Ηχώρα είναι όρος όπου στηνπολιτική γεωγραφίακαιστηδιεθνή πολιτική, προσδιορίζει μια γεωγραφική περιοχή, συνήθως εμπεριέχοντας τις έννοιες τουέθνουςκαι ιδιαιτέρως τουκράτους. Συχνά αναφέρεται και ως ο τόπος γέννησης, διαμονής ή ιθαγένειας ενός ατόμου. Μια χώρα μπορεί να είναι ένα ανεξάρτητο κυρίαρχο κράτος ή μέρος ενός μεγαλύτερου κράτους,[1] ως μη κυρίαρχο ή πρώην κυρίαρχο πολιτικά διαχωρισμένο, μια φυσική επικράτεια μεμια κυβέρνηση ή μια γεωγραφική περιοχή που σχετίζεται με πληθυσμούς προηγουμένως ανεξάρτητων ή διαφορετικά ατόμων με ξεχωριστά πολιτικά χαρακτηριστικά.
Χάρτης του 2019 που δείχνει χώρες με πλήρη αναγνώριση και ορισμένα κράτη μη μέλη τουΟΗΕ; ορισμένες αμφισβητούμενες περιοχές δεν εμφανίζονται.
Η μεγαλύτερη χώρα στον κόσμο ανά γεωγραφική περιοχή είναι ηΡωσία, ενώ ηπιο πολυπληθέστερη είναι ηΚίνα, ακολουθούμενη από τηνΙνδία, τις Ηνωμένες Πολιτείες, τηνΙνδονησία, τοΠακιστάνκαιτηΒραζιλία.[2]Το νεότερο μέλος τουΟΗΕ είναι τοΝότιο Σουδάν, ακολουθούμενο από τοΜαυροβούνιο. Η είσοδος νέων μελών απαιτεί την έγκριση της Γενικής Συνέλευσης καιη ένταξη τους στα Ηνωμένα Έθνη από το 1991 διατηρείται ως κυρίαρχα κράτη. Οι αυστηροί ορισμοί ταυτίζουν τη χώρα μετον γεωγραφικό χώρο που έχει τη νομική υπόσταση και αναγνώριση κυρίαρχου ή προστατευόμενου κράτους ή προτεκτοράτου, δηλαδή έχει αναγνωρισμένη κυριαρχία.
Οι περισσότερες χώρες έχουν δύο ονόματα, ένα επίσημο όνομα και ένα γεωγραφικό όνομα ή μικρό όνομα.[3][4][5]
Τοεπίσημο όνομα ή όνομα του πρωτοκόλλου π.χ. η Δημοκρατία της Ινδίας, η Σλοβακική Δημοκρατία, η Τσεχική Δημοκρατία, η Ελβετική Συνομοσπονδία, το κράτος του Κατάρ, το Πριγκιπάτο του Μονακό, το Βασίλειο της Νορβηγίας, το Μεγάλο Δουκάτο του Λουξεμβούργου, η Ομοσπονδιακή Λαϊκή Δημοκρατία της Αιθιοπίας, η Λαϊκή Δημοκρατία της Αλγερίας, η Δημοκρατία της Αργεντινής, το Ηνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και Βόρειας Ιρλανδίας, οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, οι Ηνωμένες Πολιτείες του Μεξικού, η Κοινοπολιτεία της Αυστραλίας, η Σοσιαλιστική Δημοκρατία του Βιετνάμ, η Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών. Ο επίσημος τίτλος χρησιμοποιείται όταν το κράτος αναφέρεται ως νομικό πρόσωπο: π.χ. η παρούσα απόφαση απευθύνεται στο Ηνωμένο Βασίλειο της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας, Η Γαλλική Δημοκρατία εξουσιοδοτείται να…, Συμφωνία μεταξύ της Αραβικής Δημοκρατίας της Αιγύπτου και της Ρωσικής Ομοσπονδίας…. Εάν η επανάληψη του ονόματος μιας κατάστασης στο κείμενο οδηγεί σε προτίμηση γιατη χρήση της σύντομης φόρμας, μπορεί να εισαχθεί μετη φράση «εφεξής αναφερόμενη ως…».
Ο όρος "χώρα" μπορεί να αναφέρεται σε κυρίαρχο κράτος. Δεν υπάρχει καθολική συμφωνία σχετικά μετον αριθμό των «χωρών» στον κόσμο, καθώς ορισμένα κράτη έχουν αμφισβητούμενο καθεστώς κυριαρχίας.
Σύμφωνα μετην αρχή της της κρατικότητας και της κρατικής υπόστασης, υπάρχουν 206 κυρίαρχα κράτη, εκτων οποίων 193 είναι μέλη των Ηνωμένων Εθνών, δύο έχουν καθεστώς παρατηρητή στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών (UNGA) (ηΑγία ΈδρακαιηΠαλαιστίνη), και 11 άλλα δεν είναι ούτε μέλη ούτε παρατηρητής της Γενικής Συνέλευσης. Η τελευταία διακηρυγμένη πολιτεία είναι το Νότιο Σουδάν από το 2011.
