Η Χάννα Σουχότσκα (πολωνικά: Hanna Stanisława Suchocka, γενν. 3 Απριλίου 1946) είναι Πολωνή πολιτική προσωπικότητα, δικηγόρος, καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Πόζναν «Άνταμ Μιτσκιέβιτς» και Πρόεδρος του Τμήματος Συνταγματικού Δικαίου, πρώην Πρώτος Αντιπρόεδρος[9][10] και Επίτιμος Πρόεδρος της Επιτροπής της Βενετίας.[11]
Υπηρέτησε ως Πρωθυπουργός της Πολωνίας μεταξύ 8 Ιουλίου 1992 και 26 Οκτωβρίου 1993 υπό την προεδρία του Λεχ Βαλέσα. Είναι η πρώτη γυναίκα που κατέχει αυτή τη θέση στην Πολωνία (πριν από την Εύα Κόπατς και την Μπεάτα Σίντουο, οι οποίες κατείχαν τη θέση αυτή τη δεκαετία του 2010) και ήταν η 14η γυναίκα που διορίστηκε και υπηρέτησε ως Πρωθυπουργός στον κόσμο.[12]
Ο Σουχότσκα γεννήθηκε στο Πλέσεφ της Πολωνίας, σε μια καθολική οικογένεια χημικών. Ο παππούς της ήταν καθηγητής σε πανεπιστήμιο και η γιαγιά της, Άννα, έγινε μέλος του πρώτου Πολωνικού Κοινοβουλίου για το Πόζναν μετά την ανεξαρτησία το 1918, όταν οι γυναίκες απέκτησαν το δικαίωμα ψήφου. Η Σουχότσκα πήγε στη σχολή νομικής και έγινε ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο του Πόζναν, αλλά απολύθηκε όταν αρνήθηκε να γίνει μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος. Ασχολήθηκε με τα ανθρώπινα δικαιώματα και πήρε διδακτορικό στο Συνταγματικό Δίκαιο στη Δυτική Γερμανία το 1975.
Το 1969, εντάχθηκε σε ένα μικρό μη μαρξιστικό «δορυφορικό κόμμα», το Δημοκρατικό Κόμμα (ΔΚ), και ήταν μέλος του κοινοβουλίου του Σέιμ της Λαϊκής Δημοκρατίας της Πολωνίας το 1980–1985. Παράλληλα, ήταν μέλος και νομική σύμβουλος της Αλληλεγγύης. Ήταν μία από τους λίγους βουλευτές που δεν ψήφισαν υπέρ του στρατιωτικού νόμου το 1981 και της ποινικοποίησης της Αλληλεγγύης το 1984. Το κόμμα την ανέστειλε (ή παραιτήθηκε), αλλά με την υποστήριξη της Αλληλεγγύης, επανεξελέγη στο κοινοβούλιο το 1989. Όταν οι υποστηρικτές της Αλληλεγγύης χωρίστηκαν σε πολλά πολιτικά κόμματα, ο Σουχότσκα εντάχθηκε στην κεντροφιλελεύθερη Δημοκρατική Ένωση (ΔΕ) και επανεξελέγη στο κοινοβούλιο το 1991.
