Ο Στέφανος Ελληνικής καταγωγής γεννήθηκε στηνΣικελίακαι ήταν γιος του Όλιβου.[2][3]Μετην άφιξη τουστην Ρώμη την εποχή του πάπα Γρηγορίου Γ΄ εισήλθε στην Μονή του Αγίου Χρυσόγονου όπου ορκίστηκε Βενεδικτίνος μοναχός.[3][4]Την εποχή της Παποσύνης του Ζαχαρία ορκίστηκε ιερέας, ο πάπας κατόπιν αποφάσισε νατον τοποθετήσει στο Ανάκτορο του Λατερανού. Με τους επόμενους Πάπες ανήλθε σταδιακά όλα τα αξιώματα μέχρι τον Ιούνιο του 767 την εποχή του θανάτου του Παύλου Α΄, αντιμαχόμενες φατρίες συγκεντρώθηκαν γύρω από το νεκροκρέβατο τουνα εξασφαλίσουν την διαδοχή στον δικό τους υποψήφιο.[3]
Οι δύο αντίπαλες ομάδες που διεκδικούσαν την διαδοχή ήταν του Αντίπαπα Κωνσταντίνου Β΄μετην υποστήριξη ευγενών από τηνΤοσκάνηκαιτου Αντίπαπα Φιλίππουμετην υποστήριξη ευγενών από τηνΛομβαρδία. ΟΠριμικήριος Χριστόφορος καιο θησαυροφύλακας γιος τους Σέργιος τους ανάγκασαν σε παραίτηση, ο Χριστόφορος συνέλαβε τον Κωνσταντίνο Β΄ και κήρυξε Παπικές εκλογές μετην συμμετοχή κλήρου και λαού (1 Αυγούστου 767). Οι εκλέκτορες συγκεντρώθηκαν στην εκκλησία του Αγίου Ανδριανού και εξέλεξαν νέο Πάπα τον Στέφανο (7 Αυγούστου 767).[5][6] Μετά την εκλογή του ακολούθησε η στέψη τουστην εκκλησία Σάντα Τσετσίλια ιν Τραστέβερεκαι κατόπιν τον συνόδευσαν στο Ανάκτορο του Λατερανού.[5]Οι οπαδοί του νέου Πάπα προχώρησαν κατόπιν σε σκληρούς διωγμούς απέναντι στους αντίστοιχους του Κωνσταντίνου Β΄ όπως καιστον ίδιον, κυνηγήθηκε με μεγάλα βάρη στα πόδια μέσα στην πόλη της Ρώμης.[7]Ο Θεόδωρος αντιβασιλεύς του Κωνσταντίνου τυφλώθηκε καιτου έκοψαν την γλώσσα, επίσης τυφλώθηκε καιο αδελφός του Κωνσταντίνου.[7]Η επίσημη χειροτονία του Στέφανου έγινε την επόμενη μέρα μετά την αποκαθήλωση του Κωνσταντίνου (6 Αυγούστου 767).[8]Τα αντίποινα συνεχίστηκαν με αποτέλεσμα να ακολουθήσουν αντιδράσεις, η Αλάτσι εξεγέρθηκε γιανα υποστηρίξει τον Κωνσταντίνο αλλά τα μέλη της εξέγερσης τυφλώθηκαν και τους έκοψαν την γλώσσα.[9]Στο τέλος τυφλώθηκε καιο ίδιος ο Κωνσταντίνος και αφέθηκε μέσα στην πόλη της Ρώμης με εντολή ναμηντον βοηθήσει κανένας.[10]
