ΟΝέχταν μακΝτερ-Ίλει ή Νέχταν μακ Νταργκάρτο (Αρχ. Ιρλανδικά : Nechtan mac Dargarto, πριν το686 - 732) βασιλιάς των Πίκτων (706 - 724και728 - 729) διαδέχθηκε τον αδελφό τουΜπρίντει Δ΄ των Πίκτων. Έκανε σημαντικές θρησκευτικές μεταρρυθμίσεις στους Πίκτες, παραιτήθηκε υπέρ του ανιψιού τουΝτρεστ Ζ΄ των Πίκτωνκαι μπήκε σε μοναστήρι, επανήλθε την διετία 728 - 729 μετην συμμετοχή του τέσσερις φορές σε πολέμους γιατον θρόνο.
Έχει γίνει δεκτό ότι ο Νέχταν γιος του Ντεριλ ταυτίζεται μετον Νέχταν γιοτου Νταργκάρτ που αναφέρεται σταΧρονικά του Ούλστερ (710), ο Νταργκάρτ ήταν μέλος της δυναστείας των Κένελ Κομτζέιλ της Νταλ Ριάτακαι πέθανε το 686. ΟΒέδας γράφει ότι οι Πίκτες του επέτρεψαν να γίνει βασιλιάς λόγω της μητρικής του καταγωγής καιτοΝτερ-Ίλει έχει σχέση μετο όνομα της μητέρας του.
Άλλα αδέλφια ή ετεροθαλή αδέλφια του Νέχταν καιτου Μπρίντει ήταν ο Κένεθ που δολοφονήθηκε το 713, ο Τάλοργκαν γιος του Ντρεστ που κρατήθηκε αιχμάλωτος την ίδια χρονιά και μάλλον ο Κόργκας γιος τουΝταρΓκαρτπου πέθανε το 712. Άλλα μέλη που εμφανίστηκαν αργότερα και σχετίζονται μετην οικογένεια του Νέχταν ήταν ο Τάλοργκαν γιος του Ντρεστ, βασιλιάς της Άθολ που εκτελέστηκε με πνιγμό (739), ο Τάλοργκαν γιος του Κόνγκους που ηττήθηκε (731) και πνίγηκε (734) και ένας ανώνυμο αδελφός του.[2]Ο Βέδας σημειώνει ότι ότι οι σχέσεις ανάμεσα στους ΠίκτεςκαιτηνΝορθουμβρία ήταν ειρηνικές εκείνη την περίοδο. ΤαΧρονικά του Ούλστερ καταγράφουν ήττα των Πίκτων από τους Νορθούμβριους στην περιοχή γύρω από το Στέρλινγκ που βρισκόταν το βασίλειο του Μανώ, στην μάχη σκοτώθηκε ο Φινγκουίν γιος τουΝτελ Ρόιθ. Δεν είναι γνωστό τίποτα σχετικά μετον Φινγκουίν αλλά επειδή είχε το όνομα του παππού του Νέχταν μάλλον ήταν ευγενής των Πίκτων.
Ο Βέδας στο έργο τουΕκκλησιαστική Ιστορία παρουσιάζει ένα γράμμα που στάλθηκε από τον Κέολφριντ ηγούμενο των μοναστηριών του Μόνκγουιρμαουθ καιτου Τζάροου στον βασιλιά γύρω στο 710 για το ζήτημα του καθορισμού της ημέρας του Πάσχα. Ο Κέολφριντ είναι βέβαιος ότι ο βασιλικός απεσταλμένος ήταν μορφωμένος άντρας αφού ο ιστορικός Τόμας Όουεν Κλάνσι περιγράφει τον Νέχταν βασιλιά φιλόσοφο. Ο Νέχταν πείστηκε από τον Κέολφριντ να στείλει στην εξορία τους μοναχούς από την Ιονά (717) πράξη που συνδέεται με τις εκκλησιαστικές διαμάχες γύρω από την μετακίνηση της εορτής του Πάσχα. Οι ιστορικοί περιγράφουν διαμάχες ανάμεσα στην εκκλησία των Κελτών καιτηνΡώμη, η πλειοψηφία των Πικτών είχε ασπαστεί την Ρωμαϊκή εκκλησία σχετικά μετο θέμα της ημέρας του Πάσχα.[3]Ο Κέολφριντ γιανα κέρδισε την υποστήριξη του Νέχταν γιατο θέμα έστειλε τεχνίτες και μάστορες στους Πίκτες γιανα κατασκευάσουν πέτρινες εκκλησίες. Ο Νέχταν καθιέρωσε τον Άγιο Πέτρο σαν προστάτη της χώρας των Πίκτων και οικοδόμησε μια σειρά από εκκλησίες αφιερωμένες στον Άγιο σε όλες τις μεγάλες πόλεις της βορειοανατολικής Σκωτίας.[4]
Οιδυογιοιτου Νέχταν πέθαναν το 710, δεν είχε άλλους γιους ή κόρες που είχαν επιζήσει. ΤαΧρονικά του Τίγκερναχ σημειώνουν (724) ότι ο Νέχταν αποσύρθηκε σε μοναστήρι (724) και άφησε τον θρόνο στον Ντρεστ ο οποίος πολύ πιθανό να ήταν γιος του ετεροθαλούς του αδελφού. Η θέση του Ντρεστ στον θρόνο ήταν πολύ ανασφαλής, ο Σιμουλ πιθανότατα κάποιος αδελφός του Νέχταν φυλακίστηκε από τον Ντρεστ (725). Την ίδια χρονιά πέθανε οΜπεκτου Φορτριού, εχει ειπωθεί ότι διορίστηκε από τον ίδιο τον Νέχταν και είναι ο πρώτος γνωστός επίσκοπος στην ιστορία των Πίκτων. Το 726 ο Ντρεστ αιχμαλώτισε τον θείο του Νέχταν, η πράξη αυτή πιθανότατα σημαίνει την μετακίνηση του θείου τουσε κάποιο άλλο μοναστήρι που είχε υπό τον απόλυτο έλεγχο του.
