ΗΥσσέλ (γαλλικά: Ussel) είναι κοινότητα στη νοτιοδυτική Γαλλία, υπονομαρχία του νομού Κορέζ, στην περιοχή Νέα Ακουιτανία. Ο πληθυσμός της κοινότητας ανέρχεται σε 9.736 κατοίκους (2017).[6]
Η κοινότητα Υσσέλ βρίσκεται στο βόρειο τμήμα του νομού Κορέζ, στην περιοχή Νέα Ακουιτανία. Αποτελούσε τμήμα της πρώην διοικητικής περιοχής Λιμουζέν.
Είναι υπονομαρχία του νομού, έχει πληθυσμό 9.736 κατοίκους (απογραφή του 2017)[6]και είναι το κέντρο αστικής περιοχής που συγκεντρώνει 13.532 κατοίκους (2016). Απέχει 52 χιλιόμετρα (62 οδικώς) από τηνΤυλ,[8] πρωτεύουσα του νομού Κορέζ, 75 χιλιόμετρα (98 οδικώς) από τηΜπριβ-λα-Γκαγιάρντ,[9]τη δεύτερη υπονομαρχία του νομού και 239 χιλιόμετρα (287 οδικώς ) από τοΜπορντώ,[10] πρωτεύουσα της Νέας Ακουιτανίας.
Η κοινότητα Υσσέλ βρίσκεται στον Κεντρικό Ορεινό Όγκο (Μασίφ Σαντράλ) στους πρόποδες του οροπεδίου Μιλβάς. Η πόλη βρίσκεται στην κορυφή ενός λόφου ανάμεσα στην κοιλάδα του ποταμού Ντιέζ καιτην κοιλάδα του ποταμού Σαρσόν και είναι χτισμένη σε μέσο υψόμετρο 631 μέτρα. Η Υσσέλ διασχίζεται από τον Πράσινο μεσημβρινό[11].
Τρία κύρια υδάτινα ρεύματα διατρέχουν την κοινότητα, ο ποταμός Ντιέζ (η πόλη μερικές φορές ονομάζεται Υσσέλ-συρ-Ντιέζ), ο ποταμός Σαρσόν καιτο ρέμα του Ετάν-Ρου.
Η έκταση της κοινότητας είναι 50,37 τετραγωνικά χιλιόμετρα.
Η καταγωγή της Υσσέλ χρονολογείται από την εποχή τωνΓαλατών (Εποχή του σιδήρου), όταν όλη η περιοχή του νομού Κορέζ αποτελούσε τμήμα των εδαφών του γαλατικού λαού τωνΛεμοβίκων.[12][13]Το όνομα της πόλης προέρχεται πιθανότατα από το γαλατικό Uxello- ή Uxo-, που σημαίνει «υψηλό»[14], επίθετο που χαρακτηρίζει αυτόν τον τόπο ή από μια κελτική θεότητα γνωστή μετο όνομα Uxisama.[15]
Στο χώρο της πόλης υπήρχε οχυρωματικός χώρος, τοoppidumτου Σαρλά που ονομάζεται επίσης oppidum του Στρατοπέδου του Καίσαρα. [16]
Τον 16ο αιώνα, η Υσσέλ έγινε το διοικητικό κέντρο του δουκάτου του Βενταντούρ. Η ιεραρχική δικαιοσύνη μεταφέρθηκε στην Υσσέλ γεγονός που βοήθησε στην ανάπτυξη της πόλης.
Από τον 17ο έως τον 18ο αιώνα, η οικονομία της πόλης βασίζονταν στην κτηνοτροφία και τις παράγωγες δραστηριότητες, όπως τη βυρσοδεψία.[17]
Το 1944, η πόλη γνώρισε δύο ιδιαίτερα σοβαρά γεγονότα: τη σφαγή της Υσσέλ καιτη μάχη της Υσσέλ.
Η σφαγή της Υσσέλ: Στις 10 Ιουνίου 1944, οι Γερμανοί σφαγίασαν 47 νέους αντάρτες που εμφανίστηκαν μπροστά στο δημοτικό σχολείο.
