Οαγριοβούβαλος, γνωστός και ως αφρικανικός βούβαλοςκαιμετην επιστημονική ονομασία (στηλατινική γλώσσα) Syncerus caffer, είναι είδος μεγάλου βοοειδούς της Υποσαχάριας Αφρικής. Διακρίνεται σε υποείδη, με βάση κυρίως το μέγεθος: ΤοSyncerus caffer caffer είναι το τυπικό υποείδος καιτο μεγαλύτερο, ενώ τοS. caffer nanus (ή «αφρικανικός βούβαλος των δασών») είναι το μικρότερο. Τα κέρατα του ενήλικου αφρικανικού βουβάλου είναι το χαρακτηριστικό του γνώρισμα: είναι συνενωμένα στη βάση, σχηματίζοντας μια συνεχόμενη οστέινη ασπίδα στην κορυφή της κεφαλής.
Ο αφρικανικός βούβαλος δεν είναι πρόγονος των κατοικίδιων βοοειδών και έχει μόνο μακρινή συγγένεια με άλλα μεγαλύτερα βοοειδή. Ο απρόβλεπτος και επιθετικός χαρακτήρας του μπορεί να ήταν ένα από τα αίτια πουο αφρικανικός βούβαλος δεν έχει εξημερωθεί ποτέ από τον άνθρωπο, σε αντίθεση μετον ασιατικής καταγωγής συγγενή του, τοννεροβούβαλο, που είναι ευρύτατα εκτρεφόμενο ζώο (π.χ. τα βουβάλια στη Βόρεια Ελλάδα). Πράγματι, ο αγριοβούβαλος θεωρείται ως ένα από ταπιο επικίνδυνα ζώα στην αφρικανική ήπειρο και σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις κτυπά μετα κέρατά του, ποδοπατεί και σκοτώνει πάνω από 200 ανθρώπους σε όλη την Αφρική κάθε έτος. Γιατον λόγο αυτόν συμπεριλαμβάνεται στα «πέντε μεγάλα θηράματα», των οποίων το κυνήγι είναι δύσκολο όσο και επικίνδυνο, και αποτελεί περιζήτητο «τρόπαιο» για τους κυνηγούς. Λίγοι είναι καιοι ζωικοί θηρευτές του, κυρίως λιοντάρια, οιμεγαλύτερες ύαινεςκαιοι μεγαλύτεροι κροκόδειλοι.
Ο αφρικανικός βούβαλος είναι ρωμαλέο ζώο. Το ύψος του στους ώμους μπορεί να κυμαίνεται από 1,0 έως 1,7 μέτρο καιτο μήκος κεφαλής και σώματος μαζί μπορεί να είναι από 1,7 μέχρι 3,4 μέτρα. Η ουρά έχει μήκος από 70 to 110 εκατοστά, δηλαδή είναι μακριά για βοοειδές, και καταλήγει σε φούντα. Το ρύγχος είναι γυμνό, πλατύ και υγρό, χωρίς αύλακα. Σε σύγκριση με άλλα μεγάλα βοοειδή, έχει μακρύ αλλά στιβαρό σώμα και κοντύτερα, αλλά χονδρότερα πόδια, με αποτέλεσμα ένα σχετικά μικρό ύψος. Το μεγαλύτερο υποείδος, τοS. caffer caffer, ζυγίζει από 425 μέχρι 870 χιλιόγραμμα, μετα αρσενικά να είναι συνήθως μεγαλύτερα από τα θηλυκά. Συγκριτικά, το υποείδος S. caffer nanus, έχει μόνο τη μισή μάζα, 250 έως 450 χιλιόγραμμα. Το κεφάλι του είναι χαμηλά, μετην κορυφή της κεφαλής να βρίσκεται πιο κάτω από τη ράχη. Οι εμπρόσθιες οπλές του βουβάλου είναι πιο φαρδιές από τις πίσω, γεγονός που συνδέεται μετην ανάγκη στηρίξεως του βάρους του μπροστινού μέρους του σώματος, το οποίο είναι βαρύτερο και ισχυρότερο από το πίσω μέρος.
