ΟιΈνοπλες Δυνάμεις της Δημοκρατίας της Πολωνίας (πολωνικά: Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej, ευρέως αποκαλούμενες Wojsko PolskieστηνΠολωνία, που χονδρικά σημαίνει «Πολωνικός Στρατός») είναι οι εθνικές ένοπλες δυνάμεις της Δημοκρατίας της Πολωνίας. Το όνομα χρησιμοποιείται από τις αρχές του 19ου αιώνα, αλλά μπορεί να εφαρμοστεί καισε παλαιότερες περιόδους.
Το 2022, η Πολωνία κατατάχθηκε στην 20η θέση στον κόσμο όσον αφορά τις στρατιωτικές δαπάνες και ήταν μεταξύ των εννέα κρατών-μελών τουΝΑΤΟπου διατήρησαν τις στρατιωτικές τους δαπάνες πάνω από το απαιτούμενο 2% του ετήσιου ΑΕΠ.[5] Σύμφωνα μετον νόμο γιατην άμυνα της πατρίδας, που θεσπίστηκε ως απάντηση στηνεισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022, η Πολωνία σχεδιάζει να αυξήσει το ενεργό στρατιωτικό της προσωπικό σε πάνω από 300.000 άτομα μέχρι το τέλος του επόμενου έτους και υπερδιπλασιασμό των δαπανών της το 2023, με προβλεπόμενη προϋπολογισμού άνω των 30 δισεκατομμυρίων δολαρίων.[6][7]
Σύμφωνα μετη στρατηγική εθνικής ασφάλειας της Πολωνίας, ο υπέρτατος στρατηγικός στόχος των στρατιωτικών δυνάμεων της Πολωνίας είναι να διασφαλίσουν ευνοϊκές και ασφαλείς συνθήκες γιατην υλοποίηση των εθνικών συμφερόντων μετην εξάλειψη εξωτερικών και εσωτερικών απειλών, τη μείωση των κινδύνων, την ορθή αξιολόγηση των προκλήσεων που αναλαμβάνονται καιτην ικανότητα χρήσης των υπαρχουσών ευκαιριών.[8]Οι κύριοι στρατηγικοί στόχοι της Δημοκρατίας της Πολωνίας στον τομέα της άμυνας περιλαμβάνουν:
Διασφάλιση της ανεξαρτησίας και της κυριαρχίας της Δημοκρατίας της Πολωνίας, καθώς και της ακεραιότητάς της καιτου απαραβίαστου των συνόρων της
Άμυνα και προστασία όλων των πολιτών της Δημοκρατίας της Πολωνίας
Δημιουργία συνθηκών γιατη διασφάλιση της συνέχειας της εκτέλεσης των καθηκόντων από τις αρχές της δημόσιας διοίκησης και άλλους φορείς αρμόδιους στον τομέα της εθνικής ασφάλειας, συμπεριλαμβανομένων των φορέων που είναι υπεύθυνοι γιατη λειτουργία της οικονομίας καιγια άλλους τομείς σημαντικούς γιατη ζωή καιτην ασφάλεια των πολιτών της
Δημιουργία συνθηκών γιατη βελτίωση των εθνικών αμυντικών δυνατοτήτων του κράτους και διασφάλιση αμυντικής ετοιμότητας στις συμμαχικές δομές
