(Translated by https://www.hiragana.jp/)
Wuhan – Wikipedia, wolna encyklopedia Przejdź do zawartości

Wuhan

Edytuj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wuhan
武たけ汉市
ilustracja
Państwo

 Chiny

Prowincja

Hubei

Zarządzający ?↗
Powierzchnia

8569,15[1] km²

Wysokość

37 m n.p.m.

Populacja (2019)
• liczba ludności
• gęstość


11 212 000[2]
1308 os./km²

Nr kierunkowy

(0)27

Kod pocztowy

430000-430400

Tablice rejestracyjne

鄂A

Plan
Położenie na mapie Chin
Mapa konturowa Chin, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Wuhan”
Ziemia30°35′00″N 114°19′00″E/30,583333 114,316667
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku
Informacje w Wikipodróżach
Strona internetowa

Wuhan (ⓘ[wùhân]; chiń. upr. 武たけ汉市; chiń. trad. 武漢ぶかん市し; pinyin Wǔhàn Shì) – miasto w środkowych Chinach, stolica prowincji Hubei.

Miasto jest jednym z największych ośrodków gospodarczych współczesnych Chin z dużym udziałem kapitału wielkich światowych korporacji; rozwinięty przemysł wysokich technologii, hutnictwo metali, przemysł włókienniczy, spożywczy, maszynowy, stoczniowy, samochodowy, chemiczny oraz rafineryjny[3]. Centralny węzeł komunikacyjny, duży port nad rzeką Jangcy, port lotniczy Wuhan-Tianhe. Trzecie miasto w kraju po Pekinie i Szanghaju pod względem poziomu szkolnictwa wyższego[4].

Geografia

[edytuj | edytuj kod]
Jezioro Wschodnie

Wuhan leży u zbiegu rzeki Han do Jangcy na jej środkowym biegu. Na zachodnim brzegu rzeki Jangcy leżą m.in. dawne miasta Hankou i Hanyang, dzisiaj wchodzące w skład Wuhanu, zaś na wschodnim brzegu pozostałe dzielnice m.in. Wuchang. Ponadto w dzielnicy Huangpi do Jangcy wpływa rzeka She. Większa część miasta leży na równinnych terenach, jedynie w północnej części dzielnicy Huangpi oraz północno-wschodniej części dzielnicy Xinzhou przeważa krajobraz górzysty. Na terenie Wuhanu istnieje 38 jezior[5], w tym największe jezioro - Wschodnie o powierzchni 33 km², które jest największym w Chinach jeziorem na obszarze miejskim[6]. W Wuhanie występują wszystkie cztery pory roku. Panuje tutaj klimat subtropikalny monsunowy z obfitymi opadami deszczu[7].

Średnia temperatura i opady dla Wuhanu (okres 30 letni)
Miesiąc Sty Lut Mar Kwi Maj Cze Lip Sie Wrz Paź Lis Gru Roczna
Średnie temperatury w dzień [°C] 8.1 9.6 14.6 21.0 26.2 29.8 32.9 32.7 27.8 22.7 16.4 10.5 21,0
Średnie temperatury w nocy [°C] -0.5 1.4 6.1 12.2 17.7 21.8 25.2 24.6 19.4 13.4 7.2 1.5 12,5
Opady [mm] 34 57 92 134 151 212 151 132 84 89 58 28 102
Średnia liczba dni z opadami 8 10 13 14 13 12 11 9 9 10 9 7 125
Źródło: Światowa Organizacja Meteorologiczna[8]

Podział administracyjny

[edytuj | edytuj kod]
Dzielnica Jiang’an (widok na tunel pod rzeką Jangcy)
Dzielnica Wuchang (widok na dworzec kolejowy Wuchang)

Wuhan dzieli się na 13 dzielnic, w skład których wchodzą 156 subdystrykty[9].

Podział miasta Wuhanu[1]
Caidian
Nazwa dzielnicy Populacja
(2017) 		Powierzchnia
(km²) 		Gęstość zaludnienia
(/km²)
Caidian (蔡甸区く) 735 000 1093,17 667
Dongxihu (东西湖さいこ区く) 562 500 495,34 1133
Hannan (汉南区く) 135 500 287,05 467
Hanyang (汉阳区く) 652 700 111,54 5 898
Hongshan (洪ひろし山やま区く) 1 637 500 573,28 2851
Huangpi (黄き陂区) 988 300 2256,70 437
Jiang’an (江こう岸きし区く) 962 400 80,28 11 988
Jianghan (江こう汉区) 729 600 28,29 25 790
Jiangxia (江夏えなつ区く) 913 700 2018,31 453
Qiaokou (硚口区く) 868 500 40,06 21 679
Qingshan (青山あおやま区く) 528 800 57,12 9349
Wuchang (武たけ昌あきら区く) 1 276 300 64,58 19 793
Xinzhou (新しん洲しゅう区く) 902 100 1463,43 616
Razem 10 892 900 8569,15 1271

Demografia

[edytuj | edytuj kod]
Nocny targ Baocheng Road (dzielnica Jiang’an)

W 2019 roku w Wuhanie mieszkało 11 212 000 osób[2]. Wśród osób zameldowanych na stałe 51% mieszkańców było mężczyznami, a 49% kobietami, ponadto 15% ludności było w wieku do 17 lat, 64% pomiędzy 18 a 59 rokiem życia, zaś 21% ludności było w wieku 60 lat i powyżej[10]. Średnia długość życia w 2019 roku wynosiła 81,4 lat[2].

