Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν.Μπορείτε να βοηθήσετε προσθέτοντας την κατάλληλη τεκμηρίωση. Υλικό που είναι ατεκμηρίωτο μπορεί να αμφισβητηθεί καινα αφαιρεθεί. Η σήμανση τοποθετήθηκε στις 5/12/2016.
ΗΠύλη του Βρανδεμβούργου (γερμανικά: Brandenburger Tor), στο κέντρο τουΒερολίνου, αποτελούσε παλιότερα την πύλη της πόλης, ενώ σήμερα είναι τοπιο αναγνωρίσιμο σύμβολο της γερμανικής πρωτεύουσας. Το οικοδόμημα βρίσκεται στηνπλατεία Παρίζερ (γερμ.Pariser Platz), την οποία συνδέει μετην λεωφόρο Ούντερ ντεν Λίντεν (γερμ.Unter den Linden). Η πύλη είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με πολλά σημαντικά γεγονότα της ιστορίας της Γερμανίας, αλλά και της παγκόσμιας ιστορίας, ιδιαίτερα του 20ού αιώνα.
Η Πύλη του Βρανδεμβούργου έχει ύψος 26 μ., μήκος 65,5 μ. και πλάτος 11 μ. Θυμίζει ταΠροπύλαια της ΑκρόποληςτωνΑθηνών. Πρόκειται για οικοδόμημα νεοκλασικού ρυθμού, το οποίο ουσιαστικά ήταν καιτο πρώτο του είδους του, που χτίστηκε στοΒερολίνο. Έχει 6[[
έξι]]κίονεςδωρικού ρυθμού, από κάθε πλευρά, ύψους 15 μ. ο κάθε ένας. Πάνω στην στέγη της Πύλης του Βρανδεμβούργου στέκεται στο ύψους 5 μέτρων άγαλμα της θεάς νίκης, η οποία επανδρώνει μια ρωμαϊκή πολεμική άμαξα (λατ.quadriga), την οποία σύρουν τέσσερα άλογα.
Χαρακτηριστικό αρχιτεκτονικό γνώρισμα της πύλης είναι η αντίθεση με τους κανόνες της δωρικής αρχιτεκτονικής. Ενώ κατά την δωρική τεχνοτροπία ο κεντρικός άξονας τωντριγλύφων, που κοσμούσαν την στέγη, έπρεπε να βρίσκεται σε συμφωνία μετον κεντρικό άξονα των κιόνων, αυτό δεν συμβαίνει στην αρχιτεκτονική της πύλης. Αποτέλεσμα είναι να υπάρχει ένα κενό τμήμα μαρμάρου στην στέγη, καιναμην τελειώνει η άκρη της στέγης με ένα τρίγλυφο, όπως συνηθιζόταν κατά την κατασκευή των δωρικών ναών στην αρχαία Ελλάδα.
Εκτός από την επίδραση της αρχιτεκτονικής, η πύλη ενισχύθηκε καλλιτεχνικά από πολυάριθμα γλυπτά έργα. Χρησιμοποιήθηκαν τόσο πλήρως πλαστικά γλυπτά όσο και ανάγλυφα . Ορισμένες αποφάσεις σχετικά μετον καλλιτεχνικό σχεδιασμό της πύλης ελήφθησαν μόνο κατά τη φάση της κατασκευής. Ο Γιόχαν Γκόττφριντ Σάντο παρήγαγε τα περισσότερα από τα σχέδια μετην ιδιότητά του ως επικεφαλής του εργαστηρίου γλυπτών της αυλής και διευθυντής γλυπτών στο Oberhofbauamt. Εκτελέστηκε από πολλούς διαφορετικούς γλύπτες, έτσι ώστε η κατασκευή της πύλης να μπορεί να θεωρηθεί και ως πρόγραμμα απασχόλησης για Πρώσους γλύπτες.
Το τέθριππο είναι το κύριο καλλιτεχνικό στολίδι της Πύλης του Βρανδεμβούργου, πουο Λάνγχανς είχε ήδη οραματιστεί κατά την αρχιτεκτονική ανάπτυξη. Το μαυσωλείο στην Αλικαρνασσό – ένα από ταεπτά θαύματα του κόσμου[3] πιθανότατα λειτούργησε ως πρότυπο. Η ρωμαϊκή θεάς Βικτώρια επάνω σε άρμα, αναπαριστά την είσοδο της Νίκης στο Βερολίνο.
Κάτω από το τέθριππο, στην πλευρά της πύλης που βλέπει στο Βερολίνο, υπάρχει ένα μεγάλο ανάγλυφο από ψαμμίτη στη σοφίτα. Η προδιαγραφή του Λάνγχανς ήταν ένα ανάγλυφο πουθα έπρεπε να δείχνει «τα δίκαια όπλα, τα οποία προστατεύουν την Αθωότητα». [4]Ο σχεδιασμός για αυτό πραγματοποιήθηκε το 1791 από τον Μπέρνχαρντ Ρόντε. Ο Σάντο έφτιαξε ένα μοντέλο σε αυτή τη βάση. [4]Η εκτέλεση ανατέθηκε στους γλύπτες Κόνραντ Μπόι και Κρίστιαν Ούνγκερ.