Μετην κατηγορία της συνομωσίας γιατην δολοφονία του Χριστοφόρου με στόχο να παραδώσει την Ρώμη στους Λομβαρδούς ο ιερέας Βάλντιπερτ συνελήφθη, τυφλώθηκε και πέθανε από τις πληγές του.[7][11]Ο ρόλος του ίδιου του Στεφάνου Γ΄ απέναντι σε αυτές τις ακρότητες είναι ασαφής. Ο ιστορικός Χόρας Μαν γράφει ότι ο Στέφανος Γ΄ ήταν απλός παρατηρητής καιο υπεύθυνος ήταν οΧαρτουλάριοςΓρατιόσος της Ρώμης, άλλοι ωστόσο γράφουν ότι ο ίδιος τις διέταξε. Ο ιστορικός Φέρντιναντ Γκρεγκορόβιους γράφει όπως φαίνεται την αληθή άποψη, ο Στέφανος Γ΄ δεν υποκίνησε αυτές τις θηριωδίες αλλά καιδεν έκανε τίποτα να τις σταματήσει.[12]Η πρόσφατη δημιουργία των Παπικών Κρατών είχε φέρει μεγάλους ανταγωνισμούς ανάμεσα στις ισχυρές οικογένειες της Ρώμης με ένα πάθος να ελέγξουν αυτή την νέα ισχυρή εξουσία που έφτανε στα όρια της δολοφονίας, αυτό έκανε τεράστια ζημιά στον παπισμό.[13]Ο Στέφανος Γ΄ έστειλε επιστολή στον βασιλιά των Φράγκων Πιπίνο τον Βραχύ, ο ίδιος είχε πεθάνει καιτην παρέλαβαν οιγιοιτουΚαρλομάγνοςκαιΚαρλομάνος Α΄, συμφώνησαν να στείλουν 12 επισκόπους στην Σύνοδο του Λατερανού (769).[14]Η Σύνοδος καταδίκασε οριστικά τον Κωνσταντίνο Β΄ που ξυλοκοπήθηκε καιτου έκοψαν την γλώσσα πριντον ρίξουν στο κελί του, όλοι οι διορισμοί του κρίθηκαν άκυροι. Οι κανόνες για τις παπικές εκλογές έγιναν πιο αυστηροί περιορίζοντας τον αριθμό συμμετοχής των ευγενών, απορρίφθηκαν επίσης οι αποφάσεις της Συνόδου της ΙερείαςκαιηΕικονομαχία.[15]
Ο Στέφανος Γ΄ κλήθηκε να επιβεβαιώσει την εκλογή τουΛαϊκού Μιχαήλ ως αρχιεπισκόπου της Ραβέννας, μαζί μετον Λομβαρδό βασιλιά Δεζιδέριοκαιτον δούκα τουΡίμινι είχαν φυλακίσει τον Λέων Α΄ που είχε εκλεγεί νόμιμα.[16]Ο Στέφανος Γ΄ αρνήθηκε να ορκίσει τον Μιχαήλ, δήλωσε πιστός στις αποφάσεις της Συνόδου του Λατερανού καιτον κάλεσε να παραιτηθεί.[17]Ο Μιχαήλ αρνήθηκε, η σύγκρουση συνεχίστηκε περισσότερο από έναν χρόνο μέχρι την άφιξη του Φράγκου πρέσβη στην Ραβέννα όπου ζήτησε να συλληφθεί ο Μιχαήλ καινα αποσταλεί αλυσοδεμένος στην Ρώμη. Ο Λέων Α΄ ορκίστηκε κατόπιν με εντολή του Στέφανου Γ΄ αρχιεπίσκοπος της Ραβέννας.[17]Σε όλη την διάρκεια της Παποσύνης του είχε έντονο πρόβλημα με τις επιθέσεις των Λομβαρδών και στήριξε όλες τις ελπίδες του στους Φράγκους.[18]Οι δύο γιοιτου Πεπίνου του Βραχέως βρέθηκαν σε εμφύλια σύγκρουση, τους κάλεσε να συμφιλιωθούν καινατον βοηθήσουν στρατιωτικά στην Ιταλία απέναντι στους Λομβαρδούς όπως ήταν η επιθυμία του πατέρα τους (769).