(Translated by https://www.hiragana.jp/)
Βιτέρμπο - Βικιπαίδεια Μετάβαση σしぐまτたうοおみくろん περιεχόμενο

Βιτέρμπο

Από τたうηいーた Βικιπαίδεια, τたうηいーたνにゅー ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 42°25′7″N 12°6′15″E / 42.41861°N 12.10417°E / 42.41861; 12.10417

Βιτέρμπο

Σημαία

Έμβλημα
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Βιτέρμπο
42°25′7″N 12°6′15″E
ΧώραΙταλία
Διοικητική υπαγωγήΕπαρχία τたうοおみくろんυうぷしろん Βιτέρμπο
ΠροστάτηςRose of Viterbo
Έκταση406,23 km²[1]
Υψόμετρο326 μέτρα
Πληθυσμός65.949 (1  Ιανουαρίου 2023)[2]
Τたうαあるふぁχかいκかっぱωおめがδでるた.01100
Τたうηいーたλらむだκかっぱωおめがδでるた.0761
Ζώνη ώραςUTC+01:00 (επίσημη ώρα)
UTC+02:00 (θερινή ώρα)
ΙστότοποςΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Τたうοおみくろん Βιτέρμπο (ιταλικά: Viterbo, λατινικά: Viterbium) είναι πόλη σしぐまτたうηいーたνにゅー Ιταλική επαρχία τたうοおみくろんυうぷしろん Βιτέρμπο πぱいοおみくろんυうぷしろん ανήκει σしぐまτたうηいーたνにゅー Ιταλική περιφέρεια Λάτιο. Τたうαあるふぁ πρώτα χρόνια της ιστορίας της κατέκτησε τたうηいーたνにゅー γειτονική πόλη Φερέντο, βρίσκεται περίπου 50 χιλιόμετρα βόρεια από τたうηいーたνにゅー Ρώμη. Τたうοおみくろん ιστορικό κέντρο της πόλης περιβάλλεται από μεσαιωνικά τείχη πぱいοおみくろんυうぷしろん οικοδομήθηκαν τたうοおみくろんνにゅー 11οおみくろん κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろんνにゅー 12οおみくろん αιώνα, ηいーた είσοδος σしぐまτたうοおみくろん κέντρο μέσω τたうωおめがνにゅー τειχών γίνεται από τたうηいーたνにゅー αρχαία πύλη. Οおみくろんιいおた κύριες ασχολίες τたうωおめがνにゅー κατοίκων εκτός από τたうηいーたνにゅー γεωργία ήταν ηいーた κεραμική, ηいーた μαρμαροποιία κかっぱαあるふぁιいおた ηいーた ξυλεία. Ηいーた πόλη έχει σημαντικά αποθέματα χρυσού, Ακαδημία Καλών Τεχνών, Πανεπιστήμιο κかっぱαあるふぁιいおた είναι ηいーた έδρα της Αεροπορικής εκπαίδευσης τたうοおみくろんυうぷしろん Ιταλικού Στρατού Ξηράς, φιλοξενεί πολλούς τουρίστες από ολόκληρη τたうηいーたνにゅー κεντρική Ιταλία.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ίδρυση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ετρούσκος στρατιώτης γύρω σしぐまτたうοおみくろん 500 πぱい.χかい.

