Ένα αφροδισιακό είναι μια ουσία που αυξάνει τη σεξουαλική επιθυμία, τη σεξουαλική έλξη, τη σεξουαλική ευχαρίστηση ή τη σεξουαλική συμπεριφορά.[1][2][3]Οι ουσίες ποικίλλουν από σειρά φυτών, μπαχαρικών και τροφίμων έως συνθετικών χημικών ουσιών.[1] Επομένως, μπορούν να ταξινομηθούν με βάση τις χημικές τους ιδιότητες (δηλαδή, ουσίες που είναι φυσικές και τεχνητές).[4]Τα φυσικά αφροδισιακά όπως το αλκοόλ ή ηκοκαΐνη ταξινομούνται περαιτέρω σε φυτικές καιμη φυτικές ουσίες.[4][5]Τα τεχνητά αφροδισιακά όπως τοέκσταση ή ημεθαμφεταμίνη ταξινομούνται ως εκείνα που παρασκευάζονται γιανα μιμούνται μια φυσική ουσία.[2][4]Τα αφροδισιακά μπορούν επίσης να ταξινομηθούν ανάλογα μετο είδος των επιπτώσεών τους (δηλαδή, ψυχολογικές ή φυσιολογικές).[1]Τα αφροδισιακά που περιέχουν παραισθησιογόνες ιδιότητες όπως η μπουφοτενίνη έχουν ψυχολογικές επιπτώσεις σε ένα άτομο που μπορεί να αυξήσουν τη σεξουαλική επιθυμία καιτη σεξουαλική ευχαρίστηση.[1][3]Τα αφροδισιακά που περιέχουν ιδιότητες χαλάρωσης των λείων μυών όπως ηυοχιμβίνη έχουν φυσιολογικές επιδράσεις σε ένα άτομο που μπορεί να επηρεάσουν τα επίπεδα ορμονών καινα αυξήσουν τη ροή του αίματος.[1][4]
Ουσίες που επηρεάζουν μόνο τη συμπεριφορά ενός ατόμου είναι επιρρεπείς στοφαινόμενο εικονικού φαρμάκου.[2] Είναι συνηθισμένο να αναφέρεται το φαινόμενο του εικονικού φαρμάκου στη συζήτηση γιατο γιατί τα αφροδισιακά δρουν. Εκείνοι που υποστηρίζουν το φαινόμενο του εικονικού φαρμάκου λένε ότι τα άτομα θέλουν να πιστεύουν στην αποτελεσματικότητα της ουσίας.[2] Άλλες ουσίες που εμποδίζουν τις περιοχές που στοχεύουν να ενισχύσουν τα αφροδισιακά ταξινομούνται ως αναφροδισιακά.[2]
Τόσο οι άνδρες όσο καιοι γυναίκες μπορούν να επωφεληθούν από τη χρήση αφροδισιακών, αλλά επικεντρώνονται περισσότερο στους άνδρες καθώς οι ιδιότητές τους τείνουν να αυξάνουν τα επίπεδα τεστοστερόνηςκαι όχι τα επίπεδα οιστρογόνων.[3] Αυτό οφείλεται εν μέρει στο ιστορικό πλαίσιο των αφροδισιακών, το οποίο επικεντρωνόταν αποκλειστικά στα αρσενικά. Μόνο πρόσφατα δόθηκε προσοχή στην κατανόηση του τρόπου μετον οποίο τα αφροδισιακά μπορούν να βοηθήσουν τη γυναικεία σεξουαλική λειτουργία.[5] Επιπλέον, η πολιτισμική επιρροή στην κατάλληλη σεξουαλική συμπεριφορά από άνδρες και γυναίκες παίζει επίσης ρόλο στο ερευνητικό χάσμα.[5]
Το όνομα προέρχεται από το αρχαιοελληνικό ἀφροδισιακόν από το αφροδίσιος, δηλαδή «ανήκει στηνΑφροδίτη»,[6]τηνελληνικήθεάτου έρωτα. Σε όλη την ανθρώπινη ιστορία, τρόφιμα, ποτά και συμπεριφορές είχαν τη φήμη ότι έκαναν τοσεξπιο εφικτό και/ή ευχάριστο. Ωστόσο, από ιστορική και επιστημονική άποψη, τα υποτιθέμενα αποτελέσματα μπορεί να οφείλονται κυρίως στην απλή πεποίθηση των χρηστών τους ότι θα ήταν αποτελεσματικά (φαινόμενο εικονικού φαρμάκου). Ομοίως, πολλά φάρμακα αναφέρεται ότι επηρεάζουντηλίμπιντομε ασυνεπείς ή ιδιοπαθείς τρόπους:[7] ενισχύοντας ή μειώνοντας τη συνολική σεξουαλική επιθυμία ανάλογα μετην κατάσταση του υποκειμένου. Για παράδειγμα, ηβουπροπιόνη είναι γνωστή ως ένα αντικαταθλιπτικόπου μπορεί να εξουδετερώσει άλλα συνταγογραφούμενα αντικαταθλιπτικά που έχουν αποτελέσματα μείωσης της λίμπιντο. Ωστόσο, επειδή η βουπροπιόνη αυξάνει τη λίμπιντο μόνο στην ειδική περίπτωση που έχει ήδη μειωθεί από σχετικά φάρμακα, δεν ταξινομείται γενικά ως αφροδισιακό.
