Annabi Ibrahima Suurili
Annabi Ibrahima Suurili
| Pahi la | Alikuraan  |
|---|---|
| Siɣili-lana yuli | Ibrahim |
| Be lɛbigili zuliya nima ni | 14. Abraham, Q31204668 |
| Balli tuma bɛi balli yuli | laribanchi |
| Tuma ŋɔ maa zaa bɛla URL maa ni | https://quran.com/14 |
| Nahingbaŋ | Meccan surah |
E-Class
Annabi Ibrahima Suurili (Ibrahim إِبْرَاهِيم)[1] ŋɔ maa baŋsirila di ni tu kamaata ni bɛ niŋ wa’azu sh
Aaya nima
[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]Aaya nima:[2]
- 1. Alif-Laam-Ra (A.L.R.). Bachi gaŋ gaŋ ŋɔ maa wuhirimi ni Alkur’aani nyɛla Muɣujiza (lahiʒibsi din ka ŋmali), dama so ʒi di gbinni naɣila Naawuni. Di (Alkur’aani) nyɛla litaafi sh
ε li Ti (Tinim’ Naawuni) ni siɣisi na n-ti ti a (Annabi Muhammadu), domin a zaŋ li yihi ninsalinim’ zimsim ni n-zaŋ chaŋ neesim puuni ni bɛ Duuma (Naawuni) yε da, n-zaŋ chaŋ Nyε ŋda, Duuma paɣirigu la soli. - 2. Naawuni n-nyɛŊun su din be sagbana ni, ni din be tiŋgbani ni.Yaha! Ch
ε furinim’ mali ashaara din nyɛ azaabakpeeni. - 3. Ninvuɣu sh
ε ba ban yuri Dunia bε higu n-gari Chiyaama, ka taɣiri ninsalinim’ ka chɛ Naawuni soli, ka bɔri di gɔŋbu. Tɔ! Bannim’ maa be birginsim din niŋ katiŋ’ (ka chɛ dolsigu) ni. - 4. Yaha! Ti (Tinim’ Naawuni) na ʒin tim tuun’ so na naɣila ni o niriba zilli zuɣu, domin o kahigi neei ba. Din nyaaŋa, ka Naawuni birgi O ni bɔri so, ka dolsi O ni bɔri so. Yaha! Ŋuna (Naawuni) n-nyɛ Ny
ε ŋda, Yε mgoliŋgalana. - 5. Yaha! Achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) daa tim Annabi Musa na ni ti dalirinima, (ka y
ε li o): “Yihimi a niriba zimsim ni n-zaŋ chaŋ neesim ni. Yaha! Teemi ba ni Naawuni dabsa. Achiika! Dinnim’ maa puuni mali kpahimbu n-zaŋ ti ŋun kam nyɛ suɣulolana, ŋun paɣira. - 6. Yaha! (Yaa nyini Annabi)! Teemi saha sh
ε li Annabi Musa ni daa yε li o niriba: “Teemi ya Naawuni ni’ima shɛli O ni niŋ ya, saha shε li Oni daa tilgi ya ka chɛ Fir’auna niriba, ka bɛ lamdi ya azaaba bε ɣu, bɛ daa kɔrtila yi bidibsi, ka chɛri yi bipuɣinsi, di lala maa daa shiri nyɛla dahimbu zaɣititali din yi yi Duuma (Naawuni) sani na.” - 7. Yaha! Teemi ya saha sh
ε li yi Duuma (Naawuni) ni daa moli molo (ka yɛli): “Achiika! Yi yi paɣi, achiika! N (Mani Naawuni) ni pahi ya, amaa! Yi yi niŋ gutulunsi, achiika! N daazaaba nyɛla din kpɛma.” - 8. Ka Annabi Musa y
