(Translated by https://www.hiragana.jp/)
Γλώσσα - Βικιπαίδεια Μετάβαση σしぐまτたうοおみくろん περιεχόμενο

Γλώσσα

Από τたうηいーた Βικιπαίδεια, τたうηいーたνにゅー ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Γがんまιいおたαあるふぁ άλλες χρήσεις, δείτε: Γλώσσα (αποσαφήνιση).
Χάρτης τたうωおめがνにゅー ανθρωπίνων γλωσσών διεθνώς

Οおみくろん όρος γλώσσα αναφέρεται σしぐまτたうοおみくろんνにゅー τρόπο επικοινωνίας, ιδίως τたうοおみくろんυうぷしろん ανθρώπου, αλλά μπορεί νにゅーαあるふぁ αναφέρεται επίσης σしぐまεいぷしろん περιπτώσεις τεχνητών κかっぱαあるふぁιいおた μみゅーηいーた ανθρώπινων σημειακών συστημάτων (μιμόγλωσσα, τυπικές γλώσσες τたうωおめがνにゅー μαθηματικών κかっぱαあるふぁιいおた της πληροφορική, γλώσσες προγραμματισμού, συστήματα επικοινωνίας ζώων κかっぱ.λらむだπぱい.). Ηいーた διαφορά της γλώσσας ως τρόπος ανθρώπινης επικοινωνίας είναι ότι δでるたεいぷしろん βασίζεται σしぐまεいぷしろん μία συγκεκριμένη μορφή μετάδοσης (πぱい.χかい. έναν ήχο), όπως τたうοおみくろん σύστημα επικοινωνίας τたうωおめがνにゅー ζώων, αλλά αποτελείται από συνδυασμό συστημάτων πぱいοおみくろんυうぷしろん διαφοροποιείται σしぐまεいぷしろん πολύ μεγάλο βαθμό από κουλτούρα σしぐまεいぷしろん κουλτούρα κかっぱαあるふぁιいおた από τたうηいーた μία εποχή σしぐまτたうηいーたνにゅー άλλη.[1]

Ηいーた φυσική διαδικασία απόκτησης μιας γλώσσας, πぱいοおみくろんυうぷしろん συμβαίνει κατά τたうαあるふぁ 4-5 πρώτα χρόνια ζωής τたうοおみくろんυうぷしろん ανθρώπου, αναφέρεται ως μητρική κかっぱαあるふぁιいおた είναι μέρος της φυσικής εξέλιξης τたうοおみくろんυうぷしろん ανθρώπου. Ηいーた γλώσσα γίνεται τたうοおみくろん απαραίτητο μέσο μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろん οποίο οおみくろん άνθρωπος επικοινωνεί κかっぱαあるふぁιいおた γνωρίζει τたうοおみくろん περιβάλλον τたうοおみくろんυうぷしろん. Μみゅーεいぷしろん μみゅーιいおたαあるふぁ ολοκληρωμένη γλωσσική αγωγή, οおみくろん ομιλητής κάθε γλώσσας είναι σしぐまεいぷしろん θέση νにゅーαあるふぁ συνδυάζει τたうηいーた γνώση τたうοおみくろんυうぷしろん συστήματος της γλώσσας γがんまιいおたαあるふぁ τたうηいーたνにゅー παραγωγή κかっぱαあるふぁιいおた τたうηいーたνにゅー πρόσληψη μηνυμάτων.

Υπολογίζεται ότι υπάρχουν από 5,000 μέχρι 7,000 διαφορετικές γλώσσες σしぐまτたうοおみくろんνにゅー πλανήτη. Κάθε συγκεκριμένη εκτίμηση όμως διαφέρει, ανάλογα μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろんνにゅー διαχωρισμό μεταξύ γλώσσας κかっぱαあるふぁιいおた διαλέκτου.[2]

Πιστεύεται ότι δでるたεいぷしろんνにゅー υπάρχει σαφής διαχωριστική γραμμή ανάμεσα σしぐまτたうοおみくろんνにゅー όρο γλώσσα, μみゅーεいぷしろん τたうηいーた σημασία της συγκεκριμένης εθνικής γλώσσας, κかっぱαあるふぁιいおた σしぐまτたうοおみくろんνにゅー όρο διάλεκτος. Σύμφωνα μみゅーεいぷしろん τたうηいーた διατύπωση τたうοおみくろんυうぷしろん Max Weinrich, «γλώσσα είναι μみゅーιいおたαあるふぁ διάλεκτος μみゅーεいぷしろん στρατό κかっぱαあるふぁιいおた στόλο», ενώ —σύμφωνα μみゅーεいぷしろん άλλη διατύπωση— «διάλεκτος είναι μみゅーιいおたαあるふぁ ηττημένη γλώσσα". Πιθανότατα, «όλες οおみくろんιいおた γλώσσες τたうοおみくろんυうぷしろん κόσμου, σしぐまεいぷしろん όλους τους καιρούς, είναι διάλεκτοι μιας πρώτης κοινής γλώσσας πぱいοおみくろんυうぷしろん πぱいρろーιいおたνにゅー χιλιάδες χρόνια ήταν παγκόσμια γλώσσα»

Ιδιότητες της γλώσσας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ηいーた προτεραιότητα τたうοおみくろんυうぷしろん προφορικού λόγου

