Francisco I do Sacro Imperio Romano Xermánico
Francisco Estevo de Lorena e Borbón-Orleáns (en francés François-Étienne de Lorraine; en alemán Franz Stephan von Lothringen), coñecido tamén cos nomes de Francisco II de Toscana, Francisco III de Lorena e Francisco III Estevo, duque de Lorena, nado o 8 de decembro de 1708 en Nancy, Ducado de Lorena, e finado o 18 de agosto de 1765 en Innsbruck, Austria, Sacro Imperio Romano Xermánico,[1] foi duque de Lorena e de Bar (Francisco III) de 1729 a 1736, de Teschen (Francisco I Estevo) de 1729 a 1765, gran duque de Toscana (Francisco II) de 1737 a 1765, sendo nomeado emperador do Sacro Imperio Romano Xermánico polo seu matrimonio coa arquiduquesa herdeira María Tareixa de Austria, reinando baixo o nome de Francisco I desde o 13 de setembro de 1745 até o 18 de agosto de 1765.
Traxectoria
[editar | editar a fonte]Orixes familiares
[editar | editar a fonte]Francisco Estevo era o noveno fillo, e cuarto varón, de Leopoldo I, duque de Lorena e de Bar, e de Isabel Carlota de Borbón-Orleans, filla, á súa vez, de Filipe I, duque de Orleáns, tamén chamado Filipe de Francia, irmán do rei Lois XIV de Francia, e de Isabel Carlota de Baviera.
Por liña materna era, polo tanto, bisneto de Lois XIII, e tamén curmán da delfinesa, nacida María Adelaida de Savoia, o que facía del un tío à la mode de Bretagne (é dicir, primo irmán da nai) do rei Lois XV de Francia, neno de 14 meses.
Estaba relacionado cos Habsburgo a través da súa avoa Leonor de Habsburgo, filla do emperador Fernando III de Habsburgo, e esposa de Carlos V de Lorena. Seu pai era primo e amigo da infancia do emperador Carlos VI, con quen se criou.
Na súa infancia e xuventude Francisco Estevo estivo moi unido ao seu irmán máis vello Leopoldo, ao que chorou amargamente cando este faleceu de varíola aos dezaseis anos, e á súa irmá Ana Carlota.
Compromiso matrimonial
[editar | editar a fonte]O emperador Carlos VI favoreceu á familia do duque de Lorena, xa que, ademais de seren primos e amigos da infancia, como quedou dito, Leopoldo servira á Casa de Austria lealmente e con eficacia. Por iso proxectou casar á súa filla María Tareixa co irmán máis vello de Francisco, Leopoldo. E á pematura morte deste, Carlos adoptou a Francisco como seu futuro xenro. Así, Francisco criouse en Viena, canda María Tareixa, sabendo que estaban destionados a casar e, co paso do tempo, xurdiu entre eles un verdadeiro amor.
Francisco Estevo permaneceu na Corte austríaca até 1729, cando ascendeu ao trono de Lorena, e o compromiso con María Tareixa non se oficializou até o 31 de xaneiro de 1736, durante a Guerra de Sucesión polaca. Lois XV de Francia exixiulle a Francisco que entregara o Ducado de Lorena como compensación ao seu sogro, Estanislau I, que fora deposto. E o pai de María Tareixa obrigou a Francisco a que renunciara aos seus dereitos sobre o Ducado de Lorena, dicíndolle: «Sen renuncia, non hai arquiduquesa». En compensación, Francisco recibiu o Gran Ducado de Toscana tras a morte sen herdeiros do gran duque Xoán Gastón de Médici.
En xaneiro de 1737, as tropas españolas retiráronse de Toscana, sendo substituídas por 6 000 soldados austríacos.[2] O 24 de xaneiro de 1737 Francisco recibiu o Gran Ducado de Tocana do seu sogro.[3] Ao mesmo tempo, María Tareixa recibiu do Ducado de Lorena.
O amor de María Tareixa por Francisco era forte e posesivo. As cartas que ela lle enviou pouco antes da voda expresaban as súas ansias por vel; mentres que as del, pola contra, eran moi formais. María Tareixa era extremadamente celosa, e a infidelidade do marido foi o seu maior problema durante o matrimonio.
