Η Μπρέσια είναι η δεύτερη σε πληθυσμό πόλη της περιοχής, μετά τοΜιλάνο, και πρωτεύουσα της ομώνυμης επαρχίας, με πληθυσμό περίπου 190.000 κατοίκους.
Είναι πλούσια σε αρχαία ρωμαϊκά και μεσαιωνικά μνημεία αλλά καισε σύγχρονη βιομηχανία. Θεωρείται κέντρο της τρίτης βιομηχανικής περιφέρειας της Ιταλίας σε παραγωγή βιομηχανικών προϊόντων κυρίως αυτοκινητοβιομηχανίας και παραγωγής όπλων όπου καιτο εργοστάσιο Μπερέτα καθώς καιμε μεγάλο αριθμό βιοτεχνιών. Το Πανεπιστήμιο της Μπρέσια είναι ένα από τα πλέον σύγχρονα πανεπιστήμια της Ιταλίας.
Σημαντικότερα αξιοθέατα της πόλης είναι η ιστορική πλατεία "ντέλα Λότζια" , ο "παλαιός καθεδρικός ναός" (Ντουόμο Βέτσιο), λεγόμενος και "Ροτόντα", που πρόκειται για κυκλικό οικοδόμημα του 11ου αιώνα, ο "νέος καθεδρικός ναός" (Ντουόμο Νουόβο), ο "Πύργος Μπρολέτο", πολλές άλλες παλαιές εκκλησίες, η Βιβλιοθήκη με πολλά σπάνια χειρόγραφα, η "Πινακοθήκη Μαρτινέγκο", με πολλά σπουδαία έργα – πίνακες, οι πάμπολλες κρήνες καιτο σύνολο σχεδόν των μεσαιωνικών κτιρίων του κέντρου της παλαιάς πόλης.
Οπιο σημαντικός και σημαντικός σύγχρονος ζωγράφος στην ιστορία της Μπρέσια ήταν οFrancesco Filippini ιδρυτής του καλλιτεχνικού ρεύματος του «Filippinismo» που θεωρούσε τον ιταλικό ιμπρεσιονισμό σε αντίθεση μετον γαλλικό ιμπρεσιονισμό.
Πολλοί μύθοι σχετίζονται μετην ίδρυση της Μπρέσιας, σύμφωνα με έναν ιδρυτής της ήταν οΗρακλής, με άλλον μύθο το αρχικό της όνομα ήταν "Αλτίλια"και ιδρύθηκε με φυγάδες από την πολιορκία της Τροίας. Με άλλο τοπικό μύθο ιδρυτής της Μπρέσιας ήταν ο βασιλιάς τωνΛιγύρων Κύδνος που επιτέθηκε στηνΚοιλάδα του Πάδουτην μετέπειτα Εποχή του Χαλκού. Ο λόφος του Κύδνου πήρε το όνομα του από τον ομώνυμο βασιλιά των Λιγύρων, βρίσκεται στην περιοχή του μεσαιωνικού κάστρου. Ο τελευταίος μύθος πρέπει να είναι αληθινός επειδή οι πρόσφατες εκσκαφές ανέδειξαν ερείπια πρόσφατου οικισμού που χρονολογείται το 1200 π.Χ. και ιδρύθηκε από Λίγυρες.[4][5] Άλλοι ιστορικοί γράφουν ότι ιδρυτές της Μπρέσιας ήταν οιΕτρούσκοι. Οι Γαλάτες Κενομάνοι σύμμαχοι τωνΊνσουμβρων επιτέθηκαν τον 7ο αιώνα π.Χ. και χρησιμοποίησαν την πόλη ως πρωτεύουσα, έγινε Ρωμαϊκή όταν οι Κενομάνοι δήλωσαν την υποταγή τους στηνΡωμαϊκή αυτοκρατορία (225 π.