Οι αρχαίοι πολιτισμοί όπως ο κινεζικός, ο ινδικός, ο αιγυπτιακός, ο ρωμαϊκός καιο ελληνικός πολιτισμός πίστευαν ότι ορισμένες ουσίες θα μπορούσαν να παρέχουν το κλειδί γιατη βελτίωση της σεξουαλικής επιθυμίας, της σεξουαλικής ευχαρίστησης ή/και της σεξουαλικής συμπεριφοράς.[1][4] Αυτό ήταν σημαντικό γιατί κάποιοι άνδρες υπέφεραν από στυτική δυσλειτουργία καιδεν μπορούσαν να αναπαραχθούν.[1][4]Οι άντρες πουδεν μπορούσαν να γονιμοποιήσουν τις συζύγους τους καινα έχουν μεγάλες οικογένειες θεωρούνταν αποτυχημένοι, ενώ εκείνοι που μπορούσαν ήταν σεβαστοί. Ως εκ τούτου, χρειαζόταν ένα διεγερτικό.[1][5] Άλλοι πουδεν υπέφεραν από αυτό ήθελαν επίσης ενισχυτές απόδοσης.[4] Ανεξάρτητα από τη χρήση τους, αυτές οι ουσίες κέρδισαν δημοτικότητα και άρχισαν να τεκμηριώνονται με πληροφορίες που μεταδίδονται από γενιά σε γενιά.[3]Οι ινδουιστικοί πολιτισμοί έγραψαν ποιήματα που χρονολογούνται από το 2000 έως το 1000 π.Χ. και μιλούσαν για βελτιωτικά απόδοσης, συστατικά και συμβουλές χρήσης.[3]Οι κινεζικοί πολιτισμοί έγραψαν κείμενο που χρονολογείται από το 2697 έως το 2595 π.Χ.[5]Οι ρωμαϊκοί καιοι κινεζικοί πολιτισμοί τεκμηρίωσαν την πίστη τους στις αφροδισιακές ιδιότητες στα γεννητικά όργανα των ζώων, ενώ οι Αιγύπτιοι έγραψαν συμβουλές γιατη θεραπεία της στυτικής δυσλειτουργίας.[5]Στημετακλασική Δυτική Αφρική, ένας τόμος με τίτλο Συμβουλεύοντας τους άνδρες γιατη σεξουαλική δέσμευση με τις γυναίκες τους από τα χειρόγραφα του Τιμπουκτού λειτούργησε ως οδηγός γιατα αφροδασιακά καιτα φάρμακα γιατη στειρότητα. Προσέφερε συμβουλές στους άνδρες γιανα «κερδίσουν πίσω» τις γυναίκες τους. Σύμφωνα μετον Χάμερ, «Σεμια εποχή πουη σεξουαλικότητα των γυναικών ήταν ελάχιστα αναγνωρισμένη στη Δύση, το χειρόγραφο πρόσφερε συμβουλές γιατη μεγιστοποίηση της σεξουαλικής απόλαυσης και στις δύο πλευρές».[8]
Η άμβρα, ο φρύνος, η ιοχιμβίνη, τογινγιαν χούο, το τζίνσεγκ, το αλκοόλ καιτα τρόφιμα καταγράφονται σε αυτά τα κείμενα ότι περιέχουν αφροδισιακές ιδιότητες.[1] Ενώ πολλά φυτά, εκχυλίσματα ή παρασκευασμένες ορμόνες έχουν προταθεί ως αφροδισιακά, υπάρχουν ελάχιστα κλινικά στοιχεία υψηλής ποιότητας γιατην αποτελεσματικότητα ή τη μακροπρόθεσμη ασφάλεια της χρήσης τους.[7][9]
Ηάμβρα ή άμπαρο σχηματίζεται στο έντερο τωνφαλαινών φυσητήρων. Χρησιμοποιείται συνήθως στους αραβικούς πολιτισμούς ως ανακουφιστικό φάρμακο για πονοκεφάλους ή ως ενισχυτικό απόδοσης. Η χημική δομή της άμβρας έχει δείξει ότι αυξάνει τα επίπεδα τεστοστερόνης ενεργοποιώντας τη σεξουαλική επιθυμία καιτη σεξουαλική συμπεριφορά μόνο σε μελέτες σε ζώα. Απαιτείται περαιτέρω έρευνα τις επιπτώσεις στον άνθρωπο.[3]