ε li: “Yi yi niŋ chɛfuritali, yi mini ban be tiŋgbani ni namgbaniyini, tɔ! Achiika! Naawuni nyɛla Bundana (ka chɛ yi jɛma), Duuma paɣirigu. - 9. Di ni bɔŋɔ, ninvuɣu sh
ε ba ban daa kana pɔi ni yinim’ maa lahibali bi paai ya, bana n-nyɛ Annabi Nuhu niriba, ni Aadunim’ mini Samuudunima, ni ban daa kana bɛ nyaaŋa ka so ʒi ba m-pahila Naawuni, bɛ tuumba daa kaba na ni dalirinim’ polo ni, ka bɛ labsi bɛ nuhi nniŋ bɛ noya ni (n-dimda domin suli zuɣu). Yaha! Ka bɛ yε li: “Achiika! Ti niŋ chε furitali ni bɛ ni tim ya shɛli zuɣu maa na. Yaha! Achiika! Tinim’ bela zilsigu din zilgi puuni ni yi ni boondi ti nzaŋ chaŋ shɛli ni maa.” - 10. Ka bɛ tuumba maa y
ε li:“Dini bɔŋɔ, zilsigu be Naawuni yε ltɔɣa ni? Ŋuna nnyɛŊun pili sagbana mini tiŋgbani nambu. O boondi ya mi ni O ti chɛ yi taya m-paŋ ya, ka lahi naɣisi n-tin ya hali ni saha shε li O ni zali ya (yi Dunia ʒia puuni). Ka bɛ yɛli: “Yi pa shε li mpahila ninsalinim’ ka ti ni kuli be shε m ŋɔ, yi bɔrimi ni yi taɣi ti ka chɛ ti banim’ ni daa jε mdi shε li, dinzuɣu tahimi ya ti alaama shε li na polo ni.” - 11. Ka bɛ tuumba y
ε li ba: “Ti shiri pala shɛli pahila ninsalinim’ ka yi ni be shε m, amaa! Naawuni tirila O ni bɔri so pini O daba puuni. Di mi bi tu ni ti tahi ya alaama shε li na naɣila ni Naawuni yε da, Yaha! Ban ti Naawuni yɛlimaŋli dalimmila Naawuni ko zuɣu.” - 12. Yaha! Bozuɣu ka ti ku zaŋ ti y
ε la ndalim Naawuni, ka di nyɛla achiika! O dolsi ti ti soya. Yaha! Achiika! Ti ni niŋ suɣuloni bɛrim shε li yini niŋdi ti maa. Yaha! Ban ti Naawuni yɛlimaŋli dalimmila Naawuni ko zuɣu. - 13. Ka ninvuɣu sh
ε ba ban niŋ chε furitali maa yε li bɛ tuumba: “Achiika! Ti ni yihi ya ti tiŋgbani ni, bee ka yi labi na ti daadiini puuni, ka bɛ Duuma tim na ni wahayi bɛ (tuumba maa) sani (ka yε li): “Achiika! Ti (Tinim’ Naawuni) nyɛla ban yɛn niŋ zualindiriba maa hallaka.” - 14. Yaha! Ti (Tinim’ Naawuni) ni ʒili ya tiŋgbani maa ni bɛ (chɛfurinim’) hallaka niŋbu nyaaŋa. Di (nasara maa) nyɛla ʒe mi n-ti ninvuɣu so ŋun zɔri dabi
ε m ni N (Mani Naawuni) laɣimbu, ni ŋun zɔri N daazaaba. - 15. Kabɛ (tuumba maa) suhi nasara, ka ŋun kam tibgi o maŋa, ka nyɛ tipawumli lana niŋ ashaara.
- 16. O (tipawumlilana maa) nyaaŋayɛn ti nyɛla ʒahannama buɣum, ka bɛ lahi nyuhi o ko’ sh
ε li din nyɛʒim ni mari. - 17. Ka o nyuri li parinda, o mi pala ŋun yɛn tooi vali li ni tuŋ (soochi), ka kpibu ka o na luɣulikam, o mi pala ŋun kpi, ka azaaba timsili be o nyaaŋa.