Ludność Wuhanu od 1910 roku
Rok Populacja +/-
1910 800 000 (Hankou + Wuchang)[11] -
1950 1 068 000[12] +34%
1960 1 488 000 +39%
1970 2 039 000 +37%
1980 5 711 800[1] +180%
1990 6 903 100 +21%
2000 8 048 100 +17%
2010 9 785 400 +22%
2015 10 607 700 +8%
2019 11 212 000[2] +6%

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Wczesna historia

[edytuj | edytuj kod]
Wieża Żółtego Żurawia za czasów panowania dynastii Yuan

Obecny Wuhan powstał poprzez połączenie trzech miast Hankou, Hanyangu i Wuchangu[13]. Na terenie dzisiejszej dzielnicy Huangpi w XVI – XIV wieku p.n.e., w okresie panowania dynastii Shang, istniało antyczne miasto Panlongcheng[14]. Prawobrzeżna część obecnego miasta m.in. Wuchang, począwszy od panowania dynastii Zhou, podlegała sąsiedniemu obecnemu miastu Ezhou, które najpierw było stolicą wasala tzw. hrabstwa E, następnie w Epoce Trzech Królestw pełniło przez pewien czas funkcję stolicy państwa Wu, zaś w następnych wiekach było stolicą prowincji[15]. W 223 roku wzniesiono wieżę Żółtego Żurawia. Miasto Hanyang, które zostało założone za rządów dynastii Sui (581–618), w okresie panowania dynastii Song (960-1279) wraz z Wuchang stały się jednym z najlepiej prosperujących ośrodków handlowych wzdłuż rzeki Jangcy[16]. Z czasów powyższej dynastii pochodzi pagoda Wuying[17] oraz pierwotne zabudowania Tarasu Guqin[18], który miał upamiętniać legendę o przyjaźni Yu Boya i Zhong Ziqi[19]. W okresie panowania dynastii Ming miasto Wuchang stało się stolicą prowincji[15]. W okresie panowania cesarza Chenghua (1464-1487) rzeka Hanjiang zmieniła swój bieg i oddzieliła Hankou od Hanyang. Od tego czasu w Hankou zaczęło się rozwijać jako miasto handlowe i już na początku XVII wieku było największym portem śródlądowym w kraju[20]. Ponadto od XVII wieku zaczął funkcjonować handlowy szlak herbaciany z Hankou do Carstwa Rosyjskiego o długości 13 tysięcy km[21].

XIX – XX wiek

[edytuj | edytuj kod]
Otwarcie pierwszego mostu na rzece Jangcy

Na mocy zawartego między Chinami, Francją i Imperium brytyjskim traktatu tiencińskiego kończącego II wojnę opiumową, otwarto Hankou dla handlu zagranicznego, co dało dodatkowy impuls do rozwoju gospodarczego trzech sąsiadujących ze sobą miast. W latach 1861–1896 przyznano w Hankou koncesje Brytyjczykom, Francuzom, Niemcom, Japończykom oraz Rosjanom, dzięki czemu powstało w tym czasie wiele przedsiębiorstw zagranicznych zajmujących się handlem i spedycją[22]. W okresie największej prosperity miasto odpowiadało za eksport 80% chińskiej herbaty[23]. Rosyjscy kupcy założyli w 1863 roku faktorię herbaty Shunfeng Brick, pierwsze przedsiębiorstwo na terenie obecnego Wuhanu finansowane z zagranicy[24]. W 1891 roku do Hankou z wizytą przybył późniejszy car Mikołaj II Romanow. Faktoria herbaty w mieście przynosiła Imperium Rosyjskiemu ogromne zyski, które w tym samym roku stanowiły prawie jedną trzecią całkowitego dochodu państwa[25]. W latach 1891–1893 ówczesny gubernator Zhang Zhidong założył w Hanyang pierwszy kompleks przemysłu żelazowo-stalowego w kraju, zaś w 1895 roku fabrykę broni[26]. Według statystyk przeprowadzonych w 1905 roku przez japońskiego konsula w Hankou, w mieście funkcjonowało 124 przedsiębiorstwa założone przez obcokrajowców, których było ponad 2 tysiące osób (nie licząc dyplomatów, wojskowych i osób zajmujących się działalnością religijną)[27]. W 1906 roku uruchomiono linię kolejową do Pekinu, zaś pociągi odjeżdżały ze stacji Dazhimen, której budynek znajduje się w obecnej dzielnicy Jiang’an[28].

Hankou, Wuchang i Hanyang odegrały ważną rolę w XX-wiecznej historii Chin. W 1911 roku doszło do powstania w Wuchang, które dało początek rewolucji Xinhai, w wyniku której doszło do obalenia dynastii Qing i proklamowania Republiki Chińskiej. Obszar dzisiejszego Wuhanu był główną areną walk pomiędzy siłami cesarskimi a rewolucjonistami, których nadrzędnym celem było zdobycie arsenału w Hanyangu.