Χ.). Η πόλη της Μπρέσιας παρέμεινε πιστή στους Ρωμαίους ακόμα και όταν οι υπόλοιπες Κέλτικες φυλές συμμάχησαν εναντίον τους. Οι Ίνσουμβροι επιτέθηκαν και κατέστρεψαν την Μπρέσια αλλά κατόπιν εισήλθε στον Ρωμαϊκό κόσμο ειρηνικά ως πιστοί σύμμαχοι με διοικητική ελευθερία. Η Μπρέσια αναγνωρίστηκε ως Δήμος (89 π.Χ.) καιοι κάτοικοι της πήραν τον τίτλο του Ρωμαίου πολίτη (41 π.Χ.). ΟΟκταβιανός Αύγουστος ίδρυσε μια αποικία καιοΤιβέριος Καίσαρας Αύγουστος κατασκεύασε ένα υδραγωγείο. Η Ρωμαϊκή Μπρέσια είχε τουλάχιστον τρεις ναούς, ένα υδραγωγείο, ένα θέατρο, ένα Φόρουμ, άλλον έναν ναό που οικοδόμησε οΒεσπασιανόςκαι μερικά λουτρά. Την εποχή πουοΜέγας Κωνσταντίνoς βάδισε εναντίον τουΜαξέντιου (312) έγινε στην Μπρέσια μια συμπλοκή που ανάγκασε τον εχθρό να οπισθοχωρήσει μέχρι τηνΒερόνα. Την πόλη λεηλάτησαν οιΒησιγότθοι υπό τονΑλάριχο (402) καιοιΟύννοι υπό τονΑττίλα (452). ΟΘεοδώριχος ο Μέγαςστον πόλεμο εναντίον τουΟδόακρου κατέλαβε την Μπρέσια. ΗΒυζαντινή αυτοκρατορία κατέλαβε την Μπρέσια από τους Λομβαρδούςκαι ίδρυσε ανεξάρτητο δουκάτο (568). Μερικοί δούκες ήταν οι μετέπειτα βασιλείς των Λομβαρδών Ροθάριος, Ροδόαλδοςκαιο τελευταίος βασιλιάς των Λομβαρδών Δεζιδέριος.
ΟΚαρλομάγνος κατέλαβε την Μπρέσια (774) λήγοντας την Λομβαρδική κυριαρχία της βόρειας Ιταλίας. ΟΛουδοβίκος Β΄ της Ιταλίας έκανε την περίοδο 855-875 την Μπρέσια πρωτεύουσα στηνΑγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Οι τοπικοί ευγενείς και πολίτες αντιτάχθηκαν σταδιακά στις εξουσίες του αρχιεπισκόπου ως αυτοκρατορικού αντιπροσώπου, στις αρχές του 12ου αιώνα έγινε ελεύθερη κοινότητα. Τα επόμενα χρόνια επεκτάθηκε στην γειτονική ύπαιθρο και προσάρτησε μεγάλες πόλεις όπως τοΜπέργκαμοκαιηΚρεμόναπουτην νίκησε δύο φορές στοΠοντόλιο. Η Μπρέσια επεκτάθηκε απέναντι στον τοπικό επίσκοπο Μανφρέδο (1138), ο λόγος ήταν η εμπλοκή τουστην παπική εκλογή.[6]Η εκλογή αυτή δίχασε τοΚολλέγιο των Καρδιναλίων, οΠάπας Ιννοκέντιος Β΄ είχε την μειοψηφία καιοΑντίπαπας Ανάκλητος Β΄την πλειοψηφία. Στις αρχές της δεκαετίας του 1130 ο Ανάκλητος Β΄ απέκτησε την εξουσία στην Μπρέσια. Η τοπική αριστοκρατία κατόρθωσε να πετύχει την εκδίωξε του Μανφρέδου, η εξέγερση ξεκίνησε (1135) μέχρι την χρονιά που αναγκάστηκε ο Μανφρέδος να δραπετεύσει στηνΡώμηγιανα ζητήσει την προστασία του πάπα.