Έγινε πρωθυπουργός το 1992. Οι κυβερνήσεις της εποχής βασίζονταν σε διάφορους συνασπισμούς και άλλαζαν συνεχώς. Η Σουχότσκα επιλέχθηκε προς έκπληξη πολλών ανδρών πολιτικών, αλλά ήταν γνωστή για το χαμηλό προφίλ της και την προθυμία της να κάνει συμβιβασμούς και να προωθήσει τη συμφιλίωση. Θα μπορούσε να γίνει αποδεκτή από άτομα που είχαν αντιπάθεια προς πιο εξέχοντες ηγέτες της ΔΕ. Επιπλέον, ως αριστερή, ενώ ήταν αντίθετη στην άμβλωση ως καθολική, μπορούσε να γίνει αποδεκτή και από τις δύο πλευρές του πολιτικού φάσματος και να ικανοποιήσει τα συμφέροντα της πλειοψηφίας σε ένα κοινοβούλιο που αποτελείται από επτά κόμματα, συμπεριλαμβανομένου ενός χριστιανικού και ενός φιλελεύθερου κόμματος.[13]
Η Σουχότσκα δήλωσε ότι η κυβέρνησή της ήταν υπέρ της κοινωνικής συμφιλίωσης και θα οδηγούσε τη χώρα προς τα εμπρός στην αλλαγή από τον κομμουνισμό στον καπιταλισμό. Εγκρίθηκε με 233 υπέρ έναντι 61 ψήφους κατά και 113 αποχές.[14] Σχημάτισε γρήγορα υπουργικό συμβούλιο, αλλά δεν περιλάμβανε άλλες γυναίκες υπουργούς, αν και τις ήθελε. Κανένας από τους εταίρους του συνασπισμού δεν ήταν διατεθειμένος να δεχτεί άλλη γυναίκα και πήρε δύο άνδρες αντιπρόεδρους της κυβέρνησης. Έμεινε ως πρωθυπουργός περισσότερο από οποιονδήποτε από τους τέσσερις προκατόχους της, αλλά δεν έμεινε πολύ. Υπήρξε ένα κύμα απεργιών και η Σουχότσκα ήταν θερμή υποστηρίκτρια των μεταρρυθμίσεων της αγοράς και ακολούθησε μια σκληρή γραμμή κατά των απεργών. Όταν δεν θα έδινε αυξήσεις στους μισθούς των δασκάλων και των εργαζομένων στον τομέα της υγείας, το κοινοβούλιο ενέκρινε ψήφο δυσπιστίας με πλειοψηφία μιας ψήφου. Ο Βαλέσα διέλυσε το κοινοβούλιο και διεξήγαγε νέες εκλογές.[15] Πριν από τις πρόωρες κοινοβουλευτικές εκλογές του 1993, η κυβέρνηση της Σουχότσκα υπέγραψε ένα κονκορδάτο με την Αγία Έδρα, το οποίο ήταν αντικείμενο κατηγοριών της επιτυχημένης Δημοκρατικής Αριστερής Συμμαχίας, η οποία επέκρινε το γεγονός ότι το κονκορδάτο είχε υπογράψει ένα υπουργικό συμβούλιο χωρίς κοινοβουλευτική εντολή. Η Σουχότσκα παραιτήθηκε αμέσως μόλις δημιουργήθηκε το νέο κοινοβούλιο.
Το 1994 η Σουχότσκα ήταν μια από τους ιδρυτές ενός φιλελεύθερου και σοσιαλδημοκρατικού κόμματος, της Ένωσης Ελευθερίας, το οποίο έγινε η τρίτη μεγαλύτερη πολιτική δύναμη της χώρας. Από το 1997 έως το 2000 ήταν υπουργός Δικαιοσύνης σε κυβέρνηση συνασπισμού.[16] Η υποψηφιότητα της Σουχότσκα προκάλεσε διαμάχη μεταξύ ορισμένων από τους ακτιβιστές που συνίδρυσαν την Εκλογική Δράση Αλληλεγγύης (ΕΔΑ) και τη Συμφωνία Κέντρου (ΣΚ). Τον Αύγουστο του 1997, ο πρώην υπουργός Εσωτερικών, Ζμπίγκνιεφ Σιεμιοντκόφσκι, κατηγόρησε την κυβέρνηση Σουχότσκα ότι επέτρεψε την υποτιθέμενη παρακολούθηση πολιτικών κομμάτων της αντιπολίτευσης. Στις 8 Ιουνίου 2000, ολόκληρη η Ένωση Ελευθερίας (ΕΕ) αποχώρησε από τον συνασπισμό μετά από εβδομάδες διαπραγματεύσεων που απέτυχαν να βρουν έναν αποδεκτό αντικαταστάτη για τον Γέζι Μπούζεκ (τον οποίο η Ένωση Ελευθερίας κατηγόρησε ότι απέτυχε να προωθήσει τις οικονομικές μεταρρυθμίσεις).