W pierwszych dekadach XX wieku w koncesjach mocarstw zachodnich powstało szereg budowli, które przetrwały do dnia dzisiejszego i stanowią charakterystyczną zabudowę obecnej dzielnicy Hankou[22]. W grudniu 1926 roku Hankou zostało zdobyte przez wędrujące z Guangdongu na północ siły Kuomintangu, co oznaczało wzmocnienie pozycji nacjonalistów w rejonie środkowego Jangcy. Zaraz po wkroczeniu Kuomintangu w mieście doszło do antybrytyjskich wystąpień. Tłum dokonał ataków na brytyjskie posiadłości, po których zawarto umowę z Brytyjczykami odnośnie do dopuszczenia Chińczyków do zarządzania koncesjami[22]. Do pierwszej próby połączenia trzech miast w jedno o nazwie Wuhan doszło w 1927 roku, gdy w mieście powstał odrębny rząd stworzony przez lewicowe skrzydło KMT i KPCh[19]. Jednak wkrótce doszło do zerwania współpracy. Mao Zedong, późniejszy przywódca Chińskiej Republiki Ludowej, utworzył w Wuchangu Instytut Ruchu Ludowego, gdzie w 1927 odbył się piąty kongres Komunistycznej Partii Chin. W 1928 roku przekształcono założony w 1893 roku Instytut Ziqiang w Uniwersytet Wuhański[29]. W 1931 roku doszło do wielkiej powodzi w Chinach, która pochłonęła wiele istnień ludzkich, zaś miasto Hankou było zalane przez trzy miesiące[30]. W 1936 roku uruchomiono linię Kanton – Hankou, której pociągi odjeżdżały jednak z dzisiejszej dzielnicy Wuchang, znajdującej się na drugim brzegu rzeki Jangcy[31].

W trakcie wojny chińsko-japońskiej, po zajęciu Nankinu przez Japończyków w 1937 roku, rząd Kuomintangu wycofał się do Hankou, które stało się centrum chińskiego ruchu oporu. Miasto w okresie od 11 czerwca do 27 października 1938 roku broniło się przed wojskami japońskimi. Była to najdłuższa i największa bitwa w całej wojnie[32]. Od 1937 roku do 1945 roku miasto znajdowało się pod okupacją Cesarstwa Wielkiej Japonii. Obecne miasto Wuhan powstało w 1949 roku z połączenia trzech sąsiadujących ze sobą miast – Hankou, Hanyangu i Wuchangu[13]. W latach pięćdziesiątych XX wieku nastąpił szybki rozwój przemysłu, głównie przemysłu ciężkiego i tekstylnego[33]. 15 października 1957 roku otwarto pierwszy w historii most drogowo-kolejowy na rzece Jangcy[34]. W 1958 roku w mieście utworzono Wuhański Instytut Wirusologii, którego częścią jest otwarte w 2017 Narodowe Laboratorium Bezpieczeństwa Biologicznego, gdzie bada się niebezpieczne patogeny, m.in. wirusa SARS i wirusa Ebola (BSL-4)[35]. W 1981 roku zaczęto odbudowę wieży Żółtego Żurawia. W 1991 roku otwarto specjalną strefę ekonomiczną Wuhan East Lake High-tech Development Zone (tzw. Dolinę optyczną), jedyną wówczas w kraju strefą z dziedziny high-tech[36]. Drugi most na rzece Jangcy otwarto w 1995 roku i jednocześnie wyznaczono tzw. pierwszą obwodnicę przechodzącą przez oba ówczesne mosty[37]. W samym roku oddano do użytku port lotniczy Wuhan-Tianhe[38]. W 2000 roku doszło do katastrofy lotu Wuhan Airlines 343.

XXI wiek

[edytuj | edytuj kod]
Wuhan Future City (Dolina Optyczna)

W pierwszych dwóch dekadach nowego wieku znacznie rozbudowano infrastrukturę drogową miasta: oddano do użytku 8 mostów nad rzeką Jangcy[37], dwunitkowy tunel pod rzeką[39] oraz dwie obwodnice[40][41], zaś czwarta ma zostać oddana pod koniec 2020 roku[42]. Pierwszą linię metra w Wuhanie oddano do użytku w 2004 roku[43]. Miasto od początku wieku zaczęło rozwijać przemysł wysokich technologii, w wyniku czego w 2018 roku wartość dodana tego przemysłu przekroczyła kwotę 300 miliardów CNY, co stanowiło wówczas 20% przychodu PKB Wuhanu[44]. W 2013 roku w Dolinie optycznej otwarto pierwszą w Chinach strefę wolnego handlu[45].

W związku z wyborem Wuhanu na gospodarza Światowych wojskowych igrzysk sportowych w mieście wybudowano szereg obiektów sportowych m.in. kompleks sportowy Wuhan Five Rings Sports Center[46]. Miasto Wuhan zostało w 2017 roku Miastem Kreatywnym UNESCO w dziedzinie designu[47]. W 2019 roku ukończono najwyższy budynek w mieście Wuhan Center. W tym samym roku odbyła się największa impreza sportowa w historii miasta, Światowe Wojskowe Igrzyska Sportowe w których wzięło udział ponad 9 tysięcy sportowców.

To właśnie w Wuhan w 2019 odnotowano pierwsze przypadki nowej choroby wywołującej zapalenie płuc wśród mieszkańców związanych z rynkiem zwierząt i owoców morza. Następnie chińscy naukowcy zidentyfikowali nowego koronawirusa, który okazał się podobny pod względem sekwencji genetycznej do wirusa SARS-CoV wywołującego ostry zespół oddechowy (SARS). (zob. pandemia COVID-19 w Chinach).

Od 24 stycznia do 8 kwietnia 2020 Wuhan został objęty kwarantanną z powodu epidemii wirusa SARS-CoV-2[48].

