Συντεταγμένες: 38°01′01″N 22°45′0″E / 38.01694°N 22.75000°E / 38.01694; 22.75000
Το Κιάτο βρίσκεται 22 χιλιόμετρα δυτικά της Κορίνθου και είναι έδρα του δήμου Σικυωνίων και το δεύτερο αστικό κέντρο του νομού Κορινθίας. Συγκεντρώνει τις εμπορικές και διοικητικές λειτουργίες της δυτικής Κορινθίας με το λιμάνι του να έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της περιοχής, αφού αποτελούσε κόμβο εξαγωγής των εσπεριδοειδών προϊόντων του νομού στις ανατολικές χώρες. Η οικονομία της πόλης βασίζεται κυρίως στο εμπόριο, αλλά, λόγω της παραλιακής της τοποθεσίας και της μικρής απόστασης από την Αθήνα, τους καλοκαιρινούς μήνες προσελκύει μεγάλο αριθμό παραθεριστών. Έχει πληθυσµό 9.907 κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του 2021 και καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος του παραλιακού τμήματος του δήμου. Διασχίζεται από τους ποταμούς Κύριλλο και Ελισσώνα. Αποτελείται από την κυρίως πόλη και τρεις οικισμούς, τη Νεάπολη (δυτικά), την Τραγάνα (νότια) και τον Άγιο Ιωάννη (ανατολικά).Το λιµάνι του Κιάτου είναι εµπορικού χαρακτήρα και εξυπηρετεί κυρίως τις εξαγωγές αγροτικών προϊόντων και τις εισαγωγές πρώτων υλών για τις βιοτεχνίες της ευρύτερης περιοχής.
Η σύνδεση του δήμου με την Αθήνα μέσω του προαστιακού σιδηρόδρομου, η ολοκλήρωση του μεγάλου οδικού άξονα ΠΑΘΕ (Αθήνα-Πάτρα) σε συνδυασμό με την εθνική οδό Καλαμάτας-Τρίπολης-Κορίνθου ενδέχεται να διαφοροποιήσει το μοντέλο ανάπτυξης και να επιφέρει μεταβολές ως προς τις χρήσεις γης (αύξηση κύρια κατοικίας, συμπληρωματικές υποδομές μεταφορών).
Ο δήμος αναπτύσσεται οικιστικά και πληθυσμιακά με ταχείς ρυθμούς, ενώ οι παραλιακές κοινότητες είναι εκείνες που παρουσιάζουν έντονη τάση αστικοποίησης, κυρίως λόγω της ανάπτυξης των παραθεριστικών κατοικιών. Συνέπεια αυτής της τάσης είναι ο υπερτριπλασιασμός του πληθυσμού των παραλιακών κοινοτήτων κατά τη θερινή περίοδο.
Στα παραπάνω συγκριτικά πλεονεκτήματα, αν προστεθούν και οι φυσικοί και πολιτισμικοί πόροι (λίμνες Στυμφαλία και Δόξα, οι αρχαιολογικοί χώροι και τα μουσεία Σικυωνίας και Παραδοσιακών Eπαγγελμάτων Στυμφαλίας), τότε θα μπορούσε να δημιουργηθεί ένα τουριστικό προϊόν αρκετά διαφοροποιημένο και ανταγωνιστικό, το οποίο θα συνέβαλε στην επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου, μέσω της ανάπτυξης των εναλλακτικών μορφών τουρισμού και του θεματικού και των ειδικών μορφών τουρισμού.
Βασικό χαρακτηριστικό της τοπικής οικονομίας είναι η υψηλή συμμετοχή στον πρωτογενή τομέα (50,62%) με κυρίαρχη δραστηριότητα την τελευταία δεκαετία την καλλιέργεια σουλτανίνας και αμπελιών, καθώς και την καλλιέργεια ελιάς, βερικοκιών, εσπεριδοειδών και κτηνοτροφικών προϊόντων.
Στο αλσύλλιο της Παναγίας Κιάτου έχει ανασκαφεί παλαιοχριστιανική βασιλική του 5ου αιώνα. Ο αρχαιολογικός χώρος της αρχαίας Σικυώνας και το μουσείο βρίσκονται στο δημοτικό διαμέρισμα Αρχαίας Σικυώνας (Βασιλικό), 4 περίπου χλμ. νοτιοδυτικά του Κιάτου.
