Αιμοφόρο αγγείο
Αιμοφόρο αγγείο | |
---|---|
Διάγραμμα | |
Details | |
System | Κυκλοφορικό σύστημα |
Identifiers | |
Λατινικά | vas sanguineum |
TA | A12.0.00.001 |
FMA | 63183 |
Υπάρχουν πέντε τύποι αιμοφόρων αγγείων:
Τύποι αιμοφόρων αγγείων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο ι αρτηρίες: Είναι υπεύθυνεςγ ι α τ η μεταφορά αίματος απότ η ν καρδιάσ τ α όργανα,τ η μεταφορά οξυγόνου (εκτός από τις πνευμονικές αρτηρίεςπ ο υ μεταφέρουντ ο αίμαμ ε διοξείδιοτ ο υ άνθρακα)κ α ι θρεπτικών συστατικών. Αυτότ ο αίμα ονομάζεται αρτηριακό ή οξυγονωμένοσ τ η μεγάλη κυκλοφορία.Ο ι αρτηρίες έχουν χοντράκ α ι ελαφρώς ελαστικά τοιχώματα, καθώς αντέχουνσ ε μεγάλη πίεση.Ο ι μύεςτ ω ν τοιχωμάτων τους,π ο υ είναι λείου μυϊκού τύπου (ανάλογαμ ε τ ο αυτόνομο νευρικό σύστημα), τους επιτρέπουνν α συστέλλονταικ α ι ν α διαστέλλονταιγ ι α ν α ελέγχουντ η ν αρτηριακή πίεσηκ α ι τ η ν ποσότητατ ο υ αίματοςπ ο υ φτάνεισ τ α όργανα.[5]Τ α αρτηρίδια: Είναιτ ο αποτέλεσματ ω ν διακλαδώσεωντ ω ν αρτηριών, αυτές οδηγούντ ο αίμασ τ α τριχοειδή αγγεία.Τ α τοιχώματά τους αποτελούνται από λείους μυες.[6][4]Τ α τριχοειδή αγγεία: Αγγείαμ ε πολύ λεπτά τοιχώματαπ ο υ χρησιμεύουνγ ι α ν α επικοινωνούντ α αρτηρίδιαμ ε τ α φλεβίδια. Χρησιμεύουνγ ι α τ η ν τροφοδοσία οξυγόνουκ α ι θρεπτικών ουσιών στους ιστούς.Τ α απόβλητακ α ι τ ο διοξείδιοτ ο υ άνθρακα επιστρέφουν από τους ιστούςσ τ α φλεβίδια.Ο μεγαλύτερος αριθμός τους βρίσκεται στους ενεργούς ιστούς. Ιστοί όπωςο ι σκελετικοί μύες,τ ο συκώτικ α ι τ α νεφρά έχουν εκτεταμένα τριχοειδή δίκτυα επειδή είναι μεταβολικά ενεργάκ α ι απαιτούν άφθονη παροχή οξυγόνουκ α ι θρεπτικών συστατικών. Άλλοι ιστοί, όπωςο συνδετικός ιστός, έχουν λιγότερα τριχοειδή αγγεία.Η επιδερμίδατ ο υ δέρματοςκ α ι ο φακόςκ α ι ο κερατοειδήςτ ο υ ματιού στερούνται παντελώς τριχοειδούς δικτύου.[4]Τ α φλεβίδια:Τ α φλεβίδια είναι αυτάπ ο υ συλλέγουντ ο αίμα απότ α τριχοειδή αγγεία. Όταντ α φλεβίδια ενώνονται σχηματίζουν τις φλέβες.[7]Ο ι φλέβες: Μεταφέρουν αίμα απότ α όργανακ α ι τους ιστούςσ τ η ν καρδιά, εκτός από τις φλέβεςπ ο υ αποτελούντ η ν πυλαία φλέβαπ ο υ πηγαίνει πρώτασ τ ο ήπαρκ α ι από εκεί στους πνεύμονες, όπουτ ο διοξείδιοτ ο υ άνθρακα (CO2) ανταλλάσσεταιμ ε οξυγόνο απότ ο ν εισπνεόμενο αέρα (εκτός, επίσης, στις πνευμονικές φλέβες, όπου μεταφέρεται οξυγονωμένο αίμα). Αυτότ ο αίμα ονομάζεται φλεβικόκ α ι έχειπ ι ο σκούρο χρώμα. Έχουν βαλβίδες μιας κατεύθυνσηςπ ο υ εμποδίζουντ η ν ανάστροφη ροήτ ο υ αίματος (φλεβικές βαλβίδες).Ο ι φλέβες της γενικής κυκλοφορίας φέρνουν αίμα από όλες τις περιοχέςτ ο υ σώματοςσ τ ο ν δεξιό κόλπο της καρδιάς. Περιλαμβάνουν τις φλέβεςπ ο υ αδειάζουνσ τ η ν καρδιά, αυτέςπ ο υ πηγαίνουνσ τ η ν άνω κοίλη φλέβακ α ι σ τ η ν κάτω κοίλη φλέβα. Μεταφέρουν αποξυγονωμένο αίμα.[4]Τ ο τοίχωματά τους αποτελούνται από τρεις χιτώνες, ίδιουςμ ε τις αρτηρίες,α ν κ α ι π ι ο λεπτούς:τ ο ν έξω χιτώνα,τ ο μέσο χιτώνακ α ι τ ο ν έσω χιτώνα.[5][4]
Κατεύθυνση αίματος
Καρδιά → Αρτηρίες → Αρτηρίδια → Τριχοειδή αγγεία → Φλεβίδια → Φλέβες → Καρδιά.