Ηいーた πρώτη καταγραφή γがんまιいおたαあるふぁ τたうηいーたνにゅー πόλη ήταν τたうοおみくろん "κάστρο τたうοおみくろんυうぷしろん Βιτέρμπο", τたうοおみくろん εξόπλισε οおみくろん Λομβαρδός βασιλιάς Δεζιδέριος στις προσπάθειες τたうοおみくろんυうぷしろん νにゅーαあるふぁ κατακτήσει τたうηいーたνにゅー Ρώμη (773). Όταν οおみくろんιいおた πάπες απέκτησαν τたうηいーたνにゅー Φραγκική υποστήριξη τたうοおみくろん Βιτέρμπο έγινε ένα από τたうαあるふぁ Παπικά Κράτη, οおみくろんιいおた αυτοκράτορες αμφισβήτησαν τたうοおみくろん καθεστώς ως τたうηいーたνにゅー εποχή πぱいοおみくろんυうぷしろん έγινε ελεύθερη κοινότητα (1095). Σしぐまεいぷしろん μみゅーιいおたαあるふぁ εποχή πぱいοおみくろんυうぷしろん οおみくろんιいおた πάπες είχαν δυσκολίες νにゅーαあるふぁ επιβάλουν τたうηいーたνにゅー εξουσία τους σしぐまτたうηいーたνにゅー Ρώμη τたうοおみくろん Βιτέρμπο έγινε ηいーた αγαπημένη κατοικία τたうοおみくろんυうぷしろん πάπα Ευγένιου Γ΄ πぱいοおみくろんυうぷしろん πολιορκήθηκε σしぐまτたうαあるふぁ τείχη της πόλης. Οおみくろん Φρειδερίκος Α΄ Βαρβαρόσσα έκανε τたうοおみくろん Βιτέρμπο έδρα τたうοおみくろんυうぷしろん αντίπαπα Πασχάλη Γ΄ (1164). Τρία χρόνια αργότερα (1167) πήρε τたうοおみくろんνにゅー τίτλο της "Πόλης" κかっぱαあるふぁιいおた χρησιμοποιήθηκε σしぐまαあるふぁνにゅー βάση σしぐまεいぷしろん εκστρατείες εναντίον της Ρώμης, αργότερα επεκτάθηκε αφού κατέστρεψε τたうηいーた παλιά πόλη Φερέντο κかっぱαあるふぁιいおた κατέκτησε τたうαあるふぁ εδάφη τたうωおめがνにゅー κατοίκων της (1172). Τたうηいーたνにゅー εποχή εκείνη τたうοおみくろん Βιτέρμπο βρέθηκε σしぐまεいぷしろん ευημερία κかっぱαあるふぁιいおた ήταν από τις μεγαλύτερες πόλεις σしぐまτたうηいーたνにゅー κεντρική Ιταλία μみゅーεいぷしろん 60.000 κατοίκους. Οおみくろん Πάπας Ιννοκέντιος Γ΄ συγκάλεσε Συμβούλιο κかっぱαあるふぁιいおた αφόρισε τたうοおみくろん Βιτέρμπο (1207) επειδή ήταν ηいーた έδρα τたうωおめがνにゅー αιρετικών Παταρίνων, σしぐまτたうηいーたνにゅー συνέχεια ηττήθηκε από τους Ρωμαίους. Οおみくろん Όθων Δ΄ της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας συγκρούστηκε μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろんνにゅー πάπα (1210) κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろん Βιτέρμπο βρέθηκε ξανά σしぐまεいぷしろん πόλεμο μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー Ρώμη.