Matrimonio e descendencia
[editar | editar a fonte]A cerimonia da voda celebrouse o 12 de febreiro de 1736. Francisco II de Toscana, de 27 anos, casou coa arquiduquesa María Tareixa, que tiña 18 anos. A xove parella tomou posesión da Toscana, onde residiron tres meses.
Francisco foi nomeado mariscal de campo do Sacro Imperio e xeneralísimo do exército imperial. Tamén posuía, en Roma, a Villa Medici.
Do seu matrimonio con María Tareixa I de Austria, que durou 20 anos, tivo 16 fillos, dos cales só 10 chegaron á idade adulta:
Nome | Nacemento | Morte | Notas |
---|---|---|---|
María Isabel | 1737 | 1740 | Arquiduquesa de Austria, herdeira dos títulos de raíña de Hungría e de Bohemia entre 1737 e 1740. Morreu na infancia. |
María Ana | 1738 | 1789 | Arquiduquesa de Austria, herdeira dos títulos de raíña de Hungría e de Bohemia desde 1740 a 1741. Abadesa do Imperial e Real Convento para Damas Nobres de Praga. |
María Carolina | 1740 | 1741 | Arquiduquesa de Austria, morreu na infancia. |
Xosé | 1741 | 1790 | Arquiduque de Austria, emperador do Sacro Imperio Romano Xermánico, rei de Hungría e de Bohemia. Sucedeu á súa nai e foi emperador do Sacro Imperio entre 1780 e 1790 como Xosé II. Non tivo descendentes. |
María Cristina | 1742 | 1798 | Foi gobernadora dos Países Baixos austríacos desde 1778 até 1798. Casada con Alberte de Saxonia-Teschen, duque de Teschen e vicerrei de Hungría (1738-1822). Non tivo descendencia. |
María Isabel | 1743 | 1808 | Abadesa do Imperial e Real Convento para Damas Nobres de Praga. |
Carlos Xosé | 1745 | 1761 | Morreu mozon debido á varíola. Sen descendencia. |
María Amelia | 1746 | 1804 | Comprometida con Fernando I das Dúas Sicilias, pero logo casada co duque Fernando I de Borbón-Parma (1751-1802). Tivo descendencia. |
Leopoldo | 1747 | 1792 | Gran duque de Toscana (1765-1790), emperador do Sacro Imperio Romano Xermánico e rei de Hungría e de Bohemia (1790-1792). Sucedeu ao seu irmán Xosé II. Tivo descendencia. |
María Carolina | 1748 | 1748 | Morreu pouco despois de nacer. |
María Xoana | 1750 | 1762 | Comprometida con Fernando I das Dúas Sicilias. Morreu xove debido á varíola. |
María Xosefa | 1751 | 1767 | Comprometida con Fernando I das Dúas Sicilias. Faleceu a causa da varíola. |
María Carolina | 1752 | 1814 | Raíña consorte de Nápoles e Sicilia. Casada con Fernando I das Dúas Sicilias (1751-1825). Tivo descendencia. |
Fernando Carlos | 1754 | 1806 | Duque de Brisgovia, casou con María Beatriz de Este. Tivo descendencia. |
María Antonieta | 1755 | 1793 | Casou con Lois XVI de Francia, polo que foi [[Reino de Francia|raíña consorte de Francia e de de Navarra. Guillotinada durante a Revolución francesa. Tivo descendencia. |
Maximiliano Francisco | 1756 | 1801 | Arquiduque de Austria e Arcebispo-elector de Colonia. Sen descendencia. |
Francisco foi un pai amoroso e extremadamente indulxente con todos os seus fillos, aos que perdoaba todas as súas trasgadas, e aos que malcriaba concedéndolles todo o que lle pedían. En cambio, María Tareixa era moito máis estrita e procurou que os seus fillos non foran educados de maneira que acabasen sendo arrogantes, como algúns dos arquiduques e arquiduquesas da época.
Fundador da dinastía dos Habsburgo-Lorena
[editar | editar a fonte]Francisco I foi o fundador da actual rama dos Habsburgo-Lorena, xurdidida da súa unión marital. Algúns dos seus descendentes reinaron en México, Austria, Hungría, Toscana e Módena.