- 18. Ninvuɣu sh
ε ba ban niŋ chε furitali ni bɛ Duuma (Naawuni) maa tuuntumsa ŋmanila tampliŋ shε li pɔhim ni ʒe n-gari di zuɣu, (ka di nyɛ)pɔhimʒepiliŋga dabsili, bɛ ku tooi nya anfaani bɛ ni bo shɛli nzali maa ni, dina n-nyɛ birginsim din niŋ katiŋ’ ni dolsigu. - 19. (Yaa nyini ŋun gbilsiri tibli)! Di nibɔŋɔ, a bi nya kadama Naawuni nam la sagbana mini tiŋgbani ni y
ε limaŋli,O yi bɔra, kaO nyε hi ya, ka tahi binnamda pala na. - 20. Yaha! Lala maa pala din yɛn ny
ε ŋ Naawuni. - 21. Ka bɛ (binnamda) ti yiɣisi (bɛ gbala ni) namgbaniyini n zani Naawuni tooni (Zaadali), ka tarimba y
ε li asanzanima: “Achiika! Tinim’ daa nyɛla ban doli ya (Dunia puuni). Di ni bɔŋɔ, zuŋɔ yi nyɛla ban yɛn tooi taɣi ti shɛli ka chɛ Naawuni daazaaba? Ka bɛ (asanzanim’) yε li: “Naawuni yi di daa dolsi ti (Dunia puuni), ti gba naan dolsi ya, di nyɛlayim tizuɣu, ti yi kɔŋ suɣulo, bee ka ti niŋ suɣulo maa, ti ka sɔɣibu shee.” - 22. Yaha! Shintaŋ yɛli (ninsalinim’) saha sh
ε li bɛ ni kari saliya n-ti naai: “Achiika! Naawuni daa shiri niŋ ya alikauli ni yε limaŋli, ka m mi gba niŋ ya alikauli, ka niŋ ya bilkɔɣino. M mi daa ka yiko shε li yi zuɣu m-pahila n-daa boli ya mi, ka yi mi gba saɣi ti ma. Dinzuɣu, di galim ya ma, ka galim ya yi maŋa. Mani pa ŋun yɛn tooi sɔŋ ya, yi mi gba ku tooi sɔŋ ma. Mani nuu ka yi ni daa laɣim m mini Naawuni jε ma la ni. Achiika! Azaabakpeeni be zulindiriba zuɣu.” - 23. Ka bɛ zaŋ ninvuɣu sh
ε ba ban ti Naawuni yε limaŋli ka tum tuunviε la n-kphε hi Alizanda yili shε ŋa din kulibɔnati yɛnzɔri gindi di gbinni, ka bɛ nyɛla ban yɛn ti kpalim di puuni ni bɛ Duuma (Naawuni) yε da. Di puuni, bɛ puhigu yɛn ti nyɛla “Salaamun (suhudoo).” - 24. (Yaa nyini ŋun gbilsiri tibli)! Di nibɔŋɔ, a bi nya Naawuni ni ti ŋmahinli ni y
ε ltɔɣa suŋ, di ŋmanila ti’ shε li din viε la, ka di nyε bli mali yaa tiŋgbani ni, ka di wula be zuɣusaa. - 25. Ka di yihiri di bindirigu (binwola) saha shɛli kam ni di Duuma y
ε da. Yaha! Naawuni tirila ninsalinim’ ŋmahinli, domin achiika! Bɛ teei Naawuni yε la. - 26. Y
ε ltɔɣa biε ɣu mi ŋmanila tibiɛɣu, ka bɛŋooi yihi li tiŋgbani ni na, dinzuɣu di ka yaa di gbinni. - 27. Naawuni kpaŋsirila ninvuɣu sh