Transport

[edytuj | edytuj kod]

Koleje

[edytuj | edytuj kod]
Dworzec kolejowy Hankou

Wuhan jest centralnym węzłem kolejowym w kraju, odchodzą stąd bezpośrednie pociągi zarówno na północ do Pekinu, na południe do Kantonu/Hongkongu, jak też na wschód do Szanghaju i na zachód do Chengdu oraz do sąsiednich prowincji. Największym dworcem w mieście jest Dworzec Główny. Pozostałe ważniejsze dworce to: Hankou i Wuchang. Podczas święta narodowego w okresie od 1 do 8 października 2020 roku wszystkie stacje obsłużyły ponad 1,8 mln osób wyjeżdżających z miasta, co stanowiło 70% obciążenia z poprzedniego roku[49]. Z powyższych dworców kursują pociągi kolei dużej prędkości, które obsługują m.in. linię Wuhan – Kanton, z której w ciągu 10 lat od momentu oddania do użytku skorzystało 500 mln pasażerów[50].

Komunikacja lotnicza

[edytuj | edytuj kod]

Miasto obsługuje port lotniczy Wuhan-Tianhe, z którego w 2019 roku skorzystało ponad 27 mln pasażerów[51].

Transport drogowy

[edytuj | edytuj kod]
Pierwszy most na rzece Jangcy

Na koniec 2019 roku w Wuhanie było zarejestrowanych 3,14 mln samochodów[2].

Wuhan posiada 10 mostów przez rzekę Jangcy, począwszy od pierwszego w kraju mostu na wymienionej rzece oddanego w 1957 roku, do najnowszego oddanego we wrześniu 2019 roku[37]. Dodatkowo od 2008 roku pod rzeką przechodzi dwunitkowy tunel, z dwoma pasami w każdym kierunku[39].

Miasto posiada trzy obwodnicę, ponadto czwarta jest w budowie[42].

Najważniejsze drogi wychodzące z Wuhanu:

Transport publiczny

[edytuj | edytuj kod]
Tramwaj na stacji University Science Park
 Osobny artykuł: Metro w Wuhanie.

We wrześniu 2020 roku z transportu publicznego w Wuhanie korzystało dziennie średnio 5,815 mln pasażerów (spadek o ponad 30% w stosunku do września 2019 roku), w tym:

  • autobusy i tramwaje: 2,380 mln (-40%)
  • metro: 2,600 mln (-26%)
  • taxi: 825 tysięcy (-5%)
  • tramwaje wodne: 10 tysięcy (-48%)[52].

W listopadzie 2020 roku system metra w Wuhanie miał długość 339 km, zaś z 9 linii metra w 2019 roku korzystało dziennie średnio 3,35 mln pasażerów[53].

W Wuhanie działają 3 linie tramwajowe o łącznej długości 48,5 km i obsługujące 62 przystanków[54][55].

Ekonomia

[edytuj | edytuj kod]
Strefa ekonomiczna „Dolina optyczna”
Strefa ekonomiczna WEDZ

W 2019 roku przychód PKB Wuhanu zaliczył wzrost 7,4% w stosunku do poprzedniego roku i wyniósł ponad 1,62 biliona CNY[2], co stanowiło siódmy wynik na kontynentalnych Chinach[56]. W 2019 roku sektor usług odpowiadał za 60,8% przychodu PKB miasta, zaś za 39,2% pozostałe sektory gospodarki tj. 36,9% - sektor przemysłowy i 2,3% - sektor rolniczy[2].

Główne ośrodki przemysłu wysokiej technologii skupiają się w specjalnych strefach ekonomicznych. Strefa Wuhan East Lake High-tech Development Zone (tzw. Dolina optyczna), mieszcząca się na prawobrzeżnej części miasta, w 1991 roku została jedyną wówczas w kraju strefą z dziedziny high-tech. Ponadto od 2001 roku utworzono w niej pierwszą w kraju strefę optoelektroniki, od 2007 roku została krajową bazą przemysłu biologicznego, zaś w 2011 roku została drugą w kraju po Pekinie niezależną strefą innowacji[36]. W 2019 roku powyższa strefa zajęła czwarte miejsce w kraju wśród stref zaawansowanej technologii i drugie w dziedzinie optoelektroniki[57]. Strefa ta przyniosła w 2018 roku przychód w wysokości 665 miliarda CNY, co stanowiło ponad 40% przychodu Wuhanu[58]. Otwarta w 2013 roku w Dolinie optycznej pierwsza w Chinach strefa wolnego handlu, obejmująca swoim zasięgiem niecałe 2 km², w 2018 roku odpowiadała za ponad jedną trzecią wolumenu eksportu całego miasta[45].

Strefa Wuhan Economic & Technological Development Zone (WEDZ), której głównymi filarami jest przemysł samochodowy i elektroniczny, osiągnęła w 2017 roku przychód w wysokości 144 miliarda CNY, co stanowiło 10% przychodu Wuhanu[59].

W 2019 roku ponad 300 firm z listy Fortune Global 500 dokonało inwestycji w mieście[60]. Swoją główną siedzibę w Wuhanie ma firma Dongfeng Motor, która w 2019 roku znajdowała się na 82 miejscu na powyższej liście, obejmującej największe na świecie firmy według przychodu brutto[61].

Do rozwoju miasta przyczynił się także fakt, iż Wuhan od 23 kwietnia 2014 roku jest jedną z końcowych stacji tzw. nowego szlaku jedwabnego, regularnego połączenia kolejowego z Europą utworzonego w wyniku inicjatywy „jeden pas i jedna droga”[62]. W 2019 roku miasto obsłużyło 408 pociągów towarowych z powyższej trasy, w tym 195 było wyjeżdżających z miasta i 213 powrotnych z Europy[63]. Ponadto w 2019 roku łączne obroty ładunkowe portu rzecznego w Wuhanie wyniosły 1,69 milionów TEU[64].