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ηいーた κοινή αντίληψη πぱいοおみくろんυうぷしろん κυριαρχεί σχετικά μみゅーεいぷしろん τたうηいーた γλώσσα είναι ότι ηいーた επίσημη μορφή της, άρα κかっぱαあるふぁιいおた ηいーた πぱいιいおたοおみくろん «έγκυρη», είναι ηいーた γραπτή κかっぱαあるふぁιいおた ότι ηいーた πぱいιいおたοおみくろん «πρόχειρη» κかっぱαあるふぁιいおた «λιγότερο σταθερή» είναι ηいーた προφορική. Από αυτή τたうηいーたνにゅー αντίληψη έπεται κかっぱαあるふぁιいおた ηいーた κυρίαρχη αξιολόγηση, ειδικά στις δυτικές κοινωνίες, τたうοおみくろんυうぷしろん γραπτού λόγου ως πぱいιいおたοおみくろん «σωστού κかっぱαあるふぁιいおた σημαντικού» κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろんυうぷしろん προφορικού ως «δευτερεύοντος κかっぱαあるふぁιいおた επιρρεπούς σしぐまεいぷしろん λάθη». Αあるふぁνにゅー κかっぱαあるふぁιいおた όντως ηいーた εφεύρεση τたうοおみくろんυうぷしろん γραπτού λόγου είχε αναμφισβήτητες θετικές συνέπειες σしぐまτたうηいーたνにゅー πρόοδο τたうοおみくろんυうぷしろん ανθρώπινου πολιτισμού, ηいーた γραπτή γλώσσα θεωρείται από τους γλωσσολόγους, γがんまιいおたαあるふぁ μみゅーιいおたαあるふぁ σειρά από λόγους πぱいοおみくろんυうぷしろん θしーたαあるふぁ εξηγηθούν παρακάτω, δευτερογενής κかっぱαあるふぁιいおた τρόπον τινά βοηθητική της προφορικής.

(αあるふぁ) Φυλογενετική κかっぱαあるふぁιいおた οντογενετική προτεραιότητα: οおみくろん προφορικός λόγος προηγείται κかっぱαあるふぁιいおた δでるたεいぷしろんνにゅー προϋποθέτει τたうοおみくろんνにゅー γραπτό. Δηλαδή σしぐまεいぷしろん επίπεδο κοινωνίας δでるたεいぷしろんνにゅー υπάρχει παράδειγμα γλωσσικής κοινότητας πぱいοおみくろんυうぷしろん νにゅーαあるふぁ έχει γραπτό λόγο κかっぱαあるふぁιいおた νにゅーαあるふぁ μみゅーηいーたνにゅー έχει προφορικό («φυλογενετική προτεραιότητα»). Αντίθετα υπάρχουν πολλές ακόμα κかっぱαあるふぁιいおた σήμερα κοινωνίες πぱいοおみくろんυうぷしろん δでるたεいぷしろんνにゅー χρησιμοποιούν κάποιο είδος γραφής αλλά διαθέτουν μみゅーιいおたαあるふぁ καθ΄ όλα αναπτυγμένη γλώσσα. Αλλά κかっぱαあるふぁιいおた σしぐまεいぷしろん ατομικό επίπεδο τたうοおみくろん παιδί πρώτα μαθαίνει νにゅーαあるふぁ μιλάει κかっぱαあるふぁιいおた μετά νにゅーαあるふぁ γράφει («οντογενετική προτεραιότητα»).

Επιπλέον οおみくろん γραπτός λόγος ξεκίνησε ως κかっぱαあるふぁιいおた παραμένει σしぐまεいぷしろん μεγάλο βαθμό βοηθητικός προς τたうηいーたνにゅー ομιλία, γがんまιいおたαあるふぁ λόγους απομνημόνευσης ή γがんまιいおたαあるふぁ νにゅーαあるふぁ μみゅーηいーたνにゅー «χανόμαστε» κかっぱαあるふぁιいおた γがんまιいおたαあるふぁ νにゅーαあるふぁ έχουμε μみゅーιいおたαあるふぁ καλύτερη εικόνα ενός μεγάλου τμήματος λόγου. Μάλιστα τたうαあるふぁ αρχαιότερα δείγματα γραφής πぱいοおみくろんυうぷしろん σώζονται είναι απλοί μαθηματικοί υπολογισμοί κかっぱαあるふぁιいおた λογιστικά κείμενα (σουμεριακές πινακίδες). Επομένως κかっぱαあるふぁιいおた από ιστορική άποψη, αλλά κかっぱαあるふぁιいおた σύμφωνα μみゅーεいぷしろん τたうηいーた λογική, ηいーた γραφή δでるたεいぷしろんνにゅー πρέπει νにゅーαあるふぁ συγχέεται κかっぱαあるふぁιいおた νにゅーαあるふぁ ταυτίζεται μみゅーεいぷしろん τたうηいーた γλώσσα, καθώς συνιστά απλώς μみゅーιいおたαあるふぁ μορφή αναπαράστασης της.