Η πόλη αυτή υπάρχει από τα μυκηναϊκά χρόνια με την ονομασία Σικυών και γνώρισε μεγάλη ακμή κυρίως από τον 5ο ως το 2ο π.Χ. αιώνα, όταν τύραννος της πόλης ήταν ο Κλεισθένης. Ανέδειξε μεγάλους καλλιτέχνες, με κυριότερο τον γλύπτη Λύσιππο. Σώζεται μέχρι σήμερα το αρχαίο θέατρο της πόλης, στο οποίο φιλοξενούνται παραστάσεις κατά τους θερινούς μήνες και κάθε χρόνο γίνεται παγκόσμια συνάντηση αρχαίου δράματος.
Σημαντικό σημείο ενδιαφέροντος αποτελεί το αισθητικό δάσος Μουγγοστού, το οποίο συγκεντρώνει πληθώρα ειδών χλωρίδας αλλά και πανίδας. Η συνολική έκταση του δάσους είναι 7.185 στρέμματα. Κηρύχθηκε αισθητικό με το από 551977 Π.Δ. που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 175 τ. Δ΄) 261977. Βρίσκεται νοτιοδυτικά από το χωριό Σούλι του νομού Κορινθίας. Ανήκει στους δήμους Σικυωνίων, Ξυλοκάστρου - Ευρωστίνης και Στυμφαλίας. Είναι ένα φυσικό πρεμνοφυές δρυοδάσος, δηλαδή ένα δάσος με βελανιδιές που φύτρωσε μόνο του, ακολουθώντας τη φυσική εξέλιξη, δηλαδή την οικολογική διαδοχή. Αναπτύσσεται σε μια ελαφρώς επικλινή έκταση με κλίση από 3% έως και 20% με έκθεση ανατολική στους πρόποδες του όρους Κυλλήνη (Ζήρεια).
Ανήκει στην παραμεσογειακή ζώνη βλάστησης. Τα κυριότερα δέντρα που συναντούμε είναι η πλατύφυλλος βελανιδιά (δρυς), η χαλέπιος πεύκη, η μαύρη πεύκη σε μεμονωμένα άτομα, η κεφαλληνιακή ελάτη, το πουρνάρι, το φυλίκι, ο άρκευθος, η κουτσουπιά και οι χαρακτηριστικές κουμαριές και γλυστροκουμαριές. Τον Αύγουστο του 1998 εγκαταστάθηκε στο δάσος ο πρώτος και μοναδικός στην ελληνική επικράτεια πρότυπος μετεωρολογικός πυλώνας ύψους 32 μ. στα πλαίσια του ερευνητικού προγράμματος MEDEFLU (Ροές Μεσογείου). Λειτουργεί με την ευθύνη του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Η μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου Λέχοβας είναι κτισμένη στην ανατολική πλευρά του βουνού Τιτάν ή Βέσεζα (1207μ) σε υψόμετρο 1050μ, στην ορεινή Κορινθία. Από το Κιάτο, ακολουθώντας τον δρόμο προς τα εσωτερικά του νομού, περνά κανείς από το χωριό Σούλι, στρίβει αριστερά με κατεύθυνση προς Νεμέα και συναντά το χωριό Κρυονέρι. Λίγο έξω απ' αυτό υπάρχει διακλάδωση που οδηγεί στο μοναστήρι (4 χιλιόμετρα) μέσα από μια υπέροχη διαδρομή γεμάτη πλατάνια. Ακολουθώντας την χαράδρα στη δεξιά όχθη του χειμάρρου Ελισσώνα, ο ασφαλτοστρωμένος δρόμος μας φέρνει γρήγορα στο διάσελο, απ' όπου μπροστά μας προβάλλει στο βάθος μέσα στο ελατόδασος το μοναστήρι.
Το Αρχαίο Θέατρο Σικυώνος υπολογίζεται σαν ένα από τα μεγαλύτερα θέατρα της αρχαίας Ελλάδας. Όλα τα αρχαία ελληνικά θέατρα ήταν χτισμένα με τον ίδιο τρόπο και με την ίδια αρχιτεκτονική σχεδίαση. Από το Κιάτο, ακολουθώντας το δρόμο προς τα εσωτερικά του νομού, περνά κανείς από τη Σικυώνα. Το αρχαίο θέατρο βρίσκεται λίγο πιό κατω στο ύψωμα του Βασιλικού (περίπου 4 χιλιόμετρα ΝΑ του Κιάτου), που είναι χωριό μετά την Σικυώνα.