W 2019 roku dochód rozporządzalny mieszkańca Wuhanu zameldowanego na stałe wyniósł 51 706 CNY, który w stosunku do poprzedniego roku (bez uwzględnienia inflacji) wzrósł o 9,2%, zaś dochód PKB w przeliczeniu na mieszkańca w 2019 roku wyniósł 145 tysięcy CNY[2].

Najwyższe budynki

[edytuj | edytuj kod]
Minsheng Bank Building

W Wuhanie pod koniec października 2020 roku znajdowało się 100 budynków których wysokość przekraczała 150 metrów[65].

Miejsce Nazwy najwyższych budynków Wysokość
(m) 		Rok ukończenia
1 Wuhan Center 438 2019[66]
2 Heartland 66 Office Tower 339 2020[67]
3 Minsheng Bank Building 331 2008[68]
4 Yuexiu Fortune Center Tower 1 330 2017[69]
5 Tianyue Xinchen Tower 1 275 2018[70]
6 Wuhan World Trade Tower 273 1998[71]
7 Hongren Fortune Center 265 2016[72]
8 PTJ International Finance Center 264 2014[73]
9 Jiali Plaza 251 1997[74]
10 Wanda Zun B 246 2018[75]

Kultura

[edytuj | edytuj kod]
Zestaw dzwonów z grobu markiza Zenga z Yi

W Wuhanie znajduje się wiele instytucji kulturalnych, na czele z Salą Koncertową Qintai[76], Teatrem Wielkim Qintai[77] i Wuhańskim Muzeum Sztuki[78].

Wybudowana w 1990 roku Sala Akrobatyczna posiada główną salę widowiskową o pojemności 3 tysięcy widzów[79]. Założona w 1953 roku Trupa akrobatyczna z Wuhan, wielokrotnie nagradzana w kraju i na świecie, jest jedną z najstarszych grup akrobatycznych w Chińskiej Republice Ludowej[80].

W Hubejskim Muzeum Prowincjonalnym znajduje się odlany w 433 roku p.n.e., największy instrument muzyczny z brązu (bianzhong), jaki kiedykolwiek odkryto. Kompletny zestaw zawiera 65 dzwonków zawieszonych na trójpoziomowym stojaku o wadze ponad 2 ton[81]. Każdy dzwonek może emitować dwa różne dźwięki w zależności od tego, gdzie został uderzony, zaś cały zestaw ma zakres pięciu oktaw z pełną 12-tonową skalą[82].

Edukacja

[edytuj | edytuj kod]
Uniwersytet Wuhański (Wydział Humanistyczny)

W 2017 roku w Wuhanie znajdowały się 84 wyższe uczelnie, na których studiowało prawie 948 tysięcy osób, ponadto w mieście funkcjonowało 500 szkół średnich, 601 szkół podstawowych i 9 szkół specjalnych[83].

W Wuhanie znajdują się czołowe w kraju wyższe uczelnie:

  • Uniwersytet Nauki i Technologii Huazhong (中ちゅう科技かぎ大学だいがく|华中科技かぎ大学だいがく) (zał. w 1953 roku, w 2019 roku na 7 miejscu w rankingu najlepszych uniwersytetów w kraju[84])
  • Uniwersytet Wuhański (武たけ汉大学がく|武たけ汉大学がく) (zał. w 1893 roku, w 2019 roku na 12 miejscu w rankingu)

Ponadto w 2019 roku w pierwszej setce najlepszych uniwersytetów w Chinach znajdowały się także:

  • Wuhański Uniwersytet Technologiczny (武たけ汉理工こう大学だいがく|武たけ汉理工こう大学だいがく) (zał. w 1945 roku)
  • Środkowochiński Uniwersytet Pedagogiczny (中ちゅう师范大学だいがく|华中师范大学だいがく)
  • Uniwersytet Ekonomii, Polityki i Prawa Zhongnan (中南なかみなみ财经政せい法ほう大学だいがく|中南なかみなみ财经政せい法ほう大学だいがく) (zał. w 1948 roku)
  • Chiński Uniwersytet Nauk o Ziemi, Instytut w Wuhanie (中国ちゅうごく地ち质大学がく|中国ちゅうごく地ち质大学がく -武たけ汉) (zał. w 1952 roku)
  • Uniwersytet Rolniczy Huazhong (中ちゅう农业大学だいがく|华中农业大学だいがく) (zał. w 1898 roku)

Pozostałe notowane wyższe uczelnie:

  • Uniwersytet Hubejski (湖北こほく大学だいがく|湖北こほく大学だいがく)
  • Wuhański Instytut Technologiczny (武たけ汉工程ほど大学だいがく|武たけ汉工程ほど大学だいがく) (zał. w 1972 roku)
  • Wuhański Uniwersytet Nauki i Technologii (武たけ汉科技わざ大学だいがく|武たけ汉科技わざ大学だいがく)
  • Hubejski Uniwersytet Technologiczny (湖北こほく工こう业大学がく|湖北こほく工こう业大学がく) (zał. w 1958 roku)
  • Południowośrodkowy Uniwersytet Narodowości (中南なかみなみ民族みんぞく大学だいがく|中南なかみなみ民族みんぞく大学だいがく)
  • Wuhański Uniwersytet Włókienniczy (武たけ汉纺织大学がく)
  • Uniwersytet Jianghan (江こう汉大学がく|江こう汉大学がく) (zał. w 1981 roku)
  • Politechnika Wuhańska (武たけ汉轻工こう大学だいがく)
  • Hubejski Instytut Ekonomiczny (湖北こほく经济学院がくいん|湖北こほく经济学院がくいん)
  • Hubejski Uniwersytet Pedagogiczny (湖北こほく第だい二に师范学院がくいん)
  • Wuhański Instytut Wychowania Fizycznego (武たけ汉体育たいいく学院がくいん|武たけ汉体育たいいく学院がくいん)