(βべーた) Δομική προτεραιότητα: Βέβαια θしーたαあるふぁ μπορούσε νにゅーαあるふぁ υποστηριχτεί ότι κかっぱαあるふぁιいおた ηいーた προφορική γλώσσα δでるたεいぷしろんνにゅー είναι παρά μみゅーιいおたαあるふぁ αναπαράσταση τたうωおめがνにゅー νοημάτων πぱいοおみくろんυうぷしろん έχουμε μέσα σしぐまτたうοおみくろん μυαλό μας. Δηλαδή μみゅーεいぷしろん απλά λόγια, όποια σχέση υπάρχει μεταξύ μεταξύ της γραφής <παιδί> κかっぱαあるふぁιいおた της έννοιας «παιδί» υπάρχει κかっぱαあるふぁιいおた μεταξύ τたうοおみくろんυうぷしろん ήχου [pe'δでるたi] κかっぱαあるふぁιいおた της αντίστοιχης έννοιας. Κατά βάση αυτός οおみくろん ισχυρισμός είναι σωστός κかっぱαあるふぁιいおた συνάδει κかっぱαあるふぁιいおた μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろん πνεύμα της γλωσσολογικής επιστήμης πぱいοおみくろんυうぷしろん έχει σしぐまαあるふぁνにゅー αρχή τたうοおみくろん ότι πρωταρχικά δでるたεいぷしろんνにゅー τたうηいーたνにゅー ενδιαφέρει τたうοおみくろん υλικό μέσω τたうοおみくろんυうぷしろん οποίου πραγματώνονται οおみくろんιいおた σχέσεις ενός συστήματος (ήχοι, γράμματα, νοήματα κかっぱτたうλらむだ) αλλά οおみくろんιいおた ίδιες οおみくろんιいおた σχέσεις τたうοおみくろんυうぷしろん συστήματος. Παραβλέπεται όμως τたうοおみくろん στοιχείο πぱいοおみくろんυうぷしろん καθιστά τたうοおみくろんνにゅー προφορικό λόγο στενότερα συνδεδεμένο μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー «καθαρή γλώσσα»: ενώ μπορώ άνετα νにゅーαあるふぁ γράψω «μπρκδφκ» δでるたεいぷしろんνにゅー μπορώ νにゅーαあるふぁ προφέρω [brkδでるたfκかっぱ]. Καταλαβαίνουμε λοιπόν ότι οおみくろんιいおた συγκεκριμένης φύσεως ιδιότητες τたうωおめがνにゅー φωνητικών μας οργάνων ασκούν επιρροή σしぐまτたうοおみくろん τたうιいおた λέξεις επινοούμε γがんまιいおたαあるふぁ τたうηいーた γλώσσα μας ενώ οおみくろんιいおた γραφικές μας ικανότητες όχι. Δηλαδή ποτέ σしぐまεいぷしろん κανένα γλωσσικό σύστημα δでるたεいぷしろんνにゅー επινοήθηκε λέξη πぱいοおみくろんυうぷしろん νにゅーαあるふぁ μみゅーηいーたνにゅー μπορεί νにゅーαあるふぁ αποδοθεί φωνητικά, υπάρχουν όμως πολλά γραφικά συστήματα (σしぐまτたうηいーたνにゅー ουσία όλα) πぱいοおみくろんυうぷしろん νにゅーαあるふぁ μみゅーηいーたνにゅー αποδίδουν ικανοποιητικά όλες τις λέξεις.

(γがんま) Γνωστική-μαθησιακή προτεραιότητα: Ηいーた ομιλία αναπτύσσεται μみゅーεいぷしろん φυσικό τρόπο· γがんまιいおたαあるふぁ νにゅーαあるふぁ μάθει τたうοおみくろん παιδί νにゅーαあるふぁ μιλάει, αρκεί νにゅーαあるふぁ εκτεθεί σしぐまεいぷしろん γλωσσικά ερεθίσματα. Αντίθετα, γがんまιいおたαあるふぁ νにゅーαあるふぁ μάθει νにゅーαあるふぁ γράφει τたうηいーた γλώσσα τたうοおみくろんυうぷしろん, απαιτείται συστηματική διδασκαλία.

Είναι επόμενο, λοιπόν, αντικείμενο της γλωσσολογικής επιστήμης νにゅーαあるふぁ είναι μόνο ή κυρίως ηいーた προφορική γλώσσα κかっぱαあるふぁιいおた όχι ηいーた γραπτή ηいーた οποία, όταν εξετάζεται, εξετάζεται από διαφορετική οπτική.

Σしぐまαあるふぁνにゅー αδυναμίες τたうοおみくろんυうぷしろん γραπτού λόγου θしーたαあるふぁ μπορούσαν νにゅーαあるふぁ αναφερθούν ηいーた συντηρητικότητα τたうοおみくろんυうぷしろん κかっぱαあるふぁιいおた επομένως ηいーた ανικανότητα τたうοおみくろんυうぷしろん νにゅーαあるふぁ αποδίδει όλες τις φωνητικές αλλαγές πぱいοおみくろんυうぷしろん συντελούνται σしぐまεいぷしろん προφορικό επίπεδο. Γがんまιいおたαあるふぁ παράδειγμα τたうοおみくろん γεγονός ότι ηいーた ελληνική έχει τόσα διαφορετικά γραφήματα γがんまιいおたαあるふぁ τたうοおみくろんνにゅー φθόγγο [ιいおた] είναι αποτέλεσμα της συντηρητικότητας της ελληνικής γραφής πぱいοおみくろんυうぷしろん δでるたεいぷしろんνにゅー απέδωσε τις αλλαγές πぱいοおみくろんυうぷしろん έχουν συντελεστεί εδώ κかっぱαあるふぁιいおた 2000 χρόνια. Εμφανές παράδειγμα της παραμορφωτικής δύναμης τたうοおみくろんυうぷしろん γραπτού λόγου είναι κかっぱαあるふぁιいおた ηいーた αγγλική, όπου ηいーた διατήρηση της ιστορικής ορθογραφίας έχει επιτευχθεί σχεδόν χωρίς καμία υποχώρηση κかっぱαあるふぁιいおた ηいーた γραφή τたうωおめがνにゅー λέξεων σπάνια πλέον απεικονίζει τたうηいーた σύγχρονη προφορά τους.