Η Σουχότσκα είναι μέλος του Συμβουλίου Παγκοσμίων Γυναικών Ηγετών, ενός διεθνούς δικτύου νυν και πρώην γυναικών προέδρων και πρωθυπουργών του οποίου η αποστολή είναι να κινητοποιήσει τις γυναίκες ηγέτριες ανώτατου επιπέδου παγκοσμίως για συλλογική δράση σε θέματα κρίσιμης σημασίας για τις γυναίκες και τη δίκαιη ανάπτυξη .
Υπηρέτησε ως Πρέσβειρα της Πολωνίας στην Αγία Έδρα από το 2002 έως το 2013. Ήταν επίσης μέλος της Ποντιφικής Ακαδημίας Κοινωνικών Επιστημών στο Βατικανό (διορίστηκε από τον Πάπα Ιωάννη Παύλο Β΄ στις 19 Ιανουαρίου 1994).
Τον Απρίλιο του 2014, η Σουχότσκα ήταν μεταξύ των 8 αρχικών διορισθέντων του Πάπα Φραγκίσκου στην Ποντιφική Επιτροπή Προστασίας Ανηλίκων.[17]
- ↑ 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2014.
- ↑ 2,0 2,1 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Hanna-Suchocka. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ 3,0 3,1 (Γερμανικά, Αγγλικά) FemBio database. 26417. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 10 Δεκεμβρίου 2014.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 «The International Who's Who of Women 2006» Routledge. Οκτώβριος 2005. ISBN-13 978-1-85743-325-8.
- ↑ 6,0 6,1 www.assembly.coe.int/nw/xml/AssemblyList/MP-Details-EN.asp?MemberID=3073.
- ↑ bs.sejm.gov.pl/F?func=find-acc&acc_sequence=000026231&find_code=SYS&local_base=ARS10.
- ↑ orka.sejm.gov.pl/ArchAll2.nsf/Glowny?OpenFrameset&kad=1. Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2024.
- ↑ «Venice Commission :: Council of Europe». www.venice.coe.int. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουνίου 2016.
- ↑ «MSZ: Banaszak i Muszyński nowymi członkami Komisji Weneckiej | Aktualności | Polska Agencja Prasowa». www.pap.pl. Ανακτήθηκε στις 8 Ιουνίου 2016.
- ↑ «Former Polish PM named honorary president of Venice Commission | News_ | Polish Press Agency». www.pap.pl. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Ιανουαρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 12 Ιουνίου 2016.
- ↑ Skard, Torild (2014) "Hanna Suchocka" in Women of Power - Half a century of female presidents and prime ministers worldwide, Bristol: Policy Press, (ISBN 978-1-44731-578-0)
- ↑ Opfell (1993) "Hanna Suchocka" in Women prime ministers and presidents, Jefferson, NC: McFarland & Co, (ISBN 978-0899507903), pp. 212-22; Skard, Torild (2014) "Hanna Suchocka" in Women of power - Half a century of female presidents and prime ministers worldwide, Bristol: Policy Press, (ISBN 978-1-44731-578-0), pp. 344-5
- ↑ Current Biography 1994, January, New York, NY: H.W.Wilson, pp 50-3
- ↑ Lewis, Jone Johnson (1992) Hanna Suchocka government, October, www.womenshistory.about.com and Who's Who in Poland, Directory of members of parliament, state and local government and the presidential chancellery 1994-1995, (1994) Warsaw, p.II-497
- ↑ Siemienska, Renata (2003) "Women in the Polish Sejm" in R.E.Matland and K.A.Montgomery (eds) Women's access to political power in post-communist Europe, Oxford/New York, NY: Oxford University Press, pp. 217-44
- ↑ Wall Street Journal March 22, 2014
