ΤοΒλαντίμιρ (ρωσικά: Владимир,προφορά [vlɐˈdʲimʲɪr]) είναι πόλη της Ρωσίας. Είναι πρωτεύουσα της ομώνυμης περιφέρειαςκαι είναι χτισμένο στον ποταμό Κλιάζμα, 176 χλμ. ανατολικά της Μόσχας. Στην απογραφή του 2010 είχε 345.373 κατοίκους. Το Βλαντίμιρ ήταν μία από τις μεσαιωνικές πρωτεύουσες της Ρωσίας και δύο από τους καθεδρικούς ναούς του έχουν κηρυχθεί μνημεία της Παγκόσμιας Πολιτισμικής Κληρονομιάς από τηνUNESCO. Εξυπηρετείται από το αεροδρόμιο Σεμιάζινο.
Η περιοχή του Βλαντίμιρ κατοικείται από τηνΠαλαιολιθική εποχή. Κατά παράδοση η ίδρυση της πόλης ανάγεται στο έτος 1108, χρονολογία της πρώτης αναφοράς του Βλαντίμιρ στοΠρώτο Χρονικό. Σύμφωνα με αυτήν την άποψη, αποδίδεται η ίδρυση της πόλης καθώς καιτο όνομά της στοΒλαδίμηρο Μονομάχο, που κληρονόμησε την περιοχή ως τμήμα του Πριγκιπάτου του Ροστόφ-Σούζνταλ τον11οαι.Η ίδρυσή του αποδίδεται στην πρόθεση του Βλαδίμηρου να απομακρυνθεί από τα αρχαία κέντρα της επιρροής των βογιάρων, όπως τοΡοστόφκαιτοΣούζνταλ. Το1958 γιορτάστηκαν τα 850 χρόνια από την ίδρυση της πόλης.
Σύμφωνα με μία νεότερη θεωρία που αναπτύχθηκε τη δεκαετία του 1990, η πόλη είναι ακόμα παλαιότερη. Μετην επανερμηνεία ορισμένων χωρίων τουΥπατιανού Κώδικα, όπου αναφέρεται επίσκεψη τουΒλαδίμηρου του Μεγάλουστην περιοχή το990, μερικοί μελετητές χρονολογούν την ίδρυση της πόλης νωρίτερα. Ωστόσο οι υποστηρικτές της παραδοσιακής θεωρίας αντιτείνουν ότι η νέα χρονολόγηση «κατασκευάστηκε» προκειμένου να δώσει αφορμή για νέους εορτασμούς το 1995.
Η γειτονική πόλη τουΣούζνταλπ.χ. αναφέρεται από το1024, και όμως κατά τη διάρκεια του12ουαι.οι κάτοικοί του θεωρούσαν το Βλαντίμιρ νεότερη πόλη και αντιμετώπιζαν τους κατοίκους τουμε υπεροψία. Σε ένα χρονικό αναφέρεται ότι αντιμετώπιζαν τους κατοίκους του Βλαντίμιρ ως δουλοπάροικους και επιγόνους τους. Στις διαμάχες περί αρχαιότητας του 12ουκαι 13ουαι. το Βλαντίμιρ συχνά αναφέρεται ως «νέα πόλη» συγκρινόμενο μετοΡοστόφκαιτοΣούζνταλ.
Οι περισσότεροι ειδικοί θεωρούν ότι δεν υπάρχουν αρχαιολογικά δεδομένα ή πηγές πουνα υποστηρίζουν την άποψη ότι το Βλαντίμιρ ιδρύθηκε το 990. Υπάρχουν όμως από την άλλη μεριά αρκετοί τοπικιστές του Βλαντίμιρ που βρίσκουν τα στοιχεία επαρκή.
Ανεξάρτητα από το έτος ίδρυσής του, τα γεγονότα που ανέδειξαν την πόλη συνέβησαν μετά τα μέσα του 12ουαι. Καθώς αρχικά δεν ήταν παρά ένα αμυντικό φυλάκιο του πριγκιπάτου Ροστόφ-Σούζνταλ, το Βλαντίμιρ είχε μικρή πολιτική και στρατιωτική σημασία κατά τη διάρκεια της ηγεμονίας του Βλαδίμηρου Μονομάχου (1113–1125) καιτουγιουτου Γιούρι Ντολγκορούκι (1154–1157).