Οι βούβαλοι της σαβάνας έχουν μαύρο ή σκούρο καφέ τρίχωμα. Τα γέρικα αρσενικά έχουν συχνά λευκούς κύκλους γύρω από τα μάτια καιστο πρόσωπό τους. Τα θηλυκά τείνουν να έχουν πιο κοκκινωπό τρίχωμα. ΤοS. caffer nanus, που είναι κατά 30 έως 40% μικρότερα, έχουν χρώμα κοκκινωπό καφέ, με πολύ περισσότερη τριχοφυΐα γύρω από τα αυτιά καιμε κέρατα που καμπυλώνουν προς τα πίσω και ελαφρώς προς τα επάνω. Οι γάμπες καιτων δύο υποειδών έχουν κόκκινο τρίχωμα.
Χαρακτηριστικό γνώρισμα των κεράτων του ενήλικου αρσενικού αφρικανικού βουβάλου (νότιοι και ανατολικοί πληθυσμοί) είναι ότι οι βάσεις τους έρχονται πολύ κοντά μεταξύ τους και τελικώς ενώνονται, σχηματίζοντας μια ενιαία «ασπίδα». Από τη βάση, τα κέρατα αποκλίνουν προς τα κάτω, στη συνέχεια καμπυλώνουν ομαλά προς τα πάνω και προς τα έξω, καισε ορισμένες περιπτώσεις προς τα μέσα ή προς τα πίσω. Στους μεγάλους αρσενικούς η απόσταση μεταξύ των άκρων των κεράτων μπορεί να φτάσει αρκετά πάνω από το ένα μέτρο (το ρεκόρ είναι 164 εκατοστά). Τα κέρατα σχηματίζονται πλήρως όταν το ζώο φθάσει στην ηλικία των 5 ή 6 ετών, αλλά η «ασπίδα» δεν σκληραίνει μέχρι να φθάσει στην ηλικία των 8 έως 9 ετών. Στα θηλυκά, τα κέρατα είναι, κατά μέσο όρο, 10 έως 20% μικρότερα καιδεν έχουν ασπίδα. Τα κέρατα του μικρού υποείδους είναι μικρότερα, συνήθως έχουν μέγεθος μικρότερο από 40 εκατοστά και σχεδόν ποτέ δεν συγχωνεύονται.
Το τυπικό υποείδος καιτο μεγαλύτερο, μετα μεγάλα αρσενικά να ζυγίζουν έως 870 κιλά μέγιστο, με μέσο βάρος αρσενικών (Νότια Αφρική) τα 753 κιλά.[2]Σε επισκόπηση στοΕθνικό Πάρκο Κρούγερο μέσος όρος ήταν μικρότερος, 590 κιλά γιατα αρσενικά και 513 για τα θηλυκά.[3]ΣτηνΚένυακαιτηνΜποτσουάνατο μέσο βάρος των ενήλικων ατόμων εκτιμήθηκε στα 631 κιλά.[4][5] Αυτό το υποείδος είναι καιτοπιο άγριο, ενώ καιτο χρώμα του είναι τοπιο σκούρο από όλα τα υποείδη, σχεδόν μαύρο.
Ανατολική και νότια Αφρική.
S. caffer nanus (αγριοβούβαλος των δασών, αγριοβούβαλος νάνος ή αγριοβούβαλος του Κονγκό)
Το μικρότερο από όλα τα υποείδη: Το ύψος στους ώμους είναι μικρότερο από 120 εκατοστά καιτο μέσο βάρος περί τα 270 κιλά, ή περίπου το βάρος μιας ζέβρας, 2 ή 3 φορές λιγότερο από το βάρος του μεγαλύτερου υποείδους.[6]Το χρώμα είναι ερυθρωπό, μεπιο σκούρα τμήματα στην κεφαλή και τους ώμους. Αυτό το υποείδος διαφέρει τόσο πολύ από το προηγούμενο, ώστε μερικοί ερευνητές το θεωρούν ξεχωριστό είδος, τοS. nanus. Ωστόσο οι διασταυρώσεις μεταξύ των δύο είναι συνηθισμένες.
Δασικές περιοχές της κεντρικής και δυτικής Αφρικής.
