ΟΔεζιδέριος (Desiderio, ... - περ. 786) ήταν ο τελευταίος Λομβαρδός βασιλιάς της Ιταλίας (756 - 774). Είχε στενές σχέσεις μετονΚαρλομάγνο, ο οποίος νυμφεύτηκε την κόρη τουκαι τελικά κατέκτησε καιτο βασίλειό του. Γεννημένος στηΜπρέσια, ο Δεζιδέριος ήταν στην αρχή βασιλικός υπάλληλος, πουοΑϊστούλφοςτου έδωσε τους τίτλους του δούκα της Ίστρια και της Τοσκάνης καιτον όρισε διάδοχό του μετά το τέλος του (756).
Ο προκάτοχος και αδελφός του Αϊστούλφο Ράτχης άφησε τοΜόντε Κασίνο, στο οποίο ήταν μοναχός και προσπάθησε να πάρει πίσω τον θρόνο του, αλλά ο Δεζιδέριος κατόρθωσε νατον υποτάξει μετην βοήθεια του πάπα Στεφάνου Β΄.Μετη στέψη του υποσχέθηκε να επιστρέψει τις παλιές παπικές πόλεις στην Αγία Έδρα σαν δείγμα ευχαριστίας γιατην βοήθεια πουτου είχε προσφέρει ο πάπας να γίνει βασιλιάς των Λομβαρδών. Οι συγκρούσεις του Δεζιδέριου μετηνΑγία Έδρα ξεκίνησαν όταν οΠάπας Στέφανος Γ΄ αντιτάχθηκε στον γάμο της κόρης του Δεζιδέριου Δεζιδεράτας μετον Καρλομάγνο, ο Δεζιδέριος διέκοψε την παράδοση των πόλεων στον πάπα.
Ακολουθώντας την πολιτική των προκατόχων του προσπάθησε να επεκτείνει τα σύνορα του βασιλείου τουστα νότια γι'αυτό ήρθε σε σύγκρουση με τους νότιους δούκες καιτον πάπα, έκανε συμβασιλέα τονγιοτου Αδελχίς. Ο Αλβοίνος δούκας του Μπενεβέντο καιο Λιουτπράνδρος δούκας του Σπολέτο ενώθηκαν μετον πάπα Στέφανο αναζητώντας την βοήθεια του βασιλιά των Φράγκων, τέθηκαν υποτην προστασία τουΠιπίνου του Βραχύ, ο Λιουτπράνδος επαναστάτησε (758). [7]Ο Δεζιδέριος τον νίκησε και παραχώρησε το δουκάτο στον Αρεχίς που έγινε υποτακτικός στηνΠαβία, την ίδια χρονιά εξόρισε τον Αλβοίνο του Σπολέτο αναλαμβάνοντας το δουκάτο προσωπικά.
Ο Δεζιδέριος εκμεταλλεύτηκε την κρίση που ξέσπασε μετον θάνατο του πάπα Παύλου Α΄ (767) γιανα διορίσει νέο πάπα έναν άσημο ευνοούμενο τουμετο όνομα Φίλιππο από την μονή του Αγίου Βίτου στηνΡώμητην Κυριακή 31 Ιουλίου 768, δεν έγινε ποτέ αποδεκτός και αναγκάστηκε νανα επιστρέψει στο μοναστήρι του. [8]
Ο νέος Πάπας Αδριανός Α΄ (772) εχθρικός απέναντι στον Δεζιδέριο ζήτησε την βοήθεια του Καρλομάγνου ο οποίος είχε διαλύσει τον γάμο μετην κόρη του Δεζιδέριου Δεζιδεράτα (771) εναντίον του. Ο μικρότερος αδελφός του Καρλομάγνου Καρλομάνος Α΄ πέθανε πρόωρα (771) καιη χήρα του Γερμπέργκα ζήτησε την βοήθεια του Λομβαρδού βασιλιά προκειμένου να εξασφαλίσει την διαδοχή τουαποτα παιδιά τους. Ο Δεζιδέριος στράφηκε ανοιχτά εναντίον του πάπα απαιτώντας τουνα αναγνωρίσει τα νόμιμα παιδιά του Καρλομάνου, στην συνάντηση που έγινε ανάμεσα στον πάπα Αδριανό καιτον Δεζιδέριο ο Καρλομάγνος υποστήριξε ανοιχτά τον πάπα.
Ο Καρλομάγνος καιο θείος του Βερνάρδος συγκέντρωσαν στρατεύματα κατά μήκος τωνΆλπεων (773), οι Λομβαρδοί συνετρίβησαν στην Μορτάρα, οι Φράγκοι πολιόρκησαν την πρωτεύουσα των Λομβαρδών Τίκινουμ που αντιστοιχεί στην σημερινή Παβία. Ο γιος του Δεζιδέριου Αδελχίς συγκέντρωσε στρατό στην Αδριατική αλλά όταν ο Καρλομάγνος πλησίασε δραπέτευσε στηνΚωνσταντινούπολη.
Η πολιορκία κράτησε μέχρι τον Ιούνιο του 774, στην συνέχεια ο Δεζιδέριος άνοιξε τις πύλες αφού πρώτα συμφώνησε γιατην ασφάλεια της ζωής του ίδιου καιτων στρατιωτών του. O Δεζιδέριος εξορίστηκε στο αβαείο του Κορμπί στο οποίο και πέθανε γύρω στο 786, ο γιος του Αδελχίς προσπάθησε σε όλη την υπόλοιπη ζωή τουνα ανακτήσει τον θρόνο του πατέρα του, σύμφωνα με άλλες πηγές η βασιλική οικογένεια της Λομβαρδίας εξορίστηκε στηνΛιέγη.
Το όνομα του Δεζιδέριου εμφανίζεται πολλές φορές σε μυθιστορήματα της εποχής των Καρολιδών, ο ίδιος ο Καρλομάγνος στην συνέχεια ήταν ο πρώτος βασιλιάς των Φράγκων που πήρε τον τίτλο του βασιλιά των Λομβαρδών. Ο πατέρας του Καρλομάγνου Πιπίνος ο Βραχύς σύμφωνο μετον ιστορικό Παύλο τον Διάκονο είχε υιοθετηθεί παλιότερα από τον βασιλιά των Λομβαρδών Λιουτπράνδο λόγω της μεγάλης φιλίας που είχε μετον πατέρα τουΚάρολο Μαρτέλο, ο ίδιος βοήθησε τον Πιπίνο να γίνει βασιλιάς των Φράγκων.