Αργότερα (1157) οΑντρέι Μπογκολιούμπσκιτην έκανε πρωτεύουσα του Πριγκιπάτου Βλαντίμιρ-Σούζνταλ κι έτσι άρχισε ο χρυσός αιώνας της πόλης, ο οποίος διήρκεσε μέχρι τη Μογγολική εισβολή. Το Βλαντίμιρ ήταν τότε μία από τις μεγαλύτερες και ομορφότερες πόλεις της Ευρώπης, ενώ, εκτός από πολιτικό κέντρο, έγινε καιη έδρα της Ρωσικής Εκκλησίας. Ρώσοι, Γερμανοί και Γεωργιανοί τεχνίτες έκτισαν τους λευκούς πέτρινους καθεδρικούς ναούς, πύργους και παλάτια. Αντίθετα από άλλα κτήρια του Βορρά, το εξωτερικό τους διακοσμήθηκε με πέτρινα γλυπτά σε επίπεδο ανάγλυφο. Τρία μόνο από αυτά τα κτίσματα διατηρούνται σήμερα: ο Καθεδρικός της Κοιμήσεως, ο Καθεδρικός τουΑγ. Δημητρίου καιη Χρυσή Πύλη. Κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Αντρέι οικοδομήθηκε ένα βασιλικό παλάτι στο Μπογκολιούμποβοκαιο διάσημος Ναός της Μεσιτείας της Θεοτόκουστον ποταμό Νερλ, τα οποία θεωρούνται αριστουργήματα της μεσαιωνικής ρωσικής αρχιτεκτονικής.
Ο καθεδρικός ναός τουΑγ. Δημητρίου είναι διακοσμημένος εξωτερικά με γλυπτά που αναπαριστούν την ιστορία του Δαβίδ
Στις 8 Φεβρουαρίουτου1238το Βλαντίμιρ καταλήφθηκε από τη μογγολική Χρυσή ΟρδήτουΜπατού Χαν. Μια μεγάλη πυρκαγιά κατέστρεψε 32 πέτρινα κτήρια, μόνο την πρώτη μέρα. Μετά τους Μογγόλους το Βλαντίμιρ δεν ανένηψε ποτέ ολοκληρωτικά. Ανκαι εξακολούθησε να είναι η έδρα των Ρώσων Αρχιεπισκόπων, βαθμιαία έχασε την πολιτική του σημασία προς όφελος τουΠριγκιπάτου της ΜόσχαςκαιτουΝόβγκοροντ.
Το Βλαντίμρ ανήκει στοΧρυσό Δακτύλιοτων ρωσικών πόλεων και δέχεται πολλούς επισκέπτες. Τα τρία κυριότερα μνημεία της πόλης, που μαζί μεταΛευκά ΜνημείατουΣούζνταλ χαρακτηρίστηκαν από τηνUNESCO τμήμα της παγκόσμιας κληρονομιάς, είναι τα εξής:
Ο μεγαλοπρεπής Καθεδρικός της Κοιμήσεωςμε τους πέντε τρούλους σχεδιάστηκε ως μαυσωλείοτων Μεγάλων Δουκών και αφιερώθηκε στην ιερή εικόνα της Θεοτόκου του Βλαντίμιρ, που έφερε στην πόλη ο Αντρέι Μπογκολιούμπσκι. Ο καθεδρικός κατασκευάστηκε το 1158-1160, επεκτάθηκε το 1185-1189 και τοιχογραφήθηκε από τους μεγάλους Αντρέι ΡουμπλιόφκαιΔανιήλ Τσιόρνιτο1408. Το1810 προστέθηκε ένα καμπαναριό νεοκλασικού στυλ.
ΟΚαθεδρικός τουΑγ. Δημητρίου οικοδομήθηκε το 1194-1197 ως ιδιωτικό παρεκκλήσι τουΒσέβολοντ Γ΄στην αυλή του παλατιού τουκαι αφιερώθηκε στον προστάτη τουΑγ. Δημήτριο. Παρά τη μορφική του ενότητα, ο καθεδρικός είναι προϊόν συνεργασίας Ρώσων και Βυζαντινών αρχιτεκτόνων, μαστόρων τουΦρειδερίκου Μπαρμπαρόσσακαι γλυπτών που είχε στείλει η βασίλισσα Ταμάρ της Γεωργίας.
Η Χρυσή Πύλη οικοδομήθηκε το 1158-1164 και ήταν αρχικά ένας πύργος πάνω από την κύρια πύλη της πόλης. Απέκτησε τη σημερινή της μορφή στα τέλη του 18ουαι., μετά από εκτεταμένες εργασίες αναστύλωσης.