S. caffer brachyceros (αγριοβούβαλος του Σουδάν)
Ενδιάμεσο μεταξύ των δύο πρώτων υποειδών. Τα ενήλικα άτομα έχουν μέσο βάρος 400 κιλά περίπου.[7]
Δυτική Αφρική
S. caffer aequinoctialis (αγριοβούβαλος του Νείλου)
Παρόμοιος μετον βούβαλο του Ακρωτηρίου, λίγο μικρότερος καιπιο ανοικτόχρωμος. Θεωρείται κάποιες φορές το ίδιο υποείδος μετον βούβαλο του Σουδάν.[8]
Κεντρική Αφρική.
S. caffer mathewsi (ορεινός βούβαλος ή βούβαλος Virunga)
Ο αφρικανικός βούβαλος είναι ένα από ταπιο επιτυχημένα φυτοφάγα ζώα στην Αφρική. Ζεισεσαβάνες, βάλτους και πλημμυρικές πεδιάδες, καθώς καισε λιβάδια μοπάνε, ή στα δάση των μεγάλων βουνών της Αφρικής.[10] Προτιμά έναν βιότοπο με πυκνή κάλυψη, όπως καλάμια και δέντρα, αλλά μπορεί επίσης να βρεθεί σεπιο ανοιχτή δασική περιοχή. Ανκαιδεν είναι ιδιαίτερα απαιτητικοί όσον αφορά τον βιότοπο, απαιτούν νερό καθημερινά, και έτσι εξαρτώνται από τις πηγές νερού με μόνιμη ροή. Ο αγριοβούβαλος μπορεί να ζήσει ανάμεσα σε ψηλά, χοντρά χόρτα. Κοπάδια του κόβουν χόρτα και ανοίγουν τόπο γιαπιο επιλεκτικά φυτοφάγα ζώα. Ο αγριοβούβαλος χρησιμοποιεί τη γλώσσα τουκαιτη φαρδιά σειρά κοπτήρων που διαθέτει γιανα τρώει το γρασίδι πιο γρήγορα από τα περισσότερα αφρικανικά φυτοφάγα. Οι αγριοβούβαλοι δεν μένουν για πολύ σε ποδοπατημένες ή εξαντλημένες περιοχές.
Εκτός από τον άνθρωπο, οι αφρικανικοί βούβαλοι έχουν λίγους θηρευτές και είναι ικανοί να αμυνθούν απέναντι σε (καινα σκοτώσουν) ακόμα και λιοντάρια[11]. Συνήθως πάντως το λιοντάρι θα σκοτώσει τον βούβαλο καισε μερικές περιοχές οι αγριοβούβαλοι αποτελούν τη βασική λεία των λιονταριών. Ωστόσο συχνά χρειάζονται πολλά λιοντάρια γιανα σκοτώσουν ένα ενήλικο βουβάλι και ολόκληρη η αγέλη μπορεί να συμμετέχει στο κυνήγι. Ο μεσαίου μεγέθους κροκόδειλος επιτίθεται συνήθως μόνο σε ηλικιωμένα μοναχικά ή πολύ νεαρά άτομα, παρότι κάποτε σκοτώνει και υγιείς ενήλικες. Εξαιρετικά μεγαλόσωμοι ηλικιωμένοι αρσενικοί κροκόδειλοι του Νείλου μπορεί να καταστούν «ημι-συνήθεις» θηρευτές αγριοβούβαλων.[12][13]Τοτσιτάχ, ηλεοπάρδαλη, οαφρικανικός άγριος σκύλοςκαιτομεγαλύτερο είδος ύαινας αποτελούν συνήθως απειλή μόνο γιατα νεογέννητα βουβάλια, ανκαι έχουν καταγραφεί μεγαλύτερες ομάδες από τέτοιες ύαινες να σκοτώνουν θηλυκά (κυρίως έγκυα) καισε σπάνιες περιπτώσεις αρσενικά.