Η βουφοτενίνη βρίσκεται στο δέρμα και στους αδένες των φρύνων Bufo. Χρησιμοποιείται συνήθως σε πολιτισμούς της Δυτικής Ινδίας και της Κίνας. Οι πολιτισμοί της Δυτικής Ινδίας το χρησιμοποιούν ως αφροδισιακό που ονομάζεται «Πέτρα αγάπης». Οι κινεζικοί πολιτισμοί χρησιμοποιούν τη βουφοτενίνη ως φάρμακο γιατην καρδιά που ονομάζεται Chan su.[3] Έρευνες δείχνουν ότι μπορεί να έχει αρνητική επίδραση στον καρδιακό ρυθμό.[1]
Ηυοχιμβίνη είναι μια ουσία που βρίσκεται στο φλοιό των δέντρων γιόχιμ στη Δυτική Αφρική και, ως εκ τούτου, έχει φυτική βάση.[4] Χρησιμοποιήθηκε παραδοσιακά σε πολιτισμούς της Δυτικής Αφρικής, στους οποίους ο φλοιός έβραζε καιτο προκύπτον νερό καταναλωνόταν έως ότου τα αποτελέσματά του έδειξαν αποδεδειγμένα οφέλη στην αύξηση της σεξουαλικής επιθυμίας.[1] Τώρα έχει εγκριθεί από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων και μπορεί να συνταγογραφηθεί για σεξουαλική δυσλειτουργία στις Ηνωμένες Πολιτείες καιτον Καναδά.[1][5] Βρίσκεται επίσης σε προϊόντα υγείας πουδεν συνταγογραφούνται.[1]Η χημική δομή της υοχιμβίνης είναι ένα αλκαλοειδές ινδόλης που περιέχει έναν αναστολέα αδρενεργικών υποδοχέων. Αυτός ο αναστολέας επηρεάζει το κεντρικό νευρικό σύστημα, το αυτόνομο νευρικό σύστημα καιτον ιστό του πέους καιτα λεία μυϊκά κύτταρα των αγγείων που βοηθούν τους άνδρες με φυσιολογικά προβλήματα και αντιμετωπίζουν τη ψυχογενή στυτική δυσλειτουργία.[1][4]Οι γνωστές παρενέργειες περιλαμβάνουν ναυτία, άγχος, ακανόνιστους καρδιακούς παλμούς και ανησυχία.[4]
Τογινγιαν χούο (Epimedii herba) χρησιμοποιείται στην κινεζική λαϊκή ιατρική.[1] Θεωρήθηκε χρήσιμο γιατη θεραπεία ιατρικών παθήσεων καιτη βελτίωση της σεξουαλικής επιθυμίας, της σεξουαλικής ευχαρίστησης ή/και της σεξουαλικής συμπεριφοράς.[1]Τογινγιαν χούο περιέχει ικαριίνη, έναν γλυκοζίτη φλαβανόλης.[1][4]
Το αλκοόλ έχει συσχετιστεί ως αφροδισιακό λόγω της δράσης του ως κατασταλτικό του κεντρικού νευρικού συστήματος.[5]Τα κατασταλτικά μπορούν να αυξήσουν τη σεξουαλική επιθυμία καιτη σεξουαλική συμπεριφορά μέσω της άρσης αναστολών.[2][5]Το αλκοόλ επηρεάζει τους ανθρώπους τόσο φυσιολογικά όσο και ψυχολογικά, και ως εκ τούτου είναι δύσκολο να προσδιοριστεί ακριβώς πώς οι άνθρωποι βιώνουν τις αφροδισιακές του επιδράσεις (δηλαδή, τις αφροδισιακές ιδιότητες ή το αποτέλεσμα της προσδοκίας).[2]Το αλκοόλ που λαμβάνεται σε μέτριες ποσότητες μπορεί να προκαλέσει θετική αύξηση στη σεξουαλική επιθυμία, ενώ μεγαλύτερες ποσότητες συνδέονται με δυσκολίες στην επίτευξη σεξουαλικής ευχαρίστησης.[2][10]Η χρόνια κατανάλωση αλκοόλ σχετίζεται μετη σεξουαλική δυσλειτουργία.[2]
