraq yazısı (qadimiy yunanca γεωγραφίαqadimiy yunanca γεωγραφία-dan γεωγραφία ; bu yerde γがんまεいぷしろんιいおたαあるふぁ — Yer ve γραφειν — yazmaq, tarif etmek) Yerniñ coğrafik qabuğını (içzeminkürreni) ve fezaiy tabiat ve içtimaiy-iqtisadiy çeşitligini, seyareniñ, onıñ ayrı region ve devletleriniñ hocalığını ve ealisini, em de tabiat müiti ve insan faaliyeti arasındaki bağlarını ögrengen ilimler taqımı. Zemaneviy añlayışta 'coğafiya' añlamınıñ yerini 'coğafiya ilimleri' añlamı alğan.

Añlam

'Coğrafiya' ıstılasını ilk olaraq qadimiy yunan coğrafiyacı Eratosthenes (ME 276-194) teklif etken.

Qurulış

Paleocoğrafik dünya haritasınıñ Pangeyadan künümüzge qadar deñişüviniñ animatsiyası

250 million yıl evel Pangeya Paleoqıtasınıñ bölünüvi ve Atlantik Okeannıñ yaratıluvı

Kâinattan Katrina qasırğası

Köppen ve Geigerge köre dünya iqlim haritası

Dünyanıñ siyasiy haritası