Ponadto w mieście funkcjonują m.in. następujące wyższe uczelnie:

  • Wuhańskie Konserwatorium Muzyczne (武たけ汉音乐学院いん|武たけ汉音乐学院いん)
  • Hubejski Instytut Sztuk Pięknych (湖みずうみ北美きたみ术学院いん|湖北こほく美び术学院いん)
  • Hubejski Instytut Tradycyjnej Medycyny Chińskiej (湖北こほく中ちゅう医学いがく院いん|湖北こほく中ちゅう医学いがく院いん) (zał. w 1954 roku)
  • Wyższa Szkoła Łączności (武たけ汉交通こうつう职业学院がくいん)
  • Wyższa Szkoła Informatyki (武たけ汉软件けん工程こうてい职业学院がくいん)
  • Hubejska Akademia Policyjna (湖北こほく警官けいかん学院がくいん|湖北こほく警官けいかん学院がくいん)

Atrakcje

[edytuj | edytuj kod]
Wieża Żółtego Żurawia

Lista najważniejszych atrakcji turystycznych w mieście:

  • Wieża Żółtego Żurawia
  • kompleks pałaców i świątyń na Wzgórzu Mulan[85]
  • pagoda Wuying[17]
  • Świątynia Guiyuan[86]
  • Świątynia Changchun[87]
  • Pawilon Qingchuan[88]
  • okolice jeziora Dōng Hú (East Lake) (m.in. Huguangge - Pawilon Migoczącego Jeziora)[89]
  • Muzeum Prowincji Hubei[90]
  • Muzeum Wuhan[91]
  • Muzeum Sztuki[92]
  • Muzeum Historii Naturalnej[93]
  • ZOO w Wuhan
  • Park rozrywki Happy Valley[94]

Sport

[edytuj | edytuj kod]
Wuhan Sports Center Stadium – ceremonia otwarcia Światowych Wojskowych Igrzysk Sportowych w 2019 roku
Optics Valley International Tennis Center

Wuhan było gospodarzem międzynarodowych imprez sportowych m.in. :

Od 2014 roku organizowany jest w mieście turniej tenisowy rangi WTA Premier 5 – Wuhan Open.

W mieście swoją siedzibę mają następujące kluby sportowe:

W Wuhanie znajduje się szereg obiektów sportowych m.in.:

  • Wuhan Sport Center - kompleks sportowy obejmujący stadion i halę sportową o pojemności odpowiedni 58 i 12 tysięcy widzów oraz basen o pojemności 3,5 tysiąca widzów[95];
  • Wuhan Five Rings Sports Center – kompleks sportowy obejmujący stadion sportowy o pojemności 30 tysięcy widzów, halę sportową o pojemności 8 tysięcy widzów i basen o pojemności 3 tysięcy widzów[46];
  • Hankou Cultural Sports Centre – wielofunkcyjny stadion o pojemności 20 tysięcy widzów;
  • Xinhua Road Sports Center – wielofunkcyjny stadion o pojemności 32 tysięcy widzów;
  • Optics Valley International Tennis Center - centrum tenisowe obejmujące m.in. główny kort o pojemności 14 tysięcy widzów[96];
  • hale sportowe Hongshan[97] i Hubei Olympic Center[98] o pojemności odpowiednio 8 i 5 tysięcy widzów.

Miasta i regiony partnerskie

[edytuj | edytuj kod]

Miasta i regiony partnerskie Wuhanu (stan na koniec 2019)[99][100][101].

Znane osoby

[edytuj | edytuj kod]

W Wuhanie urodziły się m.in. następujące osoby:

  • Xiaohong Chen - ekonomista
  • Deng Zhuoxiang – piłkarz
  • Guo Jing - działaczka na rzecz praw kobiet
  • Li Na – tenisistka
  • Niu Di – wspinaczka sportowa
  • Rao Jingwen – pingpongistka
  • Sun Rui – tancerz klasyczny