Os seus membros máis coñecidos son:
- A raíña de Francia María Antonieta,
- A emperatriz dos franceses María Luísa,
- O xeneralísimo Carlos Luís, tío da anterior,
- A raíña consorte e rexente de España María Cristina,
- María Enriqueta de Austria, raíña consorte dos belgas.
- Xosé II, emperador do Sacro Imperio
- Francisco Xosé I, emperador de Austria,
- Maximiliano I, emperador de México, imán do anterior,
- O arquiduque herdeiro Rodolfo de Austria, fillo de Francisco Xosé I de Austria.
- A arquiduquesa Isabel María de Austria, chamada a arquiduquesa vermella, filla do anterior.
- O emperador Carlos I de Austria, morto no exilio, e beatificado pola Igrexa católica en 2004.
Vida pública
[editar | editar a fonte]Grazas ao seu matrimonio con María Tareixa, arquiduquesa de Austria e herdeira do Sacro Imperio de dos reinos de Hungría e de Bohemia, foi nomeado emperador Francisco I do Sacro Imperio Romano Xermánico, debido á Lei Sálica, á morte do emperador Carlos VII en 1745.
Francisco Estevo foi un home preguiceiro, sofisticado, acorde cos gustos da súu época, e profundamente enamorado da súa terra natal, a Lorena.
Así mesmo era un mulleireiro empedernido, algo que á súa esposa, María Tareixa, lle disculpou, pese ao desgusto que isto lle ocasionaba, sen poñer reparos nunca a que o seu marido tivese amantes. Moitos dos seus amorios foron indiscretos, e ben coñeecidos, en particular un con María Guilllerima von Neipperg, princesa de Auersperg, que era trinta anos máis xove.[4]
Francisco era encantador aos ollos da Corte vienesa. Indulxente e amoroso cos seus fillos, e afábel fóra dos actos cerimoniais. A súa presenza era unha relaxación para os austeros usos dos Habsburgo, que decidiu cambiar, xunto coa súa esposa, empezando polo desuso da tétrica vestimenta negra que tanto se estilara en España.
Home culto e refinado, posuía unha valiosísima biblioteca, e mandou instalar un parque zoolóxico no xardín do palacio imperial, e tamén un xardín botánico.
A súa actuación política foi de pouca importancia, xa que a dirección do goberno e a política do Imperio estaban principalmente a cargo da súa esposa María Tareixa. Cabería quizais resaltar o interese que mostrou en asuntos económicos.[5]
Morte
[editar | editar a fonte]A relación entre ambos os esposos sempre foi moi boaes e profesaron un profundo amor conxugal (pese as ingidelidades Francisco).
Cando Francisco Estevo morreu (a causa dunha apoplexía), María Tareixa cortou a súa longa melena loura —da que tan orgullosa estaba— e vistiu un luto que mantería até a fin dos seus días, en recordo do seu esposo.
Ao morrer, María Tareixa foi enterrada canda el, nun enorme sarcófago na Cripta Imperial de Viena (Kaisergruft), onde os seus restos repousan.
