Τα Ευμετάζωα (Eumetazoa, ελληνικά: εὖ + μετά + ζῷον) είναι κλάδος που αποτελείται από όλες τις μείζονες ομάδες ζώων εκτός από τους σπόγγους, τα πλακόζωα και μερικά ακόμα αφανή ή εξαφανισμένα ζώα όπως το Dickinsonia. Τα χαρακτηριστικά των ευμετάζωων περιλαμβάνουν πραγματικούς ιστούς οργανωμένους σε βλαστικές στιβάδες, και έμβρυο το οποίο διέρχεται από στάδιο γαστρίδιου. Ο κλάδος συνήθως ορίζεται ώστε να περιλαμβάνει τουλάχιστον τα Κτενοφόρα, τα Κνιδόζωα και τα Αμφίπλευρα. Για το αν περιλαμβάνονται τα μεσόζωα και τα πλακόζωα υπάρχουν διαφωνίες.
Κάποιοι φυλογενετιστές έχουν υποθέσει ότι οι σπόγγοι και τα ευμετάζωα εξελίχθηκαν ξεχωριστά από μονοκύτταρους οργανισμούς, πράγμα που σημαίνει ότι το ζωικό βασίλειο δεν σχηματίζει κλάδο (μία ολοκληρωμένη ομαδοποίηση οργανισμών που κατάγονται από ένα κοινό πρόγονο). Ωστόσο γενετικές μελέτες και κάποια μορφολογικά χαρακτηριστικά, όπως η κοινή παρουσία χοανοκυττάρων υποστηρίζουν την κοινή καταγωγή.[1]
Τα ευμετάζωα είναι μείζων ομάδα ζώων στην ταξινόμηση των Πέντε Βασιλείων των Lynn Margulis και K. V. Schwartz, η οποία αποτελείται από τα Ακτινωτά και τα Αμφίπλευρα — όλα τα ζώα εκτός από τους σπόγγους, τα πλακόζωα και τα μεσόζωα.[2] Όταν μεταχειρίζονται ως επίσημο τάξο τυπικά χαρακτηρίζονται υποβασίλειο. Το όνομα Μετάζωα έχει επίσης χρησιμοποιηθεί για την αναφορά στην ομάδα, όμως πιο συχνά χρησιμοποιείται για τον χαρακτηρισμό των ζώων στην ολότητά τους. Πολλά πλάνα ταξινόμησης δεν περιλαμβάνουν το υποβασίλειο των Ευμετάζωων.
Την τελευταία δεκαετία, εξελίξεις στην αναπτυξιακή βιολογία και την μοριακή φυλογενετική δημιούργησαν νέες ιδέες σχετικά με τις σχέσεις των αμφίπλευρων με αποτέλεσμα την ριζική αλλαγή νοοτροπίας.
Η τρέχουσα ευρέως αποδεκτή υπόθεση, η οποία βασίζεται σε μοριακά δεδομένα (κυρίως αλληλουχίες 18S rRNA) χωρίζει τα αμφίπλευρα στις παρακάτω τέσσερεις υπερσυνομοταξίες: δευτεροστόμια, εκδυσόζωα, λοφοτροχόζωα, και πλατύζωα (κάποιες φορές περιλαμβάνονται στα λοφοτροχόζωα). Οι τελευταίες τρεις ομάδες είναι μαζί γνωστές ως πρωτοστόμια.[3]
Πολλοί σκεπτικιστές ωστόσο δίνουν έμφαση στις παγίδες και τις ασυνέπειες που σχετίζονται με τα νέα δεδομένα. Ο Κλάους Νίλσεν (Claus Nielsen), καθηγητής εξελικτικής εμβρυολογίας ασπόνδυλων στο Ζωολογικό Μουσείο του Πανεπιστημίου της Κοπεγχάγης είναι υπέρμαχος μίας εκ των κυρίαρχων εναλλακτικών αντιλήψεων με βάση τα μορφολογικά δεδομένα. Στο βιβλίο του (2001) Animal Evolution: Interrelationships of the Living Phyla (Η Εξέλιξη των Ζώων: Αλληλοσυσχέτιση των Ζώντων Συνομοταξιών), διατηρεί την παραδοσιακή διαίρεση σε πρωτοστόμια και δευτεροστόμια.
Έχει προταθεί ότι ένας τύπος μοριακού ρολογιού καθώς και μία προσέγγιση στην ερμηνεία του αρχείου απολιθωμάτων τοποθετούν την εξελικτική καταγωγή των ευμετάζωων στην Εδιακάρια.[4] Τα πρωιμότερα ωστόσο ευμετάζωα ενδέχεται να μην είχαν καθαρές επιδράσεις στο αρχείο απολιθωμάτων, ενώ άλλες ερμηνείες μοριακών ρολογιών υποδεικνύουν την πιθανότητα νωρίτερης προέλευσης.[5] Οι ερευνητές που ανακάλυψαν το γένος Vernanimalcula το περιγράφουν ως το απολίθωμα ενός αμφίπλευρου τριπλοβλαστικού ζώου που εμφανίστηκε στο τέλος της Μαρίνοϊας παγετώδους περιόδου, πριν την Εδιακάρια περίοδο, υποδεικνύοντας ακόμα ενωρίτερη εμφάνιση των ευμετάζωων.[6]
- ↑ Philippe H, Derelle R, Lopez P, et al. (April 2009). «Phylogenomics revives traditional views on deep animal relationships». Curr. Biol. 19 (8): 706–12. doi:10.1016/j.cub.2009.02.052. PMID 19345102.
- ↑ Systema Naturae 2000 Taxon: Subkingdom Eumetazoa Αρχειοθετήθηκε 2009-03-22 στο Wayback Machine. — ανακτήθηκε 2 Φεβρουαρίου 2006
- ↑ «Protostomia». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Οκτωβρίου 2008. Ανακτήθηκε στις 23 Αυγούστου 2012.
- ↑ Peterson KJ, Butterfield NJ (July 2005). «Origin of the Eumetazoa: testing ecological predictions of molecular clocks against the Proterozoic fossil record». Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. 102 (27): 9547–52. doi:10.1073/pnas.0503660102. PMID 15983372.
- ↑ Blair, J. E.; Hedges, S. B. (2005). «Molecular clocks do not support the Cambrian explosion». Molecular Biology and Evolution 22 (3): 387–390. doi:10.1093/molbev/msi039. PMID 15537810. https://archive.org/details/sim_molecular-biology-and-evolution_2005-03_22_3/page/387.
- ↑ Chen, J.-Y.; Bottjer, D.J.; Oliveri, P.; Dornbos, S.Q.; Gao, F.; Ruffins, S.; Chi, H.; Li, C.-W. και άλλοι. (2005). «Small bilaterian fossils from 40 to 55 million years before the Cambrian». Science 305 (5681): 218–222. doi:10.1126/science.1099213. PMID 15178752. Bibcode: 2004Sci...305..218C.