Ανάπτυξη εταιρικής στρατιωτικής συνεργασίας με άλλα κράτη, ιδιαίτερα γειτονικά
Υλοποίηση δεσμεύσεων που απορρέουν από την ένταξη της Πολωνίας στοΝΑΤΟκαιτηνΕυρωπαϊκή Ένωση
Συμμετοχή σε διεθνείς επιχειρήσεις αντιμετώπισης κρίσεων υπό την ηγεσία τουΝΑΤΟ, της ΕΕ, τουΟΗΕκαι ως μέρος συνασπισμών έκτακτης ανάγκης
Οι σημερινές ένοπλες δυνάμεις έχουν τις ρίζες τους στις αρχές του 20ου αιώνα, ωστόσο η ιστορία των Πολωνικών Ενόπλων Δυνάμεων μετην ευρεία τους έννοια εκτείνεται πολύ πιο πίσω. Μετά τους διαμελισμούς της Πολωνίας, κατά την περίοδο από το 1795 έως το 1918, ο Πολωνικός Στρατός αναδημιουργήθηκε πολλές φορές κατά τη διάρκεια εθνικών εξεγέρσεων που περιελάμβαναν τηΝοεμβριανή Εξέγερσητου 1830 και τηνΙανουαριανή Εξέγερσητου 1863, καθώς και τους Ναπολεόντειους Πολέμουςπου είδαν το σχηματισμό τωνΠολωνικών Λεγεώνων στην Ιταλία. ΗΠολωνία του Συνεδρίου, αποτελώντας μέρος της Ρωσικής Αυτοκρατορίαςμε έναν ορισμένο βαθμό αυτονομίας, είχε ξεχωριστό πολωνικό στρατό στα έτη 1815-1830, ο οποίος διαλύθηκε μετά την αποτυχημένη Νοεμβριανή Εξέγερση. Μεγάλος αριθμός Πολωνών υπηρέτησε επίσης στους στρατούς των δυνάμεων διαμελισμών, της Ρωσικής Αυτοκρατορίας, της Αυστροουγγαρίαςκαι της Γερμανικής Αυτοκρατορίας.
Κατά τη διάρκεια τουΑ΄ Παγκοσμίου Πολέμου, οιΠολωνικές Λεγεώνες εγκαταστάθηκαν στηΓαλικία, το νότιο τμήμα της Πολωνίας υπό αυστριακή κατοχή. Καιοι δύο διαλύθηκαν αφού οιΚεντρικές Δυνάμεις απέτυχαν να παράσχουν εγγυήσεις γιατην ανεξαρτησία της Πολωνίας μετά τον πόλεμο. Ο Στρατηγός Γιούζεφ Χάλερ, ο διοικητής της Δεύτερης Ταξιαρχίας της Πολωνικής Λεγεώνας, άλλαξε πλευρά στα τέλη του 1917 και μέσω τουΜούρμανσκ πήρε μέρος των στρατευμάτων τουστηΓαλλία, όπου δημιούργησε τονΜπλε Στρατό. Συμμετείχαν πολλές χιλιάδες Πολωνοί εθελοντές από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Πολέμησε στο γαλλικό μέτωπο το 1917 και το 1918.
Ο Πολωνικός Στρατός αναδημιουργήθηκε το 1918 από στοιχεία των τριών χωριστών Ρωσικών, Αυστροουγγρικών και Γερμανικών Στρατών και οπλίστηκε με εξοπλισμό που έμεινε μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Η δύναμη επεκτάθηκε κατά τη διάρκεια τουΠολωνο-Σοβιετικού Πολέμουτου 1919-1922 σε σχεδόν 800.000 άνδρες, αλλά στη συνέχεια μειώθηκαν μετά την αποκατάσταση της ειρήνης.