Γουέλφοι κかっぱαあるふぁιいおた Γιβελλίνοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οおみくろん αυτοκράτορας Φρειδερίκος Β΄ Χοενστάουφεν ανάγκασε τたうοおみくろん Βιτέρμπο νにゅーαあるふぁ υποστηρίξει τους Γιβελλίνους (1240), όταν οおみくろんιいおた κάτοικοι έδιωξαν τたうαあるふぁ Γερμανικά στρατεύματα οおみくろん αυτοκράτορας πολιόρκησε τたうηいーたνにゅー πόλη αλλά χωρίς επιτυχία (1243). Τたうοおみくろん Βιτέρμπο από τότε έμεινε μみゅーεいぷしろん φανατισμό πιστό στους Γουέλφους, τたうηいーたνにゅー περίοδο 1257 - 1261 έγινε ηいーた έδρα τたうοおみくろんυうぷしろん πάπα Αλεξάνδρου Δ΄ όπου πέθανε εκεί. Οおみくろん διάδοχος τたうοおみくろんυうぷしろん Πάπας Ουρβανός Δ΄ εξελέγη σしぐまτたうοおみくろん Βιτέρμπο. Οおみくろん Πάπας Κλήμης Δ΄ επέλεξε τたうοおみくろん Βιτέρμπο σしぐまαあるふぁνにゅー έδρα τたうοおみくろんυうぷしろん γがんまιいおたαあるふぁ νにゅーαあるふぁ συνεχίσει τたうοおみくろんνにゅー σκληρό πόλεμο πぱいοおみくろんυうぷしろん είχε ξεσπάσει εναντίον τたうωおめがνにゅー Χοενστάουφεν. Οおみくろん Δούκας της Σουαβίας Κορραδίνος αφορίστηκε μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー προφητική φράση "είναι ένα αρνί πぱいοおみくろんυうぷしろん προορίζεται γがんまιいおたαあるふぁ θυσία". Οおみくろんιいおた επόμενοι πάπες πぱいοおみくろんυうぷしろん εξελέγησαν σしぐまτたうηいーたνにゅー πόλη ήταν οおみくろん Πάπας Γρηγόριος Ι΄ (1271), οおみくろん Πάπας Ιωάννης ΚΑ΄ (1276) πぱいοおみくろんυうぷしろん πέθανε όταν κατέρρευσε ηいーた οροφή της βιβλιοθήκης τたうηいーたνにゅー ώρα πぱいοおみくろんυうぷしろん κοιμόταν, οおみくろん Πάπας Νικόλαος Γ΄ κかっぱαあるふぁιいおた οおみくろん Γάλλος Πάπας Μαρτίνος Δ΄. Οおみくろんιいおた κάτοικοι τたうοおみくろんυうぷしろん Βιτέρμπο δでるたεいぷしろんνにゅー δέχτηκαν ότι έγινε πάπας ένας ξένος υποτακτικός σしぐまτたうοおみくろん Βασίλειο της Νεαπόλεως κかっぱαあるふぁιいおた σしぐまτたうοおみくろんνにゅー Κάρολο τたうοおみくろんνにゅー Ανδεγαυό, επιτέθηκαν σしぐまτたうοおみくろん Παπικό κονκλάβιο τたうηいーたνにゅー ώρα πぱいοおみくろんυうぷしろん συνεδρίαζε κかっぱαあるふぁιいおた συνέλαβαν δύο Καρδινάλιους. Οおみくろんιいおた κάτοικοι σしぐまτたうηいーたνにゅー συνέχεια αφορίστηκαν κかっぱαあるふぁιいおた οおみくろんιいおた πάπες απέφευγαν τたうοおみくろん Βιτέρμπο γがんまιいおたαあるふぁ 86 χρόνια.

Μετά τたうηいーたνにゅー εκδίωξη τたうωおめがνにゅー παπών ηいーた πόλη πέρασε σしぐまτたうαあるふぁ χέρια της οικογένειας Νにゅーτたうιいおた Βίκο, οおみくろん Τζιοβάννι νにゅーτたうιいおた Βίκο επεκτάθηκε τたうοおみくろんνにゅー 14οおみくろん αιώνα σしぐまτたうηいーたνにゅー Ταρκυνία, τたうηいーたνにゅー Μπολσένα, τたうοおみくろん Ορβιέτο, τたうηいーたνにゅー Τόντι, τたうηいーたνにゅー Νάρνι κかっぱαあるふぁιいおた τたうηいーたνにゅー Αμέλια. Ηいーた κυριαρχία τたうοおみくろんυうぷしろん διαλύθηκε όταν απεστάλη από τたうηいーたνにゅー Αβινιόν οおみくろん Χかいυうぷしろんλらむだ Άλβαρεσ Καρίγιο νにゅーτたうιいおた Αλμπορνόζ (1310 - 1367) γがんまιいおたαあるふぁ νにゅーαあるふぁ ανακτήσει τたうαあるふぁ Παπικά Κράτη πぱいοおみくろんυうぷしろん οικοδόμησαν τたうοおみくろん κάστρο (1354). Ηいーた πόλη δόθηκε σしぐまτたうοおみくろんνにゅー Φρανσέσκο νにゅーτたうιいおた Βίκο, γがんまιいおたοおみくろん τたうοおみくろんυうぷしろん Τζιοβάννι (1375), σしぐまεいぷしろん 13 χρόνια δολοφονήθηκε από τたうοおみくろんνにゅー λαό της πόλης, τたうηいーたνにゅー Βιτέρμπο κυβέρνησε σしぐまτたうηいーたνにゅー συνέχεια οおみくろん Πάπας Ουρβανός ΣΤ΄ κかっぱαあるふぁιいおた οおみくろん Τζιοβάννι νにゅーτたうιいおた Σιάρα νにゅーτたうιいおた Βίκο ξάδελφος τたうοおみくろんυうぷしろん Φρανσέσκο. Οおみくろん Πάπας Βονιφάτιος Θ΄ μみゅーεいぷしろん τたうαあるふぁ στρατεύματα τたうοおみくろんυうぷしろん τたうοおみくろんνにゅー έδιωξαν τελικά (1396) κかっぱαあるふぁιいおた αποκατέστησαν τたうηいーたνにゅー παπική κυριαρχία, οおみくろん τελευταίος εκπρόσωπος της οικογένειας Τζιάκομο νにゅーτたうιいおた Βίκο ηττήθηκε (1431).

