ΟΠάπας Μάρκελλος Α΄ (6 Ιανουαρίου255 - 16 Ιανουαρίου309) ήταν επίσκοπος Ρώμης (27 Μαΐου308 - 16 Ιανουαρίου309). Μετά από ένα μεγάλο χρονικό διάστημα διαδέχτηκε τον Πάπα Μαρκελλίνο. Ο αυτοκράτορας Μαξέντιοςτον έστειλε στις αρχές του 309 εξορία ως τιμωρία σύμφωνα μετα μέτρα που είχε επιβάλλει στους χριστιανούς, πέθανε αμέσως μετά την αναχώρηση του από τηνΡώμηκαιτον διαδέχθηκε οΠάπας Ευσέβιος.[1]Οι διωγμοί των Ρωμαίων συνεχίστηκαν μετην ίδια σφοδρότητα μετά τον θάνατο του προκατόχου του Μαρκελλίνου (304). Μετον θάνατο του Διοκλητιανού καιτην άνοδο του Μαξέντιου η ειρήνη στην Ρώμη αποκαταστάθηκε, πέρασαν ωστόσο άλλα δύο χρόνια μέχρι την εκλογή του νέου επισκόπου. ΟCatalogus Liberianusπου σχετίζεται με τους Πάπες καταγράφει το όνομα του Μάρκελλου ως επισκόπου (308).[2][3]Την εποχή που ανέβηκε στον επισκοπικό θρόνο επικρατούσε μεγάλη αναταραχή στην Ρώμη αφού οι τόποι λατρείας των πιστών είχαν κατασχεθεί καιδεν μπορούσαν να τελέσουν καμιά λειτουργία. Στις αναταραχές προστέθηκε επιπλέον μια ομάδα πιστών που είχε αποστατήσει την εποχή των διωγμών, ζητούσαν βίαια να γίνουν δεκτοί αμέσως στην θρησκεία χωρίς να κάνουν μετάνοια.[2] Σύμφωνα μετο Liber Pontificalis ο Μάρκελλος χώρισε την εδαφική διοίκηση της εκκλησίας σε είκοσι πέντε περιφέρειες ορίζοντας σε κάθε μια έναν ιερέα. Ο ιερέας ήταν υπεύθυνος γιατην προετοιμασία των νέων πιστών στο βάπτισμα, την εκτέλεση της δημόσιας μετάνοιας, την ταφή των νεκρών και τις εορταστικές εκδηλώσεις γιατον θάνατο των μαρτύρων.
Ο Μάρκελλος Α΄ ίδρυσε επίσης έναν νέο τόπο ταφής στηνΣαλάρια Οδό απέναντι από την κατακόμβη της Αγίας Πρίσκας.[2]Το Liber Pontificalis έγραψε "ίδρυσε ένα νεκροταφείο στην Σαλάρια Οδό και διόρισε 25 επισκόπους μέσα στην Ρώμη με αποστολή να παρέχουν την βάπτιση καιτην μετάνοια στους ειδωλολάτρες που έγιναν χριστιανοί καιγιατην ταφή των μαρτύρων".[3] Πέρα από τον συγγραφέα του Liber Pontificalis υπάρχουν και πολλές παραδόσεις της εποχής που υποστηρίζουν ότι η εκκλησία αναδιοργανώθηκε σημαντικά μετά τον μεγάλο διωγμό.[2]Οι μεταρρυθμίσεις του Μάρκελλου Α΄ διακόπηκαν απότομα ωστόσο από τις ταραχές που προκάλεσαν οι πιστοί που ήθελαν να επιστρέψουν στην εκκλησία, όπως σημειώνει μια επιγραφή που έγραψε αργότερα στον τάφο τουοΠάπας Δάμασος Α΄. Η επιγραφή αναφέρει ότι ο Μάρκελλος Α΄ έγινε εχθρός των ίδιων των χριστιανών επειδή ακολουθούσε την σκληρή γραμμή τωνΝοβατιανιστώνπου απαιτούσε τον αποκλεισμό όλων τωνΠεπτηκοτών από την εκκλησία. Το αποτέλεσμα ήταν να ξεσπάσουν βίαιες συγκρούσεις καιο Μαξέντιος διέταξε νατον εκδιώξουν από τον επισκοπικό θρόνο μετην βία. Ο Μάρκελλος Α΄ πέθανε λίγο μετά την αναχώρηση του από την Ρώμη και Αγιοποιήθηκε, η μνήμη του τιμάται στις 16 Ιανουαρίου.[2]