ΟΠρόεδρος της Πολωνίας επιθεωρεί τα στρατεύματα κατά τη διάρκεια της παρέλασης της Ημέρας των Ενόπλων Δυνάμεων στηΒαρσοβία, 2007
Μέχρι τηνπτώση του κομμουνισμού, το κύρος του στρατού υπό την κομμουνιστική εξουσία συνέχισε να πέφτει, καθώς χρησιμοποιήθηκε από την κυβέρνηση γιατην επανεγκατάσταση εθνοτικών μειονοτήτων αμέσως μετά τον πόλεμο (Επιχείρηση Βιστούλας) καιγιανα καταστείλει βίαια την αντιπολίτευση πολλές φορές, κατά τις διαδηλώσεις του Πόζναν του 1956, τις διαδηλώσεις στην Πολωνία το 1970και κατά τη διάρκεια τουστρατιωτικού νόμου στην Πολωνίατο 1981-1983. ΟΠΛΣ συμμετείχε επίσης στην καταστολή της διαδικασίας εκδημοκρατισμού της Τσεχοσλοβακίαςτο 1968, κοινώς γνωστή ως Άνοιξη της Πράγας. Την ίδια χρονιά ο Στρατάρχης της Πολωνίας, Μάριαν Σπιχάλσκι, κλήθηκε να αντικαταστήσει τονΈντβαρντ Όχαπ ως πρόεδρο του Συμβουλίου της Επικρατείας καιο Στρατηγός Βόιτσεχ Γιαρουζέλσκι, εκείνη την εποχή Αρχηγός του Γενικού Επιτελείου, ορίστηκε νατον αντικαταστήσει.[9]ΟΒόιτσεχ Γιαρουζέλσκι, ένας γνωστός πιστός στηνΕΣΣΔ, τοποθετήθηκε από τους Σοβιετικούς προκειμένου να διασφαλιστεί ότι μια αξιόπιστη ομάδα αξιωματικών είχε τον έλεγχο ενός από τους λιγότερο αξιόπιστους στρατούς στοΣύμφωνο της Βαρσοβίας.[10]
Μετά τον Ιανουάριο του 1990 και την κατάρρευση του κομμουνιστικού μπλοκ, το όνομα των ενόπλων δυνάμεων άλλαξε σε «Ένοπλες Δυνάμεις της Δημοκρατίας της Πολωνίας» γιανα συμφωνήσει μετο νέο επίσημο όνομα του Πολωνικού Κράτους. Μετά την επακόλουθη διάλυση του Συμφώνου της Βαρσοβίας, η Πολωνία έγινε δεκτή στοΝΑΤΟ στις 12 Μαρτίου 1999 και οι Πολωνικές Ένοπλες Δυνάμεις ξεκίνησαν μια μεγάλη προσπάθεια αναδιοργάνωσης προκειμένου να συμμορφωθούν μετα νέα δυτικά πρότυπα.
Από το 2002 έως το 2014, οι πολωνικές στρατιωτικές δυνάμεις ήταν μέρος τωνΔυνάμεων Συνασπισμούπου συμμετείχαν στην αποστολή Διεθνής Δύναμη Αρωγής γιατην Ασφάλεια (ΔΔΑΑ) στοΑφγανιστάν υπό την ηγεσία τουΝΑΤΟ. Η συνεισφορά της Πολωνίας στηνΔΔΑΑ ήταν η μεγαλύτερη από την είσοδό της στοΝΑΤΟ. Οι πολωνικές δυνάμεις συμμετείχαν επίσης στονΠόλεμο του Ιράκ. Από το 2003 έως το 2008, οι πολωνικές στρατιωτικές δυνάμεις διοικούσαν την Πολυεθνική Μεραρχία που βρίσκεται στη Νότια-Κεντρική Ζώνη Κατοχής τουΙράκ. Η μεραρχία αποτελούνταν από στρατεύματα από 23 έθνη και αριθμούσε συνολικά έως και 8.500 στρατιώτες.
Τον Μάρτιο του 2003, οι Πολωνικές Ένοπλες Δυνάμεις συμμετείχαν στηνεισβολή στο Ιράκ το 2003, αναπτύσσοντας ειδικές δυνάμεις και ένα πλοίο υποστήριξης.[11] Μετά την καταστροφή του καθεστώτος τουΣαντάμ Χουσεΐν, ο Πολωνικός Στρατός Ξηράς προμήθευσε μια ταξιαρχία και ένα αρχηγείο τμήματος γιατην Πολυεθνική Μεραρχία Κεντρικού-Νότου των 17 εθνών, μέρος της Πολυεθνικής Δύναμης υπό την ηγεσία τωνΗΠΑ-Ιράκ. Στο απόγειό της, η Πολωνία είχε 2.500 στρατιώτες στα νότια της χώρας.