Νεότερα χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Όταν κατακτήθηκε από τたうαあるふぁ Παπικά Κράτη τたうοおみくろん Βιτέρμπο έγινε πόλη δεύτερης κατηγορίας, τον 16οおみくろん αιώνα γεννήθηκε οおみくろん λόγιος Λατίνος Λατίνι, τελικά ενσωματώθηκε σしぐまτたうηいーたνにゅー υπόλοιπη Ιταλία (1871). Όταν ξέσπασε οおみくろん Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος τたうοおみくろん Βιτέρμπο καταλήφθηκε από τたうηいーたνにゅー Βέρμαχτ, κατόπιν βομβαρδίστηκε σκληρά από τους Συμμάχους, από τたうοおみくろんνにゅー Ιούλιο τたうοおみくろんυうぷしろん 1943 μέχρι τたうοおみくろんνにゅー Ιούνιο τたうοおみくろんυうぷしろん 1944 υπέστη περισσότερες από είκοσι επιδρομές. Οおみくろんιいおた βομβαρδισμοί κατέστρεψαν τたうοおみくろん ένα τρίτο της πόλης μみゅーεいぷしろん τεράστιες ζημιές σしぐまτたうηいーたνにゅー Πολιτιστική κληρονομιά της πόλης, υπήρχαν επίσης 1.017 θάνατοι αμάχων.[3][4][5]

Εθνόσημο[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τたうοおみくろん Βιτέρμπο περιέχει δύο βασικά σύμβολα σしぐまτたうοおみくろん Εθνόσημο τたうοおみくろんυうぷしろん : τたうοおみくろん Λιοντάρι κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろん δέντρο τたうοおみくろんυうぷしろん φοίνικα. Τたうοおみくろん λιοντάρι συμβολίζει τたうοおみくろんνにゅー Ρωμαίο Ηρακλή έναν από τους μυθικούς ιδρυτές της πόλης, τたうοおみくろん δέντρο τたうοおみくろんυうぷしろん φοίνικα προστέθηκε τたうοおみくろんνにゅー Μεσαίωνα (4ος - 9ος αιώνας) κかっぱαあるふぁιいおた σχετίζεται μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー γειτονική πόλη Φερέντο πぱいοおみくろんυうぷしろん κατακτήθηκε από τたうοおみくろん Βιτέρμπο. Τたうοおみくろん τετράγραμμο "FAUL" πぱいοおみくろんυうぷしろん εμφανίζεται σしぐまτたうοおみくろん εθνόσημο δでるたεいぷしろんνにゅー έχει διευκρινιστεί μみゅーεいぷしろん τたうιいおた σχετίζεται, σύμφωνα μみゅーεいぷしろん μερικούς είναι τたうαあるふぁ αρχικά τたうωおめがνにゅー τεσσάρων Ετρουσκικών οικογενειών πぱいοおみくろんυうぷしろん ίδρυσαν τたうοおみくろん Βιτέρμπο, μみゅーεいぷしろん άλλους μみゅーεいぷしろん τους τέσσερις λόφους γύρω από τたうηいーたνにゅー πόλη.

Τたうαあるふぁ λουτρά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τたうαあるふぁ παπικά ανάκτορα τたうοおみくろんυうぷしろん Βιτέρμπο.

