Hipokrat Yemini
Hipokrat Yemini ya da bilinen adıyla Hipokrat Andı, hekimlerin mesleklerini onurla uygulayacaklarına dair tarih boyunca ettikleri yemindir. Antik Çağ'da yaşamış ve Batı tıbbının kurucusu olduğu kabul edilen Hipokrat (Hippokrates) ya da onun öğrencilerinden birisi tarafından yazıldığı kabul edilir.
Özgün metin
[değiştir | kaynağı değiştir]Ὄμνυμι Ἀπόλλωνα ἰητρὸ
ν κ α ὶ Ἀσκληπιὸν κ α ὶ Ὑγείανκ α ὶ Πανάκειανκ α ὶ θεοὺς πάνταςτ ε κ α ὶ πάσας, ἵστορας ποιεύμενος, ἐπιτελέα ποιήσεινκ α τ ὰ δύναμινκ α ὶ κρίσιν ἐμ ὴν ὅρκον τόνδεκ α ὶ συγγραφὴν τήνδε‧ἡγήσεσθαι
μ ὲν τ ὸν διδάξαντάμ ε τ ὴν τέχνην ταύτην ἴσ α γενέτῃσ ι ν ἐμ ο ῖς,κ α ὶ βίου κοινώσεσθαι,κ α ὶ χρεῶν χρηί̈ζοντι μετάδοσιν ποιήσεσθαι,κ α ὶ γένοςτ ὸ ἐξ α ὐτ ο ῦ ἀδελφοῖς ἴσ ο ν ἐπικρινεῖν ἄρρεσι,κ α ὶ διδάξειντ ὴν τέχνην ταύτην, ἢν χρηί̈ζωσι μανθάνειν, ἄν ε υ μισθοῦκ α ὶ συγγραφῆς, παραγγελίηςτ ε κ α ὶ ἀκροήσιοςκ α ὶτ ῆς λοίπης ἁπάσης μαθήσιος μετάδοσιν ποιήσεσθαιυ ἱο ῖςτ ε ἐμ ο ῖςκ α ὶτ ο ῖςτ ο ῦ ἐμ ὲ διδάξαντος,κ α ὶ μαθητῇσ ι συγγεγραμμένοιςτ ε κ α ὶ ὡρκισμένοις νόμῳ ἰητρικῷ, ἄλ λ ῳδ ὲο ὐδενί.διαιτήμασί
τ ε χρήσομαι ἐπ ' ὠφελείῃ καμνόντωνκ α τ ὰ δύναμινκ α ὶ κρίσιν ἐμήν, ἐπ ὶ δηλήσειδ ὲκ α ὶ ἀδικίῃε ἴρξειν.
ο ὐ δώσωδ ὲο ὐδ ὲ φάρμακονο ὐδ ε ν ὶα ἰτηθεὶς θανάσιμον,ο ὐδ ὲ ὑφηγήσομαι συμβουλίην τοιήνδε‧ ὁμοίωςδ ὲο ὐδ ὲ γυναικὶ πεσσὸν φθόριον δώσω. ἁγ ν ῶςδ ὲκ α ὶ ὁσίως διατηρήσω βίοντ ὸν ἐμ ὸν κ α ὶ τέχνηντ ὴν ἐμήν.
ο ὐ τεμέωδ ὲο ὐδ ὲμ ὴν λ ι θ ι ῶντας, ἐκχωρήσωδ ὲ ἐργάτῃσ ι ἀνδράσι πρήξιοςτ ῆσ δ ε .ἐς
ο ἰκίαςδ ὲ ὁκόσας ἂν ἐσίω, ἐσελεύσομαι ἐπ ' ὠφελείῃ καμνόντων, ἐκ τ ὸς ἐὼν πάσης ἀδικίης ἑκουσίηςκ α ὶ φθορίης,τ ῆςτ ε ἄλληςκ α ὶ ἀφροδισίων ἔργων ἐπίτ ε γυναικείων σωμάτωνκ α ὶ ἀνδρῴω ν , ἐλευθέρωντ ε κ α ὶ δούλων.ἃ
δ ' ἂν ἐν θεραπείῃ ἢ ἴδ ω ἢ ἀκούσω, ἢκ α ὶ ἄν ε υ θεραπείηςκ α τ ὰ βίον ἀνθρώπων, ἃμ ὴ χρήπ ο τ ε ἐκλαλεῖσθαι ἔξ ω , σιγήσομαι, ἄρρητα ἡγεύμενοςε ἶν α ι τ ὰ τοιαῦτ α .ὅρκον
μ ὲν ο ὖν μ ο ι τόνδε ἐπιτελέα ποιέοντι,κ α ὶμ ὴ συγχέοντι,ε ἴη ἐπαύρασθαικ α ὶ βίουκ α ὶ τέχνης δοξαζομένῳ παρὰπ ᾶσ ι ν ἀνθρώποις ἐςτ ὸν α ἰε ὶ χρόνον‧ παραβαίνοντιδ ὲκ α ὶ ἐπιορκέοντι,τ ἀναντία τούτων.
