Diclaråcion des droets des djins po tos les payis do monde : Diferince etur modêyes

Navigation interactive dans l’historique

Contenu supprimé Contenu ajouté

Intégrés

Dierinne modêye å 4 octôbe 2022 à 18:20

Li Diclaråcion des droets des djins po tos les payis do monde u diclaråcion univiersele des abondroets del djin^[1], c' est on tecse di rclamaedje po les abondroets des djins di tos les payis do monde.

Mwaissès dnêyes[candjî | candjî l’ côde wiki]

Li tecse a stî scrît pa ene troplete di djins, acviernés Eleanor Roosevelt.

Il a stî accepté di l' Assimblêye djeneråle di l' ONU li 10 di decimbe 1948, pal voye do decidaedje (rezolucion) 217 A (III).

Il a stî ratourné dins ene cåkêye di lingaedjes, inte did zels li walon.

Contnou[candjî | candjî l’ côde wiki]

Après èn adrovaedje, les 30 årtikes del diclåråcion esplicnut les pondants et les djondants des abondroets des djins, ki dvrént valeur po tos tchamps payis.

Acceptance[candjî | candjî l’ côde wiki]

Pitchote a midjote, il a stî accepté dins bråmint des payis, et î divni sourdant po les lwès nåcionåles. Portant, sacwants payis s' ont ene miete houwé evoye del diclaråcion, tot djhant k' ele ni rprezinte k' ene avuzion des abondroets des djins dins l' Monde coûtchantrece. Metans, les payis di l' OCI, k' ont riscrît on tecse rashiou so l' islam e 1990.

Modêyes e walon[candjî | candjî l’ côde wiki]

Istwere[candjî | candjî l’ côde wiki]

Li prumire modêye a stî motoit stî scrîte pa Guy Fontinne, Maurice Jachim et Alex Snysters e lidjwès.

Elle a stî rveyowe pa Charles Josserand et René Seret et cossemêye på CRIWE. On riscrijhaedje avou l' accint del Viye Såm est dvou a Joseph Docquier.

Li declaråcion a stî libmint rashiowe e rfondou walon pa Lorint Hendschel eyet Pablo Sarachaga.

Corwaitaedje[candjî | candjî l’ côde wiki]

Sacwants modêyes sont rsintowes come foirt rifrancijheyes. On a bråmint rprotchî l' uzaedje do mot «ome» po totes les «djins», çou ki fwait dire, tot baltant, ki les femes n' ont nou droet ladvins.

Sacwants cognes di croejhete ni vont nén avou les acceptances del croejhete walone, come li plaeçaedje des addjectifs djondreces calkés do francès divant l' no (djeneråle assimblêye).

Eplaidaedjes[candjî | candjî l’ côde wiki]

Li modêye Djosran serè veyåve tot on tins sol waibe des Nåcions Uneyes. Ele serè replaideye so papî e 2018 på Muzé do Vicaedje des Walons (ISBN 978-2-39010-140-6).

Li modêye e rfondou walon est lijhåve dispu les anêyes 2000 sol waibe «l' Aberteke».

Les modêyes Hendschel-Sarachaga et Dokir ont stî rmetowes so Wikisourd e 2022.

Hårdêyes difoûtrinnes[candjî | candjî l’ côde wiki]

Sacwantès modêyes e walon :

Ratournaedje (oteur nén cnoxhou) (e sistinme Feller, sol waibe Lexilogos)
Ôte ratournaedje da Lorint Hendschel et Pablo Sarachaga (e rfondou walon) (so l' Aberteke)
Rimetaedje do tecse Djosran avou l' accint del Viye Såm (pa Djôzef Dokir (so "Berdelaedjes")

Sourdants et pî-notes[candjî | candjî l’ côde wiki]

↑ Li ratourneure « droets d’ l’ ome » est eployeye eto, mins disconseye, a cåze do stroet sinse do mot «ome», et do meyeu rapåmaedje do sinse pol mot «djin».

[1] Li ratourneure « droets d’ l’ ome » est eployeye eto, mins disconseye, a cåze do stroet sinse do mot «ome», et do meyeu rapåmaedje do sinse pol mot «djin».

[1]