Σしぐまτたうαあるふぁ δυτικά τたうοおみくろんυうぷしろん Βιτέρμπο βρίσκεται ηいーた κοιλάδα τたうοおみくろんυうぷしろん ποταμού Αρσιόν μみゅーεいぷしろん αμέτρητες πηγές, τたうαあるふぁ νερά τους ήταν πασίγνωστα στους Ετρούσκους κかっぱαあるふぁιいおた σしぐまτたうηいーたνにゅー Ρωμαϊκή αυτοκρατορία γがんまιいおたαあるふぁ τις θεραπευτικές τους ικανότητες.[6] Τたうαあるふぁ ερείπια ενός μεγάλου Ρωμαϊκού λουτρού ήταν ορατά σしぐまτたうηいーたνにゅー Αναγέννηση κかっぱαあるふぁιいおた περιγράφονται από σπουδαίους καλλιτέχνες όπως οおみくろん Τζουλιάνο νにゅーτたうαあるふぁ Σανγκάλλο (1443 - 1516), οおみくろん Μιχαήλ Άγγελος κかっぱαあるふぁιいおた οおみくろん Τζόρτζο Βαζάρι.[7] Μία από τις πぱいιいおたοおみくろん διάσημες πηγές τたうηいーたνにゅー "Θερμοπηγή" περιγράφει οおみくろん Δάντης Αλιγκέρι σしぐまτたうοおみくろん έργο τたうοおみくろんυうぷしろん Θεία Κωμωδία (Γραμμές 79 - 81) :

"Σしぐまτたうηいーたνにゅー απόλυτη σιωπή φτάσαμε σしぐまεいぷしろん ένα σημείο σしぐまτたうοおみくろん δάσος όπου ακούσαμε έναν ήχο ένα ρυάκι έρεε έξω από τたうοおみくろん δάσος, ηいーた ερυθρότητα τたうωおめがνにゅー νερών τたうοおみくろんυうぷしろん μみゅーεいぷしろん έκανε νにゅーαあるふぁ τρομάξω Τたうαあるふぁ νερά της Θερμοπηγής δημιούργησαν ένα ρυάκι, τたうαあるふぁ νερά τたうοおみくろんυうぷしろん μοιράστηκαν σしぐまτたうαあるふぁ κλαριά καθώς έρεαν κάτω από τたうηいーたνにゅー άμμο".[8]

Σしぐまεいぷしろん απόσταση κοντά σしぐまτたうηいーたνにゅー "Θερμοπηγή" πぱいοおみくろんυうぷしろん τたうαあるふぁ νερά της ήταν πάντοτε ανοιχτά υπήρχε τたうοおみくろん "Λουτρό τたうωおめがνにゅー παπών". Μみゅーιいおたαあるふぁ σύγχρονη ξενοδοχειακή μονάδα περιλαμβάνει σしぐまτたうοおみくろん εσωτερικό της ένα μεσαιωνικό λουτρό πぱいοおみくろんυうぷしろん είχε προσελκύσει τたうηいーたνにゅー προσοχή σしぐまεいぷしろん δύο πάπες, τたうοおみくろんνにゅー Μεσαίωνα ονομαζόταν "Μπάνιο τたうοおみくろんυうぷしろん Σταυρού" χάρη σしぐまεいぷしろん έναν Σταυροφόρο πぱいοおみくろんυうぷしろん τたうαあるふぁ είχε ανακαλύψει.[9] Τたうαあるふぁ έγγραφα τたうωおめがνにゅー αρχών τたうοおみくろんυうぷしろん 15οおみくろんυうぷしろん αιώνα περιγράφουν ένα λουτρό πぱいοおみくろんυうぷしろん κάλυπτε τρεις πηγές κάτω από μία οροφή.[10] Τたうαあるふぁ λουτρά ανακαίνισε οおみくろん Πάπας Νικόλαος Ε΄ (1454), τたうαあるふぁ μετέτρεψε σしぐまεいぷしろん λουτρικά ανάκτορα, όπως αναφέρει οおみくろん βιογράφος τたうοおみくろんυうぷしろん Τζιανότσο Μανέτι (1396 - 1459) "μみゅーεいぷしろん τέτοια μεγαλοπρέπεια πぱいοおみくろんυうぷしろん δでるたεいぷしろんνにゅー είχαν μόνο τたうηいーたνにゅー χρήση λουτρού αλλά κかっぱαあるふぁιいおた τたうηいーたνにゅー διαμονή πριγκίπων πぱいοおみくろんυうぷしろん ζούσαν βασιλικά".[11] Τたうηいーたνにゅー δεκαετία τたうοおみくろんυうぷしろん 1470 οおみくろん χρονικογράφος από τたうοおみくろん Βιτέρμπο Νικολά νにゅーτたうεいぷしろんλらむだλらむだαあるふぁ Τούτσια περιγράφει ότι είχαν διαστάσεις 30 επί 20 μέτρα μみゅーεいぷしろん πύργους στις γωνίες της νότιας πρόσοψης. Τたうαあるふぁ λουτρά χρειαζόντουσαν εξοπλισμό επειδή θしーたαあるふぁ μπορούσαν νにゅーαあるふぁ γίνουν εύκολα στόχος ληστών, είχε μみゅーεいぷしろん μικρότερους θολωτούς θαλάμους πぱいοおみくろんυうぷしろん εξυπηρετούσαν τους χρήστες.[12]