ε ba ban tiyε limaŋli ni yε ltɔɣa kpeeni (Laailaaha illallaahu) Dunia bε higu puuni, ni Zaadali dali, ka Naawuni lahi birgiri zualindiriba. Naawuni mi tumdila O ni bɔri shε li. - 28. (Yaa nyini ŋun gbilsiri tibli)! Di nibɔŋɔ, a bi nya ninvuɣu sh
ε ba ban zaŋ Naawuni ni’ima taɣi chε furitali ka zaŋ bɛ niriba n-ti niŋ kɔhilu yili ni? - 29. Bɛ yɛn ti kpela ʒahannama buɣumni, bɛ bi
ε higu shee maa mi niŋ din be. - 30. Ka bɛ (ch
ε furinim’ maa) naan bo nyintahi ti Naawuni domin bɛ birigi (ninsalinim’) ka chɛ O soli. (Yaa nyini Annabi)! Yε lima: “Wummi ya nyɛɣisim biɛla, achiika! Yi labbu shee n- nyɛ buɣum.” - 31. (Yaa nyini Annabi)! Y
ε limi n daba shε ba ban tiyε limaŋli maa ni bɛ puhimi jiŋli, ka zaŋ Ti ni largi ba shε li puuni ndihi sɔɣisinli mini polo ni, pɔi ka dabsi’ shε li kɔhimma, bee simli ni yɛn ti kani na bi kana. - 32. Naawuni n-nyɛŊun nam sagbana mini tiŋgbani, ka siɣisi kom na zuɣusaa, ka zaŋ li n-yihi binwola, ka di nyɛ arzichi n- tin ya. Yaha! Ka O balgi ŋarim tin ya, domin di chana kom zuɣu ni O zaligu, ka lahi balgi kulibɔna n-tin ya.
- 33. Yaha! Ka O balgi wuntaŋ’ mini goli n-tin ya ka bɛ chana di soli zuɣu, ka balgi yuŋ mini dabsili n-tin ya.
- 34. Ka O tin ya binshɛɣu kam yi ni suhi O. Yi mi yi kali Naawuni ni tin ya ni’ima sh
ε li, yi ku tooi baŋ di tariga. Achiika! Ninsala nyɛla ŋun zooi zualinsi dibu, (ka lahi nyε ) gutulu. - 35. (Yaa nyini Annabi)! Teemi saha sh
ε li Annabi Ibrahima ni daa yε li: “Yaa n Duuma (Naawuni)! Zaŋmi tiŋ’ ŋɔ maa (Maka) n-leei suhudoo shee, ka niŋ m mini m bihi katiŋ’ ka chɛ buɣajε ma.” - 36. “Yaa n Duuma! Achiika! Di (Buɣa maa) birigi ninsalinim’ pam. Dinzuɣu, ŋun ti doli ma, tɔ! O be n ni. Amaa! Ŋun zaɣisi n yɛltɔɣa, tɔ! Achiika! A nyɛla Ch
ε mpaŋlana, Zaadali Nambɔzobonaa.” - 37. “Yaa ti Duuma Naawuni! Achiika! N-zaŋla n zuliya ʒili luɣush
ε li (Maka) din ku tooi yihi bindirigu, ka di be a yili shε li (Ka’aba) din niŋ kasi la shee, domin bɛ puhimi jiŋli, dinzuɣu zaŋmi ninsalinim’ punni shɛba suhiri ka bɛ yuri li ka niŋdi yomyoma n-zaŋ kana di polo, ka largi ba ni binwola, achiika! Bɛ nyɛla ban yɛn paɣi.” - 38. Yaa ti Duuma (Naawuni)! Achiika! A mi ti (ninsalinim’) ni sɔɣiri shɛli, ni ti ni yihiri shɛli polo ni. Yaha! Binshɛɣu ku tooi sɔɣi Naawuni tiŋgbani ni bee sagbana ni.