@@ Roye 1: / Roye 1: @@
+Li '''Diclaråcion des droets des djins po tos les payis do monde''' u '''diclaråcion univiersele des abondroets del djin'''<ref>Li ratourneure « droets d’ l’ ome » est eployeye eto, mins disconseye, a cåze do stroet sinse do mot «[[Wikt:ome|ome]]», et do meyeu rapåmaedje do sinse pol mot «[[Wikt:djin|djin]]».</ref>, c' est on tecse di rclamaedje po les [[abondroets]] des [[djins]] di [[Djivêye_des_payis,_d'_après_leu_stindêye|tos les payis do monde]].
-[[Imådje:Eleanor Roosevelt and Human Rights Declaration.jpg|thumb|250px|Eleanor Roosevelt & Declaråcion univiersele des droets del djin (1949)]]
-[[Imådje:Djosran droets ome.jpg|thumb|Modêye Djosran, replaideye do Muzé do Vicaedje des Walons]]
-Li '''diclaråcion univiersele des droets del djin'''&nbsp;<ref>Li ratourneure « droets d’ l’ ome » est eployeye eto, mins disconseye, a cåze do stroet sinse do mot "[[Wikt:ome|ome]]", et do meyeu rapåmaedje do sinse pol mot "[[Wikt:djin|djin]]".</ref>, c' est on tecse di rclamaedje k' a stî accepté di l' [[Assimblêye djeneråle di l' ONU]] li [[10 di decimbe]] [[1948]], pal voye do [[decidaedje (ONU)|decidaedje]] (rezolucion) 217 A (III).
+[[Imådje:Eleanor Roosevelt UDHR.jpg|thumb|250px|Eleanor Roosevelt ki tént e ses mwins li prumî tecse del diclaråcion (1949)]]
-Li diclaråcion univiersele des droets del djin a stî ratournêye dins ene cåkêye di [[lingaedje]]s, inte did zels li [[walon]].
+[[Imådje:Djosran droets ome.jpg|thumb|Modêye Djosran-Seret, replaideye do Muzé do Vicaedje des Walons e 2018]]
+== Mwaissès dnêyes ==
+Li tecse a stî scrît pa ene troplete di djins, acviernés Eleanor Roosevelt.
+Il a stî accepté di l' [[Assimblêye djeneråle di l' ONU]] li [[10 di decimbe]] [[1948]], pal voye do [[decidaedje (ONU)|decidaedje]] (rezolucion) 217 A (III).
+Il a stî ratourné dins ene cåkêye di [[lingaedje]]s, inte did zels li [[walon]].
 == Contnou ==
-Ele esplike les pondants et les djondants des [[abondroets des djins]], ki dvrént valeur po tos tchamps payis.
+Après èn adrovaedje, les 30 årtikes del diclåråcion esplicnut les pondants et les djondants des [[abondroets des djins]], ki dvrént valeur po tos tchamps payis.
 == Acceptance ==
@@ Roye 15: / Roye 21: @@
 Li prumire modêye a stî motoit stî scrîte pa [[Guy Fontinne]], Maurice Jachim et Alex Snysters e [[Walon do Levant|lidjwès]].
-Elle a stî rveyowe pa [[Charles Josserand]] et [[René Seret]] et cossemêye på [[CRIWE]].
+Elle a stî rveyowe pa [[Charles Josserand]] et [[René Seret]] et cossemêye på [[CRIWE]]. On riscrijhaedje avou l' accint del Viye Såm est dvou a [[Joseph Docquier]].
-Il a stî rashiou e [[rfondou walon]] pa [[Lorint Hendschel]] eyet [[Pablo Sarachaga]].
+Li declaråcion a stî libmint rashiowe e [[rfondou walon]] pa [[Lorint Hendschel]] eyet [[Pablo Sarachaga]].
 === Corwaitaedje ===
-Sacwants modêyes sont rsintowes come foirt [[francijha|rifrancijheyes]] pår. On a bråmint rprotchî l' uzaedje do mot «[[Wikt:ome|ome]]» po totes les «[[Wikt:djin|djins]]», çou ki fwait dire, tot baltant, ki les femes n' ont nou droet ladvins.
+Sacwants modêyes sont rsintowes come foirt [[francijha|rifrancijheyes]]. On a bråmint rprotchî l' uzaedje do mot «[[Wikt:ome|ome]]» po totes les «[[Wikt:djin|djins]]», çou ki fwait dire, tot baltant, ki les femes n' ont nou droet ladvins.
 Sacwants cognes di croejhete ni vont nén avou les acceptances del croejhete walone, come li [[plaeçaedje des addjectifs djondreces]] calkés do francès divant l' no (djeneråle assimblêye).
@@ Roye 28: / Roye 34: @@
 Li modêye e rfondou walon est lijhåve dispu les [[anêyes 2000]] sol waibe «l' [[Aberteke (waibe)|Aberteke]]».
+Les modêyes [[s:Declaråcion univiersele des droets del djin|Hendschel-Sarachaga]] et [[s:Dèclarâcion dès drûts d’ l’ ome po tos lès payis do monde|Dokir]] ont stî rmetowes so [[Wikisourd]] e 2022.
 == Hårdêyes difoûtrinnes ==
 Sacwantès modêyes e walon :
+* [https://www.lexilogos.com/declaration/wallon.htm Ratournaedje (oteur nén cnoxhou)] (e [[sistinme Feller]], sol waibe Lexilogos)
-* [https://www.lexilogos.com/declaration/wallon.htm Prumî ratournaedje da Tchåle Djosran] (avou l' accint do [[Payis d' Lidje (diyalectolodjeye)|Payis d' Lidje]])
+* [http://rifondou.walon.org/droets_ome.html Ôte ratournaedje da Lorint Hendschel et Pablo Sarachaga] (e [[rfondou walon]]) {{Abt}}
-* [http://rifondou.walon.org/droets_ome.html Riscrijhaedje da Lorint Hendschel] (e [[rfondou walon]]) {{Abt}}
 * [https://berdelaedje.walon.org/viewtopic.php?p=6298#6298 Rimetaedje do tecse Djosran avou l' accint del Viye Såm] (pa [[Djôzef Dokir]] {{Berd}}