Τοπογραφικός χάρτης της ΑλγερίαςΔορυφορική άποψη της ΑλγερίαςΑνάγλυφος χάρτης της χώρας με τους κυριότερους οικισμούς καιτο εθνικό οδικό δίκτυο
ΗΑλγερία είναι η δέκατη μεγαλύτερη σε έκταση χώρα στον κόσμο καιη μεγαλύτερη της Αφρικήςκαιτου αραβικού κόσμου, ενώ είναι καιη μεγαλύτερη χώρα που βρέχεται από τηΜεσόγειο Θάλασσα. Ωστόσο, περισσότερο από τα τέσσερα πέμπτα των 2.381.741 τετραγωνικών χιλιομέτρων της εκτάσεώς της είναι έρημος. Διαθέτει μακρά ακτογραμμή στη Μεσόγειο (Θάλασσα του Αλμποράν). Το βόρειο τμήμα της Αλγερίας είναι μια περιοχή βουνών, κοιλάδων και υψίπεδων.
Το ανατολικό τμήμα της οροσειράς του Άτλαντα, του οποίου τα υψηλότερα όρη βρίσκονται στοΜαρόκο, απλώνεται σε όλη τη βόρεια Αλγερία σε δύο κλάδους: οΤελλιανός Άτλας, που περιλαμβάνει καιταΌρη Μπαμπόρ, εκτείνεται σε μήκος άνω των 600 χιλιομέτρων από τα μαροκινά σύνορα, ενώ πιο νότια υπάρχει η υψηλότερη από τοΤελλ οροσειρά τουΣαχαριανού Άτλαντα.
Ανάμεσα στις δύο αυτές οροσειρές εκτείνεται μια περιοχή υψιπέδου, που συχνά αποκαλείται ακόμα μετο γαλλικό αποικιακό όνομα, ως Hautes Plaines ή Hauts Plateaux. Το τοπίο εδώ περιλαμβάνει κυματιστές λοφοσειρές και επίπεδες περιοχές που μοιάζουν μεστέπα. Τουψόμετρο ποικίλλει, από μέσο όρο 1.100 έως 1.300 μέτρα στα δυτικά σε μόλις 400 μέτρα στα ανατολικά. Το κλίμα είναι τόσο ξηρό, ώστε αυτή η περιοχή θεωρείται κάποτε ως μέρος της ερήμου Σαχάρας. Το έδαφος αποτελείται από προσχωσιγενή υλικά από τη διάβρωση των γύρω βουνών.[1]
Περισσότερο συμπαγής από τον Άτλαντα τουΤελλ, ο Προσαχάριος Άτλαντας αποτελείται από τρεις ορεινούς όγκους: τα όρη Κσουρ κοντά στα σύνορα μετο Μαρόκο, ταόρη Αμούρ, καιτα όρη Ουλέντ-Ναΐλ. Το σύνολο δέχεται περισσότερη βροχόπτωση από όση το υψίπεδο και περιλαμβάνει μερικά καλά βοσκοτόπια. Τα ποτάμια στις νότιες πλαγιές αυτών των βουνών εξαφανίζονται στην έρημο, αλλά όσο από το νερό τους απορροφάται και περνά στο υπέδαφος τροφοδοτεί τα πηγάδια σε πολλές οάσεις-πόλεις κατά μήκος του βόρειου ορίου της ερήμου, από τις οποίες ξεχωρίζουν οιΜπίσκρα, ΛαγκουάτκαιΜπεσάρ.
Η ανατολική Αλγερία διαφέρει από τη δυτική στο ότι τα τοπογραφικά χαρακτηριστικά της δεν είναι παράλληλα προς την ακτή. Οι απότομες πλαγιές και μακρές ράχες τωνορέων Ωρές δημιουργούν ένα σχεδόν απρόσιτο καταφύγιο που διεδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην ιστορία της Βόρειας Αφρικής από τους ρωμαϊκούς χρόνους. Κοντά στη βόρεια ακτή, ο ποταμός Σουμάμ χωρίζει τα όρη Μικρά Καμπυλί από τα Μεγάλα Καμπυλί. Η ακτή είναι επίσης απότομη στο ανατολικό άκρο της χώρας, αλλά κάποιες ομαλότερες περιοχές παρέχουν ζωτικό χώρο γιατα λιμάνια Μπετζάγια, ΣκικντάκαιΑνάμπα. Στο εσωτερικό, εκτεταμένα υψίπεδα οριοθετούν την περιοχή γύρω από τοΣετίφκαιτηνΚωνσταντίνη. Αυτά τα υψίπεδα αναπτύχθηκαν κατά την αποικιακή περίοδο ως τα βασικά κέντρα καλλιέργειας σιτηρών. Κοντά στην Κωνσταντίνη, υφάλμυρα έλη προσφέρουν εποχικά βοσκοτόπια γιατα πρόβατα ημινομάδων κτηνοτρόφων.