Ο αφρικανικός βούβαλος είναι ευαίσθητος σε πολλές ασθένειες, συμπεριλαμβανομένων αυτών των κατοικίδιων βοοειδών, όπως ηφυματίωση των βοοειδών, ο «πυρετός της Ανατολικής Ακτής» καιοαφθώδης πυρετός. Καθώς συμβαίνει με πολλές ασθένειες, αυτές παραμένουν αδρανείς σε έναν πληθυσμό όσο η υγεία των ζώων είναι καλή. Αυτές οι ασθένειες ωστόσο, περιορίζουν τις νόμιμες μετακινήσεις των ζώων, καθώς επιβάλλεται η περίφραξη των μολυσμένων περιοχών σε σχέση μεμη επηρεασμένες περιοχές. Ορισμένοι φύλακες και διαχειριστές θηραμάτων κατάφεραν να προστατεύσουν καινα εκτρέφουν κοπάδια «χωρίς ασθένειες», τα οποία γίνονται πολύτιμα επειδή μπορούν να μεταφερθούν. Γνωστότερες είναι οι προσπάθειες της Λίντσεϋ Χαντνα προμηθεύσει μη μολυσμένα ζώα από το Εθνικό Πάρκο Κρούγερ (Νότια Αφρική). Μερικά βουβάλια απαλλαγμένα από ασθένειες στη Νότια Αφρική έχουν πωληθεί σε κτηνοτρόφους για σχεδόν 130.000 δολάρια ΗΠΑτο ένα.
Το μέγεθος της αγέλης των αγριοβούβαλων είναι πολύ μεταβλητό. Ο πυρήνας των κοπαδιών αποτελείται από συγγενικά θηλυκά και τους απογόνους τους, σεμια σχεδόν γραμμική ιεραρχία κυριαρχίας. Τα βασικά κοπάδια περιβάλλονται από υποομάδες κατώτερων στην ιεραρχία αρσενικών, ανώτερων αρσενικών, και θηλυκών ή ηλικιωμένων ή ανάπηρων ζώων.
Οι αγριοβούβαλοι εμφανίζουν διάφορους τύπους ομαδικής συμπεριφοράς. Τα θηλυκά φαίνεται να εφαρμόζουν ένα είδος «ψηφοφορίας»: Κατά τη διάρκεια του χρόνου αναπαύσεως σηκώνονται, αλλάζουν θέσεις μεταξύ τους και κάθονται ξανά. Κάθονται προς την κατεύθυνση που πιστεύουν ότι πρέπει να κινηθούν. Μετά από μια ώρα ακόμα αλλαγής θέσεων, τα θηλυκά ταξιδεύουν προς την κατεύθυνση που αποφασίζουν. Η απόφαση αυτή είναι κοινοτική καιδεν βασίζεται σε ιεραρχία ή κυριαρχία.[14]
Όταν καταδιώκεται από αρπακτικά ένα κοπάδι, τα μέλη του συγκεντρώνονται κοντά το ένα στο άλλο και δυσκολεύουν έτσι τα αρπακτικά να στοχοποιήσουν ένα μέλος. Τα νεαρά άτομα μαζεύονται στο κέντρο. Επίσης ένα κοπάδι βουβάλων ανταποκρίνεται στο κάλεσμα κινδύνου ενός απειλούμενου μέλους και προσπαθεί νατο σώσει. Η κλήση κινδύνου ενός ανηλίκου τραβά την προσοχή όχι μόνο της μητέρας του, αλλά όλου του κοπαδιού. Τα βουβάλια επιδεικνύουν συγκεντρωτικά ομαδική συμπεριφορά όταν πολεμούν τους θηρευτές. Είναι καταγεγραμμένη η καταδίωξη λιονταριών μέχρι πουνα σκαρφαλώσουν αυτά σε δένδρα, στα οποία τα ανάγκασαν να παραμείνουν επί δύο ώρες. Μπορούν να ποδοπατήσουν μικρά λιονταράκια μέχρι θανάτου. Σε βιντεοσκοπημένο περιστατικό. γνωστό ως «Μάχη στο Κρούγερ», ένα μοσχάρι αγριβούβαλου διασώθηκε από επίθεση λιονταριών και κροκόδειλου μετά από παρέμβαση του κοπαδιού.