Özgün metnin çevirisi
[değiştir | kaynağı değiştir]Hekim Apollon, Asklepios, Higiya, Panacea üzerine ve bütün Tanrı ve Tanrıçaların huzurunda yemin ederim ki, yeteneğim ve gücüm elverdiğince bu ant ve sözleri tutacağım:
Bu sanatta hocamı, babam gibi tanıyacağım, rızkımı onunla paylaşacağım, ihtiyacı olursa kesemi onunla bölüşeceğim, çocuklarına kardeşim gibi bakacağım ve öğrenmek isterlerse bu sanatı ücretsiz öğreteceğim; ilaç reçetelerini, şifai bilgileri ve diğer bilgileri sadece ve sadece kendi evlâtlarıma, hocamın çocuklarına ve hekimlik kurallarına uygun sözleşmeyle bağlı ve ant içmişlere öğreteceğim.
Yeteneğim ve hâkimiyetim ölçüsünde hastalarımın iyiliği için tedaviler önereceğim ve asla kimseye zarar vermeyeceğim.
İsteyen hiç kimseye öldürücü bir eczayı ne vereceğim ne de bunu tavsiye edeceğim; benzer şekilde, bir gebe kadına çocuk düşürmesi için ilaç vermeyeceğim.
Hayatımın ve sanatımın saflığını koruyacağım.
İç organlarındaki taşı keserek almayı, hastalığı çok açık olan hastalarda bile, işin ehli olan (cerrah)lara bırakacağım.
Hangi eve girersem gireyim, bütün kasıtlı kötülük ve suistimallerden ve özellikle de ister hür ister köle olsun erkek ve kadınların vücudunu kötüye kullanmaktan kaçınarak, sadece hastaya yardım için gireceğim.
Gerek sanatımın icrası sırasında gerekse insanlarla gündelik ilişkideyken edindiğim bilgileri ortalığa saçmayacağım, bir sır olarak saklayacağım ve kimseye açmayacağım.
Bu yemine sadık kalırsam hayatımı ve mesleki uygulamalarımı insanların tümünden ve her zaman saygı görerek mutlulukla sürdüreyim, ama ona ihanet eder ya da çiğnersem tam tersini yaşayayım.[2]
Günümüzdeki kullanımı
[değiştir | kaynağı değiştir]Özgün metin zaman içinde defalarca değişikliğe uğramıştır. Hipokrat dönemindeki özgün metinde tıp tanrısı Asklepios üzerine yemin edilirken, günümüzde onur üzerine yemin edilmektedir.
Türkiye'deki tıp fakültelerinin mezuniyet törenlerinde kullanılan ve Dünya Tabipler Birliği Cenevre Bildirgesindeki Hekimlik Andı'nın en güncel tercümesi olarak Türk Tabipleri Birliği tarafından yayınlanan metin şöyledir:[3]
| “ | Hekimlik mesleğinin bir üyesi olarak;
Yaşamımı insanlığın hizmetine adayacağıma, Hastanın sağlığına ve esenliğine her zaman öncelik vereceğime, Hastamın özerkliğine ve onuruna saygı göstereceğime, İnsan yaşamına en üst düzeyde saygı göstereceğime, Görevimle hastam arasına ; yaş, hastalık ya da engellilik, inanç, etnik köken, cinsiyet, milliyet, politik düşünce, ırk, cinsel yönelim, toplumsal konum ya da başka herhangi bir özelliğin girmesine izin vermeyeceğime , Hastamın bana açtığı sırları, yaşamını yitirdikten sonra bile gizli tutacağıma, Mesleğimi vicdanımla, onurumla ve iyi hekimlik ilkelerini gözeterek uygulayacağıma, Hekimlik mesleğinin onurunu ve saygın geleneklerini bütün gücümle koruyup geliştireceğime, Mesleğimi bana öğretenlere, meslektaşlarıma ve öğrencilerime hak ettikleri saygıyı ve minnettarlığı göstereceğime, Tıbbi bilgimi hastaların yararı ve sağlık hizmetlerinin geliştirilmesi için paylaşacağıma, Hizmeti en yüksek düzeyde sunabilmek için kendi sağlığımı, esenliğimi ve mesleki yetkinliğimi korumaya dikkat edeceğime, Tehdit ediliyor olsam bile, tıbbi bilgilerimi, insan haklarını ve bireysel özgürlüklerini çiğnemek için kullanmayacağıma, Kararlılıkla, özgürce ve onurum üzerine, Ant içerim. |
„ |
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]- Dünya Tabipler Birliği Cenevre Bildirgesi (ingilizce wikipedi sayfası)18 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ {{Hippocrates (Haz. W. H. S. Jones) "Hippocrates Collected Works - I", s. 130–131, Cambridge Harvard University Press, 1868. http://www.chlt.org/hippocrates/HippocratesGreekLoeb/page.129.a.php?size=240x320 11 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ Yemin metni 24 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Pbs.org, (İngilizce)
- ^ https://www.ttb.org.tr/haber_goster.php?Guid=b6b3bd8a-c9e0-11e7-8a71-159198489f44 22 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Hekimlik Andı güncellendi 15.11.2017
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Hipokrat Yemini13 Nisan 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. –Klasik versiyon, pbs.org
- Hipokrat Yemini20 Nisan 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. – Modern versiyon, pbs.org
- Hippocratis jusiurandum12 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Hipokrat Yemini6 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. – National Institutes of Health, nlm.nih.gov
- Tishchenko P. D. Resurrection of the Hippocratic Oath in Russia23 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., zpu-journal.ru
- Hipokrat Yemini10 Mart 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., The Hitchhiker's Guide to the Galaxy (h2g2).