Ηいーた διπλή (δでるたιいおた)άρθρωση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ηいーた διπλή άρθρωση είναι αποκλειστικό χαρακτηριστικό της ανθρώπινης γλώσσας. Στις φυσικές γλώσσες παρατηρείται τたうοおみくろん φαινόμενο νにゅーαあるふぁ χρησιμοποιούνται γλωσσικά στοιχεία (φωνήματα) πぱいοおみくろんυうぷしろん τたうοおみくろん καθένα ξεχωριστά δでるたεいぷしろんνにゅー σημαίνει τίποτα (πぱい.χかい. /z/, /o/, /i/) κかっぱαあるふぁιいおた, συνδυαζόμενα μεταξύ τους, νにゅーαあるふぁ σχηματίζουν μορφήματα, δηλαδή ελάχιστους σχηματισμούς-φορείς σημασίας (πぱい.χかい. /zoi-/ «ζωή»). Ηいーた διπλή άρθρωση είναι ιδιαιτερότητα της ανθρώπινης γλώσσας, καθώς κかっぱαあるふぁιいおた τたうαあるふぁ ζώα έχουν μεθόδους κかっぱαあるふぁιいおた συστήματα επικοινωνίας αλλά κάθε διακριτή μονάδα τたうοおみくろんυうぷしろん συστήματός τους εμπεριέχει κかっぱαあるふぁιいおた μみゅーιいおたαあるふぁ έννοια. Οおみくろん όρος συνδέεται μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろんνにゅー A. Martinet: τたうοおみくろん επίπεδο της πρώτης άρθρωσης, ή γραμματικό επίπεδο, περιλαμβάνει μονάδες πぱいοおみくろんυうぷしろん έχουν κかっぱαあるふぁιいおた φωνητική μορφή κかっぱαあるふぁιいおた νόημα - είναι μονάδες μみゅーεいぷしろん σημαίνον κかっぱαあるふぁιいおた σημαινόμενο σύμφωνε μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろんνにゅー Σωσσύρ. Ηいーた ελάχιστη μονάδα αυτού τたうοおみくろんυうぷしろん επιπέδου είναι τたうοおみくろん μόρφημα (ή μόνημα κατά τたうοおみくろんνにゅー Martinet). Τたうοおみくろん επίπεδο της δεύτερης άρθρωσης περιλαμβάνει τたうαあるふぁ φωνήματα πぱいοおみくろんυうぷしろん δでるたεいぷしろんνにゅー είναι φορείς νοήματος.

Δηλαδή όταν οおみくろん σκύλος γαβγίζει επιθετικά γがんまιいおたαあるふぁ νにゅーαあるふぁ υπενθυμίσει σしぐまεいぷしろん έναν παρείσακτο ότι εισέρχεται σしぐまτたうηいーたνにゅー περιοχή τたうοおみくろんυうぷしろん, τたうοおみくろん γάβγισμα τたうοおみくろんυうぷしろん αποτελεί ένα είδος γλωσσικού σημείου μみゅーεいぷしろん νόημα αλλά δでるたεいぷしろんνにゅー επιδέχεται παραπέρα ανάλυση. Οποιαδήποτε προσπάθεια νにゅーαあるふぁ διαχωριστεί τたうοおみくろん γάβγισμα σしぐまεいぷしろん επιμέρους ήχους θしーたαあるふぁ οδηγηθεί σしぐまεいぷしろん αποτυχία.

Ηいーた διπλή άρθρωση είναι ιδιαιτέρως σημαντική γιατί δίνει τたうηいーた δυνατότητα σしぐまεいぷしろん όποιο σύστημα τたうηいーたνにゅー κατέχει νにゅーαあるふぁ μπορεί νにゅーαあるふぁ ανανεώνει συνεχώς τたうοおみくろん «λεξιλόγιο» τたうοおみくろんυうぷしろん κかっぱαあるふぁιいおた έτσι νにゅーαあるふぁ προσαρμόζεται σしぐまεいぷしろん νέες συνθήκες, νέες έννοιες, ιδέες κかっぱ.λらむだπぱい. Όλες οおみくろんιいおた σύγχρονες γλώσσες διαθέτουν διπλή άρθρωση αλλιώς θしーたαあるふぁ ήταν καταδικασμένες νにゅーαあるふぁ περιοριστούν σしぐまτたうοおみくろん λεξιλόγιο έτσι όπως διαμορφώθηκε όταν δημιουργήθηκαν.

Τたうοおみくろん αυθαίρετο (συμβατικότητα) τたうοおみくろんυうぷしろん γλωσσικού σημείου

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ένα από τたうαあるふぁ βασικότερα τρόπον τινά αξιώματα της γλωσσολογίας είναι ηいーた αυθαιρετότητα τたうοおみくろんυうぷしろん γλωσσικού σημείου. Δηλαδή πλέον είναι καθολικά αποδεκτό —εκτός από λίγες εξωεπιστημονικές εξαιρέσεις— ότι καμία λογική αναγκαιότητα δでるたεいぷしろんνにゅー συνδέει τたうηいーた μορφή μιας λέξης μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろん νόημα της, τたうοおみくろん σημαίνον δηλαδή μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろん σημαινόμενο. Δでるたεいぷしろんνにゅー υπάρχει πぱい.χかい. τίποτα πぱいοおみくろんυうぷしろん νにゅーαあるふぁ υποχρεώνει έναν άνθρωπο νにゅーαあるふぁ χρησιμοποιεί τたうηいーた διαδοχή φωνημάτων /'γがんまata/ (ή τたうηいーた διαδοχή γραφημάτων <γάτα>) γがんまιいおたαあるふぁ νにゅーαあるふぁ εννοήσει τたうηいーた σημασία «γάτα». Θしーたαあるふぁ μπορούσε κάλλιστα νにゅーαあるふぁ λέει «σκύλος» κかっぱαあるふぁιいおた νにゅーαあるふぁ εννοεί γάτα. Ηいーた σχέση «σημαίνοντος»-«σημαινομένου» αποτέλεσε αντικείμενο αντιπαραθέσεων ήδη από τたうηいーたνにゅー αρχαιότητα (πぱいβべーた. τたうοおみくろんνにゅー πλατωνικό διάλογο Κρατύλος) κかっぱαあるふぁιいおた ηいーた ευρύτερη παραδοχή τたうοおみくろんυうぷしろん συμβατικού χαρακτήρα αυτής της σχέσης θεμελιώθηκε από τたうοおみくろんνにゅー Φερντινάν νにゅーτたうεいぷしろん Σωσσύρ (1916), οおみくろん οποίος μετατόπισε τたうηいーたνにゅー αντιπαράθεση από τたうοおみくろん πεδίο της denotatio (=«δήλωση», δηλαδή σχέση ονόματος-πράγματος) σしぐまτたうοおみくろん πεδίο της significatio (=«σήμανση», σχέση δύο ψυχολογικών οντοτήτων, ακουστικής εικόνας μみゅーεいぷしろん μみゅーιいおたαあるふぁ ιδέα).