Οι αναφορές της δράσης της μαριχουάνας είναι ανάμεικτες, με τους μισούς χρήστες να ισχυρίζονται αύξηση στη σεξουαλική επιθυμία καιτη σεξουαλική ευχαρίστηση, ενώ οι άλλοι μισοί δεν αναφέρουν καμία επίδραση.[2] Κατανάλωση, ατομική ευαισθησία και πιθανώς στέλεχος μαριχουάνας είναι γνωστοί παράγοντες που επηρεάζουν τα αποτελέσματα.[2]
Πολλοί πολιτισμοί έχουν στραφεί στο φαγητό ως πηγή αυξανόμενης σεξουαλικής επιθυμίας. Ωστόσο, λείπει σημαντική έρευνα στη μελέτη των αφροδισιακών ιδιοτήτων στα τρόφιμα. Οι περισσότεροι ισχυρισμοί μπορούν να συνδεθούν μετο φαινόμενο εικονικού φαρμάκου που προαναφέρθηκε.[2]Οι λανθασμένες αντιλήψεις περιστρέφονται γύρω από την οπτική εμφάνιση αυτών των τροφίμων σε σχέση μετα ανδρικά και γυναικεία γεννητικά όργανα (δηλαδή, καρότα, μπανάνες, στρείδιακαιτα παρόμοια).[2][5] Άλλες πεποιθήσεις προκύπτουν από τη σκέψη της κατανάλωσης των γεννητικών οργάνων των ζώων και της απορρόφησης των ιδιοτήτων τους.[1]Η ιστορία της Αφροδίτης, που γεννήθηκε από τη θάλασσα, είναι ένας άλλος λόγος γιατον οποίο τα άτομα πιστεύουν ότι τα θαλασσινά είναι μια άλλη πηγή αφροδισιακών.[5]Τα τρόφιμα που περιέχουν πτητικά έλαια έχουν κερδίσει ελάχιστη αναγνώριση ως προς την ικανότητά τους να βελτιώνουν τη σεξουαλική επιθυμία, τη σεξουαλική ευχαρίστηση ή/καιτη σεξουαλική συμπεριφορά επειδή είναι ερεθιστικά όταν απελευθερώνονται μέσω του ουροποιητικού συστήματος.[3]Ησοκολάτα έχει αναφερθεί ότι αυξάνει την σεξουαλική επιθυμία σε γυναίκες πουτην καταναλώνουν σε σχέση με αυτές πουδεντην καταναλώνουν. Το γαρίφαλο καιτο φασκόμηλο έχει αναφερθεί ότι επιδεικνύουν αφροδισιακές ιδιότητες, αλλά τα αποτελέσματά τους είναι δεν έχει ακόμη διευκρινιστεί.[1]
Οι δημοφιλείς ουσίες για πάρτι έχουν αναφερθεί από χρήστες ότι αποτελούνται από αφροδισιακές ιδιότητες λόγω των ενισχυτικών τους επιδράσεων στη σεξουαλική ευχαρίστηση. Οι χρήστες έκστασι έχουν αναφέρει αύξηση της σεξουαλικής επιθυμίας και της σεξουαλικής ευχαρίστησης. Ωστόσο, έχουν αναφερθεί καθυστερήσεις στον οργασμό καιστα δύο φύλα και στυτικές δυσκολίες στους άνδρες.[2]