Δομή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Έσω χιτώνας:
Τ ο εσωτερικό στρώμα αποτελείται από ένα στρώμα ενδοθηλιακών κυττάρωνκ α ι υποστηρίζεται απότ ο έσω ελαστικό πέταλο.Τ α ενδοθηλιακά κύτταρα βρίσκονταισ ε άμεση επαφήμ ε τ η ροήτ ο υ αίματος.[9] - Μέσος χιτώνας:
Τ ο μεσαίο στρώμα είναι παχύτερο στις αρτηρίες, ιδιαίτερα στις μεγάλες αρτηρίες,κ α ι αποτελείται από λεία μυϊκά κύτταρα αναμεμειγμέναμ ε ελαστικές ίνες.Τ α μυϊκά κύτταρακ α ι ο ι ελαστικές ίνες κυκλώνουντ ο αγγείο.Σ ε μεγαλύτερα αγγείαο μέσος χιτώνας αποτελείται κυρίως από ελαστικές ίνες. Καθώςο ι αρτηρίες γίνονται μικρότερες,ο αριθμόςτ ω ν ελαστικών ινών μειώνεται ενώο αριθμόςτ ω ν λείων μυϊκών ινών αυξάνεται.[9] - Έξω χιτώνας:
Τ ο εξωτερικό στρώμα είναιτ ο ισχυρότερο απότ α τρία στρώματα. Αποτελείται από κολλαγόνοκ α ι ελαστικές ίνες.Τ ο στρώμα αυτό παρέχει ένα περιοριστικό φράγμα, προστατεύονταςτ ο αγγείο απότ η ν υπερέκταση. Επίσης χαρακτηριστική αυτούτ ο υ στρώματος είναιη παρουσία μικρών αιμοφόρων αγγείωνπ ο υ ονομάζονται vasa vasorum (αγγείατ ω ν αγγείων)π ο υ τροφοδοτούντ α τοιχώματατ ω ν μεγαλύτερων αρτηριώνκ α ι φλεβών. Αντίθετα,τ ο εσωτερικόκ α ι τ ο μεσαίο στρώμα τρέφονταιμ ε παθητική διάχυση απότ ο αίμα καθώς μεταφέρεται.[9]
Αγγειακές παθήσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Θρόμβοι αίματος, συμπεριλαμβανομένης της
ε ν τ ω βάθει φλεβικής θρόμβωσηςκ α ι της πνευμονικής εμβολής. - Αθηροσκλήρωση
- Ανεύρυσμα
- Στεφανιαία νόσος
κ α ι καρωτιδική νόσος - Σύνδρομο Ρεϊνό
- Φλεβική θρομβοεμβολή
- Ερυθρομελαλγία
- Εγκεφαλικό επεισόδιο
- Κιρσοί
- Αγγειίτιδα
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 «Biology of the Blood Vessels - Heart and Blood Vessel Disorders». Merck Manuals Consumer Version (
σ τ α Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 17 Μαρτίου 2022. - ↑ «Heart & Blood Vessels: Blood Flow». Cleveland Clinic. Ανακτήθηκε στις 17 Μαρτίου 2022.
- ↑ «Blood Vessels». The Franklin Institute (
σ τ α Αγγλικά). 2 Ιουνίου 2015. Αρχειοθετήθηκε απότ ο πρωτότυπο στις 23 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 17 Μαρτίου 2022. - ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 «Classification & Structure of Blood Vessels | SEER Training». training.seer.cancer.gov. Ανακτήθηκε στις 17 Μαρτίου 2022.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 Κτενίδης,
Κ . (2016). «Βασικές Αρχές Αγγειοχειρουργικής, 2η Έκδοση». University Studio Press.σ ε λ . 512. Ανακτήθηκε στις 17 Μαρτίου 2022. - ↑ Rahman, Masum· Siddik, Abu Bakar (2022). Anatomy, Arterioles. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing.
- ↑ McMillan, Donald B.· Harris, Richard J. (1 Ιανουαρίου 2018). McMillan, Donald B., επιμ. Chapter H - The Circulatory System. San Diego: Academic Press. σελίδες 205–226. ISBN 978-0-12-410424-2.
- ↑ «Biology of the Blood Vessels - Heart and Blood Vessel Disorders». Merck Manuals Consumer Version (
σ τ α Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 17 Μαρτίου 2022. - ↑ 9,0 9,1 9,2 9,3 «human cardiovascular system - The blood vessels | Britannica». www.britannica.com (
σ τ α Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 17 Μαρτίου 2022. - ↑ «Vascular Diseases». medlineplus.gov. Ανακτήθηκε στις 17 Μαρτίου 2022.