MiG-AT

MiG-AT
МиГ–АТ
	; MiG-AT
	Dane podstawowe
Państwo	Rosja
Producent	BK Mikojan/Gurewicz
Typ	szkolny / lekki myśliwiec
Załoga	2 (uczeń i instruktor)
	Historia
Data oblotu	16.03.1996
Lata produkcji	od 1996
Liczba egz.	22
Liczba wypadków; • w tym katastrof	0; 0
	Dane techniczne
Napęd	2 silniki odrzutowe dwuprzepływowe Larzac 04R20
Moc	14,1 z dopalaniem
	Wymiary
Rozpiętość	10,62 m
Długość	12,01 m
Wysokość	4,623 m
Powierzchnia nośna	17,67 m²
	Masa
Własna	6,8 t
Startowa	8,3 t
Uzbrojenia	2000kg
Paliwa	940kg
	Osiągi
Prędkość maks.	850 km/h (na wysokości 12000m)
Prędkość przelotowa	827 km/h
Prędkość minimalna	ok. 250 km/h
Prędkość wznoszenia	do 81,7 m/s (do 12000m)
Pułap	15 500 m
Zasięg	1200 km; (2600 z zewnętrznymi zbiornikami paliwa lub podwójnym; tankowaniem w powietrzu)
Długotrwałość lotu	3h 9min
	Dane operacyjne
	Uzbrojenie
	1 działko lotnicze GSz-23L kal. 23mm; do 7 punktów zaczepu rakiet i bomb; o masie do 2000kg
	Użytkownicy
	Rosja
	Rzuty
	Multimedia w Wikimedia Commons

MiG-AT (z ang. AT- Advanced Trainer - zaawansowany samolot treningowy) – zaawansowany odrzutowy samolot treningowy (oblatany w 1996 r.), zaprojektowany w celu zastąpienia w służbie w Rosyjskich Siłach Powietrznych starszych czechosłowackich maszyn typu Aero L-29 i Aero L-39 Albatros. Ogólne założenia konstrukcyjne, czynią maszynę bardzo konwencjonalną i wnoszącą dużo mniej innowacji, niż konkurencyjny projekt Jak-130. W projekcie brały udział również firmy francuskie.

Konstrukcja

MiG-AT jest większy, nieznacznie cięższy i znacznie bardziej konwencjonalny, niż projektowany równolegle Jak-130 (M-346). Jest wolnonośnym dolnopłatem o relatywnie niewielkich, prostych, skrzydłach w układzie delty, usterzeniu krzyżowym i silnikach zamontowanych po obu stronach kadłuba. Konstrukcja pozbawiona jest elementów stealth i materiałów kompozytowych, charakterystycznych dla większości współczesnych samolotów bojowych. Konstrukcja duralowa, półskorupowa, w jakiej został wykonany jest natomiast bardzo zbliżona do maszyn firmy Aero, jakie MiG-AT miał zastąpić.

Historia

Od rozpadu ZSRR firma RSK MiG, borykała się z ogromnymi problemami finansowymi. Produkowała ona jedynie coraz bardziej odbiegające od maszyn zachodnich i od lat nie zamawiane przez krajowe lotnictwo samoloty MiG-29 i MiG-31. Większa część produkcji trafiała do magazynu. Obroty firmy były bardzo niskie i opierały się głównie na serwisowaniu MiG-ów-29 wyeksportowanych niegdyś do krajów powiązanych z ZSRR. Przegrywając z Suchojem walkę o zagranicznych klientów MiG postanowił stworzyć maszynę, która nadawałaby się do sprzedaży na rynku wewnętrznym. Był nią AT. Korzystając ze zdjęcia kilka lat wcześniej embarga COCOM, MiG zaprosił do współpracy firmy francuskie, które zaproponowały użycie silników Larzac, które zaowocowały wysoką wydajnością, a także zachodniej awioniki generacji 4++, która czyniła samolot dobrym do szkolenia pilotów w środowisku pracy nie tylko Su-27, czy MiG-29, ale również Mirage 2000, Rafale, Typhoon, F-16, czy F-35. Cyfrowy system kontroli samolotu miał znacznie obniżyć koszt szkolenia pilotów tej maszyny. Pierwsze dwa prototypy AT wzniosły się w powietrze 16 marca 1996 roku i do 22 marca odbyły szereg lotów testowych. Wyniki były na tyle zadowalające, iż już we wrześniu 1996 z taśmy produkcyjnej zjechała pierwsza seria licząca 20 maszyn.

MiG-AT jest pierwszym rosyjskim samolotem wyposażonym w tak zaawansowane elektroniczne systemy kontroli, które pozwalają automatycznie skorygować błędy, jakie popełnia szkolony pilot, jak również dostosować osiągi i wymagania maszyny do poziomu zaawansowania ucznia.

W zależności od klienta w MiG-AT może być montowana awionika zarówno francuska (Thales Avionics), jak i rosyjska. Oparta jest ona o szklany kokpit z ciekłokrystalicznymi wyświetlaczami i system HOTAS. Ergonomia kabiny w zupełności odpowiada myśliwcom generacji 4,5.

MiG-AT wyposażony jest również w lekki fotel katapultowy typu K-93L stworzone przez firmę Zvezda. Umożliwiają one opuszczenie maszyny w locie odwróconym, z zerową prędkością, czy na wysokości niższej, niż 50 m.

