H. l. leucocephalus – Νότιος λευκοκέφαλος θαλασσαετός H. l. washingtoniensis – Βόρειος λευκοκέφαλος θαλασσαετός
Συνώνυμα
Falco leucocephalus
Ολευκοκέφαλος θαλασσαετός ή αμερικανικός θαλασσαετός ή φαλακρός αετός (Αλιάετος ο λευκοκέφαλος) είναι ένα αρπακτικό πτηνόπου απαντά στην Βόρειο Αμερική. Η επιστημονική του ονομασία είναι Haliaeetus leucocephalusκαι περιλαμβάνει 2 υποείδη.
Ο λευκοκέφαλος θαλασσαετός καιτοεθνικό πτηνόκαιεθνικό ζώοτων Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, καθώς εμφανίζεται καιστηνΣφραγίδα τους.
Ο λευκοκέφαλος θαλασσαετός τοποθετείται στο γένος Haliaeetus (θαλασσαετοί) το οποίο παίρνει και τις κοινές και τις ειδικές επιστημονικές ονομασίες του από την χαρακτηριστική εμφάνιση του κεφαλιού των ενηλίκων. Bald (=φαλακρός) στηναγγλική ονομασία παράγεται από την λέξη piebald (=ψαρής, παρδαλός), και αναφέρεται στο λευκό κεφάλι καιστα λευκά φτρερά της ουράς καιστην αντίθεσή τους μετοπιο σκούρο σώμα. Η επιστημονική ονομασία προέρχεται από τονεολατινικόHaliaeetusγιατον "θαλασσαετό" (από τοαρχαίο ελληνικόἁλιάετος ή ἁλιαίετος), καιleucocephalus, λατινοποιημένο αρχαιοελληνικό λευκοκέφαλος από τολευκὸςκαικεφαλὴ.
Ο λευκοκέφαλος θαλασσαετός ήταν ένα από τα πολλά είδη που περιγράφηκαν αρχικώς από τονΛινναίοστο έργο τουSystema Naturae, μετην ονομασία Falco leucocephalus.
Ο λευκοκέφαλος θαλασσαετός σχηματίζει ζεύγος ειδώνμετονευρασιατικό θαλασσαετό. Αυτό το ζεύγος ειδών αποτελείται από ένα λευκοκέφαλο και ένα μαυροκέφαλο είδος περίπου ίσου μεγέθους· ο θαλασσαετός επίσης έχει συνολικά λίγι πιο ανοικτό καστανό φτέρωμα σώματος. τα δύο είδη καλύπτουν την ίδια οικοθέση στις αντίστοιχες ζώνες τους. Το ζευγάρι απέκλινε από άλλους θαλασσαετούς στην αρχή του Πρώιμου Μειόκαινου (περί τα 10 μεγαέτη πριν) το αργότερο, αλλά πιθανώς ήδη από το Πρώιμο/Μέσο Ολιγόκαινο, 28 μεγαέτη πριν, αντο αρχαιότερο απολίθωμα είναι σωστά τοποθετημένο σε αυτό τογένος. Τα δύο είδη πιθανώς απέκλιναν στον βόρειο Ειρηνικό, καθώς ο θαλασσαετός εξαπλώθηκε προς τα δυτικά στην Ευρασία καιο λευκοκέφαλος θαλασσαετός εξαπλώθηκε προς τα ανατολικά στην Βόρειο Αμερική.
Η φυσική ζώνη του λευκοκέφαλου θαλασσαετού καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος της βορείου Αμερικής, περιλαμβάνοντας το μεγαλύτερο μέρος τουΚαναδά, όλες τις ηπειρωτικές Ηνωμένες Πολιτείεςκαιτο βόρειο Μεξικό. Είναι ο μόνος θαλασσαετός ενδημικόςστην Βόρειο Αμερική. Κατοικώντας ποικίλα ενδιαιτήματα από ταμπαγιού της ΛουιζιάναςστηνΈρημο Σονόρακαιτα ανατολικά φυλλοβόλα δάση τουΚεμπέκκαι της Νέας Αγγλίας, τα βόρεια πουλιά είναι μεταναστευτικά, ενώ τα νότια πουλιά είναι μόνιμοι κάτοικοι, που παραμένουν στην περιοχή αναπαραγωγής ολοχρονίς. Στον ελάχιστο πληθυσμό, στη δεκαετία του 1950, ήταν σε μεγάλο βαθμό περιορισμένοι στηνΑλάσκα, στις Αλεούτιες Νήσους, στον βόρειο και σανατολικό Καναδά καιτηνΦλόριντα. Σήμερα, είναι πολύ πιο κοινοί (σχεδόν φθάνοντας τους κορυφάιους προαποικιακούς αριθμούς στην Βόρεια Αμερική) και φωλιάζουν σε κάθε ηπειρωτική πολιτεία και επαρχία στις Ηνωμένες Πολιτείες καιτον Καναδά.