Άλλες ολοκληρωμένες επιχειρήσεις περιλαμβάνουν το «Swift Relief» το 2005 στοΠακιστάν, στο οποίο απεστάλη προσωπικό που είχε διατεθεί από τηΔύναμη Ταχείας Αντίδρασης τουΝΑΤΟ. Το προσωπικό του Πολωνικού Στρατού Ξηράς που στάλθηκε στο Πακιστάν περιελάμβανε μια εταιρεία στρατιωτικών μηχανικών, μια διμοιρία του 1ου Ειδικού Συντάγματος Καταδρομών και ένα εξάρτημα επιμελητείας από τη 10η Ταξιαρχία Επιμελητείας. Αλλού, οι πολωνικές δυνάμεις στάλθηκαν σε αποστολή στοΤσαντκαιτηνΚεντροαφρικανική Δημοκρατία (2007–2010).
Τεθωρακισμένο όχημα Rosomak του Πολωνικού Στρατού σε περιπολία στοΓκαζνίτουΑφγανιστάν, 2010
Οι πολωνικές ένοπλες δυνάμεις, που είχαν συσταθεί στο παρελθόν σύμφωνα μετα πρότυπα τουΣυμφώνου της Βαρσοβίας, είναι πλέον πλήρως οργανωμένες σύμφωνα με τις απαιτήσεις τουΝΑΤΟ. Η Πολωνία διαδραματίζει επίσης ολοένα και μεγαλύτερο ρόλο ως σημαντική ευρωπαϊκή ειρηνευτική δύναμη στον κόσμο μέσω διαφόρων ειρηνευτικών ενεργειών τουΟΗΕκαι συνεργασίας με γειτονικά έθνη μέσω πολυεθνικών σχηματισμών και μονάδων όπως τοΠολυεθνικό Σώμα Βορρά-ΑνατολήςκαιτοΤάγμα Πολωνο-Ουκρανικής Ειρηνευτικής Δύναμης. Από την 1η Ιανουαρίου 2010, οι Ένοπλες Δυνάμεις της Δημοκρατίας της Πολωνίας έχουν μεταβεί σε ένα σύστημα προμήθειας ανθρώπινου δυναμικού που βασίζεται αποκλειστικά σε συμβάσεις.
Στις 10 Απριλίου 2010, ένα Tu-154M της Πολωνικής Πολεμικής Αεροπορίας συνετρίβη κοντά στοΣμολένσκ της Ρωσίας ενώ βρισκόταν σεμια τελετή γιατον τελετή μνήμης της Σφαγής του Κάτιν. Στο αεροπλάνο ήταν ο Πρόεδρος (Αρχηγός), ο Αρχηγός του Επιτελείου, καιοι τέσσερις Διοικητές του Πολωνικού Στρατού και ένας αριθμός άλλων στρατιωτικών αξιωματούχων. Όλοι σκοτώθηκαν.
Το 2014–2015 ιδρύθηκαν και τόσο η Γενική Διοίκηση των Ενόπλων Δυνάμεων όσο καιη Επιχειρησιακή Διοίκηση των Ενόπλων Δυνάμεων, αντικαθιστώντας τις προηγούμενες δομές διοίκησης μεμονωμένων υπηρεσιών.