Τα αρσενικά έχουν μια γραμμική ιεραρχία κυριαρχίας με βάση την ηλικία καιτο μέγεθος. Δεδομένου ότι ένα βουβάλι είναι πιο ασφαλές όταν το κοπάδι του είναι μεγαλύτερο, τα κυρίαρχα αρσενικά μπορεί να βασίζονται σε κατώτερα αρσενικά και μερικές φορές να ανέχονται τη συναναστροφή τους. Τα νεαρά αρσενικά κρατούν απόσταση από τον κυρίαρχο «ταύρο», που είναι αναγνωρίσιμος από το πάχος των κεράτων του.
Οι ενήλικοι αρσενικοί αγριοβούβαλοι μονομαχούν μετα κέρατά τους παίζοντας, σε αλληλεπιδράσεις κυριαρχίας ή καισε πραγματικές μάχες. O έναw πλησιάζει τοn άλλο χαμηλώνοντας, μετα κέρατά του κάτω, και περιμένει τον άλλο «ταύρο» να κάνει το ίδιο πράγμα. Όταν κάνουν αγώνα, οι ταύροι στρίβουν τα κέρατά τους από τη μία πλευρά στην άλλη. Εάν η «κερατομαχία» είναι για παιχνίδι, ο ταύρος μπορεί να τρίψει το πρόσωπο καιτο σώμα του αντιπάλου του κατά τη διάρκειά της. Οι πραγματικές μάχες είναι βίαιες, αλλά σπάνιες και σύντομες. Τα ανήλικα μπορεί επίσης να μονομαχούν για παιχνίδι, αλλά τα ενήλικα θηλυκά σπανίως.
Κατά τη διάρκεια της ξηρής περιόδου, τα αρσενικά χωρίζονται από το κοπάδι και σχηματίζουν ομάδες «εργένηδων». Υπάρχουν δύο τύποι κοπαδιών εργένηδων: αυτά που αποτελούνται από αρσενικά ηλικίας τεσσάρων έως επτά ετών και αυτά από αρσενικά 12 ετών και άνω. Κατά τη διάρκεια της περιόδου των βροχών, οι νεότεροι ταύροι ενώνονται ξανά σε μικτό κοπάδι γιανα ζευγαρώσουν μετα θηλυκά. Παραμένουν μαζί τους όλη την περίοδο, ώστε να προστατεύουν τα νεογέννητα. Μερικοί μεγαλύτεροι ταύροι παύουν να ενώνονται ξανά στο κοπάδι, καθώς δεν μπορούν πλέον να ανταγωνιστούν τα νεότερα, πιο επιθετικά αρσενικά. Οι παλιοί εργένηδες αποκαλούνται «dagga boys» («αγόρια καλυμμένα με λάσπη»), και θεωρούνται οιπιο επικίνδυνοι γιατον άνθρωπο.
Οι αφρικανικοί βούβαλοι εκπέμπουν διάφορους ήχους. Πολλές κλήσεις είναι εκδοχές των μουγκανητών που εκπέμπονται από οικόσιτα βοοειδή, απλώς πιο «μπάσες». Εκπέμπουν κλήσεις δύο έως τεσσάρων δευτερολέπτων κατά διαστήματα με ενδιάμεσους χρόνους τριών έως έξι δευτερολέπτων γιανα δώσουν σήμα στο κοπάδι να μετακινηθεί. Γιανα δώσουν σήμα στο κοπάδι να αλλάξει κατεύθυνση, οι αρχηγοί του εκπέμπουν ήχους «ακατέργαστους», σανμια πόρτα που τρίζει. Μετακινούμενα σε τόπους υδροποσίας, ορισμένα άτομα κάνουν μεγάλες κλήσεις «μααά» έως και 20 φορές το λεπτό. Όταν είναι επιθετικοί, οι αγριοβούβαλοι εκφωνούν εκρηκτικά γρυλίσματα που μπορεί να διαρκέσουν πολύ ή να μετατραπούν σε βρυχηθμό. Τα θηλυκά κραυγάζουν όταν αναζητούν τα μικρά τους. Τα ανήλικα εκτελούν ένα παρόμοιο κάλεσμα σε υψηλότερες συχνότητες όταν βρίσκονται σε κίνδυνο. Όταν απειλούνται από θηρευτές, εκπέμπουν έναν ήχο «ουααά». Τα κυρίαρχα άτομα κάνουν κλήσεις γιανα ανακοινώσουν την παρουσία καιτη θέση τους. Μια εκδοχή της ίδιας κλήσης, αλλά πιο έντονη, εκπέμπεται ως προειδοποίηση προς κατώτερο. Όταν βόσκουν, βγάζουν επίσης διάφορους ήχους.
