|
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. Βοηθήστε συνδέοντας το κείμενο με τις πηγές χρησιμοποιώντας παραπομπές, ώστε να είναι επαληθεύσιμο.
Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 06/02/2020. |
Ο όρος Βαταβική Επανάσταση αναφέρεται στην πολιτική, κοινωνική και πολιτιστική αναταραχή που σημάδεψε το τέλος της Ολλανδικής Δημοκρατίας, τις τελευταίες δεκαετίες του 18ου αιώνα. Στην Ολλανδία αυτή η περίοδος λέγεται, μαζί με την Ναπολεόντεια, Γαλλο-Βαταβική περίοδος. Διήρκεσε 20 χρόνια, από τα οποία τρία ήταν υπό γαλλική κατοχή.
Όπως σε κάθε άλλη χώρα της Ευρώπης μια μερίδα των Ολλανδών αποζητούσε μια πιο ειλικρινή κυβέρνηση και μια πιο ίση κοινωνία. Ο λαός χωρίστηκε σε δύο στρατόπεδα : από τη μία πλευρά, οι Πορτοκαλί (βασιλόφρονες) οι οποίοι υποστήριζαν τον ηγεμόνα Γουλιέλμο Ε', πρίγκιπα της Οράγγης, και από την άλλη οι Πατριώτες, που όντας επηρεασμένοι από την Αμερικανική Επανάσταση και τις ιδέες του Διαφωτισμού, ήθελαν μια πιο δημοκρατική κυβέρνηση.
Η χώρα βρισκόταν σε μεγάλη οικονομική κρίση, λόγω της κήρυξης πολέμου από την Αγγλία, απόρροια της αναγνώρισης της ανεξαρτησίας της Αμερικής από την Ολλανδία. Ο τέταρτος Αγγλο-Ολλανδικός πόλεμος (1780-1784) απέβη καταστροφικός για το Ολλανδικό εμπόριο και τη βιομηχανική παραγωγή.
Το 1786 και το 1787 η κατάσταση οξύνθηκε. Οι Πατριώτες ίδρυσαν τις schuttersgenootschappen («ενώσεις τυφεκιοφόρων»), μικρές ένοπλες ομάδες ανδρών που εξασκούνταν στην χρήση τυφεκίων.
Μέχρι το 1787 αυτές οι ένοπλες ομάδες πολιτών κατέλαβαν αρκετές πόλεις και περιοχές. Το 1785 ο Γουλιέλμος ο Ε' εγκατέλειψε το δυτικό τμήμα της χώρας και κατέφυγε στο Ναϊμέχεν, καθώς οι Πολιτείες της Ολλανδίας δεν διατίθονταν να στείλουν τα στρατεύματά τους εναντίον των Πατριωτών. Η εξουσία του Γουλιέλμου ανασυστήθηκε μόνο μετά την παρέμβαση του αδερφού του, βασιλιά της Πρωσίας, ο οποίος έστειλε προς βοήθεια του μία δύναμη 26.000 ανδρών.
Όμως η σταθερότητα δεν επρόκειτο να διαρκέσει. Οι Πατριώτες συνέχισαν την δράση τους, με μυστικές συγκεντρώσεις, ή ως πολιτικοί πρόσφυγες στην βόρεια Γαλλία. Το 1789 ξεσπά στη Γαλλία η Γαλλική Επανάσταση, και οι Γάλλοι είναι αποφασισμένοι να την "μεταδώσουν" σε όλη την υπόλοιπη Ευρώπη.
Στα τέλη του Δεκέμβρη 1794, Γαλλικά και Ολλανδικά Πατριωτικά στρατεύματα υπό τον στρατηγό Κάρολο Πισεγκρύ προέλασαν δια μέσου των παγωμένων ποταμών της Ολλανδίας, και εγκαθίδρυσαν την Βαταβική Δημοκρατία. Ο Γουλιέλμος ο Ε' κατέφυγε στην Αγγλία όπου προκήρυξε πως όλες οι Ολλανδικές αποικίες θα υποτάσσονταν στους Βρετανούς - οι οποίοι κήρυξαν πόλεμο στην Μπαταβική Δημοκρατία. Μερικές από τις αποικίες αυτές δεν επέστρεψαν πότε υπό Ολλανδική κυριαρχία, όπως η Σρι Λάνκα και η Νότια Αφρική.
Αρκετά πραξικοπήματα ακολούθησαν το 1798, το 1801 και το 1805 που έφεραν διαφορετικές ομάδες των Πατριωτών στην εξουσία. Τελευταίος κυβερνήτης της Βαταβικής Δημοκρατίας ήταν ο Ρούτγκερ Γιαν Σχιμελπένινκ.
Η Βαταβική Επανάσταση τερματίστηκε το 1806, όταν το Βασίλειο της Ολλανδίας ιδρύθηκε, με βασιλιά τον αδερφό του Ναπολέοντα Α΄, Λουί Βοναπάρτη.