Títulos, estilos e honores
[editar | editar a fonte]- 8 de decembro de 1708 - 4 de xuño de 1723 - Súa Alteza, o Príncipe Francisco Estevo de Lorena
- 4 de xuño de 1723 - 27 de marzo de 1729 - Súa Alteza, o Príncipe Herdeiro de Lorena
- 27 de marzo de 1729 - 12 de xullo de 1737 - Súa Alteza, o Duque de Lorena
- 12 de xullo de 1737 - 20 de xaneiro de 1745 - Súa Alteza Real, o Gran Duque de Toscana
- 20 de xaneiro de 1745 - 18 de agosto de 1765 - Súa Maxestade Imperial, o Emperador do Sacro Imperio
Antepasados
[editar | editar a fonte]16. Francisco II de Lorena | ||||||||||||||||
8. Nicolao II de Lorena | ||||||||||||||||
17. Cristina de Salm | ||||||||||||||||
4. Carlos V de Lorena | ||||||||||||||||
18. Henrique II de Lorena | ||||||||||||||||
9. Claudia de Lorena | ||||||||||||||||
19. Margarida Gonzaga | ||||||||||||||||
2. Leopoldo I de Lorena | ||||||||||||||||
20. Fernando II de Habsburgo | ||||||||||||||||
10. Fernando III de Habsburgo | ||||||||||||||||
21. María Ana de Baviera (1574-1616) | ||||||||||||||||
5. Leonor María Xosefa de Habsburgo | ||||||||||||||||
22. Carlos de Gonzaga-Nevers | ||||||||||||||||
11. Leonor Gonzaga-Nevers | ||||||||||||||||
23. María Gonzaga | ||||||||||||||||
1. Francisco I do Sacro Imperio Romano Xermánico | ||||||||||||||||
24. Henrique IV de Francia | ||||||||||||||||
12. Lois XIII de Francia | ||||||||||||||||
25. María de Médici | ||||||||||||||||
6. Filipe I de Orleans | ||||||||||||||||
26. Filipe III de España | ||||||||||||||||
13. Ana de Austria (1601-1666) | ||||||||||||||||
27. Margarida de Austria-Estiria | ||||||||||||||||
3. Isabel Carlota de Borbón-Orleans | ||||||||||||||||
28. Frederico V do Palatinado | ||||||||||||||||
14. Carlos I Luís do Palatinado | ||||||||||||||||
29. Isabel Estuardo | ||||||||||||||||
7. Isabel Carlota do Palatinado | ||||||||||||||||
30. Guillerme V de Hesse-Kassel | ||||||||||||||||
15. Carlota de Hesse-Kassel | ||||||||||||||||
31. Amalia Isabel de Hanau-Münzenberg | ||||||||||||||||
Predecesor: Leopoldo I |
Duque de Lorena e de Bar 1729 - 1737 |
Sucesor: Estanislau Leszczynski |
Predecesor: Xoán Gastón de Médici |
Gran Duque de Toscana 1737 - 1765 |
Sucesor: Leopoldo I |
Predecesor: Carlos VII |
Emperador do Sacro Imperio Romano Xermánico 1745 - 1765 |
Sucesor: Xosé II |
Notas
[editar | editar a fonte]- ↑ Encyclopedia of Austria: "Franz I".
- ↑ Hale, Florence and the Medici, Orion books, p. 192. London, 1977, ISBN 1-8421-2456-0.
- ↑ Maria Theresia und ihre Zeit. Exhibition from 13 May till October 1980 in Vienna, Schloss Schönbrunn, p. 28. Ver tamén as pp. 37, 38, 41, 47, 52, 53 para outros detalles alí descritos.
- ↑ Farquhar, Michael (2001): A Treasure of Royal Scandals, p. 89. Penguin Books, New York. ISBN 0-7394-2025-9.
- ↑ Maria-Theresa, Jean-Paul Bled.
Véxase tamén
[editar | editar a fonte]Commons ten máis contidos multimedia sobre: Francisco I do Sacro Imperio Romano Xermánico |
Bibliografía
[editar | editar a fonte]- Benedikt, Heinrich (1961): Franz I.. In: Neue Deutsche Biographie (NDB). Volume 5. Berlin: Duncker & Humblot. ISBN 3-4280-0186-9, p. 358.
- Griemert, André (2010): Franz I. Stephan (1708–1765). Da er bestimmt war ein Vater eines (...) Joseph zu seyn – Franz Stephans Leichenpredigten als Medien theresianischer Erinnerungspolitik.
- Zedinger, Renate (2008): Franz Stephan von Lothringen (1708–1765). Monarch, Manager, Mäzen. Wien / Köln / Weimar: Böhlau Verlag. ISBN 978-3-2057-8109-7.
Ligazóns externas
[editar | editar a fonte]- Obras sobre Franz I Stephan Arquivado 10 de xuño de 2016 en Wayback Machine., no Catálogo da Deutschen Digital Nationalbibliothek (en alemán).
- Franz I. Stephan, en Austria-Forum (en alemán).
- Maria Theresaia und Innsbruck (en alemán)