Οι αφρικανικοί βούβαλοι ζευγαρώνουν και γεννούν μόνο την εποχή των βροχών. Η αιχμή των γεννήσεων επισυμβαίνει νωρίς την εποχή αυτή, ενώ το ζευγάρωμα κορυφώνεται αργότερα. Ένα αρσενικό περιφρουρεί στενά ένα θηλυκό που βρίσκεται σε οίστρο και κρατά μακριά τα άλλα αρσενικά. Αυτό είναι δύσκολο, καθώς τα θηλυκά υπεκφεύγουν αρκετά και προσελκύουν πολλά αρσενικά στη σκηνή. Μέχρι τη στιγμή πάντως που ένα θηλυκό είναι σε πλήρη οίστρο, μόνο το πλέον κυρίαρχο αρσενικό στο κοπάδι ή υποκοπάδι είναι παρών.
Το μέσο θηλυκό γεννά για πρώτη φορά σε ηλικία πέντε ετών, μετά από περίοδο κύησης 11,5 μηνών. Τα νεογέννητα παραμένουν κρυμμένα στη βλάστηση τις πρώτες εβδομάδες, ενώ η μητέρα τα θηλάζει περιστασιακά πριν ενταχθούν στο κύριο κοπάδι. Τα μεγαλύτερα τέκνα κρατούνται στο κέντρο του κοπαδιού για ασφάλεια. Ο μητρικός δεσμός μεταξύ μητέρας και «μοσχαριού» διαρκεί περισσότερο από ό,τιστα περισσότερα βοοειδή. Αυτός ο δεσμός τελειώνει όταν γεννιέται ένα νέο μοσχάρι καιη μητέρα κρατά τα προηγούμενα τέκνα της μακριά μετα κέρατά της. Ωστόσο το ηλικίας ενός έτους μοσχαράκι ακολουθεί τη μητέρα τουγια άλλο ένα έτος περίπου. Τα αρσενικά εγκαταλείπουν τις μητέρες τους όταν είναι δύο ετών και εντάσσονται στις ομάδες των εργένηδων.
Η τρέχουσα κατάσταση του αφρικανικού βουβάλου εξαρτάται από την αξία του ζώου, τόσο για τους κυνηγούς τροπαίων όσο καιγια τους τουρίστες, ανοίγοντας οδούς για προσπάθειες διατηρήσεως δια περιπολιών κατά της λαθροθηρίας, πληρωμών ζημιών στα χωριά και προγραμμάτων αποπληρωμής σε τοπικές περιοχές.
Ο αγριοβούβαλος καταγράφεται ως σχεδόν απειλούμενο ή «προ απειλής» είδος από τηνIUCN, με πληθυσμό 400.000 ατόμων μειούμενο. Ενώ ορισμένοι πληθυσμοί (υποειδών) μειώνονται, άλλοι θα παραμείνουν αμετάβλητοι μακροπρόθεσμα, εάν μεγάλοι, υγιείς πληθυσμοί συνεχίσουν να διατηρούνται σταθεροί σε σημαντικό αριθμό εθνικών πάρκων, ισοδύναμων καταφυγίων και ζωνών κυνηγιού στη νότια και ανατολική Αφρική. Σε ανεξάρτητα διαθέσιμα δεδομένα απογραφής σε ηπειρωτική κλίμακα, ο συνολικός εκτιμώμενος αριθμός των τριών υποειδών αφρικανικών βουβάλων τύπου σαβάνας (S. c. caffer, S. c. brachyceros και S. c. aequinoctialis) είναι 513.000 άτομα.[15]
Στο παρελθόν, πολλοί αφρικανικοί βουβάλοι υπέστησαν τη σοβαρότερη κατάρρευσή τους κατά τη διάρκεια της μεγάλης επιδημίας βοοειδών της δεκαετίας του 1890, η οποία, σε συνδυασμό μετην πλευροπνευμονία, προκάλεσε θνησιμότητα έως και 95% σε κατοικίδια και άγρια οπληφόρα.