Οおみくろんιいおた εργασίες σしぐまτたうαあるふぁ "Παπικά λουτρά τたうοおみくろんυうぷしろん Βιτέρμπο" δでるたεいぷしろんνにゅー σταμάτησαν σしぐまτたうοおみくろんνにゅー πάπα Νικόλαο Ε΄ αλλά συνεχίστηκαν κかっぱαあるふぁιいおた μみゅーεいぷしろん τους διαδόχους τたうοおみくろんυうぷしろん. Τたうαあるふぁ έγγραφα σしぐまτたうοおみくろん Βατικανό καταγράφουν ότι συνέχισαν τις προσθήκες οおみくろんιいおた πάπες Πάπας Κάλλιστος Γ΄, Πάπας Παύλος Β΄, κかっぱαあるふぁιいおた οおみくろん Πάπας Σίξτος Δ΄. Υπάρχουν επιπλέον πολλές αποδείξεις ότι οおみくろん Πάπας Πίος Β΄ είχε προσθέσει επιπλέον μία πτέρυγα σしぐまτたうηいーたνにゅー κατασκευή.[13] Οおみくろんιいおた περιγραφές τたうωおめがνにゅー ταξιδιωτών τους μετέπειτα αιώνες δείχνουν ότι τたうοおみくろん μεγαλύτερο τμήμα της πολυτελούς κατασκευής τたうοおみくろんυうぷしろん 15οおみくろんυうぷしろん αιώνα είχε εξαφανιστεί ή καταστραφεί. Τたうοおみくろん κτίριο είχε τたうοおみくろんνにゅー 20οおみくろん αιώνα τたうηいーたνにゅー χρήση θερμικού ξενοδοχείου (1927), δέχτηκε σκληρό πλήγμα από τις Γερμανικές δυνάμεις τたうηいーたνにゅー ώρα πぱいοおみくろんυうぷしろん υποχωρούσαν (1944).[14] Τたうοおみくろん μεγαλύτερο τμήμα τたうοおみくろんυうぷしろん κτιρίου ωστόσο, τたうαあるふぁ τείχη κかっぱαあるふぁιいおた οおみくろんιいおた πύργοι διασώζονται σήμερα παρά τις αρνητικές περιγραφές τたうωおめがνにゅー ταξιδιωτών.[15]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Charles R. Mack, "The Bath Palace of Nicholas V at Viterbo", in An Architectural Progress in the Renaissance and the Baroque: Sojourns In and Out of Italy, Papers in Art History VIII, Pennsylvania State University, Τόμος. I, 1992
  • Charles R. Mack, "The Renaissance Spa: Testing the Architectural Waters", Southeastern College Art Conference Review, XI, 3, 1988
  • Valtieri, Simonetta, "Rinascimento a Viterbo: Bernardo Rossellino", Architettura, croniche e storia, XVII, 1972

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]