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c 2018年ねん武たけ汉统计年鉴, 1-1 Land area, Population density, Households and Population. tjj.wuhan.gov.cn, 2019-04-04. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  2. ↑ a b c d e f g h 2019年ねん武たけ汉市国民こくみん经济和わ社会しゃかい发展统计公こう报. wuhan.gov.cn, 2020-03-29. [dostęp 2020-11-15]. (chiń.).
  3. ↑ Wuhan, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2010-12-26].
  4. ↑ 'Polarization of driving forces' becomes a big trend for China's urban development. scio.gov.cn, 2019-12-30. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  5. ↑ Lake travel in Wuhan. china.org.cn, 2010-10-29. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  6. ↑ East Lake Scenic Area. chinadaily.com.cn. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  7. ↑ Geography. wh.gov.cn. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  8. ↑ Wuhan, Chiny – wwis.imgw.pl [dostęp 2020-11-15].
  9. ↑ 2018年ねん武たけ汉统计年鉴, 1-2 Administrative Division and Grassroots Units (2017). tjj.wuhan.gov.cn, 2019-04-04. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  10. ↑ 2018年ねん武たけ汉统计年鉴, 2-5 Population grouped by age (2017). tjj.wuhan.gov.cn, 2019-04-04. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  11. ↑ Hooper 1911 ↓, s. 919.
  12. ↑ File 12: Population of Urban Agglomerations with 300,000 Inhabitants or More in 2018, by country, 1950-2035 (thousands). population.un.org. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  13. ↑ a b Wuhan – miasto wody i wiatru. polish.cri.cn, 2018-05-28. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  14. ↑ Early Age Tombs and Bronzes Workshop Remains Discovered in Panlongcheng Site, Hubei Province. chinesearchaeology.cn, 2016-06-28. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  15. ↑ a b Wu Kingdom Capital in Ezhou. chinadaily.com.cn, 2016-06-28. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  16. ↑ Wuhan-City on Rivers. china.org.cn. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  17. ↑ a b Hong Hill, Wuhan. hubei.gov.cn. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  18. ↑ Tips in Wuhan. chinatoday.com.cn, 2018-10-12. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  19. ↑ a b The Legend of Yu Boya and Zhong Ziqi. hubei.gov.cn, 2014-07-08. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  20. ↑ Wuhan: A Gateway to Nine Provinces. chinatoday.com.cn, 2018-10-11. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  21. ↑ China-Russia Ancient Tea Route seeks int’l protection. hubei.gov.cn, 2015-02-11. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  22. ↑ a b c Hankou Concession. wuhancityofdesign.com, 2017-08-22. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  23. ↑ Explore tea history of Hankou, Wuhan. hubei.gov.cn, 2016-06-03. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  24. ↑ Retracing China-Russia Ancient Tea Route departs Wuhan. hubei.gov.cn, 2014-08-19. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  25. ↑ Chen Yuexi: Chinese tea still the best gift for Russians. globaltimes.cn, 2019-01-07. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  26. ↑ Founding History of Made in Hanyang: the Rise of Modern China's Industry in the Self-Strengthening Movement. wuhancityofdesign.com, 2017-08-22. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  27. ↑ Overview of Wuhan City (Overview of Urban History, Humanities and Nature). wuhandesign.cn, 2017-08-22. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  28. ↑ Two Sites in Wuhan has Included in the Tea Road Program of World Heritage Tentative List. news.cri.cn, 2019-03-27. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  29. ↑ Wuhan University, Overview. en.whu.edu.cn. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  30. ↑ General Introduction of the Yangtze River. en.people.cn. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  31. ↑ Canton-Hankow Railway. The Sydney Morning Herald/trove.nla.gov.au, 1935-06-09. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  32. ↑ Liu Qiang: The defining battles that shape anti-Japanese war history, Battle of Wuhan. china.org.cn, 2015-05-29. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  33. ↑ Zhuan Ti: Friendship key to business growth. chinadaily.com.cn, 2017-07-28. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  34. ↑ Three generations on the Wuhan Yangtze River Bridge. news.cgtn.com, 2019-09-13. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  35. ↑ Wuhan National Biosafety Laboratory. lssf.cas.cn. [dostęp 2020-01-30].
  36. ↑ a b Wuhan East Lake High-tech Development Zone -- China · Optics Valley. wuhancityofdesign.com. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  37. ↑ a b c Ten completed Yangtze River bridges in Wuhan. wh.gov.cn. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  38. ↑ Wuhan Tianhe International Airport. chinadaily.com.cn, 2019-04-09. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  39. ↑ a b First Yangtze River Tunnel Opens to Traffic on Dec 28, 2008 in Wuhan, Hubei Province. sasac.gov.cn, 2019-12-28. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  40. ↑ Wuhan 2nd Ring Road opened to traffic. hubei.gov.cn, 2015-04-30. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  41. ↑ Two key roads in Optics Valley open to traffic. chinadaily.com.cn, 2017-12-29. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  42. ↑ a b Construction of Wuhan East 4th Ring Road enters a sprint stage. hubei.gov.cn, 2020-06-08. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  43. ↑ Li Jing: Wuhan enjoys new light rail metro line. chinadaily.com.cn, 2004-09-24. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  44. ↑ Wuhan to invest 40 billion yuan in high-tech infrastructure. china.org.cn, 2019-03-10. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  45. ↑ a b Wuhan East Lake Free Trade Zone. chinaopticsvalley.com, 2020-06-03. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  46. ↑ a b Wuhan Five Rings Sports Center. hubei.gov.cn, 2019-10-16. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  47. ↑ Wuhan, About the Creative City. en.unesco.org. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  48. ↑ Zhao Yusha - Wuhan, Chen Qingqing i Cao Siqi - Beijing: Wuhan lockdown ends. globaltimes.cn, 2020-04-07. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  49. ↑ Wuhan handles 1.8 million outbound railway trips during holiday. ecns.cn, 2020-10-08. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  50. ↑ Wuhan-Guangzhou high-speed rail handles over 500m passengers. chinadaily.com.cn, 2019-12-27. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  51. ↑ Wuhan airport sees surging passenger numbers in 2019. chinadaily.com.cn, 2020-01-17. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  52. ↑ 2020年ねん1-9月がつ武たけ汉市城市じょうし客きゃく运运营情况分析ぶんせき. jtj.wuhan.gov.cn, 2020-10-15. [dostęp 2020-11-15]. (chiń.).
