ΟΑρδασίρ Α΄ της Περσίας (180 - Φεβρουάριος 242) ήταν ο ιδρυτής της αυτοκρατορίας των Σασσανιδών της Περσίας. Ήταν ο μικρότερος γιος ενός υποτελή βασιλιά της πόλης του Δαρέμπ του Παπάκ και εγγονός τουΣασσάν επώνυμου ιδρυτή της δυναστείας των Σασσανιδών. Η δυναστεία του βασίλευσε στηνΠερσία τέσσερις αιώνες μέχρι την ανατροπή της το 651 από τους μουσουλμάνους Άραβες του χαλιφάτου Ρασιντούν. Καταγόταν από την Περσική επαρχία Φαρσί καιη οικογένεια του ήταν ιερείς τουΖωροαστρισμού. Σύμφωνα μεμια άλλη παράδοση πατέρας του ήταν ο ίδιος ο Σασσάν απευθείας απόγονος της δυναστείας των Αχαιμενιδών ο οποίος παντρεύτηκε την κόρη του Παπάκ. Εξεγέρθηκε εναντίον του μεγαλύτερου αδελφού του Σαπούρ τον οποίο ανέτρεψε από τον θρόνο το 208, είχε άλλον έναν μικρότερο αδελφό τον Ραιντασίρ έναν ισχυρό πολεμιστή. Μετά την ανατροπή του αδελφού του έβαλε στόχο την ανατροπή της ίδιας της Παρθικής δυναστείας. Εξεγέρθηκε το 224 ύστερα από σκληρές μάχες που κράτησαν τρεις μήνες κατάφερε να ανατρέψει από τον θρόνο καινα σκοτώσει τον τελευταίο βασιλιά της Παρθικής δυναστείας των Αρσακιδών Αρτάβανο Ε’. Με αυτό τον τρόπο κατόρθωσε να ιδρύσει την δική του δυναστεία, στέφτηκε το 226 μέγας βασιλιάς των Περσών διάδοχος των Αχαιμενιδών.
ΗΑρμενία παρόλα αυτά παρέμεινε ανεξάρτητη υποτελής στους Ρωμαίους με βασιλείς που προέρχονταν από γόνους της προηγούμενης Περσικής δυναστείας των Αρσακιδών, αυτό τον οδήγησε σε σκληρούς πολέμους στην συνέχεια μετην Ρώμη.
Μετην άνοδο τουστον θρόνο της Περσίας ο Αρδασίρ Α΄ έβαλε δύο βασικούς στόχους :
Την ισχυροποίηση της κεντρικής εξουσίας στην Περσία με απεριόριστες εξουσίες στον βασιλιά η οποία είχε εξασθενήσει σημαντικά με τους Αρσακίδες με αποτέλεσμα η εξουσία του βασιλείου να βρίσκεται σε επαρχιακούς γαιοκτήμονες. Μοίρασε το κράτος σε επαρχίες σύμφωνα μετα πρότυπα των αρχαίων Αχαιμενιδών βασιλέων τοποθετώντας κυβερνήτες της δικής του επιλογής με αποτέλεσμα να υποτάξουν τους γαιοκτήμονες.
Την ενίσχυση της Ζωροαστρικής θρησκείας η οποία είχε επίσης εξασθενήσει σημαντικά την εποχή των Αρσακιδών μετην παραχώρηση απεριόριστης εξουσίας στα ιερατεία. Η ενίσχυση του Ζωροαστρισμού έφερε την δυναστεία τουστην συνέχεια σε σκληρές συγκρούσεις μετηΡώμηκαιτην δύση αν λάβουμε υπόψη ότι την εποχή των Αρσακιδών είχε εξελληνιστεί μεγάλο τμήμα των κατοίκων.
Οι μεγάλες φιλοδοξίες τουκαιοι απαιτήσεις τουνα ενσωματώσει το υποτελές στη Ρώμη βασίλειο της Αρμενίας στηνΠερσίατον οδήγησαν σε σκληρές συγκρούσεις μετη Ρώμη τα τελευταία χρόνια της βασιλείας του. Το 230 μετον ίδιο επικεφαλής του Περσικού στρατού επιτέθηκε στη Ρωμαϊκή επαρχία της Μεσοποταμίας, ο αυτοκράτορας Αλέξανδρος Σεβήρος έκανε πολλές προσπάθειες να κλείσει μαζί του ειρήνη αλλά ο Αρδασίρ ήταν αμετάπειστος. Απείλησε να καταλάβει τηΣυρίακαιτηνΚαππαδοκίαγι’αυτό οΑλέξανδρος Σεβήρος μετακίνησε το στρατηγείο τουστηνΑντιόχεια. Οι μάχες είχαν ως αποτέλεσμα πολλές απώλειες και από τις δύο πλευρές με αποτέλεσμα να αναγκαστεί το 233 να κλείσει ειρήνη, ωστόσο από το 237 μαζί μετονγιοκαι διάδοχο τουΣαπώρη Α΄ ξεκίνησε πάλι επιθέσεις στηΜεσοποταμία.
Christensen, A. 1965: "Sassanid Persia". The Cambridge Ancient History, Volume XII: The Imperial Crisis and Recovery (A.D. 193–324). Cook, S.A. et al., eds. Cambridge: University Press, pp 109–111, 118, 120, 126–130.
Oranskij, I. M. 1977: Les Langues Iraniennes. Paris: Librairie C. Klincksieck, pp 71–76. ISBN 2-252-01991-3.