Η μάχη της Υσσέλ: Η Υσσέλ ήταν το γενικό αρχηγείο των στρατευμάτων του στρατηγού Κουρτφον Γιέσερ, που ήταν υπεύθυνος γιατην πάταξη των αντιστασιακών κινημάτων τουΛιμουζέν. Η γερμανική ταξιαρχία δέχτηκε επίθεση τη νύχτα της 15ης-16ης Αυγούστου 1944 από ένα μεγάλο τμήμα ανταρτών του Μυστικού Στρατού και άλλων μακί. Σκληρές μάχες διεξήχθησαν όλη την ημέρα του 16ουκαι έληξαν τη νύχτα μετην παράδοση των Γερμανών, οι οποίοι είχαν 8 νεκρούς, 15 τραυματίες και 88 αιχμαλώτους. Ο Μυστικός Στρατός είχε 3 νεκρούς και 11 τραυματίες.
Η κοινότητα Υσσέλ είναι γνωστή χάρη στις πολλές πράσινες φυσικές της περιοχές που προσφέρουν στην πόλη μια ατμόσφαιρα εξοχής. Εκτός από τους κήπους, το πάρκο του δημαρχείου, το πάρκο του μουσείου, το πάρκο του κάστρου της Ντιέζ[18]καιη γειτονική περιοχή του ποταμού Ντιέζ (με αθλητικό εξοπλισμό για καγιάκ) υπάρχουν πολλοί φυσικοί χώροι, με μονοπάτια πεζοπορίας και περιπάτου. Κατά τη διάρκεια του διαγωνισμού «Ανθισμένες πόλεις και χωριά» του 2017, η πόλη τιμήθηκε μετην ετικέτα Τρία λουλούδια. Το ιππικό κέντρο καιτο τεράστιο δίκτυο μονοπατιών πεζοπορίας επιτρέπουν την άσκηση πολλών δραστηριοτήτων.
Η Υσσέλ ήταν το βόρειο άκρο της σιδηροδρομικής γραμμής του νομού Κορέζ που συνέδεε την πρωτεύουσα Τυλμετην Υσσέλ.[19]Η γραμμή αυτή δεν λειτουργεί πλέον, όμως πολλά αρχιτεκτονικά στοιχεία και τμήματα της διαδρομής παραμένουν και είναι επισκέψιμα από το κοινό. Πολλοί από τους σταθμούς διατηρούνται και έχουν αποκατασταθεί και έχει δημιουργηθεί μια τουριστική διαδρομή.
Στους τελευταίους πρόποδες του οροπεδίου Μιλβάς, μεταξύ των ποταμών Σαρσόν και Ντιέζ, η Υσσέλ απεικονίζει το μεσαιωνικό παρελθόν του νομού Κορέζ. Τα κυριότερα μνημεία αρχιτεκτονικής κληρονομιάς της πόλης είναι:
Το κάστρο ντελα Μπορντ, 15ος αιώνας, επισκευάστηκε κατά τη διάρκεια του 17ου αιώνα.
Το κάστρο ντελαΜοτ, 16ος αιώνας, ιστορικό μνημείο από το 1980.[20]
Το μέγαρο Βενταντούρ, ιστορικό μνημείο από το 1932.[21]
Η εκκλησία Σαιν-Μαρτέν, 13ος αιώνας, ταξινόμησε ιστορικό μνημείο από το 1926.[22]
Ο ρωμαϊκός Αετός, βρίσκεται στην πλατεία Βολταίρ. Είναι γλυπτό από γρανίτη που ανακαλύφθηκε στη θέση του αρχαίου oppidumπου υπήρχε στην περιοχή στην αρχαιότητα. Καθαρίστηκε και μετακινήθηκε το 2009 κατά την ανακαίνιση της πλατείας.
Το παρεκκλήσι της Νοτρ-Νταμ της Σαμπάν.
Η εκκλησία Σαιν-Μαρτιάλ, που ονομάζεται και «Εκκλησία των Μετανοούντων», από την αδελφότητα που εγκαταστάθηκε το 1670.[23]
↑M. Aylwin Cotton et Sheppard Frere, « Enceintes de l'Âge du Fer au pays des Lémovices », Gallia, CNRS Éditions, vol. 19, no fascicule 1, 1961, pages 34 à 42 (DOI 10.3406/galia.1961.2314).
↑Roger Brunet, «Se situer», dans Roger Brunet, Trésor du terroir. Les noms de lieux de la France : Les noms de lieux de la France, CNRS Editions, 2016, 656 p., pages 99 et 100.
↑Ernest Nègre,«Noms de peuples gaulois 2421 2546», dans Ernest Nègre, Toponymie générale de la France, Librairie Droz, 1er janvier 1990, 708 p. page 162.