Poza silnikami Larzac (firmy Snecma) dostępna jest też wersja z silnikami RD-1700 ciągu 17kN, produkowanymi w Rosji], lub koreańskim silnikiem Daewoo AL-55. Resurs płatowca i silników, powoduje, iż MiG-AT certyfikowany jest na aż 15000 godzin w powietrzu. Może się on też wznieść na wysokość przelotową bez pomocy z ziemi (bez butli z tlenem i bez zewnętrznego źródła zasilania w celu odpalenia silników-pokładowy APU).

MiG-AT przegrał przetarg rosyjskiego MON na nowy zaawansowany samolot treningowy z jeszcze bardziej ambitną konstrukcją Jakowlewa i Aermacchi – Jak-130. Wobec porażki na rynku zewnętrznym MiG poszukuje klientów zagranicznych. Po wielu latach starań koncern podpisał pierwszy kontrakt sprzedaży 80 sztuk AT do Algierii, ale kraj ten w ostatniej chwili się z niego wycofał. Potencjalni klienci poszukiwani są nawet wśród firm prywatnych na całym świecie.

Istnieją plany stworzenia na bazie MiG-a AT dużej rodziny samolotów szturmowych szkolnych, rozpoznawczych, a nawet lekkich myśliwców (rozrośniętej przynajmniej tak samo jak rodzina maszyn Su-27/Su-30).

Próbą wejścia na polski rynek było podpisanie 13 lutego 2004 roku porozumienia z Polskimi Zakładami Lotniczymi w Mielcu w sprawie ewentualnego uruchomienia w polskich zakładach budowy samolotów MiG-AT. Wraz z wprowadzeniem na uzbrojenie w Siłach Powietrznych samolotów General Dynamics F-16 Fighting Falcon, pojawiła się potrzeba zastąpienia wiekowych PZL TS-11 Iskra wykorzystywanych w szkoleniu pilotów, zdecydowanie bardzie zaawansowaną i nowszą konstrukcją. Do realizacji planów budowy MiG-AT w Polsce nie doszło^[1].

Wersje

MiG-ATB - projektowana wersja lekkiego myśliwca
MiG-Mar - wersja na rynek rosyjski
MiG-ATP - wersja eksportowa z francuską awioniką i silnikami Larzac lub Daewoo, oferowanymi do końca lat 90.

Zbliżone konstrukcje

Przypisy

↑ Polish-Russian Agreement on MiG-AT Production, „Air Forces Monthly”, nr 4 (2004), s. 8, ISSN 0955-7091

Linki zewnętrzne

Artykuł o MiG-u AT z Aviation.ru (ang.). aviation.ru. [zarchiwizowane z tego adresu (2003-10-02)].
MiG-AT - Galeria zdjęć
Opis na oficjalnej stronie MiG-a (ros.). migavia.ru. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-09-27)].
Artykuł na arms.ru (ros.). arms.ru. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-07-08)].
Artykuł z lotniczapolska.pl opisujący podłoże projektu. lotniczapolska.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-05-02)].

[1] Polish-Russian Agreement on MiG-AT Production, „Air Forces Monthly”, nr 4 (2004), s. 8, ISSN 0955-7091

[1]

Samoloty myśliwskie	Jak-15 Jak-17 Jak-23 Jak-25 Jak-27 Jak-28 Ła-9 Ła-11 Ła-15 MiG-9 MiG-15 MiG-17 MiG-19 MiG-21 MiG-23 MiG-25 MiG-29 MiG-31 MiG-35 Su-9 Su-11 Su-15 Su-17/20/22 Su-27 Su-30 Su-33 Su-34 Su-35 Su-57 Tu-128
Samoloty bombowe	Ił-28 M-4 Su-24 Tu-4 Tu-12 Tu-14 Tu-16 Tu-22 Tu-22M Tu-95 Tu-142 Tu-160
Samoloty obserwacyjne rozpoznawcze i dowodzenia	A-50 A-100 An-30 An-71 Be-6 Be-10 Be-12 Be-42 Ił-20 Ił-38 Ił-80 Jak-12 Ka-31 Tu-126 Tu-142 Tu-214R
Samoloty szturmowe	Jak-38 MiG-27 Su-7 Su-17/20/22 Su-25 Su-34 Su-39
Samoloty szkolno-treningowe	Jak-11 Jak-18 Jak-52 Jak-130 MiG-AT
Samoloty transportowe i szybowce desantowe	An-2 An-8 An-12 An-22 An-26 An-34 An-72 An-124 An-140 An-225 C-25 Jak-14 Ił-14 Ił-76 Ił-112
Śmigłowce	Jak-24 Mi-1 Mi-2 Mi-4 Mi-6 Mi-8 Mi-10 Mi-14 Mi-24 Mi-26 Mi-28 Mi-38 Ka-25 Ka-27 Ka-50 Ka-52 Ka-60 Ka-62
Prototypy i konstrukcje doświadczalne	A-57 I-250 Ił-20 Ił-22 Ił-24 Ił-32 Ił-40 Ił-54 Ił-102 Jak-25 Jak-29 Jak-30 (1948) Jak-36 Jak-43 Jak-44 Jak-60 Jak-100 Jak-140 Jak-141 Jak-201 Ka-8 Ka-20 Ka-22 Ka-40 Ka-60 Ła-150 Ła-152 Ła-156 Ła-160 Ła-168 Ła-176 Ła-250 M-50 M-55 Mi-18 Mi-30 Mi-46 E-8 MiG 1.44 MiG-41 MiG-110 PAK DA P-42 S-70 Skat Su-9 Su-10 Su-11 Su-17 (R) Su-35BM Su-37 Su-47 Su-75 Tu-80 Tu-98 Tu-135 Tu-138 Tu-148 Tu-156 T-4 W-7 W-50 W-80 W-100 rozwój radzieckich myśliwców odrzutowych