Αρχαίο ανάγλυφο της 3ης χιλιετίας π.Χ. όπου απεικονίζεται η Νισάμπα (Μουσείο τουΙράκ).
ΗΝισάμπα (σταΣουμεριακά: 𒀭𒉀 DNAGA, αργότερα: 𒀭𒊺𒉀 DŠE.NAGA[1]) ήταν κόρη τουΆνουκαι της Ουράς (αναφέρεται και ως Νιντάμπα).[2]
Ήταν μία θεότητα τωνΣουμερίωνπου προστάτευε τηνγραφήκαιτην μάθηση. Ήταν καιη προστάτιδα θεά της ευφορίας της γης γιατην καλλιέργεια των σιτηρών. Είχε υπό την προστασία της τηνΜεσοποταμιακή πόλη Eρές. Σύζυγός της ήταν ο θεός Χάγια.[3]Η Νισάμπα προστάτευε επίσης την λογιστική καιτα μαθηματικά.[2] Σύμβολα της Νισάμπα, τα οποία βλέπουμε συνήθως να κρατά, είναι, εκτός από το στάχυ σιταριού, η ράβδος μέτρησης καιη πήλινη πινακίδα της σοφίας επάνω στην οποία έγραφαν, τα απαραίτητα δηλαδή όργανα των γραφέων γιανα μετρούν τις εκτάσεις γης καινα κάνουν διάφορους υπολογισμούς και καταγραφές προϊόντων.[4]
Στηνσφηνοειδή γραφή τωνΣουμερίωντο σύμβολο που χρησιμοποιούσαν γιανα αποδώσουν το όνομά της ήταν ένα στάχυ σιταριού από όπου φαίνεται πως η πρωταρχική ιδιότητά της ήταν να προστατεύει τις καλλιέργειες του σιταριού. Η λατρεία της Νισάμπα, όπως μαρτυρείται στις σουμεριακές γραπτές πηγέςκαιτην σουμεριακή τέχνη, χρονολογείται ήδη από τους πρώιμους δυναστικούς χρόνους (3η χιλιετία π.Χ.). Στην πόλη Λαγκάς συγκαταλέγοταν στο τοπικό πάνθεον της περιοχής καιγια αυτό την θεωρούσαν ως κόρη τουΕνλίλκαι μία από τις αδελφές τουΝιγκίρσου. Ο θεός Χάγια ήταν ο σύζυγός της.[2]Ο Χάγια προστάτευε τις καλλιέργειες των δημητριακών και τους γραφείς.[5]Στη διάρκεια της 2ης χιλιετίας π.Χ., στον ρόλο της ως προστάτιδα των γραφέων η Νισάμπα αντικαταστάθηκε σταδιακά από τονΝαμπού.[6]
↑ 2,02,12,2Black, Jeremy and Green, Anthony. 1992. Gods, Demons and Symbols of Ancient Mesopotamia An Illustrated Dictionary. The British Museum Press.
↑Dalley, Stephanie. 1989. Myths from Mesopotamia Creation, the Flood, Gilgamesh, and Others. Oxford University Press.
↑Robson, Eleanor: "Mathematics, metrology, and professional numeracy", in Leick, G. (2007). The Babylonian World. pp. 422-423.
Black, Jeremy and Green, Anthony. 1992. Gods, Demons and Symbols of Ancient Mesopotamia An Illustrated Dictionary, The British Museum Press.ISBN 0-7141-1705-6