Γκαργκόιλ στην Παναγία των Παρισίων.Γκαργκόιλ στο Μαυσωλείο της Βασίλισσας Λουίζας της Ορλεάνης.
To γκαργκόιλ(gargoyle) είναι αρχιτεκτονική κατασκευή που έχει σχεδιαστεί σεστυλ γκροτέσκο[1]στα πλευρά ενός κτηρίου, η οποία αποτρέπει το νερό της βροχής να έλθει σε επαφή μετην φέρουσα τοιχοποιία με αποτέλεσμα την προστασία του οικοδομήματος από την υγρασία καιτην διάβρωση.
Συνήθως πρόκειται για άγαλμα με φιγούρα επιμήκη ενός φανταστικού ζώου, η οποία είναι κενή και συνδέεται με σωληνώσεις μετο κτήριο από όπου κυλά το νερό της βροχής, το οποίο κατόπιν εκτοξεύεται μακριά από τα πλευρά του κτηρίου από το ανοικτό στόμα του αγάλματος.
Στην αρχαία αιγυπτιακή αρχιτεκτονική υπάρχουν γκαρκόιλ μετην μορφή κεφαλής λιονταριού. Παρόμοιες κατασκευές από μάρμαρο ή τερακότα υπάρχουν και στους αρχαίους Ελληνικούς ναούς. Παράδειγμα οι λεοντοκέφαλες υδροροές στον ναό τουΔίαστην αρχαία Ολυμπία.[2][3] Επίσης κατά τους ρωμαϊκούς χρόνους συναντάμε ζωόμορφες υδρορροές στα διάφορα δημόσια κτήρια.
Κατά τους μεσαιωνικούς χρόνους μεγάλα κτήρια καθώς και πολλοί καθεδρικοί ναοί τοποθετούσαν γκαρκόιλ μετα σπουδαιότερα τα γκαργκόιλ της Παναγίας των Παρισίων.
Η χρησιμότητά τους ήταν να μεταδώσουν στους αναλφάβητους χωρικούς της εποχής εκείνης την έννοια του κακού μέσω της γκροτέσκο φιγούρας καθώς καινα διώξουν μακριά τα κακά πνεύματα τα οποία επιβουλεύονταν το ναό καιτο κακό να κρατηθεί μακριά από τους τοίχους της εκκλησίας, σύμφωνα πάντα μετην λαϊκή αντίληψη της εποχής.[4]
Εδώ έρχεται καιο γαλλικός θρύλος της Καθολικής Εκκλησίας του Αγίου Ρωμανού της Ρουέν. Ήταν επίσκοπος της Ρουέν την εποχή του βασιλέα Clotaire ΙΙ της Μεροβίγγειας δυναστείας. Τότε λέγεται πως στην περιοχή της Ρουέν ένας φτερωτός δράκος πουτον ονόμαζαν Gargouille έβγαζε φωτιές από το στόμα και κατέστρεφε τις σοδειές και σκότωνε τους χωρικούς. ΟΆγιος Ρωμανός τότε μετην βοήθεια ενός καταδίκου μπόρεσε καιτον αιχμαλώτισε καιτον μετέφερε στην πλατεία της πόλης όπου και έβαλαν τον δράκο στην πυρά. Μόνο το κεφάλι τουδεν μπόρεσε να καεί εξαιτίας της πύρινης ανάσας του. Η κεφαλή τουστη συνέχεια τοποθετήθηκε στους τοίχους του νεόκτιστου καθεδρικού γιανα τρομάζει τα κακά πνεύματα.
Ελληνιστικό γκαρκόιλ του 1ουπ.Χ. αιώνα, που αναπαριστά κωμικό σκλάβο-μάγειρα, από τοΆϊ-Χανούμ, Αφγανιστάν.