Οιμετόπες - τρίγλυφα - ζωφόροι βρίσκονται τόσο στην ανατολική όσο καιστη δυτική πλευρά στονθριγκό της πύλης καιη καθεμία αποτελείται από 16 τετράγωνα ανάγλυφα, το καθένα σε μέγεθος περίπου ενός τετραγωνικού μέτρου. Τα ανάγλυφα μετόπης στη δυτική πλευρά είναι η μόνη διακόσμηση στο εξωτερικό της πύλης.
Το θέμα των ανάγλυφων, που δείχνουν «οιΚένταυροισε μάχη με τους Λαπίθες», τοποθετήθηκε από τον Λάνγχανς και διαμορφώθηκε στο πρότυπο της ζωφόρου στη νότια πλευρά τουΠαρθενώνα . [5]Τα 32 ανάγλυφα εκεί ήταν κατανεμημένα 16 σε κάθε πλευρά της πύλης. Από την αρχαιότητα, αυτός ο αγώνας χρησίμευε ως παραβολή της επίθεσης της βαρβαρότητας στον πολιτισμό, ο οποίος τελικά θριαμβεύει έναντι της βαρβαρότητας. [6]Τα ανάγλυφα στην Πύλη του Βρανδεμβούργου προορίζονταν να είναι μιααλληγορίατων πολέμων που διεξήγαγε ο Οίκος του Βραδεμβούργου εναντίον άλλων λαών. [7]
Η Πύλη του Βρανδεμβούργου κατασκευάστηκε μεταξύ των ετών 1788με1791και κατά την διάρκεια της βασιλείας του Φρειδερίκου Γουλιέλμου του δεύτερου (γερμ.Friedrich Wilhelm II) της Πρωσίας.Το1806η ρωμαϊκή πολεμική άμαξα που κοσμούσε την Πύλη, μεταφέρθηκε από τονΜεγάλο Ναπολέονταστο Παρίσι, όμως το 1814 επιστράφηκε ξανά στο Βερολίνο, καιτο γλυπτό ξαναπήρε τη θέση τουστο μνημείο. Το 1860 με αφορμή την κατεδάφιση των τειχών του Βερολίνου, καταστράφηκαν σχεδόν όλες οι πύλες της πόλης, με εξαίρεση την Πύλη του Βρανδεμβούργου.
Στις 30 Ιανουαρίου του1933 γιορτάστηκε από τους Εθνικοσοσιαλιστές η ανάληψη της εξουσίας μπροστά στην Πύλη του Βρανδεμβούργου. Κατά την διάρκεια τουΔευτέρου Παγκοσμίου Πολέμουτο γλυπτό της θεάς Νίκης μετην άμαξα υπέστη σημαντικές ζημίες εξαιτίας των πυροβολισμών. Επίσης το κυρίως σώμα της Πύλης είχε εν μέρει καταστραφεί. Το μνημείο ήταν ανάγκη να ανακατασκευαστεί. Στις εργασίες της ανακατασκευής έλαβαν μέρος καιτα δύο μέρη του Βερολίνου, το ανατολικό καιτο δυτικό. Οι εργασίες ολοκληρώθηκαν στις 14 Δεκεμβρίου του1957.
28 χρόνια μετά το χτίσιμο τουΤείχους του Βερολίνου, στις 22 Δεκεμβρίου 1989, και παράλληλα μετην πτώση του Τείχους, η Πύλη του Βρανδεμβούργου άνοιξε, ενώνοντας τα δύο τμήματα της πόλης. Η Πύλη του Βρανδεμβούργου απoτέλεσε το επίκεντρο των πανηγυρισμών, το σύμβολο της ένωσης της Γερμανίαςκαιτο σύμβολο του τέλους τουΨυχρού Πολέμου. Στις 3 Οκτωβρίου 2002 η Πύλη του Βρανδεμβούργου ανασκευάστηκε πλήρως, έπειτα από εργασίες 22 μηνών.
Η Πύλη του Βρανδεμβούργου απεικονίζεται στην πίσω πλευρά των 10, 20 και 50 λεπτών τωνγερμανικών κερμάτων ευρώ.
↑Gert-Dieter Ulferts: Friede nach siegreichem Krieg / Das Bildprogramm – Skulpturen und Malereien. In: Das Brandenburger Tor 1791–1991. Eine Monographie. Verlag Willmuth Arenhövel, Berlin 1991, ISBN 3-922912-26-5, S. 93 f.
↑ 4,04,1Gert-Dieter Ulferts: Friede nach siegreichem Krieg / Das Bildprogramm – Skulpturen und Malereien. In: Das Brandenburger Tor 1791–1991. Eine Monographie. Verlag Willmuth Arenhövel, Berlin 1991, ISBN 3-922912-26-5, S. 109.
↑Gert-Dieter Ulferts: Friede nach siegreichem Krieg / Das Bildprogramm – Skulpturen und Malereien. In: Das Brandenburger Tor 1791–1991. Eine Monographie. Verlag Willmuth Arenhövel, Berlin 1991, ISBN 3-922912-26-5, S. 103.
↑Helmut Engel: Die Bildhauerwerke des Brandenburger Tores. In: Das Brandenburger Tor. Hrsg. von der Stiftung Denkmalschutz Berlin, jovis Verlag, Berlin 2003, S. 94.