Ηいーた αρχή αυτή φαινομενικά μόνο παραβιάζεται από εξαιρέσεις λέξεων, όπως γがんまιいおたαあるふぁ παράδειγμα ηいーた λέξη «νにゅーιαούρισμα» ή τたうοおみくろん επιφώνημα «ωおめがχかい!». Όντως σしぐまεいぷしろん τέτοιες περιπτώσεις, στις ηχομιμητικές λέξεις κかっぱαあるふぁιいおた σしぐまτたうαあるふぁ επιφωνήματα, μπορεί νにゅーαあるふぁ ανιχνευθεί μみゅーιいおたαあるふぁ φαινομενική αιτιότητα, όμως κかっぱαあるふぁιいおた πάλι ηいーた εμπειρία μας από τις ξένες γλώσσες μάς αποτρέπει από τたうοおみくろん νにゅーαあるふぁ απορρίψουμε τたうηいーた συμβατικότητα τたうοおみくろんυうぷしろん γλωσσικού σημείου. Αあるふぁνにゅー δούμε πώς αποδίδουν οおみくろんιいおた Άγγλοι τたうοおみくろんνにゅー ήχο πぱいοおみくろんυうぷしろん παράγει οおみくろん σκύλος (bark) κかっぱαあるふぁιいおた οおみくろんιいおた Γάλλοι τたうοおみくろんνにゅー ήχο πぱいοおみくろんυうぷしろん παράγει οおみくろん άνθρωπος ως αντίδραση σしぐまτたうοおみくろん αίσθημα τたうοおみくろんυうぷしろん πόνου (aie) κかっぱαあるふぁιいおた τたうαあるふぁ συγκρίνουμε μみゅーεいぷしろん τις αντίστοιχες ελληνικές λέξεις, τότε καταλαβαίνουμε ότι κかっぱαあるふぁιいおた στις περιπτώσεις αυτές κυριαρχεί ηいーた συμβατικότητα.

Τたうοおみくろん μεταβλητό τたうοおみくろんυうぷしろん γλωσσικού σημείου/γλωσσική μεταβολή

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ηいーた γλωσσική μεταβολή είναι ένα ακόμα εγγενές χαρακτηριστικό της ανθρώπινης γλώσσας. Ηいーた γλωσσική μεταβολή είναι καθολική γがんまιいおたαあるふぁ κάθε ζωντανή φυσική γλώσσα κかっぱαあるふぁιいおた δでるたεいぷしろんνにゅー πρέπει νにゅーαあるふぁ αξιολογείται ούτε ως θετική ούτε ως αρνητική, αλλά ως αναπόφευκτη εξέλιξη. Έτσι, οποιεσδήποτε αξιολογικές αντιλήψεις κかっぱαあるふぁιいおた απόψεις σχετικά μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー αλλαγή μιας γλώσσας δでるたεいぷしろんνにゅー οφείλονται σしぐまεいぷしろん γλωσσολογικά δεδομένα αλλά σしぐまεいぷしろん ιδεολογίες, κοινωνικές, εθνικές κかっぱτたうλらむだ.

Ηいーた γλωσσική αλλαγή οφείλεται σしぐまεいぷしろん πολλούς παράγοντες, οおみくろんιいおた οποίοι θしーたαあるふぁ μπορούσαν νにゅーαあるふぁ διακριθούν σしぐまεいぷしろん εξωτερικούς κかっぱαあるふぁιいおた εσωτερικούς. Ως αλλαγές οφειλόμενες σしぐまεいぷしろん εξωτερικούς παράγοντες θしーたαあるふぁ μπορούσαν νにゅーαあるふぁ θεωρηθούν αλλαγές πぱいοおみくろんυうぷしろん πηγάζουν από αλληλεπιδράσεις μεταξύ δύο γλωσσών. Οおみくろん συνηθέστερος τρόπος γがんまιいおたαあるふぁ νにゅーαあるふぁ επηρεάσει μみゅーιいおたαあるふぁ γλώσσα τたうηいーたνにゅー άλλη είναι οおみくろん δανεισμός. Γがんまιいおたαあるふぁ παράδειγμα μπορούμε νにゅーαあるふぁ πούμε ότι ηいーた γλωσσική αλλαγή σしぐまτたうοおみくろんνにゅー τρόπο μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろんνにゅー οποίο αποδίδεται ηいーた έννοια «σπίτι» σしぐまτたうαあるふぁ ελληνικά, δηλαδή ηいーた σταδιακή αντικατάσταση της λέξης <οίκος>/<οικία> μみゅーεいぷしろん τたうηいーた λέξη <σπίτι> οφείλεται σしぐまτたうηいーたνにゅー επίδραση της λατινικής (συγκεκριμένα της λέξης hospitium).

Συχνά, όμως, τたうαあるふぁ αίτια της γλωσσικής μεταβολής εντοπίζονται εσωτερικά, μέσα σしぐまτたうοおみくろん ίδιο τたうοおみくろん σύστημα μιας γλώσσας. Τたうοおみくろん γεγονός δηλαδή ότι οおみくろん νεοέλληνας διαβάζει τたうηいーた λέξη «ειρήνη» ως /i'rini/ ενώ οおみくろん αρχαίος Έλληνας θしーたαあるふぁ τたうηいーた διάβαζε ως /eirεέnεいぷしろんεいぷしろん/ οφείλεται σしぐまτたうοおみくろんνにゅー εσωτερικό παράγοντα της αλλαγής σしぐまτたうοおみくろん φωνητικό σύστημα της ελληνικής. Ηいーた αδυναμία της γλώσσας νにゅーαあるふぁ αντισταθεί σしぐまτたうηいーた γλωσσική μεταβολή, σしぐまτたうηいーた μεταβολή τόσο της φωνητικής αναπαράστασης της ίδιας σημασίας, όσο κかっぱαあるふぁιいおた της σημασιοδότησης της ίδιας μορφής, αποτελεί απόρροια, αλλά κかっぱαあるふぁιいおた απόδειξη, της συμβατικότητας τたうοおみくろんυうぷしろん γλωσσικού σημείου.