Υποκινούμενος εν μέρει από τηνεισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022, ο νόμος γιατην άμυνα της πατρίδας ψηφίστηκε ομόφωνα από τοΠολωνικό Κοινοβούλιο στις 17 Μαρτίου 2022 και υπογράφηκε σε νόμο από τον Πρόεδρο Άντζεϊ Ντούντατην επόμενη μέρα. Σύμφωνα μετον νόμο, η Πολωνία σκοπεύει να διπλασιάσει περίπου το μέγεθος των ενόπλων δυνάμεων σε 300.000 άτομα προσωπικό καινα δαπανήσει τουλάχιστον το 3% τουΑΕΠστον αμυντικό προϋπολογισμό το 2023.[12] Αυτό περιλαμβάνει την αύξηση του μεγέθους του στόλου των αρμάτων μάχης μετην προσθήκη περίπου 1.000 νέων αρμάτων μάχης καιτην προσθήκη 600 νέων οβίδων στις επίγειες δυνάμεις της Πολωνίας.[13]Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Άμυνας της Πολωνίας, Μάριους Μπουάστσακ, δήλωσε ότι στόχος της Πολωνίας είναι να οικοδομήσει τις πιο ισχυρές χερσαίες δυνάμεις από όλα τα μέλη του Οργανισμού του Βορειοατλαντικού Συμφώνου στηνΕυρώπη.[14]
Ένα F-16 Fighting Falcon της Πολωνικής Πολεμικής Αεροπορίας κατά τη διάρκεια στρατιωτικής άσκησης, 2019
Από το 2011, οι Ένοπλες Δυνάμεις βρίσκονται στη μέση ενός μακροπρόθεσμου προγράμματος εκσυγχρονισμού. Τα σχέδια περιλαμβάνουν νέα αντιαεροπορικά πυραυλικά συστήματα, αμυντικά συστήματα βαλλιστικών πυραύλων, ελικόπτερα μεσαίας μεταφοράς και μάχης, υποβρύχια, μη επανδρωμένα εναέρια οχήματα, καθώς και αυτοκινούμενα οβιδοβόλα. Έχουν τεθεί σε εφαρμογή σχέδια τεχνικού εκσυγχρονισμού γιατα έτη 2013 έως 2022.[15] Κατά την περίοδο 2013-2016 του σχεδίου, 37,8 δισεκατομμύρια ζλότι, ή το 27,8% του στρατιωτικού προϋπολογισμού της περιόδου, ύψους 135,5 δισεκατομμυρίων ζλότι, επενδύθηκαν στον τεχνικό εκσυγχρονισμό.[15]
Σημαντικές αποκτήσεις στρατιωτικού εξοπλισμού σχεδιάστηκαν επίσης γιατην περίοδο του 2022, μετο Υπουργείο Άμυνας να δαπανά 61 δισεκατομμύρια ζλότιγια περαιτέρω εκσυγχρονισμό. Ένα σημαντικό χαρακτηριστικό του προγράμματος είναι η απόκτηση περίπου 1.200 μη επανδρωμένων εναέριων οχημάτων, συμπεριλαμβανομένων τουλάχιστον 1.000 με δυνατότητες μάχης.
Επιπλέον, θα προμηθευτούν νέα ελικόπτερακαι συστήματα αεράμυνας μαζί με πέντε ελαφρά σκάφη γιατο ναυτικό. Μια νέα υποβρύχια δύναμη πρόκειται να λειτουργήσει από κοινού με έναν εταίρο τουΝΑΤΟκαιοι γενικές προσπάθειες αναβάθμισης και εκσυγχρονισμού στοχεύουν στην αεράμυνα, τις ναυτικές δυνάμεις, τις δυνατότητες κυβερνοπολέμου, τις τεθωρακισμένες δυνάμεις και τις δυνάμεις εδαφικής άμυνας της χώρας (να έχει 50.000 εθελοντές μέλη).[16]
Οι Πολωνικές Ένοπλες Δυνάμεις αποτελούνται από 114.050 άτομα ενεργό προσωπικό.[17]Το 2020, η δύναμη των στρατευμάτων στους πέντε διαφορετικούς κλάδους ήταν η εξής:
Andrew A. Michta, Red Eagle: The Army in Polish Politics 1944–1988, Hoover Press, 1990.
«Poland: Defense Strategy 2009». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Νοεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 17 Νοεμβρίου 2014.CS1 maint: BOT: original-url status unknown (link)
1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Κράτος μερικώς σε ευρωπαϊκό έδαφος.
Άντζεϊ Ντούντα
Μάριους Μπουάστσακ
Στρατηγός Ράιμουντ Αντζέιτσακ_mundur_p.jpg)