Ως μέλος της ομάδας των«πέντε μεγάλων θηραμάτων», όρος που αρχικά χρησιμοποιήθηκε γιανα περιγράψει τα πέντε πιο επικίνδυνα ζώα για κυνήγι, ο αγριοβούβαλος του Ακρωτηρίου είναι ένα περιζήτητο τρόπαιο, με ορισμένους κυνηγούς να πληρώνουν και 10.000 ευρώ προκειμένου να έχουν απλώς την ευκαιρία να κυνηγήσουν έναν. Τα μεγαλύτερα αρσενικά στοχοποιούνται γιατην αξία του τροπαίου τους, ανκαισε ορισμένες περιοχές εξακολουθούν να κυνηγούνται για κρέας.
Ως επικίνδυνο ζώο, ο αφρικανικός βούβαλος έχει αποκληθεί «ο Μαύρος Θάνατος» ή «οΧηρ-ουργός» (αυτός που δημιουργεί χήρες). Σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, τραυματίζει ή σκοτώνει πάνω από 200 ανθρώπους κάθε χρόνο. Μερικές φορές αναφέρεται ότι οι αγριοβούβαλοι σκοτώνουν περισσότερους ανθρώπους στην Αφρική από οποιοδήποτε άλλο ζώο, ανκαιο ίδιος ισχυρισμός γίνεται καιγια τους κροκόδειλους. Αυτοί οι αριθμοί μπορεί να είναι υπερεκτιμημένοι. Για παράδειγμα, στηΜοζαμβίκηοι επιθέσεις του, ιδιαίτερα οι θανατηφόρες, ήταν πολύ λιγότερο συχνές σε ανθρώπους από εκείνες από ιπποποτάμουςκαι ασφαλώς από κροκόδειλους του Νείλου. ΣτηνΟυγκάντα, από την άλλη πλευρά, τα μεγάλα φυτοφάγα ζώα βρέθηκαν να επιτίθενται σε περισσότερους ανθρώπους κατά μέσο όρο από ό,τιτα λιοντάρια ή οι λεοπαρδάλεις και έχουν υψηλότερο ποσοστό θανάτου κατά τη διάρκεια επιθέσεων από ό,τιτα σαρκοφάγα (ο αφρικανικός βούβαλος ειδικότερα σκοτώνει ανθρώπους στο 49,5% των επιθέσεων πάνω τους), αλλά οι ιπποπόταμοι, ακόμη καιοι ελέφαντες, μπορεί να σκοτώνουν περισσότερους ανθρώπους ετησίως στη χώρα από ό,τιο αγριοβούβαλος. Ο αφρικανικός βούβαλος είναι διαβόητος μεταξύ των κυνηγών μεγάλων θηραμάτων ως πολύ επικίνδυνο ζώο, με τραυματισμένα βουβάλια να αναφέρουν ότι στήνουν ενέδρα και επιτίθενται στους διώκτες τους.
↑C.P. Groves και D.M. Leslie Jr.: «Family Bovidae (Hollow-horned Ruminants)», σσ. 585-588 στο βιβλίο των Wilson, D.E. και Mittermeier, R.A., (Hrsg.) Handbook of the Mammals of the World. Volume 2: Hooved Mammals, Lynx Edicions, 2009, ISBN 978-84-96553-77-4
Το λήμμα «αγριοβούβαλος» στηΝέα Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια «Χάρη Πάτση», τόμος 1 (1972), σσ. 710-711
Nowak, R.M., και Paradiso, J.L.: Walker's Mammals of the World, Baltimore, Maryland, The Johns Hopkins University Press, Βαλτιμόρη 1983, ISBN 978-0-8018-2525-5