Γλώσσα κかっぱαあるふぁιいおた Γλωσσολογία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γενετική-Μετασχηματιστική Γραμματική

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ηいーた γενετική γραμματική [en] είναι ένα από τたうαあるふぁ κυρίαρχα σήμερα ρεύματα σしぐまτたうηいーたνにゅー ανάλυση της γλώσσας, εισηγητής τたうοおみくろんυうぷしろん οποίου είναι οおみくろん αμερικάνος Νόαμ Τσόμσκι, οおみくろん οποίος κかっぱαあるふぁιいおた προσπάθησε νにゅーαあるふぁ ερμηνεύσει τたうοおみくろん φαινόμενο της γλώσσας σしぐまτたうηいーたνにゅー πぱいιいおたοおみくろん καθολική διάστασή τたうοおみくろんυうぷしろん. Γがんまιいおたαあるふぁ τたうηいーた γενετική γραμματική, ηいーた γλώσσα είναι ένα βιολογικό/γνωσιακό σύστημα, έμφυτο ως ικανότητα, πぱいοおみくろんυうぷしろん παράγει («γεννά») απεριόριστο πλήθος εκφράσεων μみゅーεいぷしろん πεπερασμένα μέσα (λεξικά στοιχεία, κανόνες κかっぱαあるふぁιいおた περιορισμούς) κかっぱαあるふぁιいおた, ενδεχομένως, σύμφωνα μみゅーεいぷしろん τたうηいーたνにゅー πぱいιいおたοおみくろん πρόσφατη φάση της θεωρίας, τたうοおみくろんνにゅー μινιμαλισμό, ηいーた «βέλτιστη λύση» σしぐまτたうοおみくろん σχεδιαστικό πρόβλημα της πρόσβασης/αναγνωσιμότητας σしぐまεいぷしろん δύο ειδών επιτελεστικά συστήματα τたうοおみくろんυうぷしろん ανθρώπινου σώματος, τたうαあるふぁ «προθετικά-εννοιολογικά» κかっぱαあるふぁιいおた τたうαあるふぁ «αρθρωτικά-αντιληπτικά».

Μεταγλωσσικές προσεγγίσεις τたうοおみくろんυうぷしろん φαινομένου της γλώσσας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τόσο οおみくろんιいおた επιστημονικές όσο κかっぱαあるふぁιいおた οおみくろんιいおた διεπιστημονικές προσεγγίσεις της γλώσσας συνιστούν ό,τたうιいおた ονομάζουμε μεταγλώσσα. Μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろんνにゅー όρο μεταγλωσσικός εννοείται οποιαδήποτε κρίση διατυπώνουμε γがんまιいおたαあるふぁ τたうηいーた γλώσσα χρησιμοποιώντας τたうηいーた γλώσσα. Μεταγλωσσική επομένως μπορεί νにゅーαあるふぁ χαρακτηριστεί κかっぱαあるふぁιいおた μみゅーιいおたαあるふぁ άποψη τたうοおみくろんυうぷしろん τύπου «πολύ ωραία γλώσσα αυτή, οおみくろんιいおた λέξεις της έχουν μみゅーιいおたαあるふぁ μουσικότητα», αλλά κかっぱαあるふぁιいおた μみゅーιいおたαあるふぁ γλωσσολογική θεωρία ή κλάδοι της επιστήμης όπως ψυχογλωσσολογία, κοινωνιογλωσσολογία κかっぱ.λらむだπぱい. Σしぐまεいぷしろん αυτό τたうοおみくろん κεφάλαιο λοιπόν θしーたαあるふぁ περιγραφούν οおみくろんιいおた σημαντικότερες θεωρίες ανά τους αιώνες πぱいοおみくろんυうぷしろん έχουν εμφανιστεί γがんまιいおたαあるふぁ τたうηいーた γλώσσα κかっぱαあるふぁιいおた τたうηいーた θεωρούν από μみゅーιいおたαあるふぁ εξωτερική προς τたうοおみくろん γλωσσικό σύστημα θέση.

Θεωρίες γがんまιいおたαあるふぁ τたうηいーた θέση της γλώσσας σしぐまτたうηいーたνにゅー κοινωνία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ηいーた γλώσσα σしぐまαあるふぁνにゅー κοινωνικό φαινόμενο είναι ένα δημοφιλές θέμα γがんまιいおたαあるふぁ προβληματισμό από αρχαιοτάτων χρόνων. Ηいーた εξέχουσα θέση της γλώσσας ανάμεσα στις εκδηλώσεις τたうοおみくろんυうぷしろん ανθρώπινου πνεύματος κかっぱαあるふぁιいおた οおみくろん καταλυτικός της ρόλος σしぐまτたうηいーた διαμόρφωση τたうωおめがνにゅー κοινωνικών δομών κかっぱαあるふぁιいおた σχέσεων κεντρίζει τたうηいーたνにゅー περιέργεια της εκάστοτε διανόηση. Γがんまιいおたαあるふぁ τたうηいーた γλώσσα κυριολεκτικά υπάρχουν αναρίθμητες απόψεις, οπτικές κかっぱαあるふぁιいおた κρίσεις. Από τたうηいーたνにゅー αρχαιότητα διάφοροι φιλόσοφοι προσπάθησαν νにゅーαあるふぁ διακρίνουν τたうηいーた φύση της κかっぱαあるふぁιいおた νにゅーαあるふぁ προσδιορίσουν τたうοおみくろんνにゅー ακριβή της ρόλο.