Ο βαθμός αυτονομίας τωνμη κυρίαρχων χωρών ποικίλλει σημαντικά. Ορισμένα είναι κατοχή κυρίαρχων κρατών, καθώς πολλά κράτη έχουν υπερπόντια εδάφη (όπως ηΓαλλική Πολυνησία ή οιΒρετανικές Παρθένοι Νήσοι), με πολίτες μερικές φορές πανομοιότυπους και μερικές φορές διαφορετικούς από τις δικές τους. Τέτοια εδάφη, με εξαίρεση τα διαφορετικά εξαρτώμενα εδάφη, συνήθως παρατίθενται μαζί με κυρίαρχα κράτη σε καταλόγους χωρών, αλλά μπορούν ωστόσο να αντιμετωπίζονται ως ξεχωριστή «χώρα καταγωγής» στο διεθνές εμπόριο, όπως είναι τοΧονγκΚονγκ.[7][8][9]
Μερικά κράτη αποτελούνται από μια ένωση μικρότερων πολιτειών που θεωρούνται χώρες:
ΤοΗνωμένο Βασίλειο περιλαμβάνει τέσσερις χώρες: Αγγλία, Βόρεια Ιρλανδία, ΣκωτίακαιΟυαλία. Τα προτεκτοράτα του Στέμματος καιτα Υπερπόντια Εδάφη, τα οποία δεν αποτελούν μέρος του ίδιου του Ηνωμένου Βασιλείου, αναφέρονται επίσης μερικές φορές ως χώρες.
Αρκετοί οργανισμοί επιδιώκουν να εντοπίσουν τάσεις προκειμένου να παράγουν ταξινομήσεις χωρών. Οι χώρες συχνά διακρίνονται ως αναπτυσσόμενες χώρες ή ανεπτυγμένες χώρες.
Η Επιτροπή Οικονομικών και Κοινωνικών Υποθέσεων των Ηνωμένων Εθνών καταρτίζει ετησίως την έκθεση Παγκόσμιας Οικονομικής Κατάστασης και Προοπτικών που ταξινομεί τα κράτη ως ανεπτυγμένες χώρες, οικονομίες σε μεταβατικό στάδιο ή αναπτυσσόμενες χώρες. Η έκθεση ταξινομεί την ανάπτυξη της χώρας με βάση το κατά κεφαλήν ακαθάριστο εθνικό εισόδημα. Στις ευρείες κατηγορίες, τα Ηνωμένα Έθνη προσδιόρισαν υποομάδες με βάση τη γεωγραφική θέση ή τα επί τούτω κριτήρια. ΟΟΗΕ σκιαγραφεί τις γεωγραφικές περιοχές για αναπτυσσόμενες οικονομίες όπως ηΑφρική, ηΑνατολική Ασία, ηΝότια Ασία, ηΔυτική ΑσίακαιηΛατινική ΑμερικήκαιηΚαραϊβική. Η έκθεση του 2019 αναγνωρίζει μόνο ανεπτυγμένες χώρες στηΒόρεια Αμερική, τηνΕυρώπηκαιτηνΑσίακαιτονΕιρηνικό. Η πλειονότητα των οικονομιών σε μεταβατικές και αναπτυσσόμενες χώρες βρίσκεται στην Αφρική, την Ασία καιτη Λατινική Αμερική καιτην Καραϊβική.
ΗΠαγκόσμια Τράπεζα ταξινομεί επίσης τις χώρες με βάση το κατά κεφαλήν ΑΕΕ (Ακαθάριστο Εγχώριο Εισόδημα). Χρησιμοποιώντας τη μέθοδο Άτλας της Παγκόσμιας Τράπεζας, ταξινομεί τις χώρες ως οικονομίες χαμηλού εισοδήματος, οικονομίες χαμηλού μεσαίου εισοδήματος, οικονομίες ανώτερου μεσαίου εισοδήματος ή οικονομίες υψηλού εισοδήματος. Γιατο οικονομικό έτος 2020, η Παγκόσμια Τράπεζα ορίζει οικονομίες χαμηλού εισοδήματος ως χώρες με κατά κεφαλήν ΑΕΕ 1.025 δολάρια ή λιγότερο το 2018. Τις οικονομίες χαμηλού μεσαίου εισοδήματος ως χώρες με κατά κεφαλήν ΑΕΕ μεταξύ 1.026 δολάρια και 3.995 δολάρια. Τις οικονομίες ανώτερου μεσαίου εισοδήματος ως χώρες με κατά κεφαλήν ΑΕΕ μεταξύ 3.996 δολάρια και 12.375 δολάρια και τις οικονομίες υψηλού εισοδήματος ως χώρες με κατά κεφαλήν ΑΕΕ 12.376 δολάρια ή περισσότερο.[11]
Προσδιορίζει επίσης τις περιφερειακές τάσεις. Η Παγκόσμια Τράπεζα ορίζει τις περιοχές αυτές ως την Ανατολική Ασία καιτον Ειρηνικό, την Ευρώπη και Κεντρική Ασία, τη Λατινική Αμερική και Καραϊβική, τη Μέση Ανατολή και Βόρεια Αφρική, τη Βόρεια Αμερική, τη Νότια Ασία καιτην Υποσαχάρια Αφρική. Τέλος, η Παγκόσμια Τράπεζα διακρίνει τις χώρες με βάση τις επιχειρησιακές πολιτικές της Παγκόσμιας Τράπεζας. Οι τρεις κατηγορίες περιλαμβάνουν χώρες του Διεθνούς Συνδέσμου γιατην Ανάπτυξη, της Διεθνούς Τράπεζας γιατην Ανασυγκρότηση καιτην Ανάπτυξη καιτου Μπλεντ.