Οι λευκοκέφαλοι θαλασσαετοί συγκεντρώνονται επίσης σε ορισμένες περιοχές στον χειμώνα. Από τον Νοέμβριο μνέχρι τον Φεβρουάριο, μία με δύο χιλιάδες πουλιά διαχειμάζουν στοΣκούαμις, Βρετανική Κολομβία, περίπου στα μισά του δρόμου μεταξύ τουΒανκούβερκαιτουΓουίστλερ. Τα πουλιά κυρίως συναθροίζονται κατά μήκος των Ποταμών ΣκουάμιςκαιΤσέκεμους, προσελκυμένοι από την ωοτοκία τωνσολομώνστην περιοχή.[2]
Βόρειες Ηνωμένες Πολιτείες, στον Καναδά καιστην Αλάσκα.
Συνώνυμο H. l. alascanus Τάουνσεντ, 1897, το βόρειο υποείδος, είναι μεγαλύτερο από το νότιο leucocephalus. Αυτό το υποείδος φτάνει πολύ πιο νότια από τογεωγραφικό πλάτος 38° ΒστηνΑτλαντική Ακτή, όπου απαντώνται στην περιοχή τουΑκρωτηρίου Χαττέρας
Ο λευκοκέφαλος θαλασσαετός ζει γενικά κοντά σε περιοχές με νερό, όπως ακτές, ποτάμια, βάλτους και μεγάλες λίμνες, καισε υψόμετρο μέχρι 2000 μ. από την επιφάνεια της θάλασσας.[5]
Τοπτέρωμα ενός ενηλίκου λευκοκεφάλου θαλασσαετού είναι ομαλά βαθύ καστανό με λευκό κεφάλι και ουρά. Η ουρά είναι μέτριου μήκους και ελαφρώς σφηνοειδής. Τα αρσενικά καιτα θηλυκά είναι πανομοιότυπα στον χρωματισμό του πτερώματος, αλλά οφυλετικός διμορφισμός είναι έκδηλος στο είδος, στο ότι τα θηλυκά είναι 25% μεγαλύτερα από τα αρσενικά. Το ράμφος, τα πόδια καιοιίριδες είναι ζωηρά κίτρινα. Τα πόδια είναι άτριχα καιτα δάκτυλα είναι κοντά και ισχηρότατα με μεγάλα νύχια. Το εξαιρετικά ανεπτυγμένο νύχι του πισινού δακτύλου χρησιμοποιείται γιανα ξεσχίζει τις ζωτικές περιοχές της λείας ενώ κρατιέται ακίνητη από τα μπροστινά δάκτυλα. Τοράμφος είναι μεγάλο και γαμψό, με κίτρινο όνυχα.. Ο ενήλικος λευκοκέφαλος θαλασσαετός είναι αναμφισβήτητος ζώνη διαβιώσεώς του. Ο στενά συγγενικός αφρικανικός ψαραετός (H. vocifer) (μακριά έξω από την ζώνη του λευκοκεφάλου θαλασσαετού) έχει επίσης καστανό σώμα, λαευκό κεφάλι και ουρά, αλλά διαφέρει από αυτόν στο ότι έχει λευκό στήθος και μάυρη άκρη στο ράμφος.
Το πτέρωμα των ανωρίμων είναι βαθύ καστανό επιστρωμένο με ακατάστατες λευκές λωρίδες μέχρι το πέμπτο (σπάνια το τέταρτο, πολυ σπάνια το τρίτο) έτος, οπότε φτάνει σε σεξουαλική ωριμότητα. Οι ανώριμοι λευκοκέφαλοι θαλασσαετοί διακρίνονται από τονχρυσαετό (Aquila chrysaetos), το μόνο άλλο πολύ μεγάλο, πουδεν ανήκει στους γύπες τη Βορείου Αμερικής, στο ότι ο πρώτος έχει μεγαλύτερο, πιο προεξέχον κεφάλι με μεγαλύτερο ράμφος, πιο ευθεία αιχμέςίπεδες (όχι ελαφρώς σηκωμένες) καιμε μεγαλύτερη δυσκαμψία στο χτύπημα των φτερούγων και φτερά τα οποία δεν καλύπτουν εντελώς τα πόδια. Όταν φαίνεται καλά, ο χρυσαετός είναι χαρακτηριστικός στο πτέρωμα μεπιο συνεχές θερμό καστανό ρώμα από έναν ανώριμο λευκοκέαλο θαλασσαετό, με μία κοκκινωπή-χρυσή βούλα στον σβέρκο τουκαι (στα ανώριμα πτηνά) ένα πολύ αντιθετικό σύνολο λευκών τετραγώνων στο φτερό. Ένα άλλο χαρακτηριστικό του ανωρίμου λευκοκέφαλου θαλασσαετού πουτον διακρίνει από το ώριμο πτηνό είναι το μαύρο, κίτρινο στην άκρη ράμφος· ο ώριμος αετός έχει εξ ολοκλήρου κίτρινο ράμφος.