Το αλγερινό τμήμα της Σαχάρας εκτείνεται στα νότια του Σαχαριανού Άτλαντα, μέχρι τα σύνορα μετον Νίγηρα καιτο Μάλι, μια απόσταση περίπου 1.500 χιλιομέτρων. Θεωρούμενη «ένας άλλος κόσμος» από τους Αλγερινούς, αποτελεί μια περιοχή με απέραντες εκτάσεις αμμόλοφων, γνωστές ως αρέγκ (ενικός: εργκ), με μεγαλύτερο τοΑνατολικό Μέγα Εργκ, όπου σειρές από αμμόλοφους ύψους 2 έως 5 μέτρων χωρίζονται από αποστάσεις της τάξεως των 40 μέτρων. Η υπόλοιπη έρημος είναι βραχώδης (χουμούντ, ενικός: χαμάντα), ενώ σχεδόν ολόκληρο το νοτιοανατολικό τέταρτο καταλαμβάνεται από ψηλούς ορεινούς όγκους, τοΑχαγκάρκαιτοΤασιλί ν'Ατζέρ, που φιλοξενούν καιτην υψηλότερη κορυφή της χώρας. Το Αχαγκάρ περιβάλλουν ψηλές επίπεδες εκτάσεις από ψαμμίτη, χαραγμένες από βαθιά φαράγγια αρχαίων ποταμών, ενώ στα δυτικά η έρημος έχει πολλές κροκάλες μέχρι τα σύνορα μετοΜάλι.
Ακόμα ξεχωρίζουν σαφώς η βόρεια από τη νότια αλγερινή Σαχάρα, μετον βόρειο τομέα να είναι λίγο μικρότερος και λιγότερο ξηρός από τον νότιο, φιλοξενώντας καιτο μεγαλύτερο μέρος του ισχνού πληθυσμού της αλγερινής Σαχάρας, καθώς περιλαμβάνει και τις περισσότερες οάσεις. Ανάμεσα στις εκτάσεις αμμόλοφων του Ανατολικού Μέγα ΕργκκαιτουΔυτικού Μέγα Εργκ, και εκτεινόμενα βόρεια μέχρι τον Σαχαριανό Άτλαντα υπάρχουν υψίπεδα όπως τοΤαντεμαΐτκαιμια σύνθετη ασβεστολιθική δομή γνωστή ως Κοιλάδα Μ'Ζαμπ, όπου ζουνοιΜοζαβίτεςΒέρβεροι. Ο νότιος τομέας της αλγερινής Σαχάρας είναι σχεδόν τελείως ξηρός και κατοικείται μόνο από νομάδες Τουαρέγκκαι προσφάτως από εργάτες σε πετρελαιοπηγές. Ο γυμνός βράχος κυριαρχεί εδαφολογικά, αλλά σε ορισμένα μέρη των βουνών Αχαγκάρ και Τασιλί ν'Ατζέρ υπάρχουν ποτάμιες προσχώσεις σε κοιλάδες που επιτρέπουν την καλλιέργεια ειδών κηπουρικής.
Κλιματικός χάρτης της ΑλγερίαςΟι λόφοι τωνΚαμπυλί κοντά στηνΑζάζγκαΤοΤαχάτστα όρη Αχαγκάρ φιλοξενεί το υψηλότερο σημείο της Αλγερίας (3.003 μέτρα υψόμετρο).
Η βόρεια Αλγερία κείται στην εύκρατη ζώνη και απολαμβάνει ένα ήπιο, μεσογειακό κλίμα. Βρίσκεται περίπου στο γεωγραφικό πλάτος της Κρήτης και έχει παρόμοιες κλιματικές συνθήκες. Ωστόσο, η τοπογραφία της δίνει έντονες τοπικές αντιθέσεις (μικροκλίματα) ως προς τις θερμοκρασίες καιτη μέση ετήσια βροχόπτωση. Μεγάλες διακυμάνσεις στον καιρό από έτος σε έτος είναι επίσης συνηθισμένες.[2] Αυτή η περιοχή είναι η πλέον πυκνοκατοικημένη της χώρας και αποκαλείται Τελ.