[7][8]Ο ιστορικός Ιωάννης του Σάλσμπουρι έγραψε ότι ο Άρνολντ πίεζε τους πολίτες της Μπρέσιας να εξεγερθούν εναντίον του επισκόπου.[9]Ο Μανφρέδος συμμετείχε στην Β΄ Σύνοδο του Λατερανού (1139), εκεί πέτυχε την υποστήριξη του πάπα Ιννοκέντιου Β΄ καιο Άρνολντ εξορίστηκε από την Ιταλία. Η πατρίδα του Άρνολντ ήταν η Μπρέσια αλλά δεν μπορούσε να επιστρέψει στην πατρίδα του, παρέμεινε στην εξορία και συνέχισε τον αγώνα του ενάντια στην εκκλησία. Ο κύριος συνεργάτης του ήταν οΠέτρος Αβελάρδοςπου καταδικάστηκε στο"Συμβούλιο του Σενς" ως αιρετικός (1141), ενώθηκε μετην Κοινότητα της Ρώμης (1148), οΦρειδερίκος Α΄ ΒαρβαρόσσακαιοΠάπας Αδριανός Δ΄ διέταξαν την εκτέλεση του (1155).[10]
Στην διάρκεια των πολέμων 12ου-13ου αιώνα η Μπρέσια εντάχθηκε εναλλακτικά είτε με τους αυτοκράτορες είτε εναντίον τους, στηνΜάχη του Λενιάνο αποτελούσε το δεύτερο σε μέγεθος στρατό μετά από αυτόν του Μιλάνου. Μετην"Ειρήνη της Κωνσταντίας"που έληξε ο πόλεμος μετον Φρειδερίκο Μπαρμπαρόσσα η πόλη πέρασε σε καθεστώς "Ελεύθερης κοινότητας" (1183). ΟΦρειδερίκος Β΄ Χοενστάουφεν πολιόρκησε την Μπρέσια καιτην κατέλαβε μετην"μάχη της Κορτενούοβας" (1237), τότε έχασε το καθεστώς της ελεύθερης πόλης. ΟΟίκος των Χοενστάουφεν επέβαλλε στην Μπρέσια και τις υπόλοιπες πόλεις που κατέλαβε ισχυρές ευγενείς οικογένειες τωνΓιβελλίνων. Ο αυτοκράτορας Ερρίκος Ζ΄ του Λουξεμβούργου πολιόρκησε την Μπρέσια για έξι μήνες (1311) αλλά έχασε τα 3/4 του στρατού του. Αργόυερα πολιόρκησε την Μπρέσια ο Σκαλιγκέρι της Βερόνας με εξόριστους Γιβελλίνους, οι κάτοικοι ζήτησαν την βοήθεια τουΙωάννη της Βοημίας αλλά ο Μαστίνο Β΄ ντελλα Σκάλλα έδιωξε τον διορισμένο από αυτόν κυβερνήτη. ΟΜαλατέστα Δ΄ Μαλατέστα κατέλαβε την πόλη (1406), την παρέδοσε κατόπιν στονΦιλίππο Μαρία Βισκόντι (1416) ο οποίος μετην σειρά τουτην πούλησε στηνΔημοκρατία της Βενετίας (1426). Οι κάτοικοι της Μπρέσιας πίεσαν τον Φίλιππο να ξεκινήσει εχθρότητες εναντίον των Ενετών αλλά ηττήθηκε τελικά κοντά στην πόλη από τον αρχηγό των Βενετικών μισθοφορικών στρατευμάτων Φραντσέσκο Μπουσσόνε ντα Καρμανιόλα (1427). ΟΦραγκίσκος Α΄ Σφόρτσα πολιόρκησε ξανά την Μπρέσια (1439) και νίκησε τον εκπρόσωπο του Φίλιππο, από τότε παρέμεινε οριστικά στην Δημοκρατία της Βενετίας μέχρι την Γαλλική κατάκτηση (1512).
