Догра

Уикипедия — ашық энциклопедиясынан алынған мәлімет
Навигацияға өту Іздеуге өту
Догра
डोगरा
Бүкіл халықтың саны

3 700 мың адам

Ең көп таралған аймақтар

 Үндістан

Тілдері

догра тілі

Діні

индуизм, ислам, сикхизм

Догралар — Үндістанда тұратын халық.[1] Жалпы саны 3 700 мың адам.[2] Пенджабтарға жақын. Дограларды ежелгі дәуірде Раджпутанадан (яғни Раджастхан) Джаммуның таулы жерлеріне қоныс аударған Чаттари кастасының Сурьявамша Раджпуттарынан шыққан деп санайды. Олар Джамму мен Кашмирде және көршілес Пенджаб, Химачал-Прадеш және Пәкістанның солтүстік-шығысында тұрады.[3]

Тілі - догра тілі.[4]

Діни бағыты - көпшілігі индуизмді, сонымен қатар ислам және сикхизмды ұстанады.[5]

Дәстүрлі кәсібі – егіншілік, бау-бақша, мал шаруашылығы. Қолөнері дамыған.[6]

Өмір салты

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Отбасы патриархалды, жергілікті қоғамда туыстық және отбасылық қатынастар өте маңызды, олар адамдарға ауылшаруашылық жұмыстарында, саудада көмектеседі. Бұрын догралар арасында үлкен отбасы кең таралған, бұл кезде аталар мен арғы аталар ересек балалармен және немерелерімен бірге өмір сүрді. Мұндай қарапайым отбасы кейде 50-60 адамға дейін жетеді. Олар өте тату-тәтті өмір сүрді, үлкендердің бұйрығын талқылаусыз орындады. Көп балалы отбасының сүйегі ауылда тұратындарда әлі күнге дейін аулаларында сақтаулы. Бірақ бүгінде отбасылар айтарлықтай қысқарады, көпшілігі шағын отбасыларда тұрады.

Дәстүрлі киімдері

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Догралар киімі Пенджабтарға ұқсас. Ерлер бүйірі кесілген ұзын кең көйлек және тобығына бекітілетін тар шалбар (пайама) киеді. Басына кішкене жеңіл сәлде киеді. Суық мезгілде жейденің үстіне жүннен жасалған күртеше киіледі. Әйелдер киімі ерлерден еш айырмашылығы жоқ десе де болады, бірақ сәлде орнына әйелдер бастарына жеңіл орамал (дупата) жамылады.

Дәстүрлі тағамдары

[өңдеу | қайнарын өңдеу]

Олардың негізгі азық-түлік өнімдері – күріш, бидай, бұршақ дақылдары, жергілікті көкөністер. Сүйікті тағамы - мита мадра (сүт, құрғақ жемістер және бадам). Фестивальдерде бұршақ, асқабақ тұтынылады. Көптеген вегетарианшылар болса да, догралар грильде гранат пен лимон шырыны қосылған қой етін жақсы көреді. Кеур – ұн, май, сүзбеден дайындалатын, тойда күйеу жігітке берілетін тағам. Клаариды муссондық маусымда жейді және ұннан, сүзбеден және майдан дайындалады. Баббру немесе Патора - қыша майына қуырылған және картоп пен сүзбе қосылған ұн. Хир – күріш пен кептірілген жемістер қосылған сүт, көбінесе мереке күндері беріледі.[7]

Догра мәдениеті – әр түрлі касталар мен тайпалардың зайырлы мәдениеті, уақыт өте келе өзінің қазіргі формасына ие болды. Түрлі тайпаларға жататын адамдар осы жерге келіп, осы жердің белгілі бір аймақтарында қоныстанып, өздерінің билік орталықтарын құрады.

Жәрмеңкелер мен фестивальдер де Догра мәдениетінің ажырамас бөлігі болып табылады. Догра фестивальдері жергілікті, діни, маусымдық және әлеуметтік қызулықты көрсетеді. Күнтізбе түрлі құдайларға, әулиелерге, пайғамбарларға, сондай-ақ жыл мезгілдеріне арналған мерекелердің ұзақ шеруіне ұқсайды. Әрбір фестиваль стилі бойынша ерекше және түсімен, көңілділігімен, ынтасымен, мерекелерімен және рәсімдерімен ерекшеленеді, әсіресе Рахре, Саколаре, Дхамдех, Лохри, Джанамаштми, Ид, Гуру-Парва, Харизмы және т.б.[8]

Дереккөздер

[өңдеу | қайнарын өңдеу]
  1. Догра. Тексерілді, 6 тамыз 2024.
  2. Догралар. Тексерілді, 6 тамыз 2024.
  3. Догра. Тексерілді, 6 тамыз 2024.
  4. Догра. Тексерілді, 6 тамыз 2024.
  5. Догра. Тексерілді, 6 тамыз 2024.
  6. Әлем халықтарының энциклопедиясы. Догра. Тексерілді, 6 тамыз 2024.
  7. Догра. Тексерілді, 6 тамыз 2024.
  8. Догра мәдениетімен танысу. Тексерілді, 6 тамыз 2024.