Ο Αστρονομικός Σταθμός Κρυονερίου ιδρύθηκε το 1972. Βρίσκεται στην Κορινθία, κοντά στο χωριό Κρυονέρι. Στον ΑΣ Κρυονερίου είναι εγκατεστημένο το 1.2μ τηλεσκόπιο του ΙΑΑ με κύριο όργανο μια κάμερα CCD. Εδώ βρίσκεται και ειδική μονάδα επαλουμίνωσης των κατόπτρων του τηλεσκοπίου. Στον ΑΣ λειτουργεί ένα μηχανολογικό και ένα ηλεκτρονικό εργαστήριο. Κάθε Αύγουστο, το ΙΑΑ οργανώνει στον σταθμό Κρυονερίου ημέρες "Ανοιχτών Θυρών" στην διάρκεια των οποίων πραγματοποιούνται οργανωμένες επισκέψεις κοινού, σχολείων, κ.λπ. Πληροφορίες σχετικά με τον χρόνο παρατήρησης με το 1.2μ τηλεσκόπιο, μπορείτε να έχετε από τον υπεύθυνο του ΑΣΚ, δρα Α. Δαπέργολα.
Απο το 1861 μέχρι και σήμερα το Κιάτο έχει καταγράψει μόνο πληθυσμιακή αύξηση (με εξαίρεση το 1907 και το 1951 που κατέγραψε μείωση), με ιδιαίτερα μεγάλη ανάπτυξη στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα και στο πρώτο μισό του 20ού αιώνα εξαιτίας της διάδοσης της σταφιδοκαλλιέργειας. Τα τελευταία χρόνια ωστόσο η άνοδος του πληθυσμού του Κιάτου έχει ελατωθεί σημαντικά.
Διάγραμμα ιστορικής εξέλιξης πληθυσμού απο το 1861
- Αλέξης Αλεξανδρής (ποδοσφαιριστής)
- Φαίδων Αλκίνοος (Βλαχιώτης Γιώργος) (λογοτέχνης)
- Νίκος Καραχάλιος (ποιητής)
- Αστέρης Κοββατζής (συγγραφέας)
- Σωτήριος Κροκιδάς (πρωθυπουργός)
- Λάμπρος Λαμπρόπουλος (πολιτικός)
- Βέρα Λάμπρου (τραγουδίστρια)
- Μάρκος Λεζές (ηθοποιός)
- Έμυ Λιβανίου (Χαμαϊδή Ζησιοπούλου) (δημοσιογράφος)
- Θεόδωρος Μερτικόπουλος (πολιτικός)
- Κωνσταντίνος Νίκας (πανεπιστημιακός)
- Κώστας Πανιάρας (ζωγράφος)
- Άγγελος Παπαδημητρίου (ζωγράφος, ηθοποιός)
- Χρίστος Πατρινέλης[1] (ιστορικός)
- Μάκης Πουνέντης (ραδιοφωνικός παραγωγός, παρουσιαστής)
- Απόστολος Πρεδάρης (τραγουδιστής όπερας)
- Γιάννης Σπανός (συνθέτης)
- Λάκης Τεάζης (στιχουργός, ποιητής)
- Γιάννης Τρουπής (δημοσιογράφος)
- Κίμων Τρουπής (δημοσιογράφος)
- Ρώμος Φιλύρας (ποιητής)
- Χρήστος Χασιώτης (πρόεδρος εφετών)
- Αναστάσιος Χωρέμης (πολιτικός)
Η πρόσβαση στο Κιάτο είναι εύκολη, καθώς εξυπηρετείται με λεωφορεία του ΚΤΕΛ από Αθήνα κάθε μία ώρα και από Κόρινθο κάθε μισή. Επίσης λειτουργεί και σταθμός του προαστιακού σιδηροδρόμου, με δρομολόγια ανά μία ώρα από την Αθήνα. Προς το παρόν, είναι ο τερματικός σταθμός του προαστιακού σιδηροδρόμου. Η Ολυμπία Οδός προσφέρει άμεση πρόσβαση στο Κιάτο από την Αθήνα και από την Πάτρα. Από τον σιδηροδρομικό σταθμό του Κιάτου, υπάρχει και λεωφορειακή σύνδεση με την Πάτρα.
- ↑ Βιογραφική εγκυκλοπαίδεια του νεώτερου ελληνισμού 1830-2010. Αρχεία ελληνικής βιογραφίας. Π-Ω, εκδόσεις Μέτρον, Αθήνα 2011, τόμος Γ΄, σελ. 157.
Σχετικά πολυμέσα
Σιδηροδρομικός σταθμός Κιάτου