Ηαμφεταμίνηκαιημεθαμφεταμίνη είναι παράγωγα φαιναιθυλαμίνης που είναι γνωστό ότι αυξάνουν τη λίμπιντο και προκαλούν συχνές ή παρατεταμένες στύσεις ως πιθανές παρενέργειες, ιδιαίτερα σε υψηλές υπερθεραπευτικές δόσεις όπου μπορεί να εμφανιστεί σεξουαλική υπερδιέγερση και υπερσεξουαλικότητα.[11][12][13][14] Ωστόσο, σε ορισμένα άτομα που χρησιμοποιούν αυτά τα φάρμακα, η λίμπιντο μειώνεται.[12][14]
Ηλίμπιντο στους άνδρες συνδέεται μετα επίπεδα των ορμονών του φύλου, ιδιαίτερα της τεστοστερόνης.[9][15][16] Όταν εμφανίζεται μειωμένη σεξουαλική ορμή σε άτομα με σχετικά χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης, ιδιαίτερα σεμετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες ή άνδρες άνω των 60 ετών,[17]συμπληρώματα διατροφήςπου υποτίθεται ότι αυξάνουν τις συγκεντρώσεις τεστοστερόνης στον ορό έχουν χρησιμοποιηθεί με σκοπό την αύξηση της λίμπιντο, ανκαιμε περιορισμένο όφελος.[9][17]Η μακροχρόνια θεραπεία με συνθετική από του στόματος τεστοστερόνη σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων.[18]
Είναι δύσκολο να αποκτηθούν στέρεες αποδείξεις, καθώς αυτές οι ουσίες προέρχονται από πολλά διαφορετικά περιβάλλοντα διαπολιτισμικά και επομένως επηρεάζουν τα αποτελέσματα λόγω των διαφοροποιήσεων στην ανάπτυξη καιτην εξαγωγή τους.[4]Το ίδιο ισχύει καιγια τις τεχνητές ουσίες, καθώς οι διακυμάνσεις στην κατανάλωση καιη ατομική ευαισθησία μπορεί να επηρεάσουν τα αποτελέσματα.[2]Η λαϊκή ιατρική καιοι αυτοσυνταγογραφούμενες μέθοδοι μπορεί να είναι δυνητικά επιβλαβείς καθώς οι παρενέργειες δεν είναι πλήρως γνωστές και ως εκ τούτου δεν ενημερώνονται για τους ανθρώπους που αναζητούν αυτό το θέμα στο διαδίκτυο.[1][3]
↑Brown, Jessica (14 Φεβρουαρίου 2019). «Do aphrodisiacs really work?». www.bbc.com (στα Αγγλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Μαΐου 2020. Ανακτήθηκε στις 2 Ιανουαρίου 2022.
↑Gunne LM (2013). «Effects of Amphetamines in Humans». Drug Addiction II: Amphetamine, Psychotogen, and Marihuana Dependence. Berlin, Germany; Heidelberg, Germany: Springer. σελίδες 247–260. ISBN9783642667091.Η παράμετρος |access-date= χρειάζεται |url= (βοήθεια)
↑ 14,014,1«Desoxyn Prescribing Information»(PDF). United States Food and Drug Administration. Δεκεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 6 Ιανουαρίου 2014. ADVERSE REACTIONS ... changes in libido; frequent or prolonged erections. [emphasis added]
↑R. Shabsigh (1997). «The effects of testosterone on the cavernous tissue and erectile function». World J. Urol.15 (1): 21–6. doi:10.1007/BF01275152. PMID9066090.
.jpg)
.svg)