[19][20]Την επόμενη χρονιά (770) ο Καρλομάγνος καιο Καρλομάν Α΄ έστειλαν την μητέρα τους Μπερτράντα τουΛονστον Δεζιδέριο να μεσολαβήσει υπέρ του Στέφανου Γ΄, ο Δεζιδέριος υποσχέθηκε να επιστρέψει στην Αγία Έδρα τοΜπενεβέντο.[20]Η κατάσταση άρχισε να οξύνεται ότι η Μπερτράντα τουΛον άρχισε να διαπραγματεύεται τον γάμο ενός από τους γιους της μετην κόρη του Δεζιδέριου Δεζιδεράτα ή της δικής της κόρης Γκιζέλαςμετονγιοτου Δεζιδέριου Αδέλχις.[21]Ο Στέφανος Γ΄ έστειλε επιστολή στον Καρλομάγνο καιτον Καρλομάν Α΄ μετην οποία διαμαρτυρήθηκε έντονα γιατην συμμαχία που σχεδίαζε η μητέρα τους.[22]Η επιστολή τόνιζε τους όρκους που είχε πάρει ο πατέρας τους στον ίδιο τον Άγιο Πέτρο ότι θα αποκαταστήσει τα δικαιώματα της εκκλησίας καιθα αντισταθεί μέχρι το τέλος στους Λομβαρδούς.[23]Την διετία 769-770 ο Στέφανος εξακολουθούσε να στηρίζεται στον Χριστόφορο καιτον Σέργιο πουτον ανέβασαν στον παπικό θρόνο. Το ασταμάτητο μίσος του απέναντι στους Λομβαρδούς προκάλεσε την αντίδραση του Δεζιδέριου που αποφάσισε την ανατροπή του.[24][25]Ο Δεζιδέριος δωροδόκησε τον Παπικό Καγκελάριο Αφιόρτα και άλλα μέλη της αυλής τουγιανατου ανοίξουν τις πύλες της Ρώμης.[24]Μετην άφιξη τουστην Ρώμη ως προσκυνητής ο Χριστόφορος καιο Σέργιος τον αναγνώρισαν καιτου έκλεισαν τις πύλες (771). Ο Δεζιδέριος ζήτησε να συναντήσει ο ίδιος τον Πάπα καινα μιλήσει μαζί του. Ο δωροδοκημένος Καγκελάριος προσπάθησε να ξεσηκώσει τον λαό της Ρώμης εναντίον του Στεφάνου Γ΄ αλλά οΠριμικήριοςκαιο γιος του πήραν πάλι το πάνω χέρι καιτον ανάγκασαν να δραπετεύσει στοΑνάκτορο του Λατερανού.[26]Ο Στέφανος Γ΄ επέστρεψε στο Λατερανό όπου ο προδότης Καγκελάριος καιοι οπαδοί του κυνηγήθηκαν από τον Χριστόφορο.[27]
Από κάποιο σημείο ο Χριστόφορος έγινε καχύποπτος για μυστική συμμαχία του Στέφανου Γ΄ μετον Δεζιδέριο καιτον έβαλε να ορκιστεί ότι δενθα παραδώσει ποτέ τον ίδιο ή τονγιοτου ως ομήρους στους Λομβαρδούς.[27]Ο Στέφανος Γ΄ ενοχλήθηκε έντονα, διέταξε τον Χριστόφορο να αποσύρει τους οπαδούς του εναντίον του Αφιάρτα, κάτι που έκανε.[27]Την επόμενη μέρα ο Στέφανος Γ΄ κατέφυγε στηνΒασιλική του Αγίου Πέτρουμε στόχο να ζητήσει ειρήνη και προστασία από τον Δεζιδέριο.[28]Ο Δεζιδέριος έκανε σαφές ότι γιανατο δεχτεί απαραίτητη προϋπόθεση είναι η παράδοση του Χριστόφορου καιτου Σέργιου.