Della Rovere
Della Rovere[1] – włoski ród arystokratyczny pochodzący z Savony[1] i panujący w księstwie Urbino w latach 1508–1631. Twórcami potęgi rodziny byli Francesco i Giuliano della Rovere, którzy kolejno w latach 1471–1484 i 1503–1513 panowali jako papieże Sykstus IV i Juliusz II.
Dzieje rodu
[edytuj | edytuj kod]
Ród della Rovere wywodził się z Savony w Ligurii. Jego protoplasta, Leonardo della Rovere zajmował się sprzedawaniem ryb[2], jego syn Franciszek został papieżem i pod imieniem Sykstusa IV ugruntował pozycję swojej rodziny dzięki licznym nadaniom ziem i tytułów dla członków swojej rodziny, oraz aranżowaniu prestiżowych małżeństw. Praktyki takie były częste wśród nowożytnych papieży i przeszły do historii pod nazwą nepotyzmu. Papież Sykstus IV zasłynął ze zbudowania nazwanej jego imieniem Kaplicy Sykstyńskiej i reorganizacją Biblioteki Watykańskiej. Rzymska Bazylika św. Piotra w Okowach była kościołem rodu della Rovere.
Guidobaldo da Montefeltro, książę Urbino adoptował Franciszka Marię I della Rovere, syna swojej siostry i bratanka papieża Juliusza. Guidobaldo I, który był bezdzietny, wprowadził Franciszka Marię na swój dwór i w swoim testamencie z 1504 roku mianował go swoim następcą, zgodnie z umową jaką zawarł ze stryjem chłopca, papieżem. W 1508 roku, Franciszek Maria odziedziczył księstwo Urbino po śmierci swojego wuja, tym samym zakładając linię swojego rodu, która miała rządzić tym księstwem przez następne 126 lat. Panowanie Roverów w Urbino zakończyło się w 1626 roku, kiedy papież Urban VIII włączył je do Państwa Kościelnego. Jednakże honorowy tytuł księcia Urbino i część władzy nad księstwem nadal pozostała w rękach księcia Franciszka Marii II.
Wiktoria, ostatnia potomkini i jedyna dziedziczka rodu della Rovere (była jedynym dzieckiem przedwcześnie zmarłego Fryderyka Ubalda, syna Franciszka Marii II), poślubiła Ferdynanda II Medyceusza, wielkiego księcia Toskanii. Małżonkowie mieli dwoje dzieci: Kosmę III, najdłużej panującego księcia z rodu Medyceuszy i Franciszka Marię, kardynała.
Książęta Urbino z rodu della Rovere
[edytuj | edytuj kod]- Franciszek Maria I della Rovere (1490–1538)
- Guidobaldo II della Rovere (1514–1574)
- Franciszek Maria II della Rovere (1549–1631)
- Fryderyk Ubaldo della Rovere (1605–1623)
Kardynałowie z rodu della Rovere
[edytuj | edytuj kod]- Girolamo Basso della Rovere
- Domenico della Rovere
- Galeotto Franciotti della Rovere
- Sisto Gara della Rovere
- Marcello Lante della Rovere
- Giulio Feltre della Rovere
Drzewo genealogiczne
[edytuj | edytuj kod]Genealogia rodu della Rovere od XIV wieku[3].
| Leonardo zm. 1430 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Sykstus IV 1414–1484 .svg){kind=small} (1471) | Rafaello della Rovere 1423–1477 | Teodora Manirolo zm. 1480 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Juliusz II 1443–1513 (1503) | Leonardo della Rovere 1445–1475 książę Sora | Joanna Aragońska 1455–1501 | Jan della Rovere 1457–1501 książę Mondavia i Senigalli | Joanna da Montefeltro 1462–1514 dziedziczka Urbino | Bartłomiej biskup Ferrary | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Felicja della Rovere 1483–1536 | Gian Giordano Orsini zm. 1517 | Franciszek Maria I 1490–1538 (1508) | Eleonora Gonzaga 1493–1570 | Venance de Varano pan na Camerino | Maria Joanna della Rovere 1486–1538 | Galeazzo Riario della Rovere-Sforza | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Julia della Rovere zm. 1563 | Alfons d’Este 1527–1587 pan na Montecchio | Elżbieta della Rovere zm. 1561 | Alberyk I 1534–1623 książę Massy i Carrary | Julia Varano zm. 1547 | Guidobaldo II 1514–1574 (1538) | Wiktoria Farnese 1519–1602 | Juliusz della Rovere 1533–1578 kardynał | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Liwia della Rovere 1585–1641 | Franciszek Maria II 1549–1631 (1574) | Lucrecja d’Este 1535–1598 | Hipolit della Rovere 1554–1620 markiz San Lorenzo in Campo | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Fryderyk Ubald 1605–1623 książę Rovere i Montefeltro | Klaudia Medycejska 1604–1648 | Kosma II Medyceusz 1590–1621 wielki książę Toskanii | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Wiktoria della Rovere 1622–1694 księżna Rovere i Montefeltro | Ferdynand II Medyceusz 1610–1670 wielki książę Toskanii | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Sykstus IV, papież -
Juliusz II, papież -
Felicja della Rovere, naturalna córka papieża Juliusza II -
Franciszek della Rovere -
Franciszek Maria I, książę Urbino -
Guidobaldo, książę Urbino -
Franciszek Maria II, książę Urbino -
Fryderyk Ubaldo, książę Rovere i Montefeltro -
Wiktoria della Rovere, księżna Rovere i Montefeltro
,_detail.jpg)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Della Rovere, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-04-14].
- ↑ Kazimierz Chłędowski: Rzym - Ludzie Odrodzenia. Warszawa: Książka i Wiedza, 1957, s. 130-133. ISBN 83-05-12849-0.
- ↑ Marek Miroslaw: Genealogy Index. [dostęp 2014-02-21]. (ang.).
- ISNI: 0000000108876742
- VIAF: 37712552
- ULAN: 500231118
- LCCN: n86044822
- GND: 118797476
- LIBRIS: 53hlqqnp3w323sg
- BnF: 12372622v
- SUDOC: 032758545
- SBN: CFIV098743
- NKC: jn20000701643
- BNE: XX1368160
- NTA: 07128821X
- BIBSYS: 90946540
- Open Library: OL4849372A
- PLWABN: 9810630678605606
- NUKAT: n2006076180
- J9U: 987007268186805171
- CANTIC: a10475898
- CONOR: 198273379
- BNC: 000234147
- LIH: LNB:Bppx;=Ck
- RISM: people/50041910
- WorldCat: lccn-n86044822