Ο λευκοκέφαλος θαλασσαετός έχει μερικές φορές θεωρηθεί το μεγαλύτερο γνήσιο αρπακτικό (αετόμορφο) πτηνό στην Βόρειο Αμερική. Το μόνο μεγαλύτερο είδος αρπακτικού πτηνού της Βόρειας Αμερικής είναι οκόνδορας της Καλιφόρνιας (Gymnogyps californianus), ένας γύπας του Νέου Κόσμουο οποίος πιθανόν ναμη συνδέεται ταξονομικώς με τους γνήσιους αετίδες. Ωστόσο, οχρυσαετός, με μέσο βάρος 4,18 χιλιόγραμμα στην αμερικανική του φυλή (A. c. canadensis), είναι μόνο 455 γραμμάρια ελαφρύτερος στην μέση μάζα σώματος. Επιπλέον, τα στενά ξαδέλφια του λευκοκέφαλου θαλασσαετού, οθαλασσαετός, με σχετικά μεγαλύτερες πτέρυγες αλλά μικρότερη ουρά καιο συνολικά μεγαλύτερος θαλασσαετός του Στέλερ (H. pelagicus), ίσως, σπάνια απομακρύνονται στην παράκτια Αλάσκα από την Ασία.
Το κάλεσμα αποτελείται από αδύνατα στακκάτο, τιτιβιστά σφυρίγματα, κληκκικικικικ, κάτι παρόμοιο στον ρυθμό καλέσματος ενός γλάρου. τα καλέσματα των νεαρών πουλιών τείνουν να είναι πιο τραχιά και διαπερστικά από αυτά των ενηλίκων.
Η σεξουαλική ωριμότητα του λευκοκέφαλου θαλασσαετού επιτυγχάνεται στην ηλικία των τεσσάρων με πέντε ετών. Όταν θέλουν να ζευγαρώσουν, επιδεικνύουν τις ικανότητές τους κάνοντας εντυπωσιακές ακροβατικές πτήσεις.
Πιστεύεται πως ο λευκοκέφαλος θαλασσαετός είναι μονογαμικό πτηνό και ζευγαρώνει δια βίου. Το ζευγάρι χτίζει μια τεράστια φωλιά από κλαδιά πάνω από το έδαφος, όπου προσφέρει κατοικία σε ένα ζευγάρι αυγών κάθε χρόνο.
Η φωλιά τους εξελίσσεται σεμια από τις μεγαλύτερες φωλιές πτηνών μετο πέρασμα των χρόνων καθώς κάθε χρόνο προσθέτουν νέο υλικό φωλεοποίησης. Έχει καταγραφεί μια φωλιά διαστάσεων 6,1 μέτρων ύψος, 2,6 μέτρα διάμετρο[5]και 1 τόνο βάρος (οι συνηθείς διαστάσεις είναι μέχρι 4 μ. βάθος και 2,5 μέτρα πλάτος[6])
Το θηλυκό γεννά 1 με 3 αυγά, όπου το πρώτο το γεννά 5 με 10 μέρες μετά το ζευγάρωμα, καιτα επωάζει για 35 μέρες[7]. Τα νεαρά άτομα διανύουν μεγάλες αποστάσεις πετώντας. Στη Φλόριντα, νεαρά πουλιά έχουν εντοπιστεί στο Μίσιγκαν, καιστην Καλιφόρνια αετοί έχουν ταξιδέψει σε όλη τη διαδρομή γιατην Αλάσκα[8].
Στο παρελθόν, το είδος υπέστη δραματική πτώση λόγω του έντονου κυνηγιού, των δηλητηριάσεων (κυρίως από τη χρήση του DDT καιτων σκαγιών) την ηλεκτροπληξία από ηλεκτροφόρα σύρματα[5]καιτην καταστροφή των βιότοπων, συνδυασμό μετην απώλεια των μεγάλων κοπαδιών των βισώνων, μια εποχικά σημαντική πηγή τροφής.
Στον ύστερο 20ο αιώνα ήταν στο χείλος εκρριζώσεως από τις ηπειρωτικές Ηνωμένες Πολιτείες. Οι πληθυσμοί ανέκαμψαν καιτο είδος αφαιρέθηκαν από τον κατάλογο κινδυνευόντων ειδών της ομοσπονδιακής κυβερνήσεως τωνΗ.Π.Α. στις 12 Ιουλίου του 1995 και μεταφέρθηκε στον κατάλογο τωναπειλουμένων ειδών. Αφαιρέθηκε από τον Κατάλογο της Κινδυνεύουσας και Απειλούμενης Άγριας ζωής στις Κατώτερες 48 Πολιτείες στις 28 Ιουνίου 2007.
Αυτό το είδος έχει υποστεί μια μεγάλη και στατιστικά σημαντική αύξηση σε σχέση μετα τελευταία 40 χρόνια στη Βόρεια Αμερική (779% αύξηση πάνω από 40 χρόνια, που αντιστοιχεί σε αύξηση 72,2% ανά δεκαετία[1].
Στην ινδιάνικη παράδοση, ο λευκοκέφαλος θαλασσαετός θεωρείται ιερός. Φτέρωμά του αλλά και μέλη του (νύχια, πόδια και οστά της φτερούγας) χρησιμοποιούνται σε παραδοσιακές τελετουργίες για πρόσδωση δύναμης και σοφίας.
Από το 1782 αποτελεί εθνικό σύμβολο τωνΗ.Π.Α.[6], καθώς εμφανίζεται καιστη Σφραγίδα του.