Το 728 οΌνγκους Α΄ των Πίκτων νίκησε τον σκιώδη βασιλιά Άλπιν Α΄ των Πίκτων, την ίδια εποχή ο Νέχταν δραπέτευσε από το μοναστήρι και ξεκίνησε τον πόλεμο εναντίον του Ντρεστ καιτου Αλπίν. ΤαΧρονικά του Τίγκερναχ περιγράφουν δυο ήττες του Άλπιν ύστερα από τις οποίες ο Νέχταν επανήλθε στον θρόνο των Πίκτων, μια τελική νίκη στηνμάχη του Μόνιθ Κάρλο ανάμεσα στον Όνγκους και στους εχθρούς του Νέχταν σταθεροποίησε την επάνοδο του Νέχταν στον θρόνο.[5]Ο Νέχταν παρέμεινε βασιλιάς μέχρι τον θάνατο του (732) καιστην συνέχεια τον διαδέχθηκε ο ίδιος ο Όνγκους.[6]
Έχει προταθεί η ιδέα ότι η σαρκοφάγος του Αγίου Ανδρέα κατασκευάστηκε από τον Οένγκους γιανα τοποθετήσει τα οστά του Νέχταν ανκαιη γενική άποψη που έχει γίνει αποδεκτή είναι ότι ο Όνγκους κατασκεύασε την σαρκοφάγο γιανα τοποθετηθούν τα δικά του οστά. Η προσκόλληση του Νέχταν στον Άγιο Πέτρο τονίζεται από μετέπειτα ιστορικούς τον 9ο αιώνα πουστην εποχή τους ο Άγιος Ανδρέας είχε καθιερωθεί ο σημαντικότερος Άγιος και προστάτης της χώρας των Πίκτων.[6]
Μια σειρά από παραδόσεις για τους πρώτους Πίκτες βασιλείς σχετίζουν τον Νέχταν μετην ίδρυση του μεγάλου μοναστηριακού συγκροτήματος στο Αμπερνέθυ.[7]Οι εκκλησιαστικές μεταρρυθμίσεις του Νέχταν έφεραν πολύ πιο κοντά την εκκλησία της χώρας τουμετην εκκλησία της Νορθουμβρίας καιτην Ρώμη χάρη στην εξορία των μοναχών του Ιωνά που είχαν μείνει πιστοί στην Ιρλανδική εκκλησία. Οι μεταρρυθμίσεις έγιναν η αρχή γιατην ανεξαρτησία της εκκλησίας των Πίκτων μετην απεξάρτηση της από την Κέλτικη εκκλησία της Ιρλανδίας στην οποία ήταν δεμένη μέχρι τότε.[8]
↑The identifications broadly follow Clancy, "Nechtan son of Derile", and his "Philosopher-King" may contain further information. The absence of any Pictish genealogies makes all such identifications, however self-evident they may appear to be, uncertain and problematic.
↑As shown by Cummian's letter to Ségéne of Iona, dated to c. 633. See Ó Cróinín, Early Medieval Ireland, pp. 152–154.
Clancy, Thomas Owen, "Nechtan son of Derile" in M. Lynch (ed.) The Oxford Companion to Scottish History. Oxford & New York: Oxford UP, 2002.
Clancy, Thomas Owen, "Philosopher-King : Nechtan mac Der-Ilei." Scottish Historical Review vol. 83, no. 2, pp. 125–149. Edinburgh: Edinburgh University Press, 2004.
Henderson, Isabel, "Primus inter Pares: the St Andrews Sarcophagus and Pictish Sculpture" in Sally M. Foster (ed.), The St Andrews Sarcophagus: A Pictish masterpiece and its international connections. Four Courts, Dublin, 1998.
MacLean, Douglas, "The Northumbrian Perspective" in Foster (1998).
Ó Cróinín, Dáibhí, Early Medieval Ireland: 400–1200. Longman, London, 1995.
Woolf, Alex, "AU 729.2 and the last years of Nechtan mac Der-Ilei" in The Scottish Historical Review, Volume 85, Number 1. Edinburgh: Edinburgh University Press, 2006.
Woolf, Alex, "Ungus (Onuist), son of Uurgust" in Lynch (2001).
Yorke, Barbara, The Conversion of Britain: Religion, Politics and Society in Britain c. 600–800. London: Longman, 2006.