ΣτοΤελοι μέσες θερμοκρασίες κυμαίνονται το καλοκαίρι από 21 έως 42 °C καιτον χειμώνα από 10 εως 12 °C (η υγρασία ωστόσο είναι μεγάλη καιτα περισσότερα σπίτια δεν θερμαίνονται επαρκώς). Στα ανατολικά, οι μέσες θερμοκρασίες είναι λίγο χαμηλότερες, ενώ στις στέπες του υψίπεδου τον χειμώνα η θερμοκρασίας φθάνει ως τους 0 °C. Εκεί κυριαρχεί οσιρόκος, δηλαδή ο γεμάτος σκόνη νοτιοανατολικός (και εδώ νότιος) πνιγηρός άνεμος που φυσά από την έρημο, κάποτε με θυελλώδη ένταση.[2]
Μικρό μόνο μέρος της αλγερινής Σαχάρας κείται νοτίως του Τροπικού του Καρκίνου, ωστόσο ακόμα καιτον χειμώνα οι θερμοκρασίες το μεσημέρι μπορεί να είναι πολύ υψηλές. Αλλά μετά το ηλιοβασίλεμα ο ξηρός αέρας καιτο ηπειρωτικό κλίμα συντελούν στην πτώση της θερμοκρασίας μέχρι το μηδέν.[2]
Οι βροχές είναι αρκετές κατά μήκος των παραλίων, με μέση ετήσια βροχόπτωση από 400 έως 670 χιλιοστά (mm), αυξανόμενη από τα δυτικά προς τα ανατολικά. Επομένως το βορειοανατολικό άκρο της χώρας είναι το πλέον βροχερό, με βροχόπτωση έως 1.000 mm κάποιες χρονιές. Οι επικρατούντες άνεμοι είναι ανατολικοί και βορειοανατολικοί το καλοκαίρι, και δυτικοί έως βόρειοι τον χειμώνα, αυξάνοντας τις βροχές από τον Σεπτέμβριο μέχρι τον Δεκέμβριο, ενώ αυτές είναι μειωμένες την άνοιξη και σχεδόν ανύπαρκτες το καλοκαίρι.[2]
Νοτιότερο σημείο: στο σύνορο μετοΜάλι, ανατολικά του χωριού Ιν-Αμπαλέν του Μάλι, Νομός Αντράρ
Δυτικότερο σημείο: το σύνορο μετοΜαρόκο/Δυτική Σαχάρα, Νομός Τιντούφ(δεν είναι «σημείο», καθώς το σύνορο ταυτίζεται με έναν μεσημβρινό γεωγραφικού μήκους)
Φυσικοί κίνδυνοι: Σεισμοί στις ορεινές περιοχές, κατολισθήσεις και πλημμύρες κατά την εποχή των βροχών
Περιβαλλοντικά ζητήματα:Διάβρωση του εδάφους από την υπερβόσκηση και άλλες ακατάλληλες γεωργικές πρακτικές, ερημοποίηση, η απόρριψη ανεπεξέργαστων αστικών λυμάτων, αποβλήτων από τη διύλιση πετρελαίου και άλλων ρυπαντών σε ποτάμια καιστη Μεσόγειο.
Η Αλγερία έχει υπογράψει τις εξής διεθνείς συμφωνίες: Γιατηβιοποικιλότητα, τηνκλιματική αλλαγή, την ερημοποίηση, τα κινδυνεύοντα είδη, τηνπεριβαλλοντική τροποποίηση, τα επικίνδυνα απόβλητα, τοΔίκαιο της θάλασσας, τη ρύπανση από πλοία, τους υγροβιότοπους, καθώς καιτοΠρωτόκολλο του Μόντρεαλ (προστασία του στρώματος του όζοντος). Έχει υπογραφεί, αλλά δεν έχει επικυρωθεί η συνθήκη γιατην απαγόρευση των πυρηνικών δοκιμών.
Η Αλγερία έχει δέκα Εθνικά Πάρκα, όπως και αρκετά καταφύγια άγριας ζωής. Παράδειγμα είναι το Καταφύγιο των Τζεμπέλ Μπαμπόρ σταΌρη Μπαμπόρ[3], ένα από τα λίγα υπολείμματα ενδιαιτήματος γιατοκινδυνεύον είδοςμακάκος της Μπαρμπαριάς (Macaca sylvanus).[4]