Βέβαια πρώτη από όλες ασχολήθηκε ηいーた θρησκεία μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろん φαινόμενο της γλώσσας. Οおみくろん μύθος τたうοおみくろんυうぷしろん πύργου της Βαβέλ δでるたεいぷしろんνにゅー είναι οおみくろん μόνος σχετικός μみゅーεいぷしろん τたうηいーた γλώσσα. Σχεδόν κάθε θρησκεία έχει κかっぱαあるふぁιいおた από ένα μύθο πぱいοおみくろんυうぷしろん περιγράφει τたうηいーた διαδικασία απόκτησης/εφεύρεσης της γλώσσας αλλά κかっぱαあるふぁιいおた της γραφής. Οおみくろん μύθος της Βαβέλ, σしぐまτたうαあるふぁ πρότυπα τたうοおみくろんυうぷしろん οποίου κινούνται κかっぱαあるふぁιいおた οおみくろんιいおた μύθοι πολλών ευρωπαϊκών κかっぱαあるふぁιいおた μみゅーηいーた λαών, έχει δでるたυうぷしろんοおみくろん βασικές συνισταμένες οおみくろんιいおた οποίες εいぷしろんνにゅー πολλοίς επανεμφανίζονταν σしぐまεいぷしろん πολλές διαδεδομένες θεωρίες μέχρι κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろんνにゅー 19οおみくろん αιώνα.

Συγκεκριμένα από τたうηいーたνにゅー ιστορία της Βαβέλ προκύπτουν δでるたυうぷしろんοおみくろん «αλήθειες». Πρώτον, ότι ηいーた υπήρχε ηいーた μみゅーιいおたαあるふぁ, ηいーた αληθινή γλώσσα τたうοおみくろんυうぷしろん Θεού της οποίας οおみくろんιいおた όροι απέδιδαν ακριβώς τたうοおみくろん νόημα τたうωおめがνにゅー σημαινομένων. Αυτή ηいーた γλώσσα χάθηκε εξαιτίας της ύβρεως τたうωおめがνにゅー ανθρώπων κかっぱαあるふぁιいおた πλέον οおみくろんιいおた άνθρωποι είναι καταδικασμένοι νにゅーαあるふぁ χρησιμοποιούν πολλά, διαφορετικά μεταξύ τους «κακέκτυπα» της γλώσσας αυτής. Δεύτερον υποδηλώνεται ηいーた πεποίθηση ότι τたうοおみくろん περιβάλλον τたうοおみくろんυうぷしろん ανθρώπου κかっぱαあるふぁιいおた γενικά οおみくろん κόσμος τたうωおめがνにゅー εμπειριών τたうοおみくろんυうぷしろん γίνεται αντιληπτός μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろんνにゅー ίδιο τρόπο από όλους απλά ηいーた κάθε γλώσσα αποδίδει διαφορετικά κかっぱαあるふぁιいおた μみゅーεいぷしろん διαφορετική επάρκεια αυτό τたうοおみくろん περιβάλλον. Αυτή ηいーた πεποίθηση αあるふぁνにゅー απλώς υποδηλώνεται σしぐまτたうοおみくろんνにゅー μύθο της Βαβέλ, τότε γίνεται φανερή σしぐまτたうηいーた Γένεση όπου εμφανίζεται οおみくろん θεός νにゅーαあるふぁ καλεί τたうοおみくろんνにゅー Αδάμ νにゅーαあるふぁ ονοματοθετήσει τたうαあるふぁ ζώα. Αλλά κかっぱαあるふぁιいおた σしぐまτたうηいーたνにゅー ελληνική μυθολογία εμφανίζεται τたうοおみくろん ίδιο μοτίβο της ονοματοθεσίας μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろんνにゅー μύθο τたうοおみくろんυうぷしろん Προμηθέα. Γνωστή είναι βέβαια κかっぱαあるふぁιいおた ηいーた ανάλυση τたうοおみくろんυうぷしろん Πλάτωνα σしぐまτたうηいーたνにゅー Πολιτεία τたうοおみくろんυうぷしろん, όπου ηいーた γλώσσα αντιμετωπίζεται ως ένας ταξινομητικός κατάλογος σταθερών κかっぱαあるふぁιいおた απαράλλαχτων εννοιών (τたうωおめがνにゅー ιδεών).

Σύγχρονη προσέγγιση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αυτή ηいーた αντίληψη πλέον έχει εγκαταλειφθεί σχεδόν από τたうηいーた στιγμή της γέννησης της γλωσσολογίας. Πλέον ηいーた γλώσσα αντιμετωπίζεται από μεγάλη μερίδα αναλυτών ως καθρέφτης της κοινωνίας πぱいοおみくろんυうぷしろん τたうηいーた χρησιμοποιεί κかっぱαあるふぁιいおた τたうηいーた διαμορφώνει. Ηいーた σχέση όμως αυτή είναι αμφίδρομη — δηλαδή σύμφωνα μみゅーεいぷしろん κάποιους (δόγμα Sapir-Whorf) κかっぱαあるふぁιいおた ηいーた ίδια ηいーた γλώσσα πぱいοおみくろんυうぷしろん χρησιμοποιούμε πολλές φορές καθορίζει τたうοおみくろんνにゅー τρόπο πぱいοおみくろんυうぷしろん αντιλαμβανόμαστε τたうοおみくろんνにゅー κόσμο. Αあるふぁνにゅー συνυπολογιστεί κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろん γεγονός ότι κάθε γλώσσα θεωρείται καταρχήν ως ηいーた καταλληλότερη γがんまιいおたαあるふぁ τους ομιλητές της τότε γίνεται εύκολα αντιληπτό ότι ηいーた γλώσσα συνδέεται άμεσα μみゅーεいぷしろん τις κοινωνικές συνθήκες πぱいοおみくろんυうぷしろん τたうηいーた γεννούν.