  53. ↑ 全ぜん来らい了りょう！2019年ねん中国ちゅうごく城市じょうし地ち铁客运量总结. mp.weixin.qq.com, 2020-02-15. [dostęp 2020-11-15]. (chiń.).
  54. ↑ Central China’s first tram starts trial run in Wuhan. hubei.gov.cn, 2017-07-31. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  55. ↑ Optics Valley starts tram service. chinadaily.com.cn, 2018-04-19. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  56. ↑ Sun Chi: Shanghai, Beijing among 10 economically strongest cities of China. chinadaily.com.cn, 2020-03-13. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  57. ↑ Optics Valley ranks fourth among national high-tech zones. chinadaily.com.cn, 2020-01-19. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  58. ↑ Hubei in 70 years: China's optics valley. chinadaily.com.cn, 2019-11-14. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  59. ↑ Wuhan Economic & Technological Development Zone. chinadaily.com.cn, 2018-05-14. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  60. ↑ Wuhan releases 2019 government work report. hubei.gov.cn. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  61. ↑ Three companies headquartered in Wuhan listed among Fortune Global 500. hubei.gov.cn. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  62. ↑ 800th China-Europe freight train departs from Wuhan. hubei.gov.cn. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  63. ↑ First China-Europe freight train from Wuhan arrives in Germany since COVID-19 outbreak. globaltimes.cn, 2020-04-15. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  64. ↑ Wuhan Port handles 1,690,000 TEUs in 2019. hubei.gov.cn, 2020-01-03. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  65. ↑ Wuhan, China. skyscrapercenter.com. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  66. ↑ Wuhan Center Tower. skyscrapercenter.com. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  67. ↑ Heartland 66 Office Tower. skyscrapercenter.com. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  68. ↑ Minsheng Bank Building. skyscrapercenter.com. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  69. ↑ Yuexiu Fortune Center Tower 1. skyscrapercenter.com. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  70. ↑ Tianyue Xinchen Tower 1. skyscrapercenter.com. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  71. ↑ Wuhan World Trade Tower. skyscrapercenter.com. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  72. ↑ Hongren Fortune Center. skyscrapercenter.com. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  73. ↑ PTJ International Finance Center. skyscrapercenter.com. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  74. ↑ Jiali Plaza. skyscrapercenter.com. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  75. ↑ Wanda Zun B. skyscrapercenter.com. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  76. ↑ Wuhan Qintai Concert Hall. wuhancityofdesign.com, 2017-08-22. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  77. ↑ Wuhan Qintai Grand Theater. wuhancityofdesign.com, 2017-08-22. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  78. ↑ Wuhan Art Museum. hubei.gov.cn, 2016-04-07. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  79. ↑ Wuhan Acrobatics Hall. hubei.gov.cn, 2015-05-14. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  80. ↑ Wuhan Acrobatics Troupe. chinadaily.com.cn. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  81. ↑ Zeng Houyi Chime Bells. chinadaily.com.cn. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  82. ↑ Rechiming China's Legendary Bells. chinaplus.cri.cn, 2018-12-28. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  83. ↑ Wuhan Statistical Yearbook 2018, 11-8 Basic Statistics on Institutions of Education. wuhan.gov.cn. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  84. ↑ Best Chinese Universities Ranking • Overall Ranking - 2019. shanghairanking.com. [dostęp 2020-11-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-28)]. (ang.).
  85. ↑ Top 10 attractions in Wuhan, China. china.org.cn, 2013-10-16. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  86. ↑ Guiyuan Temple. hubei.gov.cn. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  87. ↑ Changchun Taoist Temple. hubei.gov.cn. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  88. ↑ Qingchuan Pavilion. hubei.gov.cn. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  89. ↑ Wuhan East Lake Scenic Area. hubei.gov.cn. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  90. ↑ Hubei Provincial Museum – Official site. hbww.org. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  91. ↑ Wuhan Museum – Official site. whmuseum.com.cn. [dostęp 2020-11-15]. (chiń.).
  92. ↑ Wuhan Art Museum – Official site. wuhanam.com. [dostęp 2020-11-15]. (chiń.).
  93. ↑ Wuhan Natural History Museum – Official site. whbrlm.com. [dostęp 2020-11-15]. (chiń.).
  94. ↑ Wuhan Happy Valley - Official site. wh.happyvalley.cn. [dostęp 2020-11-15]. (chiń.).
  95. ↑ Wuhan Sports Center. hubei.gov.cn, 2019-10-16. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  96. ↑ Optics Valley International Tennis Center. hubei.gov.cn, 2019-10-16. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  97. ↑ Hongshan Gymnasium. hubei.gov.cn, 2019-10-16. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  98. ↑ Hubei Olympic Center Gymnasium. hubei.gov.cn, 2019-10-16. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  99. ↑ TwinCities. wh.gov.cn. [dostęp 2020-11-15]. (ang.).
  100. ↑ 武たけ汉国际友好こう城市じょうし一いち览表. wuhan.gov.cn. [dostęp 2020-11-15]. (chiń.).
  101. ↑ 武たけ汉与曼谷将しょう建立こんりゅう友とも城じょう关系. wuhan.gov.cn, 2018-11-12. [dostęp 2020-11-15]. (chiń.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
Podział administracyjny prowincji Hubei
Miasto
Prefektura autonomiczna
Prefektury miejskie
Podprefektury miejskie
Okręg leśny
Prowincja Hubei
Prowincja Hubei
Podział administracyjny miasta Wuhan
Dzielnice
Wuhan
Wuhan
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wuhan&oldid=74282224”