- 39. (Ka Annabi Ibrahima y
ε li): “Paɣibu balibu kam dihitabli ti Naawuni So Ŋun ti ma Isma’ila mini Is’haaka dɔɣim, ka di nyɛla n kurginsim saha. Achiika! N Duuma (Naawuni) nyɛla Ŋun wumdi suhigu.” - 40. “Yaa n Duuma Naawuni! Zaŋmima zalika n n
ε yla ŋun puhiri jiŋli, n-ti pahi n zuliya. Yaa ti Duuma Naawuni! Deemi n suhigu.” - 41. “Yaa ti Duuma (Naawuni)! Ch
ε li paŋ ma, n-ti pahi m ba mini m ma, ni ban ti A yɛlimaŋli, saliya karibu ni yɛn ti zani dabsi’ shɛli.” - 42. Yaha! (Yaa nyini Annabi)! Di t
ε hiri kadama Naawuni nyɛla Tamda ni zualindiriba ni tumdi tuun’ shɛŋa. Achiika! O (Naawuni) naɣisirimi n-tiri ba hali ni dabsi’ shε li puuni (ninsalinim’) nimbihi ni yɛn ti mirimiri. - 43. Bɛ (ninsalinim’) nyɛla ban yɛn ti bɔri yomyoma, ka bɛ nyɛ ban kpiɣi zuɣuri saazuɣu, bɛ yuligu bɛ lahi labri bɛ sani na, ka bɛ suhiri leei zaɣiyɛri.
- 44. Yaha! (Yaa nyini Annabi)! Valsim ninsalinim’ n-zaŋ chaŋ dabsi’ sh
ε li azaaba ni yɛn ti kaba na, ka ninvuɣu shε ba ban di zualinsi maa yε li: “Yaa ti Duuma Naawuni! Naɣisim ti ti hali ni saha bɛla, ka ti saɣi A boligu maa, ka doli A tuumba.” (ka bɛ yɛli ba): “Di nibɔŋɔ, yi daa pala ban po Naawuni kadama yi ku milgi ka chɛ Dunia maa? - 45. Ka yi (Maka chɛfurinim’) ʒini ninvuɣu shɛbaban di maŋ’ zualinsi maa yiŋsi puuni, ka di yina polo n-tin ya Ti (Tinim’ Naawuni) ni daa niŋ ba (hallaka) sh
ε m. Ka Ti lahi tin ya ŋmahinli balibu kam. - 46. Yaha! Achiika! Bɛ (Maka ch
ε furinim’) daa na bɛ nabε ri (ni bɛ ku Annabi Muhammdu), bɛ mi nabɛri maa (sanyoo) be Naawuni sani. Yaha! Achiika! Bɛ nabiε ri maa di saɣiya ka zoya vuui ka chɛ di zaashɛli. - 47. Dinzuɣu (yaa nyini ŋun gbilsiri tibli)! Miri ka a t
ε hi ni Naawuni nyɛla Ŋun yɛn yiɣisi O tuumba O daalikauli. Achiika! Naawuni nyɛla Nyε ŋda, Tibdargibo lana. - 48. Dabsi’ sh
ε li bɛ ni yɛn ti zaŋ tiŋgbani shε li n-taɣi tiŋgbani shε li dimbɔŋɔ maa, ni sagbana ayɔpɔin,ka bɛ (ninsalinim’) yi gbala ni na n-ti zani Naawuni tooni, Ŋuna n-nyɛ Nagaŋ, Nyε ŋda. - 49. Dindali maa, ka a yɛn-tinyaka bɛ laɣim bibɛhi, kaga ba niŋ bandi (ankufunima) ni.
- 50. Bɛ sitira yɛn ti nyɛla dalima, ka Buɣim ŋari bɛ nina.
- 51. Domin Naawuni yo nyɛvuli kam samli ni di ni tum sh
ε li. Achiika! Naawuni nyɛla Ŋun valim ni saliya karibu. - 52. Ŋɔ maa nyɛla tuuntali n-zaŋ ti ninsalinima, domin bɛ (Naawuni) zaŋ li kpɛhi ba dabiɛm, ka bɛ lahi baŋ ni achiika! O (Naawuni) nyɛla Duuma yino, ka haŋkayanim’ lahi zaŋ li teei Naawuni yɛla.
Kundivihira
[mali niŋ | mali mi di yibu sheena n-niŋ]- ↑ Bachigahinda Din Be Dagbanli Kur'aani Puuni. The Noble Qur'an: Translation of the Meanings (Dagbani language).
- ↑ Translation of the Meanings of the Noble Qur'an - Dagbani translation, by Muhammad Baba Gutubu.