Υπάρχουν πολλές γλώσσες οおみくろんιいおた οποίες δでるたεいぷしろんνにゅー έχουν λέξη γがんまιいおたαあるふぁ τたうοおみくろん κόκκινο, άλλες γがんまιいおたαあるふぁ τたうοおみくろん κίτρινο κかっぱ.λらむだπぱい. Μάλιστα έχει παρατηρηθεί ότι ηいーた αναγνώριση χρωμάτων ακολουθεί συγκεκριμένους κανόνες. Τたうοおみくろん γεγονός λοιπόν ότι μみゅーιいおたαあるふぁ γλώσσα δでるたεいぷしろんνにゅー έχει λέξη γがんまιいおたαあるふぁ τたうοおみくろん κόκκινο δでるたεいぷしろんνにゅー σημαίνει ότι είναι «πρωτόγονη» ή ότι είναι λειψή αλλά ότι δでるたεいぷしろんνにゅー χρειάζεται νにゅーαあるふぁ έχει λέξη γがんまιいおたαあるふぁ τたうοおみくろん κόκκινο. Ηいーた κοινότητα πぱいοおみくろんυうぷしろん χρησιμοποιεί τたうηいーた συγκεκριμένη γλώσσα δでるたεいぷしろんνにゅー ένιωσε τたうηいーたνにゅー ανάγκη νにゅーαあるふぁ ξεχωρίσει τたうοおみくろん συγκεκριμένο χρώμα κかっぱαあるふぁιいおた πολύ απλά τたうοおみくろん «συγχέει» μみゅーεいぷしろん ένα άλλο (όπως σしぐまτたうηいーたνにゅー Ελλάδα δでるたεいぷしろんνにゅー έχουμε ξεχωριστή λέξη γがんまιいおたαあるふぁ τたうοおみくろん λαχανί πぱいοおみくろんυうぷしろん έχει ένα λάχανο μόλις αρχίσει νにゅーαあるふぁ σαπίζει κかっぱαあるふぁιいおた τたうοおみくろん «συγχέουμε» μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろん κανονικό λαχανί). Ηいーた συγκεκριμένη ιδιαιτερότητα λοιπόν της γλώσσας αφενός οφείλεται στις κοινωνικές συνθήκες (πぱいοおみくろんυうぷしろん δでるたεいぷしろんνにゅー ευνοούν τたうηいーた διάκριση τたうοおみくろんυうぷしろん κόκκινου) αλλά επηρεάζει κかっぱαあるふぁιいおた τたうηいーたνにゅー αντίληψη τたうωおめがνにゅー μελλοντικών ομιλητών καθώς πλέον δでるたεいぷしろんνにゅー μαθαίνουν νにゅーαあるふぁ ξεχωρίζουν τたうοおみくろん κόκκινο.

Ηいーた σύγχρονη δομιστική αντίληψη λοιπόν πぱいοおみくろんυうぷしろん κυριαρχεί γがんまιいおたαあるふぁ τたうηいーた γλώσσα κかっぱαあるふぁιいおた γがんまιいおたαあるふぁ τたうηいーた σχέση μみゅーεいぷしろん τたうοおみくろんνにゅー αισθητό κόσμο είναι ηいーた εξής: τたうοおみくろん περιβάλλον γύρω μας είναι ένα τεράστιο συνεχές τたうοおみくろん οποίο εμείς μみゅーεいぷしろん τたうηいーた βοήθεια της γλώσσας κατανέμουμε κかっぱαあるふぁιいおた κατηγοριοποιούμε. Ηいーた γλώσσα δでるたεいぷしろんνにゅー έρχεται απλά νにゅーαあるふぁ ονοματοθετήσει ήδη διαμορφωμένες κατηγορίες κかっぱαあるふぁιいおた ταξινομήσεις αλλά συμβάλλει κかっぱαあるふぁιいおた αυτή σしぐまτたうηいーたνにゅー ταξινόμηση τたうωおめがνにゅー εμπειριών μας.

  1. Evans & Levinson, Nicholas & Stephen (2009). The Myth of Language Universals: Language Diversity and Its Importance for Cognitive Science (σしぐまτたうαあるふぁ Αγγλικά). Australia: Behavioral and Brain Sciences. σしぐまεいぷしろんλらむだ. 32, 429–492. 
  2. Kamusella, Tomasz (2016-12-17). «The History of the Normative Opposition of “Language versus Dialect”: From Its Graeco-Latin Origin to Central Europe’s Ethnolinguistic Nation-States». Colloquia Humanistica (5): 164–188. doi:10.11649/ch.2016.011. ISSN 2392-2419. http://dx.doi.org/10.11649/ch.2016.011. 
  • Χριστίδης, Αあるふぁ.-Φふぁい. (εいぷしろんκかっぱδでるた.), Εγκυκλοπαιδικός Οδηγός γがんまιいおたαあるふぁ τたうηいーた Γλώσσα, Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, Θεσσαλονίκη 2001
  • J. Lyons, Εισαγωγή σしぐまτたうηいーた γλωσσολογία, µτたうφふぁい. Μみゅー. Αραποπούλου κかっぱ.ά., εいぷしろんπぱいιいおたµ. Γがんま. Καρανάσιος. Αθήνα: Πατάκης, 1995.
  • J. Lyons, Εισαγωγή σしぐまτたうηいーた θεωρητική γλωσσολογία, µτたうφふぁい. Ά. Αναστασιάδη-Σしぐまυうぷしろんµεωνίδη, Ζぜーた. Γαβριηλίδου & Αあるふぁ. Εいぷしろんυうぷしろんθしーたυうぷしろんµίου, Αθήνα: Μεταίχµιいおたοおみくろん, 2002.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]