Πιάτσα ντέλα Λότζια (Piazza della Loggia), 15ος αιώνας
Την περίοδο 1490 - 1640 η Μπρέσια ήταν το κορυφαίο κέντρο του βιολιού, από το 1530 εξαπλώθηκε σε όλες τις υπόλοιπες πόλεις της βόρειας Ιταλίας. Στις αρχές του 16ου αιώνα η Μπρέσια ήταν μιά από τις πλουσιότερες Λομβαρδικές πόλεις αλλά δεν συνήλθε ποτέ από την λεηλασία των Γάλλων (1512). Η"πολιορκία της Μπρέσιας" (18 Φεβρουαρίου 1512) έγινε κατά την διάρκεια του Πολέμου της Λίγκας του Καμπραί, την Μπρέσια υπερασπίστηκαν τα Βενετικά στρατεύματα. ΟΓκαστόν του Νεμούρ ήταν ο αρχηγός των Γαλλικών στρατευμάτων που επιτέθηκαν στην πόλη στην διάρκεια μιας νεροποντής, διέταξε τους στρατιώτες να βγάλουν τα υποδήματα τους γιανα μπορέσουν να περπατήσουν καλύτερα.[11]Οι επιτιθέμενοι καιοι σύμμαχοι τους είχαν βαρύτατες απώλειες που έφταναν τα 8.000 - 15.000 θύματα. Ο Γκαστόν κατέλαβε τελικά την Μπρέσια και προχώρησε σε πενθήμερες ανελέητες λεηλασίες σφάζοντας χιλιάδες άνδρες, η πόλη του Μπέργκαμο πλήρωσε στους Γάλλους 60.000 Δουκάτα γιαναμην πάθει τα ίδια.
Οι Γάλλοι διατήρησαν την Μπρέσια μέχρι την ανακατάληψη της από την Βενετία, παρέμεινε στην Δημοκρατία μέχρι την οριστική της κατάληψη μαζί μετην υπόλοιπη Ιταλία από τονΝαπολέων Α΄. Η πόλη έπαθε μεγάλη καταστροφή από έκρηξη στην οποία εκτινάχθηκαν 90.000 κιλά πυρίτιδας (1769), καταστράφηκε ολοσχερώς το 1/6 της πόλης. Στους Ναπολεόντιους χρόνους εισήλθε στοΓαλλικό βασίλειο της Ιταλίας, μετά την πτώση του Μέγα Ναπολέοντα έγινε Αυστρο-Ουγγρική επαρχεία. Η Μπρέσια επαναστάτησε εναντίον των μισητών Αυστριακών όταν ο στρατός του Πεδεμοντίου εισέβαλε στην βόρεια Ιταλία, η Αυστριακή φρουρά υπό τονΓιούλιους Γιάκομπ φον Χάιναου οπισθοχώρησε στο κάστρο. Την εποχή που ένας μεγαλύτερος Αυστριακός στρατός έφτασε στην περιοχή η Μπρέσια ήταν η μόνη από τις πόλεις της βόρειας Ιταλίας που αντιστάθηκε σκληρά. Η Μπρέσια πήρε το προσωνύμιο "Ιταλικό λιοντάρι" αφού ήταν η μοναδική πόλη που έμεινε πιστή στον βασιλιά Κάρολο Αλβέρτο, αργότερα (1859) εισήλθε στο ενωμένο Ιταλικό βασίλειο. Όταν ξέσπασε οΒ΄ Παγκόσμιος Πόλεμοςοι κάτοικοι της Μπρέσιας πήραν χρυσό μετάλλιο γιατην αντίσταση τους στον Φασισμό.
↑Moore, R. I. (1994). The Origins of European Dissent. London: University of Toronto Press. σ. 117
↑Greenway, George William (1931). Arnold of Brescia. Cambridge: Cambridge University Press. σσ. 23–25
↑Schmitz-Esser, Romedio (2004). "Arnold of Brescia in Exile: April 1139 to December 1143 – His Role as a Reformer, Reviewed". In Napran, Laura (ed.). Exile in the Middle Ages: Selected proceedings from the International Medieval Congress, University of Leeds 8–11 July 2002. Turnhout: Brepols. σ. 216
↑Moore, R. I. (1995). The Birth of Popular Heresy. London: University of Toronto Press. σ. 67
↑Johnson, Phillip D. (2016). Arnold of Brescia: Apostle of Liberty in Twelfth-Century Europe. Eugene: Wipf & Stock. σσ. 32–42, 68–75, 85–125