[29]Ο Γρηγόριος Γ΄ έστειλε τους επισκόπους τουνα πείσουν τον Χριστόφορο καιτονγιοτουνα αποσυρθούν σε μοναστήρι ή να φύγουν από την Ρώμη. Ο Δεζιδέριος έστειλε ταυτόχρονα μήνυμα στους κατοίκους της πόλης, τους ζήτησε να διώξουν τον Χριστόφορο από την Ρώμη γιανα σώσουν τον εαυτό τους καιτα παιδιά τους.[30]Ο Χριστόφορος καιο γιος του αναγνώρισαν ότι προδόθηκαν από τους συνεργάτες τους, αρνήθηκαν να εγκαταλείψουν ωστόσο την Ρώμη και πήγαν να συναντήσουν τον πάπα.[31]Την επόμενη μέρα ο Χριστόφορος καιο γιος του έπεσαν στα χέρια των Λομβαρδών, οι διαπραγματεύσεις γιατην απελευθέρωση τους ήταν ανεπιτυχείς καιοι δύο άνδρες τυφλώθηκαν. Ο Χριστόφορος πέθανε σε τρεις μέρες καιο Σέργιος παρέμεινε σε κελί στο Λατερανό.[31]Σε προσπάθεια να αποφύγει την οργή του Καρλομάγνου ο Δεζιδέριος έβαλε τον Στέφανο Γ΄ νατου γράψει επιστολή στην οποία τόνιζε ότι κάποιος απεσταλμένος του αδελφού του Καρλομάν συνωμότησε μετον Σέργιο να σκοτώσουν τον πάπα. Στην επιστολή συνέχισε να γράφει ότι ο Στέφανος Γ΄ είχε καταφύγει στον Δεζιδέριο για προστασία, ο πάπας προσπάθησε να τους σώσει την ζωή αλλά κάποιοι άντρες τους τύφλωσαν χωρίς εντολή. Στο τέλος καταλήγει ότι χωρίς τον Δεζιδέριο η ζωή τουθα βρισκόταν σε κίνδυνο, είχε υποσχεθεί να αποκαταστήσει όλα τα εκκλησιαστικά εδάφη που ήταν ακόμα στα χέρια των Λομβαρδών.[32]Η επιστολή αποδείχτηκε πλαστή αφού καιο ίδιος ο Δεζιδέριος αρνήθηκε αμέσως μετά να εκπληρώσει όλες τις υποσχέσεις του απέναντι στον Στέφανο Γ΄.[33]Ο Δεζιδέριος εξακολουθούσε να δημιουργεί προβλήματα στην Ιταλία, με εντολή του (771) οι επίσκοποι της Ίστριας έθεσαν τον πατριάρχη του Γκράντο υπό την κηδεμονία του πατριάρχη της Ακυληίαςπου βρισκόταν υπό Λομβαρδικό έλεγχο.[34]Ο Στέφανος Γ΄ έστειλε επιστολή στους αντάρτες επισκόπους και τους ζήτησαν να τεθούν υπό την εξουσία του πατριάρχη του Γκράντο αλλιώς θα αφοριστούν.[34]Ο Καρδινάλιος Αφιόσα εξακολουθούσε να υπηρετεί την Παπική αυλή μέχρι τις αρχές του 772 που ο Στέφανος Γ΄ αρρώστησε, εκμεταλλεύτηκε το γεγονός γιανα εξορίσει ή να φυλακίσει έναν μεγάλο αριθμό από κληρικούς και ευγενείς.[35] Λίγο πριντον θάνατο του Στεφάνου Γ΄ (24 Ιανουαρίου 772) ο Αφιόρτα έσυρε τον τυφλωμένο Σέργιο από το κελί τουστο Λατερανό καιτον στραγγάλισε.[34]Ο Στέφανος Γ΄ πέθανε (1 Φεβρουαρίου 772) καιτον διαδέχθηκε οΠάπας Αδριανός Α΄.[36][37]